Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Khi nào người phụ nữ cần chụp nhũ ảnh

Hiện tại, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là hai nơi có tỷ lệ phụ nữ mắc ung thư vú cao nhất nước. Mỗi năm, cứ 100.000 phụ nữ ở Hà Nội thì có 30 người mắc ung thư mới của vú, ở TPHCM, tỷ lệ này là 20/100.000 phụ nữ.

Có ba phương pháp chính để tầm soát, phát hiện sớm nhất ung thư vú: tự mình khám vú, khám thầy thuốc, và chụp nhũ ảnh. Chụp nhũ ảnh là chụp tuyến vú bằng tia X. Ngoài ra, có những kỹ thuật mới khác giúp cho phát hiện và chẩn đoán ung thư vú: siêu âm vú, chụp cộng hưởng từ vú, chọc u vú bằng kim nhỏ, làm sinh thiết u vú và hạch nách nếu có.

Mục đích 

Phát hiện ung thư vú khi người bệnh mới có hay chưa hề có triệu chứng, căn cứ trên những thay đổi về mô bệnh học khi kiểm tra. 

Những vấn đề cơ bản cần biết khi chụp nhũ ảnh

Chụp nhũ ảnh có thể xác định được khối u ở vú cho cả những trường hợp có đường kính nhỏ hơn 5 mm mà không thể sờ nắn được qua thăm khám, do đó có thể phát hiện và điều trị ung thư vú ở giai đoạn sớm nhất. Điều trị sớm giúp giảm tỉ lệ tử vong cũng như tránh cho người bệnh phải phẫu thuật cắt bỏ vú. Cắt bỏ vú sẽ làm cho người phụ nữ mặc cảm trong giao tiếp và cả trong quan hệ ân ái. 

Trên nhũ ảnh, khối u ác tính có độ đậm đặc không đồng nhất và đường viền không đều. Có thể có những chấm vôi hóa nhỏ. Khối u lành tính có độ đậm đặc đồng đều và đường viền xung quanh đều.

Đối tượng nào được chụp nhũ ảnh

- Kiểm tra tầm soát ung thư vú: người ta khuyến cáo phụ nữ ≥ 50 tuổi phải kiểm tra nhũ ảnh 2 năm/lần và tiếp tục cho đến 74 tuổi.

- Tuyến vú dày, nhiều mỡ, siêu âm và lâm sàng không phát hiện được các tổn thương nhỏ.

- Khi siêu âm “thấy” có tổn thương nhưng không rõ ràng.

- Triệu chứng đau hay bất đối xứng của 2 vú.

- Nếu thấy có chảy dịch ở đầu vú.

- Thấy bất thường về màu da, quầng vú, kích thước giữa 2 vú.

- Gia đình có người ung thư vú.

- Phụ nữ bị ung thư vú đã cắt một bên vú, để theo dõi tái phát ở vú bên kia.

* Cần lưu ý:

Chụp nhũ ảnh không có giá trị hơn siêu âm trong các trường hợp tuyến vú mỏng, ít mỡ.

Kết quả nhũ ảnh bình thường không có nghĩa là bệnh nhân không bị ung thư vú.

Kết quả nhũ ảnh bất thường không có nghĩa chắc chắn là bệnh nhân bị ung thư vú, cần được xác định bằng chọc hút kim nhỏ hay làm sinh thiết.

Thực hiện chụp nhũ ảnh như thế nào? 

Chụp X-quang từng vú ở nhiều góc độ khác nhau. Người được chụp đứng hay ngồi trước máy X-quang với vú được đặt trên mặt cát xét phẳng, một tấm phẳng khác ép phía trên vú. Như vậy vú sẽ được ép giữa hai mặt phẳng để giữ cho mô vú cố định ở một tư thế. Vú được chụp từng bên một.

Các yếu tố gây nhiễu hình ảnh: Trang sức, quần áo, đồ lót nữ, mô sẹo do những phẫu thuật làm trước đó, phấn, kem, hay chất khử mùi trên da, nâng vú bằng silicone. 

Chăm sóc điều dưỡng

Trước khi chụp: hướng dẫn người bệnh khi đi chụp không sử dụng các bột phấn, kem thoa da hay chất khử mùi. Phải loại bỏ các chất kim loại ra khỏi vùng chụp, không mặc áo ngực và để ngực trần khi chụp.

Trong khi chụp: giải thích cho người bệnh về khả năng bị đau khi chụp các tư thế (vú bị ép giữa 2 mặt phẳng) giúp người bệnh an tâm và hợp tác tốt. 

Chăm sóc sức khỏe

Phụ nữ nên thường xuyên học cách tự thăm khám vú mỗi ngày, mỗi tuần để phát hiện sớm ung thư vú. Y văn thế giới cũng khuyên rằng những phụ nữ từ 40-50 tuổi nên thực hiện chụp nhũ ảnh mỗi năm. Những người có người thân bị ung thư vú, có những khối u lành tính khám thấy trong những lần trước cũng cần kiểm tra nhũ ảnh thường xuyên. 

CN Nguyễn Thị Ngọc Sương - Theo Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh
Bình luận
Tin mới
  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

Xem thêm