Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tất tần tật về chảo gang: chuẩn bị, “gia công”, sử dụng và bảo quản

Chảo gang rất thông dụng trong xã hội hiện nay, với khả năng tự hình thành một lớp chống dính tự nhiên và tồn tại rất lâu, bền bỉ và đặc biệt giúp quá trình nấu thực phẩm chín đều nhờ khả năng truyền nhiệt và giữ nhiệt rất tốt. Vậy bạn đã biết cách bảo quản và làm sạch chảo gang để giúp chúng bền, đẹp và sử dụng lâu dài hay chưa?

Không giống như các loại chảo chống dính hiện đại có thể gây độc khi các vật liệu tạo nên có thể rò rỉ vào thực phẩm, chảo gang không đào thải chất độc hại, an toàn cho sức khỏe. Hơn thế, chúng còn có thể bổ sung sắt cho cơ thể. 

Nấu chảo gang cần lưu ý những gì?

Trước khi nấu, bạn cần lưu ý một số điểm như sau:

  • Trước khi nấu, bạn nên rửa chảo gang (chảo mới) trong nước xà phòng và nước nóng, tráng kỹ. Sau đó, bạn úp ngược mặt chảo và hơ trên bếp lửa cho đến khi mặt chảo khô và toàn bộ chảo chuyển sang màu xám.
  • Đối với chảo cũ, hãy loại bỏ rỉ sắt trên chảo bằng bàn chải sắt hay miếng cọ sắt. Bạn có thể dùng chất tẩy rửa chuyên dụng để tẩy, vì chúng có thể giúp bạn đánh bay những vết cặn dầu mỡ cứng đầu một cách nhanh hơn. Sau khi loại bỏ hết rỉ sắt, bạn tiếp tục hơ nóng trên bếp lửa cho đến khi chúng nóng và chuyển màu xám. Đôi khi bạn có thể phải hơ nóng lâu hơn nếu chảo thực sự dày.

Sau khi chuẩn bị xong chảo gang, bạn đến bước tiếp theo: "gia công" chảo gang để tạo lớp chống dính siêu cứng cho chảo. Công đoạn này còn có thể được gọi là "tôi dầu" cho chảo gang, tạo một lớp “sáng bóng”, cực kỳ cứng và trơn. Lớp này được cấu tạo từ lớp gỉ đen xỉn của dầu hoặc chất béo len lỏi trong các khe nhỏ li ti trên bề mặt chảo tạo nên.

Có nhiều quan điểm về nhiều cách khác nhau trong công đoạn “gia công” chảo gang này, song đều chung một nguyên tắc: sử dụng một ít dầu, bôi lên bề mặt chảo ở mức rất mỏng, thậm chí là cả bề ngoài, tay cầm chứ không chỉ mặt rán của chảo. Dầu ở đây có thể là dầu hạt lanh, dầu dừa, nhưng cũng có thể chỉ là dầu thực vật bình thường. Sau khi tráng về mặt bằng dầu, lau sạch phần thừa và tiếp tục đun nóng trên ngọn lửa hoặc để trong lò nướng nóng. Lặp đi lặp lại quy trình này một vài lần cho đến khi bạn thấy xuất hiện các đốm hoặc màu chuyển dần sang màu nâu.

Nhìn chung, cách “gia công” này rất dễ thực hiện, song đòi hỏi bạn phải thật kiên nhẫn. Bạn có thể gặp lỗi trong lần đầu tiên thực hiện khi sử dụng quá nhiều dầu, và khi đó lớp chống dính sẽ bị chảy nhão và bạn sẽ buộc phải làm lại từ đầu.

Tuy nhiên, nếu bạn không có thời gian làm công việc này, hãy cứ thực hiện xong bước chuẩn bị và nấu ăn bình thường. Quá trình nấu ăn sẽ khiến dầu mỡ trong khi nấu dần ngấm vào các kẽ nhỏ li ti và dần dần hình thành lớp chống dính màu nâu. Nhưng tốt hơn cả là bạn nên tạo lớp chống dính từ trước vì sau đó, chảo sẽ cực kỳ bền và chống dính ở mức bạn sẽ bất ngờ.

Khi nấu cần lưu ý những gì?

Một số lưu ý nho nhỏ sau khi bạn đã chuẩn bị xong chiếc chảo gang như sau:

  • Làm nóng chảo gang. Khi nóng, chảo cung cấp lượng nhiệt rất đồng đều trên toàn bộ bề mặt chảo. Chảo gang nóng lâu hơn so với các loại chảo khác, và trong quá trình nóng, nhiệt lượng từng vùng sẽ không đồng đều. Bạn có thể kiểm tra xem chảo đã nóng đều hay chưa bằng cách nhỏ 1 vài giọt nước lên bề mặt chảo. Khi chảo nóng đều, giọt nước sẽ ko bị chảy mà giữ nguyên hình dáng, đồng thời “nhảy múa” trên bề mặt chảo dù bạn nghiêng cho giọt nước chạy ở bất cứ góc nào.
  • Bất cứ loại thực phẩm nào bạn cũng nên sử dụng một ít dầu ăn tráng trước. Bản chất chảo gang sẽ giúp bạn tiết kiệm dầu mỡ rất nhiều trong quá trình nấu nướng.
  • Không nên sử dụng các dụng cụ “không” gây trầy xước chảo. Nghe hơi ngược nhưng dụng cụ tốt nhất cho chảo là các dụng cụ làm từ thép không gỉ (không phải từ sắt). Quá trình cạo nhẹ và ma sát trên bề mặt của dụng cụ kim loại với chảo sẽ từ từ đánh bóng bề mặt chảo gang, và càng khiến nó trở nên mịn hơn và chống dính tốt hơn.

Bạn cần nhớ rằng chảo gang ban đầu sẽ không thể chống dính tốt như chảo chống dính phủ Tefflon. Tại sao ư? Vì theo thời gian, đồ bằng gang sẽ không bị sứt mẻ hay trầy xước, và lớp chống dính trong chảo sẽ ngày càng sẫm màu, trở nên cứng hơn, khó dính hơn, chắc chắn hơn. Nếu bạn muốn tráng trứng chẳng hạn, một bề mặt nhẵn bóng sẽ thú vị và dễ dàng hơn. Do vậy, bạn có thể sử dụng trong thời gian dài và đánh bóng bề mặt chảo để nó trở nên bóng, nhẵn hơn.

Rửa chảo gang cần lưu ý những gì?

Có rất nhiều tranh cãi về hướng dẫn làm sạch chảo gang, gây nhầm lẫn và tranh luận trái chiều về cách thức làm sao để chảo lâu hỏng và hiệu quả. Tuy nhiên, việc thực hiện làm sạch chảo gang thực sự rất dễ dàng và bạn có thể thực hiện nó một cách đơn giản tại nhà.

  1. Hầu hết chúng ta chỉ cần làm sạch chảo gang bằng cách lau hoặc rửa nhanh là được. Ngay sau khi nấu xong, bạn đổ hết dầu mỡ thừa và lau bên trong chảo bằng khăn bông khô hoặc rửa ngay khi chảo vẫn nóng dưới vòi nước nóng đang chảy. Bạn có thể sử dụng bàn chải lông mềm để loại bỏ vụn thức ăn còn dính trên chảo.
     
  2. Nếu bạn cần loại bỏ mùi vị khi nấu những món ăn có hương vị đặc biệt, một vài giọt nước rửa chén bát và dùng bàn chải lông mềm, cùng với nước nóng để rửa. Tiếp xúc với xà phòng trong thời gian ngắn sẽ không làm hỏng bề mặt chảo nhưng vẫn đủ loại bỏ mùi thức ăn trên chảo.
  3. Khi thức ăn bám lại trên chảo quá chắc chắn, bạn nên đổ một ít nước ấm vào và đun trên bếp. Đun trong vài phút sẽ giúp thức ăn không còn bám dính ở chảo và bật ra, dễ dàng rửa sạch dưới nước hơn.
  4. Khi chảo sạch, hơ chảo đến khi khô.
  5. Quan sát trên trong mặt chảo. Nếu mặt chảo nhẵn bóng, sẫm màu là đạt chuẩn và bạn có thể cất đi được rồi. Nếu màu xám và xỉn, bạn có thể tiếp tục phủ lên một lớp dầu hoặc mỡ mỏng và hơ tiếp trên bếp lửa trong vài phút. Sau khi chảo nguội là có thể cất đi.
  6. Bảo quản chảo ở nơi khô ráo, tránh rỉ sét, không đậy kín. Trong điều kiện môi trường ẩm ướt, hãy để chảo gần nơi có nhiệt lửa để chảo luôn được hong khô.

Một số lưu ý đặc biệt khi sử dụng chảo gang

  1. Không nên để thức ăn, đặc biệt thức ăn có tính acid trong chảo trong thời gian quá lâu sau khi nấu. Acid trong thực phẩm có thể phản ứng với sắt trong chảo và làm mất gia vị trong món ăn, gây mòn chảo.
  2. Không để chảo nơi ẩm ướt vì có thể gây rỉ sét
  3. Không rửa bằng máy rửa bát
  4. Không rửa bằng các vật dụng chà xát mạnh như bùi nhùi sắt, chất tẩy rửa mạnh
  5. Không để chảo nóng tiếp xúc với nước lạnh vì có thể gây bỏng do hơi nước bốc hơi mạnh

Tổng kết

Chảo gang là một vật dụng thân thiện và mang tới nhiều ưu việt trong quá trình nấu nướng. Nếu bạn sở hữu một chiếc chảo gang hay đang có ý định mua để sử dụng, hãy tham khảo những thông tin trên để có thể sử dụng chúng một cách an toàn, hiệu quả và lâu dài.

Tham khảo thêm thông tin tại: Tất tần tật về đồ nhựa: bản chất, phân loại, BPA Free và cách sử dụng an toàn

 

Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm