Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những ảnh hưởng của hút thuốc lá đối với não bộ

Thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong tại nhiều quốc gia trên thế giới. Những tác hại của thuốc lá được biết đến phổ biến như tăng nguy cơ các bệnh tim mạch, đột quỵ, ung thư, các bệnh phổi và nhiều vấn đề sức khỏe đi kèm. Vậy trên não bộ, thuốc lá có những ảnh hưởng như thế nào?

Nicotine ảnh hưởng đến não bộ như thế nào?

Đa phần chúng ta đều biết đến những tác hại của hút thuốc lá cho phổi và tim, nhưng ảnh hưởng lên não lại ít được biết đến.

Theo các chuyên gia, nicotine trong thuốc lá có khả năng bắt chước một số dẫn truyền thần kinh trong não bộ, hay còn gọi là khả năng gửi tín hiệu. Nicotine cũng tương tự như chất dẫn truyền acetylcholine. Đồng thời, nicotine cũng có khả năng gây cảm giác dễ chịu, hài lòng vì chúng cũng có khả năng hoạt động như dopamine.

Theo thời gian, não bắt đầu thực hiện quá trình bù lại do lão hóa bằng cách tăng cường hoạt động tín hiệu thông qua giảm số lượng các thụ thể acetylcholine. Và điều này có thể gây ra tình trạng dung nạp nicotin, tức là bạn cần nhiều hơn nicotine so với số lượng cần thiết khi bạn hút thuốc.

Nicotine cũng kích thích các trung tâm khoái cảm của não, bắt chước dopamine. Điều này khiến việc bạn hút thuốc sẽ gây cảm giác nghiện và liên kết với cảm giác thoải mái.

Các chuyên gia cho rằng, việc hút thuốc lá có thể khiến não bộ thay đổi và có thể dẫn đến hội chứng cai khi bạn đang cố gắng từ bỏ nó. Hội chứng cai là hội chứng với các tình trạng như lo lắng, khó chịu trong cơ thể và cảm giác thèm nicotine mạnh mẽ. Khi gặp phải hội chứng này, nhiều người sẽ tìm đến điếu thuốc và hút trở lại. Điều này làm mất các triệu chứng và cơ thể cảm thấy thoải mái. Sự thay đổi này xảy ra trong não bộ là kết quả của một quá trình lặp đi lặp lại lâu dài dẫn đến tình trạng phụ thuộc vào nicotine, bởi vì cơ thể bạn đang cảm thấy sự cần thiết của chất này trong hệ thống. Và dĩ nhiên, càng phụ thuộc bao nhiêu thì việc từ bỏ càng khó bấy nhiêu.

Ảnh hưởng của nicotine có thể mất một thời gian để nhận thấy, và những ảnh hưởng đến tim mạch và phổi sẽ là những điều đầu tiên mà bạn nhận ra.

Suy giảm nhận thức

Suy giảm nhận thức là điều dễ hiểu khi bạn trở nên già đi. Bạn sẽ dần trở nên khó ghi nhớ hay không suy nghĩ nhanh như hồi bạn còn trẻ. Và nếu bạn hút thuốc, khả năng khó nhớ và suy nghĩ sẽ còn giảm hơn nữa.

Điều này thực sự nghiêm trọng trên nam giới. Theo các nghiên cứu, nam giới trung tuổi hút thuốc dường như suy giảm nhận thức nhanh chóng hơn so với người không hút thuốc hay nữ giới hút thuốc.

Tăng nguy cơ mất trí nhớ

Hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ mất trí nhớ - một vấn đề có thể ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng tư duy, kỹ năng ngôn ngữ, khả năng phán đoán và hành vi. Nó cũng có thể thay đổi về tính cách của bạn.

Theo nghiên cứu so sánh trên những người hút thuốc và không hút thuốc, những người hút thuốc có nguy cơ tiến triển tình trạng mất trí nhớ cao hơn 30% so với người không hút thuốc. Đồng thời, việc từ bỏ hút thuốc cũng có thể làm giảm nguy cơ này.

Mất khối lượng não

Theo nghiên cứu, bạn càng hút thuốc lâu, bạn càng có nguy cơ cao hơn trong việc suy giảm khối lượng não. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng hút thuốc ảnh hưởng tiêu cực đến tính toàn vẹn của cấu trúc não và gây mất khối lượng não liên quan đến tuổi tác tại một số vùng não so với những người không hút thuốc.

