Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Căng thẳng ảnh hưởng đến cân bằng hormone cơ thể ra sao?

Căng thẳng là một vấn đề nghiêm túc chúng ta phải đối mặt hàng ngày bằng cách này hay cách khác nhưng căng thẳng mạn tính lại không phải như vậy. Do vậy chúng ta luôn phải giữ hormone căng thẳng trong giới hạn cho phép.

Hormone căng thẳng là gì?

Khi nói đến hormone căng thẳng, người ta nghĩ ngay đến cortisol. Người ta gọi cortisol là hormone căng thẳng vì chúng được giải phóng khi chúng ta bị áp lực và ở trong tình huống chống trả hoặc trốn chạy. Tuy nhiên cortisol không phải là hormone căng thẳng duy nhất và thành thật mà nói, nó cũng không phải là hormone căng thẳng quan trọng nhất.

Danh hiệu đó phải để dành cho insulin. Mỗi khi nói về insulin chúng ta sẽ nghĩ đến tiểu đường, nhưng insulin còn liên quan đến tăng cân,  hội chứng buồng trứng đa nang, nồng độ testosterone thấp và tất nhiên là lượng đường máu.

Chúng ta luôn nói oxytocin là hormone giáo chủ. Nếu bạn coi oxytocin là hiệu trưởng thì các giáo viên sẽ là insulin và cortisol còn học sinh chính là những hormone còn lại trong cơ thể. Bao gồm:

  • Adrenaline
  • Norepinephrine
  • Catecholamines
  • Vasopressin
  • Hormone giải phóng Corticotropin
  • ACTH: hormone tuyến thượng thận
  • Gonadotropins
  • Hormones tuyến giáp
  • Hormone tăng trưởng
  • Prolactin

Chế độ ăn ảnh hưởng đến hormone như thế nào?

Điều gì trong chế độ ăn của chúng ta đang khiến hormone của chúng ta càng ngày suy giảm?

Chắc chắn đó là đường tinh luyện. Não sương mù, tăng nguy cơ suy giảm trí nhớ đều do chế độ ăn có nhiều đường tinh luyện và dẫn đến tình trạng kháng insulin, nên cơ thể chúng ta khó khăn trong việc sử dụng glucose dự trữ. Nguyên nhân thứ hai gây rối loạn nội tiết đó là thói quen ăn vặt cả ngày.

Đọc thêm bài viết: Thực phẩm giúp xoa dịu lo âu

Thói quen ăn vặt có thể ảnh hưởng đến căng thẳng bởi vì chúng ảnh hưởng đến hormone trong cơ thể. Khi ăn vặt, lượng insulin trong cơ thể tăng cao ảnh hưởng đến các hormone  còn lại và insulin sẽ liên tục tăng cao mỗi khi chúng ta ăn. Do vậy càng nhiều bữa ăn vặt, thì lượng insulin lại càng tăng vọt dễ dẫn đến kháng insulin. Việc này cũng làm dao động sự cân bằng hormone, ảnh hưởng đến mọi thứ từ cảm xúc cho đến sức khỏe đường ruột và tất nhiên là cả mức độ căng thẳng nữa.

Làm thế nào để đánh bại được căng thẳng?

Việc quan trong số một bạn phải làm để cân bằng được hormone và giữ lượng hormone căng thẳng ở mức an toàn là gì?

  • Giảm bớt đường tinh luyện có lẽ là việc đầu tiên bạn cần làm: Nhịn ăn gián đoạn: lợi ích của phương pháp này có rất nhiều trong đó phải kể đến tác dụng kiểm soát căng thẳng. Không có gì tiêu hóa trong thời gian nhất định sẽ đẩy cơ thể vào trạng thái ketosis, nghĩa là không dùng đường làm nguyên liệu để tạo năng lượng cho não bộ nữa mà dùng thể keton. Hãy cố gắng sắp xếp thời gian giữa các bữa ăn cách nhau ít nhất 4 tiếng bởi khi đó bạn cần đưa cơ thể vào tình trạng đủ nhạy cảm với glucose lần nữa, và đủ để có thể sử dụng keton làm nhiên liệu.
  • Kiểm tra độ pH của nước tiểu: Độ pH của nước tiểu có thể chỉ cho chúng ta biết chúng ta kiểm soát căng thẳng có tốt không. pH nước tiểu cũng quan trọng như huyết áp của chúng ta vậy, huyết áp có thể là một chỉ số đánh giá nhịp tim, và cân nặng. Tương tự như vậy, càng nhiều cortisol được tiết ra, nước tiểu sẽ càng có tính acid. Thậm chí ăn chay cũng vẫn làm nước tiểu có tính acid khi chúng ta bị stress, hoặc lo lắng.
  • Xác định các yếu tố gây căng thẳng từ bên ngoài: Không chỉ mỗi việc ăn uống, căng thẳng leo thang khi có nhiều yếu tố bên ngoài. Trong trường hợp đó không thực phẩm nào có tác dụng thần kỳ cả. Vì vậy hãy xác định các yếu tố gây căng thẳng cho bản thân mình và lờ chúng đi.
  • Đừng ăn quá muộn: Nếu chúng ta ăn sau 7h tối, cơ thể sẽ làm tăng lượng hormone insulin cao hơn khi ăn trước 7h tối.

Đọc thêm bài viết: Căng thẳng có thể khiến bạn sụt cân?

Những thực phẩm giúp đánh bại căng thẳng

  • Các loại rau lá xanh đậm, rau họ cải như cải xoăn, củ cải, cải cầu vồng, cải rổ
  • Chất béo lành mạnh: dầu oliu, dầu dừa, cá hồi hoang dã, thịt bò ăn cỏ…
  • Dầu cá
  • Magie
  • Vitamin D

Cùng với đó là thay đổi các thói quen không tốt hàng ngày, một lịch trình khoa học có thể là:

  • Sau thức giấc: uống một cốc nước để thanh lọc cơ thể, bạn có thể cho thêm vài lát chanh vàng, hoa quả, bạc hà để nước dextox được tốt hơn
  • Bữa sáng đầy đủ: tinh bột từ bánh mỳ nguyên cám, protein từ đậu đỗ hoặc trứng, chất béo từ quả bơ hoặc dầu ô liu và rau xanh ăn kèm. Nên nhớ phần rau xanh nên nhiều hơn các phần khác một chút.
  • Bữa trưa: bạn có thể nhịn bữa này nếu bạn đang nhịn ăn gián đoạn. Mặc dù chuẩn chỉ của chế độ ăn này phải nhịn 16 tiếng, nhưng bạn không nên gây shock cho cơ thể đến mức đó. Hãy tập dần dần.
  • Bữa tối: vẫn là đầy đủ các nhóm thực phẩm tinh bột, protein, chất béo, rau xanh, nhưng nên để lượng tinh bột thấp hơn chất béo và protein. Và phần rau xanh nên chiếm một nửa trong số thực phẩm bạn ăn hàng ngày.
  • Sau bữa tối: bạn có thể uống một cốc trà thảo mộc, không phải là trà xanh nhé, giúp dễ ngủ hơn.

Nếu bạn thường xuyên căng thẳng, dẫn đến các rối loạn về giấc ngủ, cân nặng, khiến cơ thể luôn mệt mỏi, hãy liên hệ với Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam để các chuyên gia giúp bạn điều chỉnh lối sống, chế độ dinh dưỡng và vận động hàng ngày, giúp bạn luôn tràn đầy năng lượng và có sức khỏe tốt cả về thể chất lẫn tinh thần. Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0935 18 3939 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY                                          

Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Dr Axe
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm