Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cô đơn làm tăng gấp đôi nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường?

Những tác hại tiềm ẩn của sự cô đơn và cô lập với xã hội lên sức khỏe đã được biết từ rất lâu. Thế nhưng, liệu cô đơn có liên quan gì đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường không?

Nguy cơ phát triển bệnh đái tháo đường gấp đôi khi mọi người thường xuyên cô đơn.

(Ảnh: Hindustan Times)

Trong một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Diabetologia (Tạp chí của Hiệp hội Nghiên cứu Bệnh đái tháo đường Châu Âu - EASD) đã chỉ ra rằng, cảm giác cô đơn có liên quan đến nguy cơ phát triển bệnh đái tháo đường type 2 (tiểu đường type 2) cao hơn đáng kể.

Ngày càng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa căng thẳng tâm lý và nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2. Cô đơn tạo ra trạng thái đau khổ mạn tính và kéo dài, có thể kích hoạt phản ứng căng thẳng sinh lý của cơ thể. Mặc dù các cơ chế chính xác vẫn chưa được hiểu đầy đủ, nhưng phản ứng này được cho là đóng vai trò trung tâm trong sự phát triển của bệnh đái tháo đường type 2 thông qua các cơ chế như kháng insulin tạm thời do nồng độ hormone cortisol tăng cao.

Quá trình này cũng liên quan đến những thay đổi trong việc điều chỉnh hành vi ăn uống của não bộ, gây ra sự thèm ăn carbohydrate nhiều hơn, kết quả là lượng đường trong máu tăng cao. Các nghiên cứu trước đây cũng đã phát hiện ra mối liên quan giữa sự cô đơn và việc ăn uống không lành mạnh, bao gồm ăn nhiều thực phẩm chứa đường và chất béo.

Các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu từ nghiên cứu HUNT (The Trøndelag Health Study - nghiên cứu về sức khỏe dân số được thực hiện tại quận Trøndelag của Na Uy. Đây là một cơ sở dữ liệu duy nhất gồm dữ liệu bảng câu hỏi, các phép đo lâm sàng và mẫu từ cư dân của quận từ năm 1984 đến năm 2019).

Cơ sở dữ liệu này chứa thông tin sức khỏe (bao gồm bảng câu hỏi tự báo cáo về sức khỏe và mẫu máu) của hơn 230.000 người và được thu thập qua 4 cuộc khảo sát dân số: HUNT1 (1984-1986), HUNT2 (1995-1997), HUNT3 (2006-2008) và HUNT4 (2017-2019).

Thông tin cơ bản của 24.024 người tham gia nghiên cứu được lấy từ HUNT2 sau khi loại trừ những người bị rối loạn chuyển hóa, đái tháo đường type 1 và type 2 và những người không có dữ liệu xét nghiệm máu.

Tình trạng đái tháo đường type 2 là kết quả được đo dựa trên HbA1c (glycated hemoglobin - thước đo kiểm soát đường huyết lâu dài) lớn hơn 48mmol/mol khi đo trong khảo sát HUNT4.

Trong tổng số người tham gia, có 1.179 người (4,9%) tiếp tục phát triển bệnh đái tháo đường type 2 trong suốt quá trình nghiên cứu (1995-2019). Những người này đa phần là nam giới và có độ tuổi trung bình cao hơn so với người không bị đái tháo đường type 2. Trong đó, 13% số người tham gia báo cáo về cảm giác cô đơn.

Nghiên cứu cho thấy, mức độ cô đơn cao ở thời điểm ban đầu có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2 cao hơn khi đo vào 20 năm sau đó. Sau khi điều chỉnh về độ tuổi, giới tính và trình độ học vấn, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người tham gia thường xuyên cảm thấy cô đơn có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường cao gấp đôi so với những người không cảm thấy cô đơn.

Mặc dù nghiên cứu không xem xét các cơ chế chính xác liên quan, nhưng các nhà nghiên cứu lưu ý rằng sự hỗ trợ, ảnh hưởng và sự tham gia của xã hội có thể tác động tích cực đến các hành vi nâng cao sức khỏe. Ví dụ, lời khuyên và hỗ trợ từ một người bạn có thể ảnh hưởng đến các lựa chọn liên quan đến sức khỏe của một cá nhân và ảnh hưởng tích cực đến chế độ ăn uống, mức độ hoạt động thể chất và cảm giác căng thẳng tổng thể của họ. Ít mối quan hệ xã hội hơn và thiếu những ảnh hưởng tích cực này có thể khiến những người cô đơn dễ bị tổn thương hơn và  làm tăng nguy cơ phát triển đái tháo đường type 2.

Các nhà nghiên cứu khuyên rằng, tình trạng cô đơn nên được xếp vào các hướng dẫn lâm sàng liên quan đến đái tháo đường type 2. Họ nói: “Điều quan trọng là các bác sỹ cần phải cởi mở nói chuyện với người bệnh trong quá trình thăm khám lâm sàng, bao gồm cả cảm giác cô đơn và giao tiếp xã hội”.

Theo các nhà nghiên cứu, vẫn cần thêm các nghiên cứu sâu hơn được thực hiện về cơ chế có liên quan giữa sự cô đơn và đái tháo đường type 2. Các câu hỏi cần được tiếp tục trả lời là: Mức độ mà sự cô đơn dẫn đến việc kích hoạt các phản ứng với căng thẳng; Mức độ mà sự cô đơn ảnh hưởng đến hành vi liên quan đến sức khỏe và quan trọng là cách hai yếu tố này tương tác với nhau để làm tăng nguy cơ đái tháo đường type 2./

Tham khảo thông tin tại bài viết: Đái tháo đường, tăng huyết áp làm tăng nguy cơ sa sút trí tuệ.

Lê Tuyết (Lược dịch theo Hindustan times) - Theo Suc khoe cong
Bình luận
Tin mới
  • 15/10/2025

    6 công thức nước ép lựu giúp eo thon, da đẹp tự nhiên

    Nước ép lựu giàu chất chống oxy hóa và vitamin nuôi dưỡng cơ thể. Tham khảo 6 công thức nước ép lựu giúp eo thon gọn và làn da rạng rỡ.

  • 15/10/2025

    Cách để chống đói, khát trong điều kiện thiếu thốn về thức ăn, nước uống. Người dân cần làm gì để cầm cự?

    Trong khủng hoảng thiếu lương thực và nước do thiên tai, mưa bão, lũ lụt,... Việc người dân cần có nguồn nước sạch và thực phẩm cứu trợ là ưu tiên hàng đầu. Bài viết dưới đây sẽ tập trung vào những điều cần lưu ý để người dân tiết kiệm nước uống, ăn khẩu phần tối ưu (năng lượng cao), bảo toàn sức khỏe và năng lượng, và tổ chức các hoạt động cộng đồng để phân phối, hỗ trợ những người hoàn cảnh khó khăn.

  • 15/10/2025

    Cân bằng cuộc sống và công việc: Bí quyết cho mẹ luôn tươi trẻ và tràn đầy năng lượng

    Trong cuộc sống hiện đại, người mẹ không chỉ đảm nhận vai trò chăm sóc gia đình mà còn phải đối mặt với áp lực từ công việc và trách nhiệm xã hội. Việc tìm kiếm sự cân bằng cuộc sống giữa những vai trò này là một thách thức lớn, nhưng cũng là chìa khóa để duy trì sức khỏe, sự tươi trẻ và năng lượng tích cực.

  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

  • 13/10/2025

    Tác hại của thuốc lá điện tử đối với sức khỏe: Sự thật đáng báo động

    Trong những năm gần đây, thuốc lá điện tử (vape) đã trở thành một xu hướng phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt trong giới trẻ. Được quảng bá như một giải pháp thay thế an toàn hơn cho thuốc lá truyền thống, nhiều người tin rằng việc sử dụng thuốc lá điện tử có thể giúp giảm thiểu các nguy cơ sức khỏe hoặc hỗ trợ cai nghiện.

  • 12/10/2025

    Uống gì để đẹp da, giảm nám cho phụ nữ sau tuổi 30?

    Bên cạnh các biện pháp điều trị như laser, peel da, thoa thuốc... chế độ dinh dưỡng, đặc biệt là những gì chúng ta uống hằng ngày, đóng vai trò không nhỏ trong việc cải thiện tình trạng nám da và mang lại làn da khỏe đẹp.

Xem thêm