Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các hoạt động hỗ trợ giao tiếp cho trẻ tự kỷ

Giao tiếp là một quá trình được xây dựng dựa trên các kỹ năng nối tiếp nhau. Nền móng của ngôi nhà giao tiếp là kỹ năng năng tập trung chú ý. Đây là kỹ năng quan trọng nhất.

Sau đó, các kỹ năng hiểu quan hệ nhân quả, giao tiếp mắt, bắt chước, lắng nghe lần lượt là những viên gạch xây dựng cho trẻ một sự hiểu biết, từ đó trẻ biết sử dụng các cử chỉ điệu bộ và tiến tới việc giao tiếp bằng lời nói và hội thoại. Cha mẹ cần lưu ý tới thứ tự các kỹ năng khi dạy giao tiếp cho trẻ tự kỷ. Tất cả các kỹ năng đều phát triển dần theo thời gian và liên quan đến nhau, không có kỹ năng nào phát triển lập.

1.Các hoạt động tăng cường kỹ năng chú ý của trẻ tự kỷ

-Bố trí môi trường để tránh sự xao nhãng: không có quá nhiều đồ chơi trước mặt hoặc trong tầm với, sắp xếp đồ chơi đồ dùng hợp lý, trong phòng không tiếng ồn, không gian không quá rộng, bàn ghế phù hợp cho việc học cá nhân.

-Tập cho trẻ ngồi, mặt đối mặt, ngang tầm mắt, gọi tên trẻ trong mỗi hoạt động

-Thu hút sự chú ý thông qua thị giác

-Đợi cho đến khi nhận thấy trẻ đã nhìn hoặc nghe thấy mới tiếp tục hoạt động khác.

2.Các hoạt động tăng cường kỹ năng chơi và bắt chước

Bắt chước là một kỹ năng quan trọng để học vì sự giao tiếp cần có sự hợp tác và tương tác giữa hai người. Để trẻ bắt chước được trước hết cha mẹ phải lôi kéo sự chú ý của trẻ và làm mẫu. Với trẻ tự kỷ không có khả năng bắt chước thì cần phải hỗ trợ theo các mức độ: cầm tay chỉ việc hoàn toàn, trợ giúp một phần, gợi ý bằng cử chỉ, ký hiệu, gợi ý bằng lời.

Một số cách dạy trẻ bắt chước

-Bắt chước cách chơi đồ chơi lắp ghép, sắp xếp, hoặc hoạt động sử dụng với đồ vật đơn giản trong sinh hoạt hàng ngày.

-Bắt chước nét mặt, biểu cảm, động tác môi miệng, âm thanh, ví dụ như tặc lưỡi, liếm môi, chu môi, bạnh môi, cau mày, mặt xấu…

-Bắt chước âm thanh: khà, ú òa, măm, hắt xì, bập bập, b aba, ò o, cạc cạc…sử dụng những trò chơi liên quan đến môi miệng, nét mặt để dạy trẻ bắt chước âm thanh một cách tự nhiên nhất, không nên bắt ép trẻ. Khi trẻ có âm thanh nào ta nên đáp ứng âm thanh đó hoặc bắt chước lại

-Bắt chước bài hát nhịp điệu và động tác theo bài hát

-Bắt chước chơi giả vờ với búp bê hoặc gấu bông: rót nước uống, xúc bằng thìa, vệ sinh, cắt hoa quả, khám bệnh, đi ô tô…

3.Các hoạt động giúp tăng cường việc hiểu lời nói

-Gọi tên con trước khi nói với con để nhắc con cần nghe

-Tránh phát âm rời rạc như: “Mẹ…của…con” mà nên nói rõ rang, dứt khoát với con

-Chỉ dùng các từ quan trọng nhất, đơn giản, chỉ đưa ra từng chỉ dẫn một

-Cho trẻ đủ thời gian hơn để trẻ xử lý được thông tin bạn nói.

-Sử dụng các phương tiện thị giác để giúp trẻ trẻ hiểu rõ hơn như đồ vật, biểu tượng ( đồ chơi mô phỏng), tranh ảnh, cử chỉ….

-Hãy nói với con các câu khẳng định để bảo con làm điều gì đó. Đừng nói câu phủ định để bảo con không làm điều gì đó.

-Dùng từ “tiếp theo”, “sau đó”  để giúp con hiểu sự việc theo thứ tự. Dùng các từ “kết thúc”, “xong rồi”,…để con hiểu sự kéo dài công việc trong một khoảng thời gian và lúc nào là hoàn thành công việc

-Nói các việc theo đúng trật tự việc đó sẽ diễn ra.

4. Các hoạt động tăng cường luyện phát âm

-Kéo căng cơ môi bằng cách bạnh mồm

Tập liếm môi (có thể bôi mật ong lên môi), tập mút kẹo…

Tập thổi bong bóng, bóng xà phòng, thỏi còi, thổi tắt nến,…

Tập tặc lưỡi, bập môi (tiếng gọi chó, gọi gà…), phun mưa, rung môi

Tập ăn thức ăn cứng, tập cắn, tập nhai

Tập phát âm các nguyên âm, phụ âm, từ dễ, gắn liền với đồ vật hoặc hình ảnh cụ thể

Nếu đã nói được một từ thì tìm những nhóm từ giống nhau để tập phát âm.

Ví dụ: trẻ phát được âm a thì sẽ học phát âm bà bà, gà, cá, na…tập phát âm các nguyên âm trước, sau đó là từ dễ, quen thuộc

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những đặc tính tích cực của người tự kỷ

Khoa Tâm thần - Bệnh viện Nhi TW -
Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm