Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Căng thẳng ảnh hưởng đến cân bằng hormone cơ thể ra sao?

Căng thẳng là một vấn đề nghiêm túc chúng ta phải đối mặt hàng ngày bằng cách này hay cách khác nhưng căng thẳng mạn tính lại không phải như vậy. Do vậy chúng ta luôn phải giữ hormone căng thẳng trong giới hạn cho phép.

Hormone căng thẳng là gì?

Khi nói đến hormone căng thẳng, người ta nghĩ ngay đến cortisol. Người ta gọi cortisol là hormone căng thẳng vì chúng được giải phóng khi chúng ta bị áp lực và ở trong tình huống chống trả hoặc trốn chạy. Tuy nhiên cortisol không phải là hormone căng thẳng duy nhất và thành thật mà nói, nó cũng không phải là hormone căng thẳng quan trọng nhất.

Danh hiệu đó phải để dành cho insulin. Mỗi khi nói về insulin chúng ta sẽ nghĩ đến tiểu đường, nhưng insulin còn liên quan đến tăng cân,  hội chứng buồng trứng đa nang, nồng độ testosterone thấp và tất nhiên là lượng đường máu.

Chúng ta luôn nói oxytocin là hormone giáo chủ. Nếu bạn coi oxytocin là hiệu trưởng thì các giáo viên sẽ là insulin và cortisol còn học sinh chính là những hormone còn lại trong cơ thể. Bao gồm:

  • Adrenaline
  • Norepinephrine
  • Catecholamines
  • Vasopressin
  • Hormone giải phóng Corticotropin
  • ACTH: hormone tuyến thượng thận
  • Gonadotropins
  • Hormones tuyến giáp
  • Hormone tăng trưởng
  • Prolactin

Chế độ ăn ảnh hưởng đến hormone như thế nào?

Điều gì trong chế độ ăn của chúng ta đang khiến hormone của chúng ta càng ngày suy giảm?

Chắc chắn đó là đường tinh luyện. Não sương mù, tăng nguy cơ suy giảm trí nhớ đều do chế độ ăn có nhiều đường tinh luyện và dẫn đến tình trạng kháng insulin, nên cơ thể chúng ta khó khăn trong việc sử dụng glucose dự trữ. Nguyên nhân thứ hai gây rối loạn nội tiết đó là thói quen ăn vặt cả ngày.

Đọc thêm bài viết: Thực phẩm giúp xoa dịu lo âu

Thói quen ăn vặt có thể ảnh hưởng đến căng thẳng bởi vì chúng ảnh hưởng đến hormone trong cơ thể. Khi ăn vặt, lượng insulin trong cơ thể tăng cao ảnh hưởng đến các hormone  còn lại và insulin sẽ liên tục tăng cao mỗi khi chúng ta ăn. Do vậy càng nhiều bữa ăn vặt, thì lượng insulin lại càng tăng vọt dễ dẫn đến kháng insulin. Việc này cũng làm dao động sự cân bằng hormone, ảnh hưởng đến mọi thứ từ cảm xúc cho đến sức khỏe đường ruột và tất nhiên là cả mức độ căng thẳng nữa.

Làm thế nào để đánh bại được căng thẳng?

Việc quan trong số một bạn phải làm để cân bằng được hormone và giữ lượng hormone căng thẳng ở mức an toàn là gì?

  • Giảm bớt đường tinh luyện có lẽ là việc đầu tiên bạn cần làm: Nhịn ăn gián đoạn: lợi ích của phương pháp này có rất nhiều trong đó phải kể đến tác dụng kiểm soát căng thẳng. Không có gì tiêu hóa trong thời gian nhất định sẽ đẩy cơ thể vào trạng thái ketosis, nghĩa là không dùng đường làm nguyên liệu để tạo năng lượng cho não bộ nữa mà dùng thể keton. Hãy cố gắng sắp xếp thời gian giữa các bữa ăn cách nhau ít nhất 4 tiếng bởi khi đó bạn cần đưa cơ thể vào tình trạng đủ nhạy cảm với glucose lần nữa, và đủ để có thể sử dụng keton làm nhiên liệu.
  • Kiểm tra độ pH của nước tiểu: Độ pH của nước tiểu có thể chỉ cho chúng ta biết chúng ta kiểm soát căng thẳng có tốt không. pH nước tiểu cũng quan trọng như huyết áp của chúng ta vậy, huyết áp có thể là một chỉ số đánh giá nhịp tim, và cân nặng. Tương tự như vậy, càng nhiều cortisol được tiết ra, nước tiểu sẽ càng có tính acid. Thậm chí ăn chay cũng vẫn làm nước tiểu có tính acid khi chúng ta bị stress, hoặc lo lắng.
  • Xác định các yếu tố gây căng thẳng từ bên ngoài: Không chỉ mỗi việc ăn uống, căng thẳng leo thang khi có nhiều yếu tố bên ngoài. Trong trường hợp đó không thực phẩm nào có tác dụng thần kỳ cả. Vì vậy hãy xác định các yếu tố gây căng thẳng cho bản thân mình và lờ chúng đi.
  • Đừng ăn quá muộn: Nếu chúng ta ăn sau 7h tối, cơ thể sẽ làm tăng lượng hormone insulin cao hơn khi ăn trước 7h tối.

Đọc thêm bài viết: Căng thẳng có thể khiến bạn sụt cân?

Những thực phẩm giúp đánh bại căng thẳng

  • Các loại rau lá xanh đậm, rau họ cải như cải xoăn, củ cải, cải cầu vồng, cải rổ
  • Chất béo lành mạnh: dầu oliu, dầu dừa, cá hồi hoang dã, thịt bò ăn cỏ…
  • Dầu cá
  • Magie
  • Vitamin D

Cùng với đó là thay đổi các thói quen không tốt hàng ngày, một lịch trình khoa học có thể là:

  • Sau thức giấc: uống một cốc nước để thanh lọc cơ thể, bạn có thể cho thêm vài lát chanh vàng, hoa quả, bạc hà để nước dextox được tốt hơn
  • Bữa sáng đầy đủ: tinh bột từ bánh mỳ nguyên cám, protein từ đậu đỗ hoặc trứng, chất béo từ quả bơ hoặc dầu ô liu và rau xanh ăn kèm. Nên nhớ phần rau xanh nên nhiều hơn các phần khác một chút.
  • Bữa trưa: bạn có thể nhịn bữa này nếu bạn đang nhịn ăn gián đoạn. Mặc dù chuẩn chỉ của chế độ ăn này phải nhịn 16 tiếng, nhưng bạn không nên gây shock cho cơ thể đến mức đó. Hãy tập dần dần.
  • Bữa tối: vẫn là đầy đủ các nhóm thực phẩm tinh bột, protein, chất béo, rau xanh, nhưng nên để lượng tinh bột thấp hơn chất béo và protein. Và phần rau xanh nên chiếm một nửa trong số thực phẩm bạn ăn hàng ngày.
  • Sau bữa tối: bạn có thể uống một cốc trà thảo mộc, không phải là trà xanh nhé, giúp dễ ngủ hơn.

Nếu bạn thường xuyên căng thẳng, dẫn đến các rối loạn về giấc ngủ, cân nặng, khiến cơ thể luôn mệt mỏi, hãy liên hệ với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam để các chuyên gia giúp bạn điều chỉnh lối sống, chế độ dinh dưỡng và vận động hàng ngày, giúp bạn luôn tràn đầy năng lượng và có sức khỏe tốt cả về thể chất lẫn tinh thần. Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0935 18 3939 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY                                          

Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Dr Axe
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm