Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nấm miệng – Căn bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ

Nấm miệng là một tình trạng mà trong đó các loại nấm Candida albicans tích tụ và phát triển trên niêm mạc miệng. Bệnh nấm miệng thường xảy ra đối với trẻ sơ sinh, trẻ em dưới 2 tuổi và những người đeo răng giả, sử dụng corticosteroid hít hoặc có tổn thương hệ thống miễn dịch.

Tại sao trẻ dễ bị nấm miệng

Bệnh nấm miệng được gây ra bởi một chủng nấm men có tên là Candida albicans sống ở trên da và bên trong miệng của hầu như tất cả mọi người. Bình thường chúng sẽ không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng lại đặc biệt dễ gây nhiễm trùng ở đối tượng có hệ miễn dịch yếu. Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa thực sự hoàn thiện, do vậy đây là nhóm đối tượng dễ bị mắc bệnh nhất.

Nấm miệng là một căn bệnh khá phổ biến, cứ 20 trẻ sơ sinh thì có 1 trẻ mắc bệnh. Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ sơ sinh khoảng 4 tuần tuổi, trẻ lớn hơn cũng có thể mắc. Đặc biệt trẻ sinh non (trước 37 tuần) càng có nguy cơ cao bị nấm miệng.

Triệu chứng

Dấu hiệu đặc trưng của bệnh nấm miệng là tổn thương dạng kem trắng hoặc hơi vàng giống như cháo bột, sữa đông hoặc pho mát cottage. Các tổn thương này có thể ở lưỡi, nướu, vòm miệng hoặc bên trong má.

Không giống như sữa, các mảng trắng này không thể loại bỏ dễ dàng, thường dính chặt vào niêm mạc miệng, ưỡi. Khi bạn cố gẵng cạo, bóc chúng đi, các mô bên dưới mảng trắng sẽ trở nên đỏ và đôi khi bị chảy máu. Nói chung các mảng này thường không quá nguy hiểm cho trẻ nhưng đôi khi chúng gây đau và trẻ sẽ gặp khó khăn khi ăn uống.

Các dấu hiệu và triệu chứng khác của bệnh nấm miệng ở trẻ em bao gồm:

  • Nước bọt có màu trắng hơi lấp lánh
  • Trẻ không muốn bú mẹ, bỏ bú
  •  Có tiếng kêu lạo xạo trong khi trẻ bú
  • Trẻ chậm tăng cân

Một số trẻ có hiện tượng thổi bong bóng nước bọt nhiều hơn bình thường do nhiễm trùng trong miệng.

Điều trị nấm miệng ở trẻ em

Trong hầu hết mọi trường hợp nấm miệng sẽ tự hết trong vòng vài ngày mà không cần điều trị. Nếu các triệu chứng không đỡ và gây phiền toái cho trẻ, hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ. Các loại thuốc gel hay thuốc dạng giọt kháng nấm để điều trị chứng nấm miệng rất sẵn có tại hiệu thuốc. Tuy nhiên, bạn cần phải hỏi ý kiến bác sỹ hoặc dược sỹ trước khi cho trẻ sử dụng thuốc bởi một số loại có thể không thích hợp cho trẻ còn quá nhỏ.

Nếu trẻ vẫn đang bú mẹ, người mẹ cũng có thể bị nhiễm nấm tại vú khi cho trẻ bú. Trong trường hợp này, người mẹ cũng cần phải sử dụng thuốc điều trị cùng lúc với trẻ để phòng nhiễm trùng qua lại giữa vú mẹ và miệng trẻ.

Phòng bệnh nấm miệng

Trong phần lớn trường hợp, nguyên nhân gây nấm miệng ở trẻ sơ sinh là không rõ ràng. Do vậy, các bác sỹ đề xuất một số bước sau đây để giúp phòng nhiễm trùng miệng do nấm ở trẻ em:

  • Nếu trẻ đang dùng núm vú giả, hãy tiệt trùng tất cả các núm vú giả thường xuyên cũng như các loại đồ chơi mà trẻ dễ đưa vào trong miệng.
  • Nếu trẻ đang bú bình, hãy thường xuyên tiệt trùng tất cả bình sữa và dụng cụ pha sữa cho trẻ.

Bệnh nấm miệng ở bà mẹ đang cho con bú 

Nếu trẻ đang bú mẹ bị nấm miệng, như đã đề cập ở trên rất có khả năng trẻ sẽ lây nấm từ miệng trẻ sang vú mẹ khiến cho bầu vú hoặc núm vú đều bị nhiễm trùng. Các triệu chứng cho thấy người mẹ bị nhiễm nấm:

  • Đau khi bạn đang cho trẻ bú, thậm chí ngay cả sau khi trẻ bú xong
  • Núm vú và quầng vú bị bong tróc, nứt, đau và nhạy cảm hơn bình thường.
  • Quầng vú bị bóng và đỏ
  • Đau nhói, cảm giác rát và ngứa ở một hoặc cả hai bên vú

Bạn có thể bị nhiễm nấm mà đôi khi không có dấu hiệu của nhiễm trùng. Tuy nhiên, những triệu chứng kể trên có thể là triệu chứng của bệnh viêm vú. Một trường hợp khác có thể dẫn đến nấm miệng là do sử dụng kháng sinh, điều này dẫn đến làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho nấm gây bệnh nấm miệng sinh sôi.

Trong trường hợp nếu không có biểu hiện triệu chứng, bạn sẽ không cần thiết phải điều trị. Tuy nhiên thường thì cả người mẹ và đứa trẻ nên được điều trị để phòng nhiễm trùng qua lại. Bác sỹ sẽ kê dạng kem bôi kháng nấm để điều trị tại chỗ.

Nếu nhiễm trùng tại vú diễn biến nặng hơn, bác sỹ có thể sẽ kê thuốc kháng nấm dạng viên uống, đồng thời con bạn cũng sẽ được điều trị cùng một lúc để ngăn tái nhiễm. Nếu nhiễm trùng không đỡ sau vài ngày, việc đi khám lại là cần thiết.

Thông tin thêm tham khảo trong bài viết: Các loại nhiễm trùng nấm men

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

  • 24/11/2025

    Chăm sóc đường hô hấp mùa thu đông: Phòng tránh viêm họng, cảm cúm hiệu quả

    Thời điểm giao mùa thu đông thời tiết thay đổi thất thường, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh đường hô hấp như virus và vi khuẩn phát triển mạnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các biện pháp thiết thực để phòng bệnh hô hấp, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe khi giao mùa.

  • 23/11/2025

    10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

    Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

  • 23/11/2025

    Top 10 loại rau không chứa tinh bột giúp đẩy nhanh tốc độ giảm cân

    Ăn rau là một trong những cách giúp cải thiện sức khỏe và hỗ trợ giảm cân. Tuy nhiên không phải loại rau nào cũng giống nhau. Khi muốn giảm cân nhanh hơn hãy ưu tiên các loại rau không chứa tinh bột.

  • 23/11/2025

    Nhận diện sớm các triệu chứng cảnh báo bệnh gan

    Gan là cơ quan đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa, giải độc và duy trì sức khỏe toàn diện của cơ thể.

  • 22/11/2025

    Những chất dinh dưỡng quan trọng đối với sức khỏe xương

    Sức khỏe xương chịu ảnh hưởng sâu sắc từ nhiều yếu tố, trong đó dinh dưỡng đóng vai trò trung tâm, cung cấp nguyên vật liệu giúp quá trình hình thành, khoáng hóa và duy trì cấu trúc xương suốt vòng đời.

  • 22/11/2025

    7 loại thực phẩm tốt cho sức khỏe phổi trong thời tiết giao mùa

    Sự kết hợp giữa thời tiết lạnh, hanh khô và mức độ ô nhiễm không khí cao là mối đe dọa lớn đối với sức khỏe phổi. Để củng cố hệ hô hấp và giảm thiểu tác động tiêu cực, việc bổ sung dưỡng chất là rất cần thiết. Dưới đây là 7 loại thực phẩm được khuyên dùng để tăng cường sức khỏe cho phổi.

  • 22/11/2025

    Dấu hiệu và triệu chứng vô sinh ở phụ nữ và nam giới

    Dấu hiệu chính của vô sinh là không có thai sau một năm cố gắng thụ thai (hoặc 6 tháng nếu người vợ từ 35 tuổi trở lên). Vô sinh có thể xảy ra do các yếu tố ở cả hai bên vợ chồng, nhưng các dấu hiệu và triệu chứng khác nhau giữa nam và nữ.

Xem thêm