Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sai lầm chết người trong xử trí khi bị chó cắn

Bị chó cắn không phải là điều hiếm gặp, tuy nhiên, việc xử lý sau khi bị cắn không phải ai cũng làm đúng.

Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Thái Nguyên cho biết, trong 4 tháng đầu năm 2015, trên địa bàn tỉnh có gần 4000 ca tiêm phòng dại (tăng 25% so với cùng kì năm ngoái). Đặc biệt, đã có 3 người tử vong, cao hơn năm 2014. Trong các ca tử vong, 2 người đã không đi tiêm phòng dại khi bị chó cắn. Bệnh dại vốn vô cùng nguy hiểm, đe doạ đến tính mạng nạn nhân. Tuy nhiên, nhiều người còn chưa biết cách sơ cứu đúng đắn khi bị chó cắn.

Những cách chữa trị chó cắn sai lầm

Không tiêm phòng

Tiêm phòng là cách tốt nhất để đối phó với bệnh dại, tuy nhiên, nhiều người chủ quan không tiêm, dẫn đến những hậu quả xấu. Theo báo cáo của Dự án khống chế và loại trừ bệnh dại - Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, mỗi năm cả nước có khoảng 300.000 người bị chó cắn, nhưng có đến 40% không đi tiêm phòng. 7 tháng đầu năm 2014 có 40 ca tử vong vì bệnh dại. Nguyên nhân là hầu hết các nạn nhân đều chủ quan bỏ qua việc phòng bệnh.

Chó là loài vật trung thành nhưng cũng rất có thể nổi nóng và tấn công con người

Nhờ thầy lang kiểm tra vi-rút dại

Tháng 3/2015, anh Phạm Văn T. (26 tuổi, xã Tiên Cảnh, huyện Tiên Phước, Quảng Nam) bị chó cắn. Anh đã không tiêm vắc-xin bệnh dại mà đến nhờ một thầy lang ở huyện Điện Bàn để kiểm tra xem con chó cắn mình có bị dại hay không. Khi được thầy lang 'chẩn đoán' là con chó không mắc bệnh, anh đã yên chí không chữa bệnh, vô tư làm việc bình thường. Đến ngày 4/5, anh T. lên cơn dại, biểu hiện lo lắng, mệt mỏi, sợ nước, sợ gió. Người nhà đưa đến bệnh viện điều trị nhưng nạn nhân đã tử vong sau đó 2 ngày.

Vết thương vốn dĩ không thể nói lên được con chó có mang bệnh hay không. Việc nhờ thầy lang kiểm tra là vô cùng sai lầm. Do đó, an toàn nhất là đến kiểm tra tiêm phòng ở Trung tâm Y tế dự phòng hoặc trạm y tế địa phương.

Tuyệt đối không trêu đùa con vật, dù một vết xước nhỏ do chúng gây nên cũng có thể dẫn đến bệnh dại

Chủ quan vì chó nhà

Tháng 1/2015, bà N.T.Đ. (68 tuổi, thôn Tứ Trung 1, xã Quế Lâm, huyện Nông Sơn, Quảng Nam) bị chó nhà cắn vào ngón chân. Tuy nhiên, do chủ quan là chó nhà, bà đã không đi tiêm phòng. Đến cuối tháng 2/2015,  bà lên cơn dại với các biểu hiện nhức đầu, lo lắng, sợ nước, sợ gió… Tuy được đưa đến viện điều trị nhưng bà đã tử vong.

Bệnh dại không chừa bất kì con chó nào, dù đó là chó nhà nuôi. Khi chúng đã mang vi-rút dại, vết cắn sẽ truyền bệnh và khiến người bị cắn tử vong nếu không được tiêm phòng kịp thời.

Cách xử lý đúng đắn khi bị chó cắn

Khi phát hiện có người bị chó cắn, cần nhanh chóng dùng các biện pháp để tách con chó ra khỏi nạn nhân, tránh gây thêm thương tích. Vết thương cần được rửa dưới vòi nước chảy nhẹ, tránh để tổn thương nặng thêm. Sau đó, rửa lại vết thương bằng xà phòng sát khuẩn hoặc dung dịch sát trùng. Nếu vết thương chảy máu, cứ để máu chảy chừng 10 phút đầu rồi mới băng lại. Với các vết thương sâu, trúng phải mạch máu lớn, cần cầm máu bằng ga-rô rồi nhanh chóng đưa bệnh nhân đi cấp cứu.

Sau khi bị chó cắn, cần sát trùng vết thương và đi tiêm phòng dại

Phải tiến hành tiêm phòng ngay nếu nạn nhân bị chó cắn là trẻ nhỏ, vết cắn sâu hoặc nằm ở các bộ phận nguy hiểm như đầu, mắt, đầu chi, cơ quan sinh dục… Ngoài ra, nếu trước đó con chó từng cắn người hoặc có biểu hiện lên cơn dại, con vật sống trong vùng dịch dại hoặc bạn không thể theo dõi được con vật cũng đều cần đi tiêm phòng.

Với các vết thương nhẹ, xa thần kinh trung ương (như cẳng chân), con vật không có biểu hiện dại, đã được tiêm phòng, sống trong khu vực không có bệnh dại, có thể chỉ cần theo dõi con vật trong vòng 10 ngày để xem xét khả năng tiêm phòng. Nếu con vật vẫn sống khoẻ mạnh thì không cần tiêm. Nhưng nếu nó bị mất tích, lên cơn dại hoặc bị giết trước 10 ngày thì việc chủng ngừa là vô cùng cần thiết.

Để phòng chống bệnh dại, các gia đình nuôi chó, mèo cần tiêm phòng đầy đủ cho vật nuôi, xích hoặc nhốt cẩn thận, ra đường mang rọ mõm. Mọi người, đặc biệt là trẻ em không nên đùa nghịch quá nhiều với vật nuôi, hạn chế khả năng bị chúng tấn công.

 
ThS. Nguyễn Kiên Cường - Y học Dự phòng - Viện Y học dự phòng Quân đội cho biết: Nếu sau khi bị chó cắn, con vật có biểu hiện ủ rũ, buồn bã, mệt mỏi, bỏ ăn cần đến ngay trung tâm y tế dự phòng của địa phương để được tư vấn và tiêm phòng vắc-xin ngừa dại và tiêm huyết thanh kháng dại. Con chó cần được nhốt và tiếp tục theo dõi, mời bác sĩ thú ý đánh giá khả năng mắc bệnh dại của con vật. Nếu con chó chết trong vòng 3-7 ngày tới, không loại trừ khả năng con vật chết do bệnh dại. Nếu con chó bị chết, cần tiêm vắc-xin phòng dại đầy đủ.
Thanh Nguyên - Theo Sức khỏe và Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

Xem thêm