Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các biến chứng tiềm ẩn ở trẻ sinh ra từ bà mẹ bị tiểu đường

Thai phụ 26 tuổi bị tiểu đường typ 1 từ 11 năm, được bác sĩ sản khoa gửi đến bác sĩ nhi khoa để thảo luận về những điều có thể xảy ra với em bé của chị sau khi sinh.

Đây là lần mang thai đầu tiên của bà mẹ này. Chị được theo dõi bởi bác sĩ sản khoa và bác sĩ nội tiết, và kiểm soát tốt đường máu nhờ thường xuyên thử máu và dùng insulin hàng ngày. Thai kỳ không có biến chứng gì khác. Siêu âm sản khoa không phát hiện bất thường nào.

Các nguy cơ cho thai nhi được đề cập bao gồm: rối loạn chuyển hóa, hội chứng suy hô hấp, chứng đa hồng cầu và các dị tật bẩm sinh. Ngoài các thông tin trước sinh thông thường, bà mẹ được tư vấn theo dõi và làm xét nghiệm bổ sung cần thiết, đặc biệt là với các rắc rối tiềm ần về hô hấp, đường máu, canxi máu và chứng đa hồng cầu. Chị cũng được giải thích rằng xét nghiệm và điều trị bổ sung có thể cần thiết nếu phát hiện dị tật bẩm sinh.

Bàn luận

Mặc dù con của các bà mẹ bị tiểu đường thường sinh ra khỏe mạnh nếu được theo dõi tốt trước sinh, các bé vẫn có nguy cơ bị một số biến chứng. Nguy cơ này liên quan tới thời gian, độ nặng và khả năng kiểm soát bệnh tiểu đường của người mẹ.  

Những thông tin tiền sử quan trọng của người mẹ bao gồm:

Tuổi thai

Phân loại bệnh tiểu đường

Chế độ điều trị đang áp dụng (chế độ ăn, thuốc uống hạ đường máu, insulin…)

Mức độ kiểm soát đường

Sinh con - thời gian mũi tiêm insulin cuối cùng, lượng dung dịch và loại dung dịch truyền tĩnh mạch trong thời gian cuộc đẻ

Bài học

Có nhiều biến chứng tiềm ẩn ở những trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường:

Nguy cơ trước sinh/khi sinh 

Thai chết đột ngột trong quý 3

Sinh non, mổ đẻ hoặc đẻ thường

Ngạt trong cuộc đẻ

Chấn thương thứ phát khi sinh do thai quá lớn. 

Nguy cơ chu sinh  

- Tim mạch: Bệnh cơ tim hạn chế (restrictive cardiomyopathy)

- Bệnh bẩm sinh: tỷ lệ nói chung tăng 2-4 lần

Bệnh tim bẩm sinh: thông liên thất

Hệ thần kinh trung ương: vô não, nứt đốt sống, đầu nhỏ 

Teo dạ dày ruột (Gastrointestinal atresia)

Hội chứng thoái hóa phần dưới cột sống (Caudal regression syndrome)

Dị tật đường tiết niệu 

- Tăng trưởng: thai quá lớn (cân nặng trên 4 kg) hoặc chậm phát triển trong tử cung 

Một trẻ sơ sinh cân nặng quá lớn, ảnh chụp vài giờ sau sinh. 

- Huyết học: tăng độ nhớt của máu hay đa hồng cầu. Cần xét nghiệm hematocrit máu mao mạch vào 4-6 giờ sau sinh và nếu chỉ số này > 65% thì cần lập tức kiểm tra mẫu máu tĩnh mạch ngoại vi. 

- Chuyển hóa 

Hạ đường huyết: xuất hiện ở 50% trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường. Máu cuống rốn có thể được gửi đi làm xét nghiệm ngay. Đường trong máu cuống rốn càng cao thì nguy cơ hạ đường huyết trong vài giờ tiếp theo càng lớn. Nồng độ đường máu thường cao nhất vào 1-4 giờ tuổi. Cần theo dõi đường máu vào các giờ 1, 2, 4, 6, 9, 12 và 24 ở trẻ không có triệu chứng. Hạ đường huyết thường là thoáng qua và dễ điều trị bằng glucose đường uống hoặc truyền tĩnh mạch. 

Hạ canxi máu: thường xuất hiện trong 12- 24 giờ đầu và cần được kiểm tra và điều trị tùy theo triệu chứng lâm sàng. 

Tăng magie máu: đánh giá tương tự như hạ canxi máu

Tăng bilirubin máu: tới 30% trẻ sinh ra từ bà mẹ bị tiểu đường có tăng bilirubin máu trong 3 ngày đầu. 

- Hô hấp: thiếu surfactant hay Hội chứng suy hô hấp 


Nguy cơ sau sinh (tăng trong suốt cuộc đời) 

Tiểu đường

Béo phì 

Theo Bệnh lý Nhi khoa
Bình luận
Tin mới
  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 30/11/2025

    Ý nghĩa các chỉ số trong kiểm tra loãng xương

    Bệnh loãng xương thường tiến triển âm thầm và rất khó phát hiện. Đến khi phát tác, bệnh thường khó điều trị và phục hồi, để lại nhiều hậu quả nguy hiểm. Kiểm tra mật độ xương định kì được các bác sỹ khuyến cáo nhằm chẩn đoán sức khỏe xương và phát hiện sớm các nguy cơ bị loãng xương. Vậy, thực sự kết quả của đo mật độ xương có ý nghĩa gì?

Xem thêm