Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hít thở không khí ô nhiễm có thể gây béo phì

Ô nhiễm không khí có hại cho phổi, một nghiên cứu mới gần đây trên chuột phát hiện ô nhiễm không khí cũng ảnh hưởng đến vòng eo.

Bắc Kinh, thủ đô của Trung Quốc, được biết đến là thành phố ô nhiễm nhất thế giới. Vào những ngày thực sự tồi tệ, không khí tại Bắc Kinh lưu trữ các hạt chất ô nhiễm nhỏ cao gấp hơn 10 lần mức an toàn cho sức khỏe con người, theo Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo. Trong một nghiên cứu mới, những con chuột hay động vật gặm nhấm khi hít vào không khí này tăng cân nhiều hơn và yếu hơn so với những con hít thở không khí trong lành. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng tiếp xúc với không khí có thể làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì.

Loren Wold, nhà nghiên cứu tại đại học bang Ohio ở Columbus, cũng chỉ ra rằng điều này rất có thể đang xảy ra với cơ thể con người. Ông đang tiến hành nghiên cứu ô nhiễm không khí ảnh hưởng như thế nào đến tim. Ông không tham gia vào các nghiên cứu mới, nhưng ông khẳng định rằng rất nhiều nghiên cứu khác đều cho thấy ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, quá trình cơ thể tiêu hóa và chuyển hóa năng lượng từ thức ăn. Không khí ô nhiễm có chứa các hạt tro, bụi và hóa chất khác. Khi nồng độ các hạt lớn sẽ tạo thành sương mù dày đặc làm giảm tầm nhìn.

Một nghiên cứu trên thanh niên tuổi 18 ở miền Nam California cho thấy mối liên hệ giữa mức độ tai nạn giao thông nặng với chỉ số khối cơ thể cao (thừa cân, béo phì). Khu vực có lưu lượng giao thông lớn có xu hướng có nhiều hơn hạt chất ô nhiễm. Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng khi chuột mang thai tiếp xúc với chất xả ra từ động cơ diesel, thì chuột con chúng sinh ra trưởng thành có xu hướng nặng cân hơn, nguy cơ viêm nhiễm xảy ra trong não cao hơn.

Trong nghiên cứu mới các nhà nghiên cứu đã tìm hiểu không khí ô nhiễm ở Bắc Kinh ảnh hưởng như thế nào đến chuột mang thai. Jim Zhang là một nhà khoa học môi trường tại đại học Duke ở Durham, N.C. Ông và các đồng nghiệp nuôi chuột trong hai buồng trong nhà ở Bắc Kinh. Họ dẫn đường ống không khí ô nhiễm từ thành phố trực tiếp vào một buồng, đường ống dẫn không khí vào buồng còn lại thì đi qua một bộ lọc. Bộ lọc này loại bỏ gần như tất cả các hạt ô nhiễm lớn và khoảng hai phần ba các hạt nhỏ khác. Không khí này gần giống với không khí tại các thành phố của Mỹ hay vùng ngoại ô.

Tất cả các con chuột ăn cùng loại và lượng thức ăn. Nhưng sau 19 ngày những con chuột mang thai hít thở không khí bị ô nhiễm nặng cân hơn những con chuột hít thở không khí đã được lọc. Và lượng cholesterol hay chất tương tự chất béo trong máu của chúng cao hơn của những con chuột hít không khí được lọc. Chuột hít không khí bẩn có nồng độ cao của chất phản ứng viêm, là phản ứng của cơ thể với tình trạng tổn thương mô. Những con chuột này cũng có tình trạng đề kháng cao hơn với Insulin, một hormon chuyển hóa đường, có thể dẫn đến bệnh tiểu đường.

Từ đó các nhà khoa học khẳng định rằng những con chuột đó phát triển hội chứng chuyển hóa. Đó là điều kiện tiên phát dẫn đến nguy cơ bị bệnh tim mạch và tiểu đường ở động vật.

Trong thí nghiệm, các con chuột được sinh ra ở cùng phòng với mẹ. Các chuột con hít thở không khí ô nhiễm nặng hơn là các chuột con sinh ra từ mẹ được hít thở không khí đã lọc. Cũng giống như mẹ, các chuột con này có tình trạng đáp ứng viêm và đề kháng Insulin cao hơn. Zhang nói rằng càng những con chuột con hít thở không khí bẩn, chúng càng yếu ớt khi trưởng thành. Điều này cho thấy hít thở không khí ô nhiễm trong thời gian dài dễ dẫn đến bệnh tật.

Chưa xác định một cách rõ ràng ô nhiễm không khí tác động như thế nào đến trao đổi chất của chuột. Zhang cho rằng có thể do tác động tiêu cực đến quá trình chuyển hóa chất béo và đường. Ô nhiễm cũng làm tăng lượng chất béo, tăng dấu hiệu viêm ở phổi và máu. Có thể những điều này dẫn đến tăng cân ở các động vật.

Theo Wold có thể tạo ra các loại thuốc chống lại tác động tiêu cực của ô nhiễm không khí, nhưng cần thời gian để nghiên cứu. Cho đến lúc đó, quan tâm chú ý đến mức độ ô nhiễm không khí có thể giúp giảm rủi ro liên quan đến bệnh tật. Vào những ngày khi mức độ ô nhiễm cao, người dân nên ở trong nhà, nếu có thể hoặc ít nhất là tránh tập thể dục ngoài trời.

Bình luận
Tin mới
  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

  • 09/12/2025

    Những điều cần biết về sức khỏe răng miệng khi chuyển mùa

    Mùa đông đến tiềm ẩn nhiều thách thức đối với sức khỏe răng miệng. Sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm giảm và thói quen sinh hoạt thay đổi có thể ảnh hưởng đến răng và nướu, gây ra các vấn đề như ê buốt răng, tăng nhạy cảm răng miệng. Việc chăm sóc răng miệng đúng cách không chỉ giúp duy trì nụ cười tự tin mà còn ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các vấn đề răng miệng thường gặp trong mùa đông và cách bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.

  • 08/12/2025

    Đột quỵ não ở trẻ nhỏ: Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!

    Những ngày gần đây, Bệnh viện TWQĐ 108 tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ ở trẻ nhỏ và vị thành niên, trong đó có bệnh nhi chỉ mới 8 tuổi. Căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và đặc biệt nguy hiểm.

  • 08/12/2025

    4 nhóm người nên hạn chế ăn rau cải cúc

    Rau cải cúc được biết có nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, bất kỳ loại thực phẩm nào, dù tốt đến mấy, cũng có những điều cần lưu ý.

  • 08/12/2025

    Dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tiền liệt – Tuyệt đối không được bỏ qua!

    Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào. Bạn không thể cảm nhận được khối u đang phát triển, vì vậy không có cơn đau.

  • 08/12/2025

    Chế độ ăn để giữ xương chắc khỏe suốt đời

    Khung xương nâng đỡ giúp cơ thể vững chắc, linh hoạt và bảo vệ các cơ quan quan trọng. Tuy nhiên, theo thời gian, khối lượng và mật độ xương dần suy giảm đặc biệt sau tuổi 30, khi quá trình tạo xương mới chậm lại. Đây chính là nguyên nhân khiến nguy cơ loãng xương, gãy xương tăng cao ở tuổi trung niên và người lớn tuổi. Điều thú vị là, việc xây dựng và duy trì hệ xương khỏe mạnh xảy ra trò suốt cuộc đời, các giai đoạn có liên quan chặt chẽ với nhau, cần được chăm sóc từ sớm thông qua chế độ ăn uống và lối sống phù hợp.

  • 07/12/2025

    9 nhóm thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ

    Ăn uống lành mạnh là biện pháp hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả. Việc ưu tiên thực phẩm toàn phần giàu chất xơ, chất béo tốt là 'nhiên liệu' cho một trái tim khỏe mạnh, giảm thiểu đáng kể mối đe dọa từ bệnh tim và đột quỵ.

Xem thêm