Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các biến chứng tiềm ẩn ở trẻ sinh ra từ bà mẹ bị tiểu đường

Thai phụ 26 tuổi bị tiểu đường typ 1 từ 11 năm, được bác sĩ sản khoa gửi đến bác sĩ nhi khoa để thảo luận về những điều có thể xảy ra với em bé của chị sau khi sinh.

Đây là lần mang thai đầu tiên của bà mẹ này. Chị được theo dõi bởi bác sĩ sản khoa và bác sĩ nội tiết, và kiểm soát tốt đường máu nhờ thường xuyên thử máu và dùng insulin hàng ngày. Thai kỳ không có biến chứng gì khác. Siêu âm sản khoa không phát hiện bất thường nào.

Các nguy cơ cho thai nhi được đề cập bao gồm: rối loạn chuyển hóa, hội chứng suy hô hấp, chứng đa hồng cầu và các dị tật bẩm sinh. Ngoài các thông tin trước sinh thông thường, bà mẹ được tư vấn theo dõi và làm xét nghiệm bổ sung cần thiết, đặc biệt là với các rắc rối tiềm ần về hô hấp, đường máu, canxi máu và chứng đa hồng cầu. Chị cũng được giải thích rằng xét nghiệm và điều trị bổ sung có thể cần thiết nếu phát hiện dị tật bẩm sinh.

Bàn luận

Mặc dù con của các bà mẹ bị tiểu đường thường sinh ra khỏe mạnh nếu được theo dõi tốt trước sinh, các bé vẫn có nguy cơ bị một số biến chứng. Nguy cơ này liên quan tới thời gian, độ nặng và khả năng kiểm soát bệnh tiểu đường của người mẹ.  

Những thông tin tiền sử quan trọng của người mẹ bao gồm:

Tuổi thai

Phân loại bệnh tiểu đường

Chế độ điều trị đang áp dụng (chế độ ăn, thuốc uống hạ đường máu, insulin…)

Mức độ kiểm soát đường

Sinh con - thời gian mũi tiêm insulin cuối cùng, lượng dung dịch và loại dung dịch truyền tĩnh mạch trong thời gian cuộc đẻ

Bài học

Có nhiều biến chứng tiềm ẩn ở những trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường:

Nguy cơ trước sinh/khi sinh 

Thai chết đột ngột trong quý 3

Sinh non, mổ đẻ hoặc đẻ thường

Ngạt trong cuộc đẻ

Chấn thương thứ phát khi sinh do thai quá lớn. 

Nguy cơ chu sinh  

- Tim mạch: Bệnh cơ tim hạn chế (restrictive cardiomyopathy)

- Bệnh bẩm sinh: tỷ lệ nói chung tăng 2-4 lần

Bệnh tim bẩm sinh: thông liên thất

Hệ thần kinh trung ương: vô não, nứt đốt sống, đầu nhỏ 

Teo dạ dày ruột (Gastrointestinal atresia)

Hội chứng thoái hóa phần dưới cột sống (Caudal regression syndrome)

Dị tật đường tiết niệu 

- Tăng trưởng: thai quá lớn (cân nặng trên 4 kg) hoặc chậm phát triển trong tử cung 

Một trẻ sơ sinh cân nặng quá lớn, ảnh chụp vài giờ sau sinh. 

- Huyết học: tăng độ nhớt của máu hay đa hồng cầu. Cần xét nghiệm hematocrit máu mao mạch vào 4-6 giờ sau sinh và nếu chỉ số này > 65% thì cần lập tức kiểm tra mẫu máu tĩnh mạch ngoại vi. 

- Chuyển hóa 

Hạ đường huyết: xuất hiện ở 50% trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường. Máu cuống rốn có thể được gửi đi làm xét nghiệm ngay. Đường trong máu cuống rốn càng cao thì nguy cơ hạ đường huyết trong vài giờ tiếp theo càng lớn. Nồng độ đường máu thường cao nhất vào 1-4 giờ tuổi. Cần theo dõi đường máu vào các giờ 1, 2, 4, 6, 9, 12 và 24 ở trẻ không có triệu chứng. Hạ đường huyết thường là thoáng qua và dễ điều trị bằng glucose đường uống hoặc truyền tĩnh mạch. 

Hạ canxi máu: thường xuất hiện trong 12- 24 giờ đầu và cần được kiểm tra và điều trị tùy theo triệu chứng lâm sàng. 

Tăng magie máu: đánh giá tương tự như hạ canxi máu

Tăng bilirubin máu: tới 30% trẻ sinh ra từ bà mẹ bị tiểu đường có tăng bilirubin máu trong 3 ngày đầu. 

- Hô hấp: thiếu surfactant hay Hội chứng suy hô hấp 


Nguy cơ sau sinh (tăng trong suốt cuộc đời) 

Tiểu đường

Béo phì 

Theo Bệnh lý Nhi khoa
Bình luận
Tin mới
  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

Xem thêm