Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những đặc trưng bạn có thể di truyền từ cha mẹ mà bạn không biết

Phần lớn các đặc điểm về ngoại hình hiện nay của bạn đều là do di truyền từ người cổ xưa. Tuy nhiên, ngoài những đặc điểm như màu mắt, nhóm máu, thì một số tình trạng sức khỏe và bệnh tật cũng có thể là do di truyền. Thậm chí, các đặc điểm về tính cách cũng chịu ảnh hưởng từ yếu tố di truyền. Dưới đây hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu các đặc điểm mà bạn có thể chưa biết mình chịu ảnh hưởng từ di truyền.

Bạn ngủ bao nhiêu tiếng mỗi ngày là do di truyền

Nghiên cứu được xuất bản trên tạp chí Nature Communications vào năm 2019 – một trong những tạp chí nghiên cứu lớn nhất về giấc ngủ đã ghi lại và theo dõi giấc ngủ của hơn 500 nghìn người mỗi đêm. Nghiên cứu của họ cho thấy rằng, các đặc điểm về giấc ngủ trên thực tế là do di truyền. Theo tổng hợp từ đại học Exeter, có khoảng 78 vùng gen sẽ chịu trách nhiệm về việc bạn ngủ bao nhiêu tiếng mỗi ngày. Mặc dù những phát hiện này sẽ giúp giải thích vì sao một số người lại ngủ nhiều hơn những người khác nhưng mọi chuyện không đơn giản như vậy. Thời gian ngủ của mỗi người còn liên quan đến nhiều yếu tố khác, ví dụ như tình trạng mất ngủ, tiểu đường và thậm chí là cả bệnh tim mạch. Những căn bệnh này đều có thể di truyền lại từ các thành viên trong gia đình. Và giấc ngủ chỉ là một phần trong bức tranh này. Bức tranh toàn cảnh là khi các bệnh mãn tính này phát triển trong gia đình và di truyền từ người này sang người khác.

Nếu bạn bị hắt xì khi tiếp xúc với ánh sáng, thì có thể là do di truyền từ cha mẹ

Nếu bạn bị hắt xì khi tiếp xúc với ánh sáng, thì chưa chắc là do bạn bị dị ứng với ánh nắng mặt trời. Phản ứng hắt hơi khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là một tình trạng có thật, và có thể di truyền. Những người mắc phải căn bệnh này sẽ bị hắt xì ngay khi có sự thay đổi về cường độ ánh sáng ở xung quanh họ. Nhiều người thậm chí còn không nhận ra là họ mắc phải căn bệnh này và nhiều người thậm chí còn không biết rằng có một hội chứng như vậy tồn tại. Mặc dù các nhà khoa học không thực sự hiểu tại sao hội chứng này lại xảy ra, nhưng nó có thể ảnh hưởng đến khoảng 11-35% tổng số dân số. Hội chứng này di truyền trội, do vậy, nếu chỉ một trong hai bố mẹ bạn mắc tình trạng này, thì khả năng bạn cũng sẽ có 50% mắc phải tình trạng này.

Bạn thích ăn đồ ngọt cũng là do gen

Mặc dù việc thích một số loại đồ ngọt có thể là do thói quen lối sống, nhưng bạn cũng có thể di truyền đặc tính này từ cha mẹ. Nghiên cứu năm 2008 đăng trên tạp chí Physiological Genomics đã chứng minh rằng việc thích ăn đồ ngọt là do gen nhạy cảm với glucose. Những người mang gen này sẽ thích sử dụng nhiều đường hơn trong chế độ ăn hàng ngày. Mặc dù tình trạng này nghe có vẻ không tốt cho sức khỏe, nhưng có một nghiên cứu khác được tiến hành bởi đại học Copenhagen của Đan Mạch năm 2018 chỉ ra rằng những người bị thay đổi ở gen nhạy cảm với glucose sẽ có ít mỡ cơ thể hơn, chỉ có mỡ ở lượng vừa đủ. Nghe có vẻ hơi vô lý khi mà những người ăn nhiều đường hơn lại có ít mỡ cơ thể hơn nhưng chính các tác giả nghiên cứu cũng bất ngờ về kết quả này. Mặc dù sự khác biệt về mỡ cơ thể chỉ là rất nhỏ nhưng đó có thể là tất cả những gì mà bạn cần.

Bạn có thể di truyền “sự nổi tiếng” từ bố mẹ

Theo kết quả của các nghiên cứu, bạn có nổi tiếng hay không phụ thuộc khá nhiều vào bố mẹ. Điều này là khá rõ ràng, nếu mà bạn có một người mẹ nổi tiếng và không phải một người mẹ bình thường, thì rất có thể, khi bạn ra ngoài nhiều người cũng sẽ nhận ra bạn. Nghiên cứu năm 2009 tại đại học Harvard chỉ ra rằng, cách lựa chọn bạn bè và kiểu bạn bè thân thiết của bạn có di truyền rất mạnh mẽ từ bố mẹ. Trên thực tế, các khía cạnh phức tạp liên quan đến sự kết nối giữa con người với con người, phụ thuộc khá lớn vào yếu tố gen. Các nhà nghiên cứu thậm chí còn chỉ ra rằng nhờ có gen, mà vai trò của bạn trong một nhóm bạn thường sẽ tương tự như vai trò của bạn trong gia đình. Một lý giải cho việc tại sao chúng ta lại thừa hưởng vai trò trong một nhóm xã hội từ cha mẹ sẽ liên quan đến chọn lọc tự nhiên của con người. Giả sử có một vi khuẩn gây chết người đang lây lan trong 1 nhóm người, thì sẽ có 2 nhóm người ít bị ảnh hưởng nhất, đó là những người ở rìa của nhóm, ít tiếp xúc với người khác nên ít khả năng bị lây và những người ở trung tâm của nhóm, tiếp cận được nhiều thông tin nhất và biết được các biện pháp dự phòng. Những người thuộc hai nhóm này sẽ có khả năng tồn tại được lâu nhất, và do vậy, những đặc điểm di truyền của họ có thể được di truyền lại cho đời sau. Đời sau của họ, nhiều khả năng cũng vẫn sẽ hoặc là những người có vai trò rìa ngoài của 1 nhóm người hoặc sẽ là trung tâm của một nhóm người, nhằm duy trì được sự tồn tại lâu nhất.

 

Kỹ năng lái xe cũng là di truyền từ cha mẹ

30% số người Mỹ có một biến thể vè gen làm hạn chế một loại protein được sản xuất ra trong não. Protein này có tên là BDNF, giúp các tế bào não kết nối với nhau khi bạn đang thực hiện một nhiệm vụ phức tạp, ví dụ như lái xe. Nghiên cứu năm 2009 tiến hành ở địa học California Irvine chỉ ra rằng những người có đặc điểm này về gen sẽ có khả năng lái xe tốt hơn 20% so với những người không có gen này. Những người mang gen BDNF này không chỉ mắc lỗi nhiều hơn khi lái xe mà trí nhớ của họ khi nhớ về cách làm thế nào để xoay bánh xe cũng sẽ kém hơn.

Những nỗi sợ hãi của bạn cũng có thể di truyền từ cha mẹ

Sợ nhện, sợ độ cao hay sợ gấu, đều có thể là do gen của bạn. Đa số các nỗi sợ đều có tính chất di truyền gia đình. Mặc dù các nhà khoa học chưa biết chính xác tại sao lại như vậy, nhưng có một số lý giải như sau. Các nỗi sợ thường bắt nguồn từ khi còn nhỏ, khi nhìn thấy một ai đó sợ hãi trước một yếu tố hoặc khi nghe một câu chuyện rùng rợn về yếu tố đó. Nên khi còn nhỏ, trẻ thường tiếp xúc nhiều nhất với bố mẹ, do đó khả năng cũng sẽ quan sát và biết được các nỗi sợ của cha mẹ và hình thành nỗi sợ tương tự. Tuy nhiên, một nghiên cứu năm 2003 trên JAMA Psychiatry chỉ ra rằng những cặp sinh đôi có thể di truyền cùng nỗi sợ hãi, do vậy, ngoài việc do quan sát thấy, đó còn có thể là do di truyền.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Chế độ ăn tốt nhất dành cho người bệnh ung thư vú

 
Ths. Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Theo healthdigest.com) -
Bình luận
Tin mới
  • 24/04/2024

    Mẹo chăm sóc da dầu mùa Hè

    Nhiệt độ cao kết hợp với ánh nắng khiến tuyến bã nhờn trên da hoạt động mạnh mẽ, da đổ nhiều dầu và dễ nổi mụn. Một vài mẹo chăm sóc da dưới đây giúp bạn kiểm soát dầu nhờn trên da.

  • 24/04/2024

    Nỗi lo an toàn thực phẩm mùa nắng nóng

    Thời tiết nắng nóng càng làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Cùng với sự quản lý của cơ quan chức năng, người dân cần nâng cao ý thức trách nhiệm, bởi nếu xuê xoa với bất kỳ vi phạm an toàn thực phẩm dù là nhỏ cũng gây hậu quả khôn lường.

  • 24/04/2024

    Tránh ăn gì khi bị viêm kết mạc để nhanh khỏi?

    Tuy chế độ ăn không giúp chữa khỏi viêm kết mạc (đau mắt đỏ) nhưng việc hạn chế ăn một số loại thực phẩm, đồ uống có thể giúp giảm bớt các triệu chứng và thúc đẩy quá trình phục hồi nhanh hơn.

  • 24/04/2024

    Triệu chứng của ung thư buồng trứng

    Hiện nay, ngày càng nhiều phụ nữ bị mắc phải căn bệnh ung thư buồng trứng, vậy triệu chứng của bệnh là gì, hãy cũng tìm hiểu ở bài viết dưới đây.

  • 23/04/2024

    Các phương pháp giảm đau nửa đầu mạn tính

    Chứng đau nửa đầu mạn tính có thể phòng ngừa và được điều trị một cách triệt để. Hiện nay, có rất nhiều loại thuốc và cũng như các phương pháp điều trị thích hợp giúp làm giảm các cơn đau nửa đầu mạn tính.

  • 23/04/2024

    Căng thẳng quá mức gây suy giảm nhiều chất dinh dưỡng trong cơ thể

    Căng thẳng mạn tính và kéo dài không chỉ ảnh hưởng sức khoẻ tinh thần mà còn khiến cơ thể có nguy cơ cạn kiệt nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu, ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch và sự phục hồi thể chất.

  • 23/04/2024

    7 mẹo giúp trẻ tránh xa đồ ăn vặt không tốt cho sức khỏe

    Trẻ em thường bị thu hút bởi đồ ăn vặt. Với bao bì đầy màu sắc và hương vị hấp dẫn, những món ăn nhẹ không lành mạnh này thường khiến trẻ thích thú và muốn ăn nhiều hơn.

  • 23/04/2024

    Chuẩn bị tốt thể lực khi tham gia chạy marathon

    Gần đây phong trào tập thể dục thể thao, các giải chạy bộ không chuyên marathon (42,295km), bán marathon (21,1km) ngày càng phổ biến, thu hút đông đảo người dân thuộc nhiều độ tuổi tham gia. Đây là dấu hiệu tốt chứng tỏ cộng đồng quan tâm tới vấn đề thể dục, thể thao, nâng cao sức khỏe.

Xem thêm