Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Rượu được tiêu hoá như thế nào?

Tất cả chúng ta đều biết rượu và các loại đồ uống có cồn nói chung đều có thể gây ra tình trạng say khi uống một lượng vừa đủ. Nhưng bạn có biết tại sao lại bị say hoặc tình trạng say diễn ra bên trong cơ thể như thế nào không?

Ethanol – nguyên nhân chính

Ethanol  còn được gọi là cồn, cồn ethyl là thành phần chính trong các loại đồ uống có cồn. Ethanol cũng là nguyên nhân chính gây ra hiện tượng say.

Ethanol là một chất lỏng trong, không màu, và là sản phẩm phụ của quá trình lên men thực vật. Ethanol hình thành khi nấm lên men đường có trong thực vật. Ví dụ, bia làm từ đường trong lúa mạch, rượu vang là do đường lên men từ nho và vodka là đường lên men từ khoai tây.

Dưới đây là quá trình tiêu hoá rượu diễn ra trong cơ thể

Miệng

Ngay khi cồn đi qua môi, một phần cồn sẽ được hấp thu trực tiếp vào máu thông qua các mạch máu rất nhỏ trong miệng và lưỡi.

Ruột non và dạ dày

Khoảng 20% lượng cồn bạn uống vào sẽ đi thẳng vào máu thông qua dạ dày. Lượng cồn còn lại sẽ đi vào máu thông qua ruột non. Nếu bạn đã ăn trước khi uống rượu, lượng cồn sẽ ở lại trong dạ dày lâu hơn. Nếu bạn uống khi đói, cồn sẽ thấm vào máu nhanh hơn một chút. Bạn càng uống nhiều, tức là lượng cồn nạp vào trong một lúc càng cao, thì bạn sẽ càng cảm thấy say

Trong máu

Máu có thể vận chuyển cồn đi khắp cơ thể rất nhanh. Điều này sẽ ảnh hưởng đến rất nhiều hệ cơ quan trong cơ thể cho đến khi gan có thể chuyển hoá được hết lượng cồn này.

Khi cồn đang ở trong máu, cồn có thể khiến các mạch máu bị giãn ra. Việc này dẫn đến:

  • Đỏ mặt
  • Cảm thấy nóng ấm tạm thời
  • Tăng nhiệt độ cơ thể
  • Hạ huyết áp
  • Não và hệ thần kinh

Cồn có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh rất nhanh. Thông thường, cồn sẽ đến não chỉ trong vòng 5 phút sau khi uống và có thể sẽ bắt đầu gây ra tác dụng trong vòng 10 phút.

Khi cồn tập trung với hàm lượng cao trong máu, bạn sẽ bắt đầu bị kích thích. Bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn, tự tin hơn và thoải mái hơn. Nguyên nhân là vì cồn sẽ kích thích giải phóng dopamine và serotonin trong não.

Khi bắt đầu say, bạn sẽ trải nghiệm nhiều triệu chứng về mặt thể chất hơn. Nguyên nhân là vì cồn sẽ bắt đầu ức chế hệ thần kinh trung ương và làm cản trở việc liên kết trong não bộ, từ đó gây ảnh hưởng đến quá trình xử lý thông tin ở não bộ.

Tình trạng này sẽ dẫn đến:

  • Nói sảng
  • Mất sự phối hợp tay chân
  • Nhìn mờ
  • Chóng mặt

Não sẽ sản xuất ra hormone chống bài niệu (ADH), ra tín hiệu cho thận về lượng nước cần chuyển hoá. Cồn sẽ hạn chế sản xuất ADH và gây ra các ảnh hưởng đến thận.

Thận

Khi cồn ức chế ADH, cồn sẽ làm thận giải phóng nhiều nước hơn, đó là lý do tại sao bạn đi tiểu nhiều hơn khi bạn uống rượu/bia.

Đi tiểu nhiều và không uống đủ các loại nước không cồn có thể sẽ dẫn đến tình trạng mất nước và thậm chí làm bạn say nhiều hơn.

Phổi

Một phần cồn bạn uống vào sẽ đi vào phổi. Bạn sẽ hít khoảng 8% lượng cồn mà bạn uống.

Cồn sẽ bay hơi từ máu vào phổi và đi vào phổi thông qua việc hít thở. Đó là nguyên nhân vì sao bạn sẽ có hơi thở có mùi cồn sau một tối uống say.

 

Gan

Gan là cơ quan làm việc nhiều nhất để chuyển đổi lượng cồn bạn đã uống thành nước và CO.

Gan chỉ có thể chuyển hoá 1 đơn vị cồn tiêu chuẩn mỗi tiếng. Do đó, nếu bạn uống nhiều hơn lượng này, lượng cồn dư thừa sẽ ở lại trong máu, khiến hàm lượng cồn trong máu của bạn tăng cao và sẽ có nguy cơ ngộ độc rượu cao hơn.

Các yếu tố ảnh hưởng đến việc tiêu hoá cồn

  • Cân nặng: Cơ thể càng có ít mô hấp thu cồn thì ảnh hưởng của cồn lên cơ thể càng nhiều và càng nhanh.
  • Giới tính: sự khác biệt về thành phần cơ thể giữa nam và nữ là nguyên nhân khiến cơ thể chuyển hoá cồn ở các tỉ lệ khác nhau. Nữ giới thường có nhiều mỡ hơn, do đó cồn sẽ ở lại trong cơ thể lâu hơn. Nữ giới thường cũng sẽ có ít nước trong cơ thể để hoà tan cồn hơn và ít enzyme chuyển hoá cồn hơn.
  • Tuổi: khi bạn lớn tuổi, quá trình chuyển hoá sẽ chậm lại, tỷ lệ mỡ cơ thể tăng lên và lượng nước trong cơ thể cũng giảm xuống. Tất cả sẽ ảnh hưởng đến việc hấp thu cồn của cơ thể
  • Loại cồn: hàm lượng cồn rất khác nhau giữa các loại đồ uống. Các loại đồ uống có hàm lượng cồn cao, như rượu vodka hoặc gin sẽ được cơ thể hấp thu nhanh hơn. Các loại đồ uống có gas, có bọt như champagne cũng sẽ được hấp thu nhanh  hơn.
  • Tốc độ uống: nốc rượu thay vì nhấp từng ngụm nhỏ sẽ làm tăng nồng độ cồn trong máu nhanh hơn và sẽ khiến bạn cảm thấy say hơn.
  • Bạn đã ăn hay chưa: thức ăn trong dạ dày sẽ làm chậm quá trình hấp thu cồn. Nếu bạn  uống khi đói, cồn sẽ được hấp thu rất nhanh, khiến bạn say nhanh và nặng hơn
  • Thuốc: một số loại thuốc sẽ ảnh hưởng đến việc hấp thu cồn hoặc tương tác với cồn
  • Tình trạng sức khoẻ chung: một số tình trạng sức khoẻ nhất định, ví dụ như các bệnh gan hoặc thận có thể sẽ ảnh hưởng đến quá trình xử lý và loại bỏ cồn của cơ thể.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Rượu bia có tác hại đối với tim mạch như thế nào?

Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm