Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thalassemia: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị - Phần 2

Thalassemia là rối loạn di truyền về máu mà cơ thể tạo ra các dạng hemoglobin bất thường. Thalassemia làm tiêu hủy số lượng lớn tế bào hồng cầu, dẫn đến thiếu máu.

Chẩn đoán bệnh thalassemia 

Để chẩn đoán Thalassemia bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu ngoại vi. Số lượng huyết sắc tố giảm, hồng cầu nhỏ nhược sắc, có hình dạng, kích thước đa dạng.

  • Sắt huyết thanh trong máu tăng cao
  • Điện di huyết sắc tố: có huyết sắc tố bất thường
  • Xét nghiệm DNA thấy các tổn thương gen tổng hợp chuỗi globin.

Thăm khám lâm sàng cũng được kết hợp với xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán mức độ nghiêm trọng của bệnh. Ví dụ, lách to có thể gợi ý cho bác sĩ type bệnh hemoglobin H.

Điều trị

Việc điều trị bệnh phụ thuộc vào loại và mức độ nghiêm trọng của các bệnh liên quan. Bác sĩ sẽ lựa chọn giải pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân cụ thể.

Một số phương pháp điều trị bao gồm:

  • Truyền máu
  • Cấy ghép tủy xương
  • Thuốc và thực phẩm chức năng
  • Phẫu thuật có thể để cắt bỏ lá lách hoặc túi mật

Bác sĩ có thể yêu cầu bạn không uống viên sắt hoặc thực phẩm bổ sung có chứa sắt. Nếu bạn đang phải truyền máu, cơ thể sẽ bị thừa sắt làm tổn thương tim, gan và các tổ chức khác. Thuốc thải sắt bằng đường tiêm tĩnh mạch, dưới da hoặc viên uống có thể được sử dụng.

 Ảnh hưởng của Thalassemia đến khả năng sinh sản

Rối loạn của bệnh ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ quan sinh sản. Do đó, phụ nữ mắc Thalassemia có thể gặp phải những khó khăn về khả năng sinh sản.

Để đảm bảo sức khỏe của cả bạn và em bé, điều quan trọng là lên kế hoạch thật chi tiết. Đảm đảo tình trạng sức khỏe tốt trước khi có thai, kiểm soát hàm lượng sắt trong cơ thể...

Nguy cơ sức khỏe phụ nữ mang thai mắc bệnh thalassemia bao gồm:

  • Nguy cơ nhiễm trùng cao hơn
  • Tiểu đường thai kỳ
  • Vấn đề tim mạch
  • Suy giáp
  • Tăng số lần truyền máu
  • Mật độ xương thấp

Tiên lượng

Nếu bạn mắc thalassemia, tiên lượng bệnh phụ thuộc vào type thalassemia của bạn. Những người bị thalassemia thể nhẹ có thể có cuộc sống bình thường.

Trong trường hợp nặng, suy tim là vấn đề cần được lưu ý.

Chung sống với thalassemia?

Vì Thalassemia là một rối loạn cấu trúc di truyền, hiện không có cách nào để ngăn chặn nó. Tuy nhiên, có nhiều cách giúp bạn có thể kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng.

Tránh quá tải sắt: Không tự uống các thuốc có chứa sắt

Tránh bị nhiễm trùng: bằng rửa tay thường xuyên, tránh tiếp xúc với người bị ốm. Đặc biệt nếu đã bị cắt lách, bệnh nhân thalassemia nên được dùng vaccine phòng cảm cúm, viêm não, viêm phổi, viêm gan B. Nếu bị sốt hoặc có triệu chứng nhiễm trùng nên đi khám bác sỹ để được điều trị kịp thời.

Ngoài việc tiêm phòng vắc-xin và chăm sóc y tế thường xuyên, chế độ ăn uống và tập luyện cũng rất quan trọng.

Chế độ ăn ít chất béo, dựa trên thực phẩm nguồn gốc thực vật là lựa chọn tốt cho hầu hết mọi người, kể cả những người mắc bệnh thalassemia. Tuy nhiên, bạn có thể cần phải hạn chế thức ăn giàu sắt nếu bạn đã có lượng sắt cao trong máu. Cá và thịt rất giàu sắt, vì vậy bạn có thể cần phải hạn chế những loại thực phẩm này trong chế độ ăn uống của bạn. Hãy trao đổi với các bác sĩ dinh dưỡng để xây dựng được những khẩu phần ăn phù hợp.

Tập luyện cường độ vừa phải vì các bài tập cường độ nặng có thể làm cho các triệu chứng của bạn tồi tệ hơn. Đi bộ và đi xe đạp là những ví dụ về tập luyện cường độ vừa phải. Bơi lội và yoga là các lựa chọn khác, và chúng cũng tốt cho khớp. Điểm mấu chốt là hãy tìm kiếm môn thể thao yêu thích và tiếp tục luyện tập.

Phòng bệnh

Tư vấn trước hôn nhân, các đôi trai gái trong gia đình có người bị thalassemia nên kiểm tra xét nghiệm trước khi kết hôn. Không kết hôn giữa hai người cùng mang gen β Thalassemia thể nhẹ hoặc thalassemia với HbE, α với αthalassemia.

Hướng dẫn chẩn đoán trước sinh kết hợp với tư vấn dịch vụ sản khoa và phòng xét nghiệm ADN.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thừa sắt (Hemochromatosis)

Bs.Nguyễn Thế Võ - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline/ Viện Huyết học truyền máu TW
Bình luận
Tin mới
  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

Xem thêm