Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hít thở không khí ô nhiễm có thể gây béo phì

Ô nhiễm không khí có hại cho phổi, một nghiên cứu mới gần đây trên chuột phát hiện ô nhiễm không khí cũng ảnh hưởng đến vòng eo.

Bắc Kinh, thủ đô của Trung Quốc, được biết đến là thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Vào những ngày thực sự tồi tệ, không khí tại Bắc Kinh lưu trữ các hạt chất ô nhiễm nhỏ cao gấp hơn 10 lần mức an toàn cho sức khỏe con người, theo Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo. Trong một nghiên cứu mới, những con chuột hay động vật gặm nhấm khi hít vào không khí này tăng cân nhiều hơn và yếu hơn so với những con hít thở không khí trong lành. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng tiếp xúc với không khí có thể làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì.

Loren Wold, nhà nghiên cứu tại đại học bang Ohio ở Columbus, cũng chỉ ra rằng điều này rất có thể đang xảy ra với cơ thể con người. Ông đang tiến hành nghiên cứu ô nhiễm không khí ảnh hưởng như thế nào đến tim. Ông không tham gia vào các nghiên cứu mới, nhưng ông khẳng định rằng rất nhiều nghiên cứu khác đều cho thấy ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, quá trình cơ thể tiêu hóa và chuyển hóa năng lượng từ thức ăn. Không khí ô nhiễm có chứa các hạt tro, bụi và hóa chất khác. Khi nồng độ các hạt lớn sẽ tạo thành sương mù dày đặc làm giảm tầm nhìn.

Một nghiên cứu trên thanh niên tuổi 18 ở miền Nam California cho thấy mối liên hệ giữa mức độ tai nạn giao thông nặng với chỉ số khối cơ thể cao (thừa cân, béo phì). Khu vực có lưu lượng giao thông lớn có xu hướng có nhiều hơn hạt chất ô nhiễm. Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng khi chuột mang thai tiếp xúc với chất xả ra từ động cơ diesel, thì chuột con chúng sinh ra trưởng thành có xu hướng nặng cân hơn, nguy cơ viêm nhiễm xảy ra trong não cao hơn.

Trong nghiên cứu mới các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu không khí ô nhiễm ở Bắc Kinh ảnh hưởng như thế nào đến chuột mang thai. Jim Zhang là một nhà khoa học môi trường tại đại học Duke ở Durham, N.C. Ông và các đồng nghiệp nuôi chuột trong hai buồng trong nhà ở Bắc Kinh. Họ dẫn đường ống không khí ô nhiễm từ thành phố trực tiếp vào một buồng, đường ống dẫn không khí vào buồng còn lại thì đi qua một bộ lọc. Bộ lọc này loại bỏ gần như tất cả các hạt ô nhiễm lớn và khoảng hai phần ba các hạt nhỏ khác. Không khí này gần giống với không khí tại các thành phố của Mỹ hay vùng ngoại ô.

Tất cả các con chuột ăn cùng loại và lượng thức ăn. Nhưng sau 19 ngày những con chuột mang thai hít thở không khí bị ô nhiễm nặng cân hơn những con chuột hít thở không khí đã được lọc. Và lượng cholesterol hay chất tương tự chất béo trong máu của chúng cao hơn của những con chuột hít không khí được lọc. Chuột hít không khí bẩn có nồng độ cao của chất phản ứng viêm, là phản ứng của cơ thể với tình trạng tổn thương mô. Những con chuột này cũng có tình trạng đề kháng cao hơn với Insulin, một hormon chuyển hóa đường, có thể dẫn đến bệnh tiểu đường.

Từ đó các nhà khoa học khẳng định rằng những con chuột đó phát triển hội chứng chuyển hóa. Đó là điều kiện tiên phát dẫn đến nguy cơ bị bệnh tim mạch và tiểu đường ở động vật.

Trong thí nghiệm, các con chuột được sinh ra ở cùng phòng với mẹ. Các chuột con hít thở không khí ô nhiễm nặng hơn là các chuột con sinh ra từ mẹ được hít thở không khí đã lọc. Cũng giống như mẹ, các chuột con này có tình trạng đáp ứng viêm và đề kháng Insulin cao hơn. Zhang nói rằng càng những con chuột con hít thở không khí bẩn, chúng càng yếu ớt khi trưởng thành. Điều này cho thấy hít thở không khí ô nhiễm trong thời gian dài dễ dẫn đến bệnh tật.

Chưa xác định một cách rõ ràng ô nhiễm không khí tác động như thế nào đến trao đổi chất của chuột. Zhang cho rằng có thể do tác động tiêu cực đến quá trình chuyển hóa chất béo và đường. Ô nhiễm cũng làm tăng lượng chất béo, tăng dấu hiệu viêm ở phổi và máu. Có thể những điều này dẫn đến tăng cân ở các động vật.

Theo Wold có thể tạo ra các loại thuốc chống lại tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí, nhưng cần thời gian để nghiên cứu. Cho đến lúc đó, quan tâm chú ý đến mức độ ô nhiễm không khí có thể giúp giảm rủi ro liên quan đến bệnh tật. Vào những ngày khi mức độ ô nhiễm cao, người dân nên ở trong nhà, nếu có thể hoặc ít nhất là tránh tập thể dục ngoài trời.

Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm