Khuyến cáo về trào lưu 'sinh con thuận tự nhiên”

Khuyến cáo về trào lưu 'sinh con thuận tự nhiên”

Liên sinh bắt đầu xuất hiện từ năm 1974 tại Mỹ và Úc, khởi nguồn từ ý tưởng của cuốn sách “Gentle Birth, Gentle Mothering: The wisdom and science of gentle choices in pregnancy, birth and parenting”, tạm dịch “Sinh con nhẹ nhàng, sự dịu dàng của tình mẫu tử: trí tuệ và khoa học cho những lựa chọn trải nghiệm nhẹ nhàng trong thai kỳ, sinh đẻ và làm cha mẹ”, của bác sĩ Sarah Buckley, được đăng trên trang web Pregnancy, Birth and Beyond.  Theo trào lưu này, các bà mẹ chọn sinh con tại nhà, thay vì cắt rốn vài phút sau đó, bà mẹ sẽ để bánh nhau vẫn nối liền với đứa bé, đặt bánh nhau trong một cái tô hoặc một loại túi đặc biệt, cho vào đó muối hạt hoặc hoa lavender, thay túi hàng ngày và giữ bánh nhau như thế cho đến khi bánh nhau phân hủy và dây rốn rụng tự nhiên khỏi cơ thể đứa bé, thường khoảng 3 đến 10 ngày, thậm chí 2 tuần sau.

Trào lưu này bắt đầu trỗi dậy mạnh mẽ vào năm 2008 từ một số bà mẹ ở Anh và dấy lên làn sóng phản đối mạnh mẽ trong giới y học

Sức khỏe bà mẹ và trẻ em luôn được coi là ưu tiên hàng đầu trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân ở Việt Nam. Tỷ số tử vong mẹ đã giảm hơn 3 lần từ 233/100.000 trẻ được sinh ra vào năm 1990 xuống còn 69/100.000 trẻ được sinh ra vào năm 2009. So với mục tiêu của Chiến lược quốc gia về Chăm sóc sức khỏe sinh sản giai đoạn 2001 - 2010 tỷ số tử vong mẹ là 70/100.000 trẻ được sinh ra vào năm 2010 thì ngành y tế đã hoàn thành chỉ tiêu này trước 1 năm.

Đạt được mục tiêu nay là sự nỗ lực và số gắng của nhiều tập thể, cá nhân với các chi phí y tế không nhỏ. Vì vậy, ngành y tế nói chung và chuyên ngành sản phu khoa nói riêng vẫn tiếp tục nỗ lực không ngừng cải thiện sức khỏe thai phụ và thai nhi.

Trào lưu “sinh con thuận tự nhiên” được khởi xướng và lan truyền trong một bộ phận các bà mẹ, có thể gây nguy hiểm đến sức khỏe của mẹ và bé và đe dọa đến các nỗ lực của ngành y tế trong việc giảm tỷ lệ tử vong mẹ và bé. Nhiều tổ chức y tế uy tín trên thế giới cũng đưa ra khuyến cáo về mức độ an toàn chưa được kiểm chứng của thực hành liên sinh và cảnh báo những nguy cơ mẹ và bé phải đối mặt nếu áp dụng liên sinh – sinh con tại nhà không có sự hỗ trợ của nhân viên y tế và không cắt dây rốn. Bánh nhau chứa đầy máu, vì thế nó rất dễ nhiễm trùng. Một thời gian ngắn sau khi sinh, khi dây rốn ngừng đập, sẽ không còn tuần hoàn trong bánh nhau và bánh nhau trở thành mô chết. Việc để cơ thể em bé thông nối với mô chết đang phân hủy trong khoảng thời gian 3 đến 10 ngày, thậm chí 2 tuần, sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng, gây nguy hiểm cho tính mạng em bé.

Trong năm 2017, riêng tại bệnh viện Từ Dũ có 68 921 ca sinh con, trong đó có 3390 trường hợp tiền sản giật (sản phụ bị tăng huyết áp, nguy cơ sản giật), 1617 trường hợp băng huyết sau sinh (mất máu nhiều sau sinh do cơ tử cung gò kém, tổn thương đường sinh dục…), 2086 trường hợp thai suy trong khi chuyển dạ, 1291 trường hợp bé sinh đủ tháng có vàng da cần can thiệp y tế. Ngoài ra, nhiều trường hợp sản phụ không thể sinh ngả âm đạo do ngôi thai không thuận lợi (ngôi mông, ngôi ngang, đầu thai nhi không cúi tốt để lọt được qua khung chậu mẹ…). Nhờ được theo dõi và phát hiện kịp thời, các trường hợp trên có kết cục thai kỳ tốt. Việc thai phụ tự sanh tại nhà, không được theo dõi huyết áp, sự lọt xuống của ngôi thai thuận lợi hay không, hỗ trợ thuốc khi tử cung không gò… thật sự đe đọa tính mạng của mẹ và thai. Ngoài ra, có 10% trẻ sinh ra cần có sự hỗ trợ hô hấp để thở tốt.

Trong thời gian qua, tại viện đã xuất hiện rải rác một vài trường hợp từ chối các can thiệp có lợi cho trẻ ngay sau sinh như chích vitamin K1, vaccin ngừa lao, viêm gan siêu vi B với các lập luận “thuận theo tự nhiên” của các dòng thông tin không chính thống và không được khuyến cáo.

Một vài trường hợp sản phụ sinh nhanh, sinh rớt trên các phương tiện và được quần chúng hỗ trợ đỡ bé. Đây là các ca cá biệt, không đồng nghĩa với việc đỡ sinh là dễ dàng hoặc sinh tại cơ sở y tế là không cần thiết.