Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về tiêu cơ vân

Tiêu cơ vân gây nên tình trạng mất nước nặng và dẫn đến suy giảm chức năng thận nghiêm trọng, thường gọi là suy thận cấp.

Những điều cần biết về tiêu cơ vân

Tiêu cơ vân là sự phá hủy của cơ bắp. Đây là một hội chứng lâm sàng khi cơ bắp bắt đầu bị phá hủy và dẫn đến sự thay đổi nồng độ dịch và điện giải trong cơ thể, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Nguyên nhân của tiêu cơ vân

Có nhiều yếu tố liên quan đến tiêu cơ vân như:

  • Thuốc như statin và fibrate (thuốc làm hạ mỡ máu), colchicine (thuốc gout), kháng sinh, steroid,...
  • Hoạt động thể lực gắng sức dẫn đến hiện tượng tiêu cơ vân do tập luyện hoặc tiêu cơ vân do gắng sức.
  • Nhiệt độ cao dẫn đến sốc nhiệt là yếu tố nguy cơ
  • Tự ý dùng thuốc kê đơn như cocaine và amphetamine.

Triệu chứng của tiêu cơ vân

Những bệnh nhân bị ảnh hưởng sẽ có những triệu chứng đau cơ dữ dội, cứng cơ, sưng phù, yếu cơ, và đôi khi nước tiểu sẫm màu. Mất nước là thường gặp, và bệnh nhân có thể có những thay đổi trong tâm lí và hạ huyết áp dẫn đến chóng mặt, mê sảng, giảm lượng nước tiểu,... Sốt cũng có thể xuất hiện.

Tiêu cơ vân ảnh hưởng đến thận

Tiêu cơ vân ảnh hưởng đến chức năng thận theo nhiều cách. Sự phá hủy cơ vân dẫn đến sự vận chuyển các chất và dịch trong các mạch máu đến cơ bị tổn thương, tạo nên tình trạng mất nước nặng.

Điều này đủ để dẫn đến tình trạng suy giảm chức năng thận nghiêm trọng, thường gọi là suy thận cấp. Nồng độ các chất điện giải cũng có thể thay đổi trong máu và có thể biểu hiện bởi:

  • Tăng nồng độ phosphorus
  • Giảm nồng độ canxi
  • Tăng nồng độ kali
  • Tăng nồng độ acid uric

Một tình trạng khác là hệ quả của tiêu cơ vân ảnh hưởng đến thận hiện tượng myoglobin niệu

Myoglobin là một protein tìm thấy trong  cơ. Khi cơ bị phá hủy, myoglobin được giải phóng vào máu sau đó đến thận. Thận không thể đào thảo myoglobin và protein này gây độc cho tế bào thận, sẽ gây tắc nghẽn hệ thống đào thải của thận-ống thận. Điều này có thể dẫn đến suy thận. Trong trường hợp tồi tệ nhất, suy thận do tiêu cơ vân và myoglobin niệu có thể dẫn đến suy thận không hồi phục vàs cần lọc máu kéo dài.

Chẩn đoán tiêu cơ vân

Chẩn đoán tiêu cơ vân phụ thuộc vào biểu hiện lâm sàng bao gồm các triệu chứng và dấu hiệu của đau cơ. Một số những triệu chứng đặc hiệu hơn như nước tiểu màu cocacola. Xét nghiệm được thực hiện để hỗ trợ chẩn đoán và sẽ cho thấy sự tăng nồng độ đáng kể của một chất hóa học trong máu được gọi là CPK (creatinine phosphokinase). Suy thận có thể rõ rằng trên các xét nghiệm máu, với sự tăng nồng độ creatinine. Xét nghiệm nước tiểu có thể cho thấy sự xuất hiện myoglobin, protein bất thường được giải phóng vào nước tiểu khi cơ bị phá hủy.

Điều trị tiêu cơ vân

Bên cạnh điều trị nguyên nhân ban đầu dẫn đến tình trạng này, điều trị tiêu cơ vân là điều chỉnh điện giải và bù nước tích cực ở bệnh nhân bằng truyền dịch.

Có một số tranh cãi về loại dịch truyền nào là tốt nhất cho bệnh nhân trong trường hợp này. Trước đây, kiềm hóa nước tiểu bằng NaHCO3 được dùng trong điều trị chuẩn. Tuy nhiên, tính ưu việt của nó vượt qua những loại dịch truyền khác như saline vẫn chưa được chứng minh.

Điều trị của bác sĩ sẽ theo hướng chức năng thận, trong khi bạn được truyền dịch. Triệu chứng và chức năng thận nên bắt đầu hồi phục sau vài ngày, và nước tiểu bắt đầu trong lại. Ở một số bệnh nhân, thận có thể bị suy đến mức lọc máu cần được thực hiện.

Hãy nhớ rằng, lọc thận là một phương pháp điều trị hỗ trợ. Nó không điều trị được suy thận, nó chỉ thay thế cho chức năng của thận. Nếu thận bắt đầu hồi phục, chúng sẽ tự làm việc trở lại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cá biệt, bệnh nhân có thể phụ thuộc vào lọc máu cả đời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nước tiểu nói gì về sức khỏe của bạn?

Bình luận
Tin mới
  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

Xem thêm