Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Leisure Sickness: Hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi là có thật

Kỳ nghỉ lễ đặc biệt là Tết nguyên đán sắp tới có thể khiến bạn háo hức chờ đợi. Nhưng sẽ ra sao nếu bạn cuối cùng cũng được nghỉ ngơi, chỉ để nhận ra mình đang bị ốm?

Hiện tượng này—được nhà tâm lý học người Hà Lan Ad Vingerhoets gọi là Leisure Sickness " hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi"—mô tả chính xác tình huống này đó là bạn bị ốm ngay khi bạn có thời gian rảnh rỗi.

Khi chúng ta sống trong một xã hội coi trọng năng suất, chúng ta thường không  thể sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý mà cơ thể chúng ta thực sự cần. Nếu bạn không dành thời gian cho cơ thể, cơ thể sẽ lên tiếng, hậu quả là những căng thẳng dai dẳng và chính sự làm việc quá sức sẽ ảnh hưởng đến cơ thể theo cách này hay cách khác.

Nguyên nhân gây ra hội chứng bệnh khi nhàn rỗi

Hội chứng này đã được nghiên cứu trên khoảng 2000 người Hà Lan, và được các chuyên gia nhận định rằng đây không phải là  một tình trạng bệnh lý thực chất mà là một hiện tượng có thể quan sát được .

Tuy nhiên, vẫn có một số yếu tố nguy cơ tác động đến tình trạng này

Stress

Trước kỳ nghỉ, mọi người thường làm việc nhiều giờ để hoàn thành các dự án và bàn giao khối lượng công việc của họ. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng và thiếu ngủ. Phản ứng căng thẳng tạo ra hormone cortisol ức chế hệ thống miễn dịch và khiến chúng ta dễ bị nhiễm trùng hơn. Mặt khác, bạn cũng sản xuất adrenaline khi bị căng thẳng, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp bạn duy trì sức khỏe cho đến khi hoàn thành công việc. Khi bạn bật chế độ không có mặt ở văn phòng, adrenaline của chúng ta giảm dần và hệ thống miễn dịch bị ức chế. Đây là lý do tại sao nhiều người trong chúng ta bị ốm vào đầu kỳ nghỉ khi chúng ta bắt đầu nhàn rỗi.

Căng thẳng mạn tính không chỉ gây ra những mệt mỏi cho cơ thể mà còn là nguyên nhân tiềm ẩn, yếu tố tăng nặng của các vấn đề sức khỏe như tăng huyết áp, viêm nhiễm và các vấn đề về tiêu hóa .

Tiếp xúc với vi khuẩn khi đi du lịch

Kì nghỉ lễ không thể thiếu được những chuyến du lịch. Khi đi du lịch, bạn thường phải đến những nơi đông đúc như sân bay và máy bay, đây là nơi dễ phát sinh vi khuẩn và vi-rút. Sau thời gian căng thẳng kéo dài, hệ thống miễn dịch của bạn có thể gặp khó khăn trong việc chống lại bệnh tật. Những nơi bạn đến càng đông đúc, bạn càng dễ bị bệnh. Thêm vào đó những chuyến đi với lịch trình bận rộn có thể làm tăng thêm mức độ căng thẳng và khả năng bị bệnh.

Thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày

Kỳ nghỉ thường làm gián đoạn thói quen sinh hoạt thường ngày của bạn từ giờ giấc ngủ nghỉ đến chế độ ăn uống. Nhiều nghiên cứu cho thấy thiếu ngủ có thể làm suy yếu chức năng miễn dịch, dẫn đến tình trạng viêm mạn tính và làm tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng, hoặc các bệnh tự miễn.

Đọc thêm tại bài viết: 4 vấn đề về dạ dày thường gặp trong ngày lễ

Trong khi đó, những thay đổi đột ngột về chế độ ăn uống có thể làm gián đoạn quá trình tiêu hóa, thay đổi nồng độ insulin của cơ thể và ảnh hưởng đến mức năng lượng. Một nghiên cứu năm 2020 phát hiện ra rằng dinh dưỡng không đầy đủ có thể góp phần đáng kể vào tình trạng mệt mỏi ở người lớn tuổi.

Đặc điểm tính cách

Các chuyên gia cho biết những người có thành tích cao, đam mê công việc có thể gặp khó khăn trong việc thư giãn hoàn toàn. Những người này thường thích ở trong môi trường khiến nhịp tim tăng cao hoặc thử thách bản thân, và việc không thể thư giãn có thể khiến họ dễ bị hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi.

Làm thế nào để tránh được hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi?

Để giảm thiểu nguy cơ bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi thì điều bạn cần làm là thực hiện sự chuyển đổi một cách từ từ linh hoạt, thay vì thay đổi một cách nhanh chóng từ trạng thái làm việc căng thẳng cao độ sang trạng thái nghỉ ngơi. Sau đây là một số mẹo để bạn có thể áp dụng:

  • Có kế hoạch cắt giảm công việc từ từ: bạn nên sắp xếp công việc và có kế hoạch giảm khối lượng công việc và căng thẳng một vài tuần trước khi nghỉ. Nhiều người làm việc rất chăm chỉ đôi khi là xuyên đêm trong vài ngày cuối trước khi nghỉ, điều này có thể khiến họ dễ bị bệnh.
  • Ưu tiên nghỉ ngơi: duy trì giờ giấc ngủ ngủ và ăn uống điều độ, ngay cả khi bạn đang có cho mình một chuyến đi du lịch.
  • Thực hành thư giãn: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc nghỉ ngơi, hãy thử trải nghiệm vài hoạt động ưa thích của bạn như đi bộ, cắm trại, đọc sách hoặc chơi một vài môn thể thao để thư giãn
  • Bảo vệ sức khỏe khi đi du lịch: Khi đi du lịch, hãy giữ vệ sinh tốt, uống đủ nước và tránh quá tải hành trình.

