Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chế độ ăn uống khôn ngoan đối với người bệnh đái tháo đường ngày Tết

Ngày Tết, ăn uống khó kiểm soát, người bệnh đái tháo đường sẽ dễ bị “vỡ kế hoạch” sức khỏe. Vì vậy, nên tuân thủ một chế độ ăn uống khoa học để có sức khỏe tốt.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, Việt Nam là một trong 10 nước có tỷ lệ mắc bệnh đái tháo đường tăng nhanh nhất thế giới. Số liệu của Bộ Y tế tháng 5/2015 công bố khoảng 5 triệu người Việt Nam bị bệnh đái tháo đường, trong đó  60% các bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường được chẩn đoán là có biến chứng cực kỳ nguy hiểm, có thể dẫn tới mù lòa, tàn phế, thậm chí là tử vong.

Người mắc đái tháo đường nhiều nhất thuộc nhóm tuổi trung niên, cao tuổi, những người ít lao động thể lực. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh ĐTĐ sẽ gây nên  rất nhiều biến chứng về tim mạch, huyết áp, suy giảm chức năng gan, thận, mắt,  miễn dịch… Để điều trị bệnh có hiệu quả, người bệnh phải luôn chú ý phối hợp 3 yếu tố: ăn uống hợp lý, uống thuốc đều đặn và tập thể dục hàng ngày. Trong đó vấn đề ăn uống được đặt lên quan trọng hàng đầu.

Sau đây là một số lời khuyên về ăn uống trong những ngày Tết đối với người bệnh đái tháo đường

Nguyên tắc chế độ dinh dưỡng

Thịt kho tàu là món ăn nhiều mỡ, người đái tháo đường không nên ăn

Với mục tiêu không để đường máu tăng, chế độ ăn cần phải giảm các chất bột đường, chất ngọt, số lượng cần phù hợp với cường độ lao động thể lực của bệnh nhân. Ăn làm nhiều bữa trong ngày (5-6 bữa: 3 chính, 2-3 phụ), bữa chính chỉ ăn 1-2 lưng bát cơm tuỳ theo sức lao động nhiều ít. Ăn nhiều rau xanh, quả chín, thịt cá vừa phải,  ít mỡ.

Với mục tiêu không để đường máu tăng, chế độ ăn cần phải giảm các chất bột đường, chất ngọt, số lượng cần phù hợp với cường độ lao động thể lực của bệnh nhân. Ăn làm nhiều bữa trong ngày (5-6 bữa: 3 chính, 2-3 phụ), bữa chính chỉ ăn 1-2 lưng bát cơm tuỳ theo sức lao động nhiều ít. Ăn nhiều rau xanh, quả chín, thịt cá vừa phải,  ít mỡ.

Về chọn lựa các món ăn ngày tết

Rau xanh rất tốt cho người mắc bệnh tiểu đường

Hạn chế các món giàu chất bột đường: cơm, bánh chưng, xôi, bún, miến, khoai sắn, mỳ, bánh kẹo các loại, chè các loại, mật ong…Những thực phẩm này làm tăng đường máu nhiều nhất, bởi vậy người ĐTĐ cần điều chỉnh lượng ăn phù hợp, không ăn quá no trong một bữa.

Những thực phẩm cần hạn chế tối đa là bánh kẹo, chè ngọt các loại. Với những thực phẩm này mỗi lần chỉ ăn 1 chút: 1-2 chiếc kẹo,  hoặc 1 chiếc bánh quy, hoặc 1 phần tư bát chè.

Hạn chế chất béo: các món giò mỡ, giò chả, giò thủ, thịt đông, thịt kho tầu… có lượng mỡ cao, chứa nhiều năng lượng, dễ làm tăng cân và tăng mỡ máu, do vậy cần ăn hạn chế.

Các hạt có dầu như hạt điều, hạt hướng dương, hạt bí, hạt dẻ, quả óc chó, lạc rang…, có chứa nhiều chất béo không cần thiết như omega-3, omega-6, có lợi cho bệnh tim mạch, huyết áp…. những người thừa cân béo phì không nên ăn nhiều, vì chúng chứa nhiều năng lượng, gây tăng cân.

Nhóm chất xơ, vitamin: Nên ăn nhiều rau xanh 300g/ngày, ăn vừa phải hoa quả (200g/ngày), hạn chế loại ngọt và nhiều đường. Thực phẩm có nhiều màu sắc (vàng, đỏ, tím) chứa chất chống oxy hóa (cà rốt, giá đỗ, cà chua, rau dền, nước chè xanh) tốt cho sức khỏe.

Hạn chế ăn các loại quả nhiều đường như xoài, hồng xiêm…  có thể ăn dưa hấu (1-2 miếng bằng bàn tay/1 lần), chuối 1 quả/lần, ổi, táo… những người bị bệnh ĐTĐ vẫn có thể ăn những quả ít ngọt này với số lượng vừa phải.

Nhóm chất đạm: nhóm cung cấp chất đạm gồm thịt, cá, trứng sữa, hạt đậu đỗ các loại. người bệnh ĐTĐ có thể ăn như người bình thường. Những người mắc bệnh gút kèm theo phải hạn chế những loại thịt màu đỏ (thịt trâu, bò, cá  thu…)

Hạn chế rượu bia ở mức tối thiểu trong ngày tết. Có thể uống 2 đơn vị rượu /ngày với nam giới, 1 đơn vị với nữ giới, mỗi đơn vị rượu bằng 1 cốc nhỏ rựợu mạnh, hoặc lưng cốc rượu vang…); Không hút thuốc lá, vì thuốc lá làm mạch máu dễ bị đọng mỡ và tắc nghẽn.

Khám và xét nghiệm định kỳ, đặc biệt trước và sau tết cần đi khám và  xét nghiệm chẩn đoán bệnh đái tháo đường.

Việc tầm soát phát hiện ra các cá thể có nguy cơ ĐTĐ đã được các chuyên gia về ĐTĐ đề nghị do khả năng phòng ngừa để làm chậm lại tiến triển của bệnh, đặc biệt là các biến chứng tổn thương mạch máu nhỏ và mạch máu lớn gây nên bệnh tim mạch và tử vong.

PGS.TS. Nguyễn Xuân Ninh - Theo Sức khỏe và Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 22/03/2025

    Nhịn ăn gián đoạn kéo dài có hại gì?

    Nhịn ăn gián đoạn là biện pháp giảm cân phổ biến trong những năm gần đây. Tuy nhiên một phát hiện mới cho thấy, nên cân nhắc thời gian áp dụng chế độ ăn này ở những người trẻ tuổi vì nó có thể làm trầm trọng thêm bệnh đái tháo đường.

  • 22/03/2025

    8 lý do khiến bạn vẫn bị sâu răng mặc dù đã đánh răng và dùng chỉ nha khoa

    Vệ sinh răng miệng đúng cách là điều cần thiết cho răng và nướu khỏe mạnh. Và chúng đặc biệt quan trọng đối với những người dễ bị sâu răng. Vì vậy, hãy tiếp tục đánh răng hai lần mỗi ngày và dùng chỉ nha khoa thường xuyên. Với suy nghĩ đó, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu lý do tại sao sâu răng vẫn có thể xảy ra ngay cả khi bạn chăm sóc răng miệng tốt và bạn có thể làm gì để giảm nguy cơ này.

  • 21/03/2025

    Mỗi ngày ăn một bữa - Giảm cân, giảm luôn sức khỏe?

    Mỗi ngày chỉ ăn một bữa - có rất nhiều lý do để không ít người thực hiện cách ăn này như giảm cân, thải độc. Phương pháp này hiện đang được truyền tai nhau như một trào lưu.

  • 21/03/2025

    Táo đỏ: Thực phẩm bổ dưỡng hay chiêu thổi phồng từ quảng cáo?

    Trong Đông y, táo đỏ được xếp vào nhóm thuốc không có độc, có thể sử dụng lâu dài. Gần đây, táo đỏ đã trở thành một “cơn sốt” trong cộng đồng nhờ được quảng bá như một thực phẩm bổ dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 21/03/2025

    Nguyên nhân nào khiến tóc rụng ngày càng nhiều?

    Tình trạng rụng tóc phản ánh nhiều điều về sức khỏe và thói quen sinh hoạt hàng ngày. Khi phát hiện dấu hiệu tóc rụng nhiều, bạn có thể làm gì để mái tóc không thưa dần thêm?

  • 21/03/2025

    Điều gì thực sự xảy ra với cơ thể bạn khi bạn sinh mổ?

    Sinh mổ hay còn gọi là sinh mổ lấy thai ngày càng phổ biến vì nhiều lý do. Có khoảng 30% ca sinh nở ở Hoa Kỳ diễn ra bằng phương pháp mổ lấy thai. Hãy cùng VIAM tìm hiểu một số tác dụng phụ có thể xảy ra với mẹ sau khi sinh nhé.

  • 20/03/2025

    Rau xanh có phải là "vua" chất xơ?

    Câu chuyện về viên rau củ - một loại thực phẩm bổ sung chất xơ - đang thu hút sự quan tâm. Liệu có phải vì chúng ta chưa hiểu rõ tầm quan trọng của chất xơ?

  • 20/03/2025

    Giảm mỡ nội tạng hiệu quả với hạt dẻ cười

    Hạt dẻ cười không chỉ là món ăn vặt thơm ngon mà còn là “trợ thủ đắc lực” trong quá trình giảm mỡ nội tạng.

Xem thêm