Tăng nguy cơ đột quỵ

Hút thuốc tăng nguy cơ đột quỵ. Điều này được chứng minh qua rất nhiều nghiên cứu, với nguy cơ cao hơn từ 2-4 lần ở cả nam và nữ hút thuốc. Nguy cơ này sẽ càng tăng lên nếu bạn hút càng nhiều thuốc.

Một điều tốt là theo nghiên cứu, nếu bạn bỏ hút thuốc 5 năm, nguy cơ này của bạn sẽ quay về mức tương tự người bình thường không hút thuốc.

Tăng nguy cơ ung thư

Thuốc lá chứa rất nhiều chất độc hóa học gây hại cho cơ thể, và chúng còn có thể gây ung thư. Theo nghiên cứu, việc lặp đi lặp lại hút thuốc nhiều lần có thể thay đổi những yếu tố di truyền trong phổi, cổ họng hoặc não bộ và làm tăng nguy cơ phát triển ung thư.

Vậy thuốc lá điện tử thì sao?

Những nghiên cứu về thuốc lá điện tử còn rất hạn chế. Theo các chuyên gia, thuốc lá điện tử chứa nicotine tương tự như thuốc lá truyền thống. Điều này mang tới khả năng gây hại cho cơ thể tương tự như những gì nicotine từ thuốc lá truyền thống gây ra.

Làm thế nào để từ bỏ thuốc lá dễ dàng hơn?

Từ bỏ thuốc lá là điều thực sự khó khăn, nhưng không có nghĩa là không thể.  Theo từng bước nhỏ, bạn có thể đạt được điều bạn mong muốn cùng với sự nỗ lực của bản thân.

  1. Hãy nói chuyện với các chuyên gia trong vấn đề này. Các chuyên gia, bác sĩ sẽ giúp bạn có một liệu trình hợp lý, giúp bạn sẵn sàng đương đầu với các thử thách trong quá trình thực hiện.
  2. Phương pháp thay thế nicotine. Có rất nhiều phương pháp và liệu trình thay thế nicotine. Có thể kể đến như kẹo cao su nicotine, miếng dán nicotine hay viên ngậm nicotine. Ngoài ra, bác sĩ có thể cho bạn sử dụng một số phương pháp khác như ống hít nicotine, thuốc xịt nicotine hay một số loại thuốc ngăn chặn tác động của nicotine lên não bộ.
  3. Hỗ trợ tư vấn. Hình thức tư vấn cá nhân có thể giúp bạn đối phó với những lúc khó khăn. Bạn cũng có thể chia sẻ với những người đồng cảnh ngộ như bạn để có thể hiểu và cảm thông, giúp đỡ lẫn nhau.
  4. Thư giãn. Hãy học các phương pháp thư giãn để đối phó với căng thẳng khi thực hiện. Một số biện pháp hữu ích như thiền định, giãn cơ liên tục…
  5. Thay đổi lối sống. Tập thể dục thường xuyên, ngủ đủ giấc, dành nhiều thời gian cho gia đình và bạn bè, cũng như thực hiện những sở thích của bản thân.

Tổng kết

Hút thuốc lá gây nhiều tác hại cho sức khỏe, và là một trong những nguyên nhân dẫn đến tử vong hàng đầu tại nhiều quốc gia trên thế giới. Những tác hại của thuốc lá điển hình có thể kể đến như ảnh hưởng đến phổi, tim mạch, đột quỵ, ung thư hay đặc biệt là não bộ.

Bỏ thuốc là cách tốt nhất để giảm thiểu những tác hại cho sức khỏe. Dù là khó khăn, nhưng bạn hãy nỗ lực và tham khảo khác biện pháp khác nhau để có thể đạt hiệu quả cao nhất.

Tham khảo thêm thông tin tại: Hút thuốc lá ảnh hưởng đến vẻ ngoài của bạn như thế nào?

https://www.healthline.com/health/smoking/smoking-effects-on-brain

Bình luận
Tin mới
  • 03/09/2025

    Các bệnh tật thường gặp mùa mưa lũ và cách phòng ngừa

    Mùa mưa lũ là thời điểm thiên nhiên mang đến nhiều thách thức cho con người, không chỉ bởi những tổn thất về tài sản mà còn bởi nguy cơ gia tăng các bệnh tật. Khi nước lũ tràn về, môi trường sống bị ô nhiễm bởi vi sinh vật, chất thải và các yếu tố gây bệnh khác, tạo điều kiện thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.

  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

Xem thêm