Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Leisure Sickness: Hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi là có thật

Kỳ nghỉ lễ đặc biệt là Tết nguyên đán sắp tới có thể khiến bạn háo hức chờ đợi. Nhưng sẽ ra sao nếu bạn cuối cùng cũng được nghỉ ngơi, chỉ để nhận ra mình đang bị ốm?

Hiện tượng này—được nhà tâm lý học người Hà Lan Ad Vingerhoets gọi là Leisure Sickness " hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi"—mô tả chính xác tình huống này đó là bạn bị ốm ngay khi bạn có thời gian rảnh rỗi.

Khi chúng ta sống trong một xã hội coi trọng năng suất, chúng ta thường không  thể sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý mà cơ thể chúng ta thực sự cần. Nếu bạn không dành thời gian cho cơ thể, cơ thể sẽ lên tiếng, hậu quả là những căng thẳng dai dẳng và chính sự làm việc quá sức sẽ ảnh hưởng đến cơ thể theo cách này hay cách khác.

Nguyên nhân gây ra hội chứng bệnh khi nhàn rỗi

Hội chứng này đã được nghiên cứu trên khoảng 2000 người Hà Lan, và được các chuyên gia nhận định rằng đây không phải là  một tình trạng bệnh lý thực chất mà là một hiện tượng có thể quan sát được .

Tuy nhiên, vẫn có một số yếu tố nguy cơ tác động đến tình trạng này

Stress

Trước kỳ nghỉ, mọi người thường làm việc nhiều giờ để hoàn thành các dự án và bàn giao khối lượng công việc của họ. Điều này có thể dẫn đến căng thẳng và thiếu ngủ. Phản ứng căng thẳng tạo ra hormone cortisol ức chế hệ thống miễn dịch và khiến chúng ta dễ bị nhiễm trùng hơn. Mặt khác, bạn cũng sản xuất adrenaline khi bị căng thẳng, giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp bạn duy trì sức khỏe cho đến khi hoàn thành công việc. Khi bạn bật chế độ không có mặt ở văn phòng, adrenaline của chúng ta giảm dần và hệ thống miễn dịch bị ức chế. Đây là lý do tại sao nhiều người trong chúng ta bị ốm vào đầu kỳ nghỉ khi chúng ta bắt đầu nhàn rỗi.

Căng thẳng mạn tính không chỉ gây ra những mệt mỏi cho cơ thể mà còn là nguyên nhân tiềm ẩn, yếu tố tăng nặng của các vấn đề sức khỏe như tăng huyết áp, viêm nhiễm và các vấn đề về tiêu hóa .

Tiếp xúc với vi khuẩn khi đi du lịch

Kì nghỉ lễ không thể thiếu được những chuyến du lịch. Khi đi du lịch, bạn thường phải đến những nơi đông đúc như sân bay và máy bay, đây là nơi dễ phát sinh vi khuẩn và vi-rút. Sau thời gian căng thẳng kéo dài, hệ thống miễn dịch của bạn có thể gặp khó khăn trong việc chống lại bệnh tật. Những nơi bạn đến càng đông đúc, bạn càng dễ bị bệnh. Thêm vào đó những chuyến đi với lịch trình bận rộn có thể làm tăng thêm mức độ căng thẳng và khả năng bị bệnh.

Thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày

Kỳ nghỉ thường làm gián đoạn thói quen sinh hoạt thường ngày của bạn từ giờ giấc ngủ nghỉ đến chế độ ăn uống. Nhiều nghiên cứu cho thấy thiếu ngủ có thể làm suy yếu chức năng miễn dịch, dẫn đến tình trạng viêm mạn tính và làm tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng, hoặc các bệnh tự miễn.

Đọc thêm tại bài viết: 4 vấn đề về dạ dày thường gặp trong ngày lễ

Trong khi đó, những thay đổi đột ngột về chế độ ăn uống có thể làm gián đoạn quá trình tiêu hóa, thay đổi nồng độ insulin của cơ thể và ảnh hưởng đến mức năng lượng. Một nghiên cứu năm 2020 phát hiện ra rằng dinh dưỡng không đầy đủ có thể góp phần đáng kể vào tình trạng mệt mỏi ở người lớn tuổi.

Đặc điểm tính cách

Các chuyên gia cho biết những người có thành tích cao, đam mê công việc có thể gặp khó khăn trong việc thư giãn hoàn toàn. Những người này thường thích ở trong môi trường khiến nhịp tim tăng cao hoặc thử thách bản thân, và việc không thể thư giãn có thể khiến họ dễ bị hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi.

Làm thế nào để tránh được hội chứng bệnh khi nghỉ ngơi?

Để giảm thiểu nguy cơ bệnh khi nghỉ ngơi nhàn rỗi thì điều bạn cần làm là thực hiện sự chuyển đổi một cách từ từ linh hoạt, thay vì thay đổi một cách nhanh chóng từ trạng thái làm việc căng thẳng cao độ sang trạng thái nghỉ ngơi. Sau đây là một số mẹo để bạn có thể áp dụng:

  • Có kế hoạch cắt giảm công việc từ từ: bạn nên sắp xếp công việc và có kế hoạch giảm khối lượng công việc và căng thẳng một vài tuần trước khi nghỉ. Nhiều người làm việc rất chăm chỉ đôi khi là xuyên đêm trong vài ngày cuối trước khi nghỉ, điều này có thể khiến họ dễ bị bệnh.
  • Ưu tiên nghỉ ngơi: duy trì giờ giấc ngủ ngủ và ăn uống điều độ, ngay cả khi bạn đang có cho mình một chuyến đi du lịch.
  • Thực hành thư giãn: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc nghỉ ngơi, hãy thử trải nghiệm vài hoạt động ưa thích của bạn như đi bộ, cắm trại, đọc sách hoặc chơi một vài môn thể thao để thư giãn
  • Bảo vệ sức khỏe khi đi du lịch: Khi đi du lịch, hãy giữ vệ sinh tốt, uống đủ nước và tránh quá tải hành trình.

Đọc thêm tại bài viết: Giảm căng thẳng khi lái xe trong dịp nghỉ lễ, Tết

Đối với những người thấy khó thư giãn, việc lên lịch nghỉ ngơi là chìa khóa. Đôi khi bạn nên ưu tiên bản thân và sức khỏe, tạm dừng một số công việc để tránh cho bản thân bị quá tải

Để tận hưởng thời gian nghỉ ngơi, bạn có thể muốn bắt đầu ưu tiên nghỉ ngơi dần dần trong suốt tuần. Tránh làm việc quá sức trước chuyến đi và trong khi đi du lịch, hãy duy trì thói quen lành mạnh và vệ sinh tốt. Bằng cách thư giãn và chăm sóc cơ thể, bạn có thể giảm nguy cơ cảm thấy kiệt sức.

Ths. Bs. Nguyễn Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo verywell health
Bình luận
Tin mới
  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

Xem thêm