Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Muối mật: Tác dụng và tại sao bạn cần chúng?

Mật là một chất lỏng có chức năng để tiêu hóa được sản xuất bởi gan và có chứa muối mật cũng như nhiều hợp chất khác giúp tiêu hóa chất béo từ chế độ ăn của bạn

Bạn bị chướng bụng, đầy hơi, đau bụng và bị vàng da. Bạn có thể đã gặp vấn đề gì đó với mật hoặc thiếu hụt muối mật. Rối loạn chức năng mật có thể gây ảnh hưởng đến độ khỏe mạnh của gan, túi mật, đại trạng và da dẫn tới viêm và tăng lắng đọng chất béo cũng như chất độc. Nhưng chính xác mật là gì, và tại sao muối mật lại quan trọng đến thế?. Chà vấn đề này khá là phức tạp và là một câu hỏi rất đa chiều. Nhưng trong bài viết này sẽ chỉ rõ cho bạn hiểu hơn về vấn đề này.

Mật là một chất lỏng có chức năng để tiêu hóa được sản xuất bởi gan và có chứa muối mật cũng như nhiều hợp chất khác giúp tiêu hóa chất béo từ chế độ ăn của bạn. Mỗi ngày, gan lại sản xuất ra khoảng 500-600ml mật có chứa nước và điện giải nhưng đồng thời chúng cũng chứa các hợp hất vô cơ khác như muối mật, cholesterol, phospholipid, bilirubin và hợp chất tiêu hóa như các protein.

Mật có màu xanh vàng hỗ trợ chuyển hóa chất béo ở tá tràng và phần đầu ruột non. Những chất thải cũng được loại bỏ khỏi cơ thể khi mật được tiết ra.

Mật cũng liên tục được tiết ra từ tế bào gan và đi qua túi mật. Mật được lưu trữ tại túi mật và được hút hết nước và những điện giải nhỏ. Cơ thể sẽ trữ mật và các chất tiết khác cho đến khi chúng cần mật để tiêu hóa. Sau khi chúng ta ăn, ống mật mở ra cho phép mật, các enzyme và các chất tiết khác để chúng làm việc.

Muối mật là thành phần hữu cơ nhiều nhất có mặt trong muối mật. Chúng cho phép cơ thể bài tiết cholesterol và các hợp chất độc hại tiềm ẩn như bilirubin và chất chất chuyển hóa. Muối mật được tổng hợp trong tế bào gan được lưu trữ ở túi mật vào đoạn đầu của ruột non. Sau đó chúng được tái hấp thu và quay trở lại gan nơi chúng được tái chế thành mật mới để cơ thể sử dụng trong những lần tiếp theo.

9 công dụng của muối mật

  • Loại bỏ cholesterol và chất độc
  • Chống lại các mầm bệnh gây nhiễm trùng
  • Kích thích chức năng của túi mật và gan
  • Giúp đánh tan sỏi mật
  • Giúp tiêu hóa hấp thu chất béo cũng như dưỡng chất
  • Ảnh hưởng đến vi khuẩn đường ruột
  • Giúp kiểm soát đường máu
  • Giúp giải phong glutathione
  • Loại bỏ bilirubin

Cơ chế làm việc của muối mật

Để hiểu rõ cơ chế của muối mật, chúng ta hãy làm quen với vai trò của mật trong cơ thể trước đã. Mật giúp các enzyme phá vỡ chất béo phức thành acid béo - cần thiết cho nhiều chức năng của cơ thể.

Muối mật là thành phần chủ yếu của mật được nhào trộn với chất béo với nước, điện giải và ngăn ngừa sự hình thành sự lắng đọng các tinh thể. Những loại muối này được tạo ra trong cơ thể một cách tự nhiên nhưng có một vài người lại thích sử dụng thực phẩm chức năng để cải thiện sức khỏe.

Thiếu hụt muối mật

Thiếu hụt muối mật có thể gây ra những triệu chứng sau:

  • Thiếu hụt vitamin: nếu bạn thiếu muối mật cũng gây thiếu hụt các vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E và K
  • Ợ nóng: thiếu muối mật dẫn đến không thể trung hòa các loại thực phẩm có tính acid, dẫn đến hình thành triệu chứng ợ nóng
  • Đầy bụng và đau bụng: không có mật và muối mật trong đường tiêu hóa, bạn khó có thể tiêu hóa được chất béo do đó gây ra chướng bụng và đau bụng.
  • Các vấn đề tiêu hóa: những chất béo đi qua ruột mà chưa bị muối mật phá vỡ có thể gây ra nhiều vấn dề tiêu hóa như tiêu chảy, đầy hơi, đau bụng.
  • Sỏi mật: không có muối mật sẽ dẫn đến hình thành sỏi mật được tạo ra do sự lắng đọng với canxi và cholesterol cùng với nhiều khoáng chất khác. Khi bị sỏi mật bạn sẽ bị đau cứng bụng và buồn nôn.
  • Vàng da: không có muối mật sẽ không thể loại bỏ bilirubin khỏi cơ thể do đó cũng gây ra vàng da.
  • Mất cân bằng hormone: những chất béo không được tiêu hóa cũng gây rối loạn sự cân bằng hormone trong cơ thể.
  • Nồng độ cholesterol thấp: nồng độ cholesterol thấp hơn 170 là dấu hiệu chỉ điểm của việc thiếu hụt muối mật.
  • Phá hủy gan: Khi muối mật không được tạo ra và giải phóng có thể dẫn đến hinh thành những chất độc hại gây phá hủy gan.

Bệnh lý liên quan đến thiếu hụt muối mật?

Rối loạn tổng hợp acid mật là một rối loạn chuyển hóa hiếm gặp liên quan đến việc tạo ra acid mật. Khi cơ thể không thể sản xuất ra các acid mật có chức năng sinh học, các chất độc sẽ tích lũy lại và ảnh hưởng đến các cơ quan trong cơ thể. Rối loạn tổng hợp acid mật gây ra bởi đột biến gen đặc biệt, và có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như xơ gan và suy gan. Những rối loạn này thường được điều trị bằng các loại thuốc thay thế muối mật.

Nguyên nhân gây ra thiếu hụt muối mật

Bất thường trong muối mật hoặc tổng hợp acid mật là hậu quả của những bất thường trong tổng hợp mật, thường gây ra bởi đột biến gen đặc biệt. Bất thường này có thể xảy ra ở gan, nơi chính thức diễn ra quá trình tổng hợp mật. Hoặc cũng có thể fo những bất thường của tụy hoặc túi mật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những ai dễ mắc sỏi túi mật?

Bs. Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Draxe
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm