Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Não mini nhân tạo có thể tự sản sinh mạch máu

Đúng là một phát minh kì vĩ của con người khi ngày nay não mini nhân tạo có thể tự sản sinh ra mạch máu!

Năm 2015, các nhà khoa học tại Đại học Brown đã phát triển thành công một loại"não mini" từ mô hình được tạo ra từ việc cấy ghép 3D các tế bào thần kinh sống. Mục đích ban đầu của các nhà khoa học là tạo ra loại vật mẫu thí nghiệm mới có thể giúp giảm thiểu sự phụ thuộc của con người vào thử nghiệm ở động vật trong việc tìm kiếm và nghiên cứu ảnh hưởng của các loại thuốc, phương pháp điều trị và thương tích trên não. Thử nghiệm lâm sàn trên não mini này có thể làm cho kết quả thu được chính xác hơn.

Nhưng gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện ra một điều mới mẻ đầy bất ngờ về những não mini này: các tế bào thần kinh đang phát triển các mạch máu của mình. Điều này là một thành tựu ngoài mong đợi cho các nhà khoa học. Họ không thể đoán trước việc các tế bào thần kinh đang hoạt động bằng điện, sản sinh ra một số loại tế bào thần kinh não và tự sắp xếp chúng theo một cấu trúc ba chiều tự nhiên.

Tuy nhiên chỉ sản sinh ra tế bào thần kinh thôi vẫn chưa đủ. Một bộ não còn cần thêm các mạch máu để làm "hệ thống giao thông" vận chuyển máu nuôi sống nó. Nhưng khi các nhà nghiên cứu tiếp tục làm việc với các mô hình này, họ nhận thấy rằng khoảng hai phần ba não mini đã phát triển các mạch máu.

"Thật thú vị bởi vì bộ não thực sự cũng có mạch máu", Diane Hoffman-Kim - tác giả chính của nghiên cứu này cho biết. "Chúng tôi đang tìm hiểu chuyên sâu về nó. Các tế bào thần kinh của chúng tôi đã tự thực hiện nhiệm vụ của chúng. Những gì chúng tạo ra rất gần với một số mạch máu. Nếu chúng ta tiếp tục nghiên cứu mô hình phòng thí nghiệm của bộ não, chúng ta sẽ thu được nhiều điều bất ngờ hơn bằng cách nuôi những não mini này để tự chúng cũng có thể sở hữu mạch máu riêng cho mình".

Lát cắt ngang của não mini nhân tạo.

Bằng cách chụp ảnh các mạch máu nhỏ của não mini, các nhà nghiên cứu đã có thể xác định được các tế bào và protein như những gì có thể tìm thấy được ở mạch máu của người bình thường. Với việc nghiên cứu một lát cắt ngang dưới kính hiển vi điện tử, họ tiết lộ rằng các ống mạch có cấu trúc phù hợp để đảm nhiệm nhiệm vụ vận chuyển máu đi nuôi não. Hệ thống này không dày đặc như trong một bộ não thực sự và chúng có xu hướng chỉ duy trì được trong một hoặc hai tuần. Nhưng phát hiện này đã làm tăng thêm tính hữu dụng của mini-não.

"Chúng ta có thể nghiên cứu một loạt các điều kiện thương tích với nhiều loại thuốc đang được thử nghiệm và một số căn bệnh quái ác - chẳng hạn như đột quỵ và tiểu đường - về mức độ phù hợp giữa chúng với nhau", Hoffman-Kim đề cập thêm.

Việc não mini tự tạo ra mạch máu mở ra cánh cửa mới cho việc nghiên cứu tốt hơn về đột quỵ, bệnh Alzheimer và các loại chấn động thần kinh chỉ nhờ vào não mini thay vì các động vật như trước. Nghiên cứu được công bố trên The Journal of Neuroscience Methods. Nhóm các nhà khoa học thuộc Đại học Brown đã minh họa phát hiện của họ trong video dưới đây.


Video minh họa phát hiện mới về não mini của các nhà khoa học Đại học Brown

Theo Khoa học TV/Trí Thức Trẻ
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm