Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nấm miệng – Căn bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ

Nấm miệng là một tình trạng mà trong đó các loại nấm Candida albicans tích tụ và phát triển trên niêm mạc miệng. Bệnh nấm miệng thường xảy ra đối với trẻ sơ sinh, trẻ em dưới 2 tuổi và những người đeo răng giả, sử dụng corticosteroid hít hoặc có tổn thương hệ thống miễn dịch.

Tại sao trẻ dễ bị nấm miệng

Bệnh nấm miệng được gây ra bởi một chủng nấm men có tên là Candida albicans sống ở trên da và bên trong miệng của hầu như tất cả mọi người. Bình thường chúng sẽ không gây ra bất kỳ triệu chứng nào, nhưng lại đặc biệt dễ gây nhiễm trùng ở đối tượng có hệ miễn dịch yếu. Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa thực sự hoàn thiện, do vậy đây là nhóm đối tượng dễ bị mắc bệnh nhất.

Nấm miệng là một căn bệnh khá phổ biến, cứ 20 trẻ sơ sinh thì có 1 trẻ mắc bệnh. Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ sơ sinh khoảng 4 tuần tuổi, trẻ lớn hơn cũng có thể mắc. Đặc biệt trẻ sinh non (trước 37 tuần) càng có nguy cơ cao bị nấm miệng.

Triệu chứng

Dấu hiệu đặc trưng của bệnh nấm miệng là tổn thương dạng kem trắng hoặc hơi vàng giống như cháo bột, sữa đông hoặc pho mát cottage. Các tổn thương này có thể ở lưỡi, nướu, vòm miệng hoặc bên trong má.

Không giống như sữa, các mảng trắng này không thể loại bỏ dễ dàng, thường dính chặt vào niêm mạc miệng, ưỡi. Khi bạn cố gẵng cạo, bóc chúng đi, các mô bên dưới mảng trắng sẽ trở nên đỏ và đôi khi bị chảy máu. Nói chung các mảng này thường không quá nguy hiểm cho trẻ nhưng đôi khi chúng gây đau và trẻ sẽ gặp khó khăn khi ăn uống.

Các dấu hiệu và triệu chứng khác của bệnh nấm miệng ở trẻ em bao gồm:

  • Nước bọt có màu trắng hơi lấp lánh
  • Trẻ không muốn bú mẹ, bỏ bú
  •  Có tiếng kêu lạo xạo trong khi trẻ bú
  • Trẻ chậm tăng cân

Một số trẻ có hiện tượng thổi bong bóng nước bọt nhiều hơn bình thường do nhiễm trùng trong miệng.

Điều trị nấm miệng ở trẻ em

Trong hầu hết mọi trường hợp nấm miệng sẽ tự hết trong vòng vài ngày mà không cần điều trị. Nếu các triệu chứng không đỡ và gây phiền toái cho trẻ, hãy đưa trẻ đi khám bác sỹ. Các loại thuốc gel hay thuốc dạng giọt kháng nấm để điều trị chứng nấm miệng rất sẵn có tại hiệu thuốc. Tuy nhiên, bạn cần phải hỏi ý kiến bác sỹ hoặc dược sỹ trước khi cho trẻ sử dụng thuốc bởi một số loại có thể không thích hợp cho trẻ còn quá nhỏ.

Nếu trẻ vẫn đang bú mẹ, người mẹ cũng có thể bị nhiễm nấm tại vú khi cho trẻ bú. Trong trường hợp này, người mẹ cũng cần phải sử dụng thuốc điều trị cùng lúc với trẻ để phòng nhiễm trùng qua lại giữa vú mẹ và miệng trẻ.

Phòng bệnh nấm miệng

Trong phần lớn trường hợp, nguyên nhân gây nấm miệng ở trẻ sơ sinh là không rõ ràng. Do vậy, các bác sỹ đề xuất một số bước sau đây để giúp phòng nhiễm trùng miệng do nấm ở trẻ em:

  • Nếu trẻ đang dùng núm vú giả, hãy tiệt trùng tất cả các núm vú giả thường xuyên cũng như các loại đồ chơi mà trẻ dễ đưa vào trong miệng.
  • Nếu trẻ đang bú bình, hãy thường xuyên tiệt trùng tất cả bình sữa và dụng cụ pha sữa cho trẻ.

Bệnh nấm miệng ở bà mẹ đang cho con bú 

Nếu trẻ đang bú mẹ bị nấm miệng, như đã đề cập ở trên rất có khả năng trẻ sẽ lây nấm từ miệng trẻ sang vú mẹ khiến cho bầu vú hoặc núm vú đều bị nhiễm trùng. Các triệu chứng cho thấy người mẹ bị nhiễm nấm:

  • Đau khi bạn đang cho trẻ bú, thậm chí ngay cả sau khi trẻ bú xong
  • Núm vú và quầng vú bị bong tróc, nứt, đau và nhạy cảm hơn bình thường.
  • Quầng vú bị bóng và đỏ
  • Đau nhói, cảm giác rát và ngứa ở một hoặc cả hai bên vú

Bạn có thể bị nhiễm nấm mà đôi khi không có dấu hiệu của nhiễm trùng. Tuy nhiên, những triệu chứng kể trên có thể là triệu chứng của bệnh viêm vú. Một trường hợp khác có thể dẫn đến nấm miệng là do sử dụng kháng sinh, điều này dẫn đến làm giảm số lượng vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho nấm gây bệnh nấm miệng sinh sôi.

Trong trường hợp nếu không có biểu hiện triệu chứng, bạn sẽ không cần thiết phải điều trị. Tuy nhiên thường thì cả người mẹ và đứa trẻ nên được điều trị để phòng nhiễm trùng qua lại. Bác sỹ sẽ kê dạng kem bôi kháng nấm để điều trị tại chỗ.

Nếu nhiễm trùng tại vú diễn biến nặng hơn, bác sỹ có thể sẽ kê thuốc kháng nấm dạng viên uống, đồng thời con bạn cũng sẽ được điều trị cùng một lúc để ngăn tái nhiễm. Nếu nhiễm trùng không đỡ sau vài ngày, việc đi khám lại là cần thiết.

Thông tin thêm tham khảo trong bài viết: Các loại nhiễm trùng nấm men

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 29/11/2025

    7 loại đồ uống giúp ngừa đau họng - bệnh thường gặp ở giáo viên

    Giống như ca sĩ hay diễn giả, giáo viên thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ đau họng do phải nói liên tục trong nhiều giờ. Tham khảo một số đồ uống đơn giản giúp các thầy cô phòng ngừa và làm dịu cơn đau họng một cách hiệu quả.

  • 29/11/2025

    Bảo vệ da và tóc khỏi hanh khô mùa giao mùa

    Mùa thu đến mang theo không khí se lạnh, giảm độ ẩm, khiến da và tóc dễ rơi vào tình trạng khô ráp, nứt nẻ và thiếu sức sống.Thay đổi thời tiết không chỉ ảnh hưởng đến vẻ ngoài mà còn tác động đến sức khỏe của làn da và mái tóc. Điều chỉnh quy trình chăm sóc da và bảo vệ tóc trước tình trạng tóc khô xơ khi giao mùa là cần thiết để duy trì vẻ đẹp tự nhiên. Bài viết này sẽ cung cấp những phương pháp khoa học giúp bạn bảo vệ da và tóc hiệu quả trong mùa giao mùa.

  • 28/11/2025

    Chế độ ăn cho trẻ nhiễm HIV theo từng giai đoạn bệnh cần chú ý gì?

    Nhờ hiệu quả của thuốc kháng virus (ARV), ngày càng nhiều trẻ nhiễm HIV có thể phát triển, học tập và sinh hoạt bình thường như những trẻ khác. Tuy nhiên, dinh dưỡng vẫn là nền tảng của chăm sóc điều trị, giúp duy trì cân nặng, tăng sức đề kháng, giảm biến chứng và hạn chế tác dụng phụ của thuốc.

  • 28/11/2025

    Lõm ngực bẩm sinh ở trẻ có nguy hiểm không?

    Lõm ngực bẩm sinh xảy ra khi xương ức phát triển bất thường tạo ra vết lõm trên thành ngực của bạn và có thể gây ra các vấn đề về thể chất cũng như cảm xúc cho trẻ. Cùng tìm hiểu về bệnh lý lõm ngực bẩm sinh ở trẻ qua bài viết sau đây!

Xem thêm