Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Đại dịch về bệnh gan

Theo ước tính toàn cầu ung thư biểu mô tế bào gan là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong do ung thư vì tỷ lệ mắc cao và khó điều trị.

Đại dịch về bệnh gan

Theo hiệp hội ung thư Hoa Kỳ, ước tính 41.000 người Mỹ có thể mắc ung thư gan mỗi năm và con số ngày càng tăng lên. Trong khoảng thời gian 16 năm (giữa năm 2000-2016) tỷ lệ tử vong do ung thư hàng năm tăng lên rất nhiều, 43% với nam và 40% với nữ; và gây ra 11.000 ca tử vong vào năm 2016.

Tỷ lệ sống sót của ung thư gan tại gan lên đến 31% trong khi đó tỷ lệ ung thư gan nguyên phát và di căn đến căn xa và di căn gần, tỷ lệ sống sót chỉ khoảng 11-3%.

 

Theo ước tính toàn cầu ung thư biểu mô tế bào gan là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong do ung thư vì tỷ lệ mắc cao và khó điều trị. Các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng đến năm 2030, tỷ lệ ung thư gan toàn cầu sẽ tăng gấp đôi, lên đến 1.2 triệu người.

Những bệnh khác liên quan đến gan như xơ gan hoặc gan nhiễm mỡ không do rượu cũng đang ngày càng trỗi dậy mạnh mẽ. Từ năm 2001 đến năm 2013 tỷ lệ được chẩn đoán xơ gan tăng gần gấp đôi và tỷ lệ tử vong do xơ gan cũng tăng thêm 65% trong vòng 17 năm (từ năm 1999-2016). Tỷ lệ tăng nhiều nhất ở nhóm tuổi 25-34 đang trong thời kỳ uống rượu kinh khủng nhất.

Tiêu thụ quá nhiều rượu là nguyên nhân phá hủy gan hàng đầu

Theo các nhà nghiên cứu, tỷ lệ tử vong do ung thư gan hoàn toàn là do vấn đề tiêu thụ rượu quá mức ở những người trẻ tuổi. Trong khi đó, xơ gan do rượu xuất hiện từ khoảng 2-3 thập kỷ sau khi uống rượu quá nhiều, những nghiên cứu mới nhất tiết lộ rằng thực ra thời gian không kéo dài đến thế. Bệnh xơ gan có thể xuất hiện ở những người trong độ tuổi từ 20-30

Độ tuổi từ 25-34 tuổi, tỷ lệ tử vong do những bệnh do gan gần như cao gấp 3 lần trong 17 năm qua. Song song với đó, số người nghiện rượu cũng tăng lên rất nhiều trong những năm 2002 đến 2012.

Xơ gan cũng có thể do béo phì. Gan nhiễm mỡ không do uống rượu và xơ gan, có để dẫn đến nguyên nhân suy gan và/hoặc ung thư gan. Nam giới đặc biệt là có nguy cơ cao (cao gấp 5 lần) so với nữ giới. Các yếu tố lối sống như chế độ ăn, tập thể dục, cân nặng, hút thuốc và uống rượu luôn đóng vai trò quan trọng trong việc làm trầm trọng cũng như giảm thiểu sự phát triển các bệnh ở gan. Những người có nguy cơ cao mắc các bệnh về gan cũng bao gồm người mắc bệnh tự miễn, viêm gan mạn tính và những người mắc bệnh viêm gan B và C. Tin tốt là xơ gan do rượu có thể phục hồi nếu phát hiện đủ sớm và mau chóng cai được rượu.

Tiêu thụ nhiều đường làm gia tăng tỷ lệ gan nhiễm mỡ không do rượu

Xơ gan không do rượu cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tỷ lệ tử vong và mắc bệnh tăng cao góp phần vào gia tăng tỷ lệ mắc bệnh gan nói chung. Vắng đi yếu tố rượu  thì đã có đường vào thay thế. Tiêu thụ quá nhiều đường là tình trạng nói chung của nhiều trẻ em hiện nay và cũng chính là nguyên nhân gây ra gan nhiễm mỡ.

Gan nhiễm mỡ không do rượu thường không có triệu chứng đặc trưng mặc dù bệnh có gây ra tình trạng mệt mỏi, vàng da, chướng bụng, lú lẫn và nhiều triệu chứng khác giống nhưu các bệnh gan khác. Nếu không được điều trị, bệnh có thể gây ra gan to, viên gan nhiễm mỡ không do rượu và cũng có thể dẫn đến ung thư gan và suy gan. Xơ gan không cho rượu có thể chữa khỏi nếu như nếu phát hiện ở giai đoạn sớm và điều chỉnh ngay bằng chế độ ăn và luyện tập.

Điều quan trọng nhất là bạn cần loại bỏ vào hoàn toàn fructose có trong thực phẩm chế biến sẵn và đừng thêm đường vào chế độ ăn của bạn. Fructosecó có ảnh hưởng tiêu cực đến gan không kém gì rượu. Không giống như glucose, fructose có thể ảnh hưởng đến từng tế bào gan bởi chỉ có gan mới có thể chuyển hóa và vận chuyển fructose và tất cả những fructose có thể chuyển đến gan nếu như bạn đã ăn với một lượng lớn sẽ được gan chuyển hóa thành mỡ thúc đẩy việc kháng insulin, tăng lipid máu và gan nhiễm mỡ.

Chính vì những thói quen gây ra bệnh về gan là cực kỳ phổ biến nên số người mắc các bệnh liên quan đến gan ngày càng gia tăng một cách đáng lo ngại

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Xơ gan do rượu và những điều cần biết

Bs Đào Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Mercola
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm