Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về tiêu cơ vân

Tiêu cơ vân gây nên tình trạng mất nước nặng và dẫn đến suy giảm chức năng thận nghiêm trọng, thường gọi là suy thận cấp.

Những điều cần biết về tiêu cơ vân

Tiêu cơ vân là sự phá hủy của cơ bắp. Đây là một hội chứng lâm sàng khi cơ bắp bắt đầu bị phá hủy và dẫn đến sự thay đổi nồng độ dịch và điện giải trong cơ thể, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.

Nguyên nhân của tiêu cơ vân

Có nhiều yếu tố liên quan đến tiêu cơ vân như:

  • Thuốc như statin và fibrate (thuốc làm hạ mỡ máu), colchicine (thuốc gout), kháng sinh, steroid,...
  • Hoạt động thể lực gắng sức dẫn đến hiện tượng tiêu cơ vân do tập luyện hoặc tiêu cơ vân do gắng sức.
  • Nhiệt độ cao dẫn đến sốc nhiệt là yếu tố nguy cơ
  • Tự ý dùng thuốc kê đơn như cocaine và amphetamine.

Triệu chứng của tiêu cơ vân

Những bệnh nhân bị ảnh hưởng sẽ có những triệu chứng đau cơ dữ dội, cứng cơ, sưng phù, yếu cơ, và đôi khi nước tiểu sẫm màu. Mất nước là thường gặp, và bệnh nhân có thể có những thay đổi trong tâm lí và hạ huyết áp dẫn đến chóng mặt, mê sảng, giảm lượng nước tiểu,... Sốt cũng có thể xuất hiện.

Tiêu cơ vân ảnh hưởng đến thận

Tiêu cơ vân ảnh hưởng đến chức năng thận theo nhiều cách. Sự phá hủy cơ vân dẫn đến sự vận chuyển các chất và dịch trong các mạch máu đến cơ bị tổn thương, tạo nên tình trạng mất nước nặng.

Điều này đủ để dẫn đến tình trạng suy giảm chức năng thận nghiêm trọng, thường gọi là suy thận cấp. Nồng độ các chất điện giải cũng có thể thay đổi trong máu và có thể biểu hiện bởi:

  • Tăng nồng độ phosphorus
  • Giảm nồng độ canxi
  • Tăng nồng độ kali
  • Tăng nồng độ acid uric

Một tình trạng khác là hệ quả của tiêu cơ vân ảnh hưởng đến thận hiện tượng myoglobin niệu

Myoglobin là một protein tìm thấy trong  cơ. Khi cơ bị phá hủy, myoglobin được giải phóng vào máu sau đó đến thận. Thận không thể đào thảo myoglobin và protein này gây độc cho tế bào thận, sẽ gây tắc nghẽn hệ thống đào thải của thận-ống thận. Điều này có thể dẫn đến suy thận. Trong trường hợp tồi tệ nhất, suy thận do tiêu cơ vân và myoglobin niệu có thể dẫn đến suy thận không hồi phục vàs cần lọc máu kéo dài.

Chẩn đoán tiêu cơ vân

Chẩn đoán tiêu cơ vân phụ thuộc vào biểu hiện lâm sàng bao gồm các triệu chứng và dấu hiệu của đau cơ. Một số những triệu chứng đặc hiệu hơn như nước tiểu màu cocacola. Xét nghiệm được thực hiện để hỗ trợ chẩn đoán và sẽ cho thấy sự tăng nồng độ đáng kể của một chất hóa học trong máu được gọi là CPK (creatinine phosphokinase). Suy thận có thể rõ rằng trên các xét nghiệm máu, với sự tăng nồng độ creatinine. Xét nghiệm nước tiểu có thể cho thấy sự xuất hiện myoglobin, protein bất thường được giải phóng vào nước tiểu khi cơ bị phá hủy.

Điều trị tiêu cơ vân

Bên cạnh điều trị nguyên nhân ban đầu dẫn đến tình trạng này, điều trị tiêu cơ vân là điều chỉnh điện giải và bù nước tích cực ở bệnh nhân bằng truyền dịch.

Có một số tranh cãi về loại dịch truyền nào là tốt nhất cho bệnh nhân trong trường hợp này. Trước đây, kiềm hóa nước tiểu bằng NaHCO3 được dùng trong điều trị chuẩn. Tuy nhiên, tính ưu việt của nó vượt qua những loại dịch truyền khác như saline vẫn chưa được chứng minh.

Điều trị của bác sĩ sẽ theo hướng chức năng thận, trong khi bạn được truyền dịch. Triệu chứng và chức năng thận nên bắt đầu hồi phục sau vài ngày, và nước tiểu bắt đầu trong lại. Ở một số bệnh nhân, thận có thể bị suy đến mức lọc máu cần được thực hiện.

Hãy nhớ rằng, lọc thận là một phương pháp điều trị hỗ trợ. Nó không điều trị được suy thận, nó chỉ thay thế cho chức năng của thận. Nếu thận bắt đầu hồi phục, chúng sẽ tự làm việc trở lại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cá biệt, bệnh nhân có thể phụ thuộc vào lọc máu cả đời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nước tiểu nói gì về sức khỏe của bạn?

Bình luận
Tin mới
  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

Xem thêm