Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Leisure Sickness: Hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi là có thật

Kỳ nghỉ lễ đặc biệt là Tết nguyên đán sắp tới có thể khiến bạn háo hức chờ đợi. Nhưng sẽ ra sao nếu bạn cuối cùng cũng được nghỉ ngơi, chỉ để nhận ra mình đang bị ốm?

Hiện tượng này—được nhà tâm lý học người Hà Lan Ad Vingerhoets gọi là Leisure Sickness " hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi"—mô tả chính xác tình huống này đó là bạn bị ốm ngay khi bạn có thời gian rảnh rỗi.

Khi chúng ta sống trong một xã hội coi trọng năng suất, chúng ta thường không  thể sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý mà cơ thể chúng ta thực sự cần. Nếu bạn không dành thời gian cho cơ thể, cơ thể sẽ lên tiếng, hậu quả là những căng thẳng dai dẳng và chính sự làm việc quá sức sẽ ảnh hưởng đến cơ thể theo cách này hay cách khác.

Nguyên nhân gây ra hội chứng bệnh khi nhàn rỗi

Hội chứng này đã được nghiên cứu trên khoảng 2000 người Hà Lan, và được các chuyên gia nhận định rằng đây không phải là  một tình trạng bệnh lý thực chất mà là một hiện tượng có thể quan sát được .

Tuy nhiên, vẫn có một số yếu tố nguy cơ tác động đến tình trạng này

Stress

Trước kỳ nghỉ, mọi người thường làm việc nhiều giờ để hoàn thành các dự án và bàn giao khối lượng công việc của họ. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng và thiếu ngủ. Phản ứng căng thẳng tạo ra hormone cortisol ức chế hệ thống miễn dịch và khiến chúng ta dễ bị nhiễm trùng hơn. Mặt khác, bạn cũng sản xuất adrenaline khi bị căng thẳng, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp bạn duy trì sức khỏe cho đến khi hoàn thành công việc. Khi bạn bật chế độ không có mặt ở văn phòng, adrenaline của chúng ta giảm dần và hệ thống miễn dịch bị ức chế. Đây là lý do tại sao nhiều người trong chúng ta bị ốm vào đầu kỳ nghỉ khi chúng ta bắt đầu nhàn rỗi.

Căng thẳng mạn tính không chỉ gây ra những mệt mỏi cho cơ thể mà còn là nguyên nhân tiềm ẩn, yếu tố tăng nặng của các vấn đề sức khỏe như tăng huyết áp, viêm nhiễm và các vấn đề về tiêu hóa .

Tiếp xúc với vi khuẩn khi đi du lịch

Kì nghỉ lễ không thể thiếu được những chuyến du lịch. Khi đi du lịch, bạn thường phải đến những nơi đông đúc như sân bay và máy bay, đây là nơi dễ phát sinh vi khuẩn và vi-rút. Sau thời gian căng thẳng kéo dài, hệ thống miễn dịch của bạn có thể gặp khó khăn trong việc chống lại bệnh tật. Những nơi bạn đến càng đông đúc, bạn càng dễ bị bệnh. Thêm vào đó những chuyến đi với lịch trình bận rộn có thể làm tăng thêm mức độ căng thẳng và khả năng bị bệnh.

Thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày

Kỳ nghỉ thường làm gián đoạn thói quen sinh hoạt thường ngày của bạn từ giờ giấc ngủ nghỉ đến chế độ ăn uống. Nhiều nghiên cứu cho thấy thiếu ngủ có thể làm suy yếu chức năng miễn dịch, dẫn đến tình trạng viêm mạn tính và làm tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng, hoặc các bệnh tự miễn.

Đọc thêm tại bài viết: 4 vấn đề về dạ dày thường gặp trong ngày lễ

Trong khi đó, những thay đổi đột ngột về chế độ ăn uống có thể làm gián đoạn quá trình tiêu hóa, thay đổi nồng độ insulin của cơ thể và ảnh hưởng đến mức năng lượng. Một nghiên cứu năm 2020 phát hiện ra rằng dinh dưỡng không đầy đủ có thể góp phần đáng kể vào tình trạng mệt mỏi ở người lớn tuổi.

Đặc điểm tính cách

Các chuyên gia cho biết những người có thành tích cao, đam mê công việc có thể gặp khó khăn trong việc thư giãn hoàn toàn. Những người này thường thích ở trong môi trường khiến nhịp tim tăng cao hoặc thử thách bản thân, và việc không thể thư giãn có thể khiến họ dễ bị hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi.

Làm thế nào để tránh được hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi?

Để giảm thiểu nguy cơ bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi thì điều bạn cần làm là thực hiện sự chuyển đổi một cách từ từ linh hoạt, thay vì thay đổi một cách nhanh chóng từ trạng thái làm việc căng thẳng cao độ sang trạng thái nghỉ ngơi. Sau đây là một số mẹo để bạn có thể áp dụng:

  • Có kế hoạch cắt giảm công việc từ từ: bạn nên sắp xếp công việc và có kế hoạch giảm khối lượng công việc và căng thẳng một vài tuần trước khi nghỉ. Nhiều người làm việc rất chăm chỉ đôi khi là xuyên đêm trong vài ngày cuối trước khi nghỉ, điều này có thể khiến họ dễ bị bệnh.
  • Ưu tiên nghỉ ngơi: duy trì giờ giấc ngủ ngủ và ăn uống điều độ, ngay cả khi bạn đang có cho mình một chuyến đi du lịch.
  • Thực hành thư giãn: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc nghỉ ngơi, hãy thử trải nghiệm vài hoạt động ưa thích của bạn như đi bộ, cắm trại, đọc sách hoặc chơi một vài môn thể thao để thư giãn
  • Bảo vệ sức khỏe khi đi du lịch: Khi đi du lịch, hãy giữ vệ sinh tốt, uống đủ nước và tránh quá tải hành trình.

Đọc thêm tại bài viết: Giảm căng thẳng khi lái xe trong dịp nghỉ lễ, Tết

Đối với những người thấy khó thư giãn, việc lên lịch nghỉ ngơi là chìa khóa. Đôi khi bạn nên ưu tiên bản thân và sức khỏe, tạm dừng một số công việc để tránh cho bản thân bị quá tải

Để tận hưởng thời gian nghỉ ngơi, bạn có thể muốn bắt đầu ưu tiên nghỉ ngơi dần dần trong suốt tuần. Tránh làm việc quá sức trước chuyến đi và trong khi đi du lịch, hãy duy trì thói quen lành mạnh và vệ sinh tốt. Bằng cách thư giãn và chăm sóc cơ thể, bạn có thể giảm nguy cơ cảm thấy kiệt sức.

Ths. Bs. Nguyễn Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo verywell health
Bình luận
Tin mới
  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

Xem thêm