Đọc thêm tại bài viết: Giảm căng thẳng khi lái xe trong dịp nghỉ lễ, Tết

Đối với những người thấy khó thư giãn, việc lên lịch nghỉ ngơi là chìa khóa. Đôi khi bạn nên ưu tiên bản thân và sức khỏe, tạm dừng một số công việc để tránh cho bản thân bị quá tải

Để tận hưởng thời gian nghỉ ngơi, bạn có thể muốn bắt đầu ưu tiên nghỉ ngơi dần dần trong suốt tuần. Tránh làm việc quá sức trước chuyến đi và trong khi đi du lịch, hãy duy trì thói quen lành mạnh và vệ sinh tốt. Bằng cách thư giãn và chăm sóc cơ thể, bạn có thể giảm nguy cơ cảm thấy kiệt sức.

Ths. Bs. Nguyễn Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo verywell health
Bình luận
Tin mới
  • 29/12/2025

    Hà Nội ô nhiễm không khí: 6 loại thực phẩm giúp thanh lọc và bảo vệ phổi

    Những ngày gần đây, không khí tại Hà Nội và các tỉnh miền Bắc liên tục ở mức kém, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân. Bên cạnh các biện pháp che chắn bên ngoài, việc xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý là cách hiệu quả để tăng cường đề kháng cho phổi.

  • 29/12/2025

    Phục hồi sau khi bị cúm

    Ngay cả khi các triệu chứng cảm lạnh hoặc cúm đã thuyên giảm, cơ thể vẫn cần thêm thời gian để hồi phục hoàn toàn. Các chuyên gia khuyến nghị nên nghỉ ngơi đầy đủ, duy trì lượng nước cần thiết, từng bước quay lại thói quen sinh hoạt thường ngày và ưu tiên các thực phẩm, đồ uống bổ dưỡng, lành mạnh

  • 28/12/2025

    3 công thức sinh tố 'đốt' mỡ bạn có thể tự làm tại nhà

    Không cần đến những thực phẩm chức năng đắt đỏ, bí quyết để thúc đẩy quá trình trao đổi chất và đánh bay mỡ thừa đôi khi nằm ngay trong chính máy xay sinh tố của bạn. Hãy cùng khám phá cách 'thiết kế' một ly sinh tố chuẩn đốt mỡ.

  • 28/12/2025

    Bệnh Alzheimer: Dấu hiệu sớm, phòng ngừa và chăm sóc người bệnh hiệu quả

    Bệnh Alzheimer là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm trí nhớ và sa sút trí tuệ ở người cao tuổi. Với tỷ lệ mắc bệnh ngày càng gia tăng, đặc biệt ở nhóm người trên 65 tuổi, việc nhận biết sớm các dấu hiệu, áp dụng các biện pháp phòng ngừa và chăm sóc phù hợp là vô cùng quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các dấu hiệu sớm, cách phòng ngừa và chăm sóc hiệu quả cho người bệnh Alzheimer, nhằm hỗ trợ người thân và cộng đồng trong việc đối phó với căn bệnh này.

  • 27/12/2025

    4 loại trà mùa đông hỗ trợ giảm cân hiệu quả

    Mùa đông là thời điểm việc giảm cân trở nên khó khăn do ít vận động và nhu cầu năng lượng tăng cao. Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, uống trà đúng cách có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng nhờ tăng sinh nhiệt, cải thiện chuyển hóa và giảm cảm giác thèm ăn, giúp duy trì vóc dáng trong mùa lạnh.

  • 27/12/2025

    Phát ban âm đạo: Nguyên nhân gây kích ứng ở vùng kín là gì?

    Phát ban âm đạo thường là tình trạng phát ban liên quan đến âm hộ . Nó có thể ảnh hưởng đến bên trong hoặc bên ngoài nếp gấp môi lớn. Những phát ban này có thể gây ngứa, nổi cục và đỏ. Nguyên nhân có thể khác nhau, từ kích ứng da đơn giản và nhiễm trùng do vi khuẩn đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI). Bài viết này sẽ thảo luận về các nguyên nhân khác nhau gây phát ban âm đạo.

  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

  • 26/12/2025

    Sức khỏe tinh thần: Đối phó với stress và trầm cảm trong áp lực cuối năm

    Cuối năm là giai đoạn bận rộn với nhiều áp lực từ công việc, tiệc tùng và gia đình, dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong thời điểm này rất quan trọng để giảm stress và cân bằng cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp khoa học và thực tiễn giúp bạn duy trì tinh thần tích cực, nhận biết dấu hiệu trầm cảm sớm và vượt qua áp lực cuối năm một cách hiệu quả.

Xem thêm