Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Các biến chứng tiềm ẩn ở trẻ sinh ra từ bà mẹ bị tiểu đường

Thai phụ 26 tuổi bị tiểu đường typ 1 từ 11 năm, được bác sĩ sản khoa gửi đến bác sĩ nhi khoa để thảo luận về những điều có thể xảy ra với em bé của chị sau khi sinh.

Đây là lần mang thai đầu tiên của bà mẹ này. Chị được theo dõi bởi bác sĩ sản khoa và bác sĩ nội tiết, và kiểm soát tốt đường máu nhờ thường xuyên thử máu và dùng insulin hàng ngày. Thai kỳ không có biến chứng gì khác. Siêu âm sản khoa không phát hiện bất thường nào.

Các nguy cơ cho thai nhi được đề cập bao gồm: rối loạn chuyển hóa, hội chứng suy hô hấp, chứng đa hồng cầu và các dị tật bẩm sinh. Ngoài các thông tin trước sinh thông thường, bà mẹ được tư vấn theo dõi và làm xét nghiệm bổ sung cần thiết, đặc biệt là với các rắc rối tiềm ần về hô hấp, đường máu, canxi máu và chứng đa hồng cầu. Chị cũng được giải thích rằng xét nghiệm và điều trị bổ sung có thể cần thiết nếu phát hiện dị tật bẩm sinh.

Bàn luận

Mặc dù con của các bà mẹ bị tiểu đường thường sinh ra khỏe mạnh nếu được theo dõi tốt trước sinh, các bé vẫn có nguy cơ bị một số biến chứng. Nguy cơ này liên quan tới thời gian, độ nặng và khả năng kiểm soát bệnh tiểu đường của người mẹ.  

Những thông tin tiền sử quan trọng của người mẹ bao gồm:

Tuổi thai

Phân loại bệnh tiểu đường

Chế độ điều trị đang áp dụng (chế độ ăn, thuốc uống hạ đường máu, insulin…)

Mức độ kiểm soát đường

Sinh con - thời gian mũi tiêm insulin cuối cùng, lượng dung dịch và loại dung dịch truyền tĩnh mạch trong thời gian cuộc đẻ

Bài học

Có nhiều biến chứng tiềm ẩn ở những trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường:

Nguy cơ trước sinh/khi sinh 

Thai chết đột ngột trong quý 3

Sinh non, mổ đẻ hoặc đẻ thường

Ngạt trong cuộc đẻ

Chấn thương thứ phát khi sinh do thai quá lớn. 

Nguy cơ chu sinh  

- Tim mạch: Bệnh cơ tim hạn chế (restrictive cardiomyopathy)

- Bệnh bẩm sinh: tỷ lệ nói chung tăng 2-4 lần

Bệnh tim bẩm sinh: thông liên thất

Hệ thần kinh trung ương: vô não, nứt đốt sống, đầu nhỏ 

Teo dạ dày ruột (Gastrointestinal atresia)

Hội chứng thoái hóa phần dưới cột sống (Caudal regression syndrome)

Dị tật đường tiết niệu 

- Tăng trưởng: thai quá lớn (cân nặng trên 4 kg) hoặc chậm phát triển trong tử cung 

Một trẻ sơ sinh cân nặng quá lớn, ảnh chụp vài giờ sau sinh. 

- Huyết học: tăng độ nhớt của máu hay đa hồng cầu. Cần xét nghiệm hematocrit máu mao mạch vào 4-6 giờ sau sinh và nếu chỉ số này > 65% thì cần lập tức kiểm tra mẫu máu tĩnh mạch ngoại vi. 

- Chuyển hóa 

Hạ đường huyết: xuất hiện ở 50% trẻ sinh ra từ mẹ bị tiểu đường. Máu cuống rốn có thể được gửi đi làm xét nghiệm ngay. Đường trong máu cuống rốn càng cao thì nguy cơ hạ đường huyết trong vài giờ tiếp theo càng lớn. Nồng độ đường máu thường cao nhất vào 1-4 giờ tuổi. Cần theo dõi đường máu vào các giờ 1, 2, 4, 6, 9, 12 và 24 ở trẻ không có triệu chứng. Hạ đường huyết thường là thoáng qua và dễ điều trị bằng glucose đường uống hoặc truyền tĩnh mạch. 

Hạ canxi máu: thường xuất hiện trong 12- 24 giờ đầu và cần được kiểm tra và điều trị tùy theo triệu chứng lâm sàng. 

Tăng magie máu: đánh giá tương tự như hạ canxi máu

Tăng bilirubin máu: tới 30% trẻ sinh ra từ bà mẹ bị tiểu đường có tăng bilirubin máu trong 3 ngày đầu. 

- Hô hấp: thiếu surfactant hay Hội chứng suy hô hấp 


Nguy cơ sau sinh (tăng trong suốt cuộc đời) 

Tiểu đường

Béo phì 

Theo Bệnh lý Nhi khoa
Bình luận
Tin mới
  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

  • 09/12/2025

    Những điều cần biết về sức khỏe răng miệng khi chuyển mùa

    Mùa đông đến tiềm ẩn nhiều thách thức đối với sức khỏe răng miệng. Sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm giảm và thói quen sinh hoạt thay đổi có thể ảnh hưởng đến răng và nướu, gây ra các vấn đề như ê buốt răng, tăng nhạy cảm răng miệng. Việc chăm sóc răng miệng đúng cách không chỉ giúp duy trì nụ cười tự tin mà còn ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các vấn đề răng miệng thường gặp trong mùa đông và cách bảo vệ sức khỏe răng miệng hiệu quả.

  • 08/12/2025

    Đột quỵ não ở trẻ nhỏ: Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!

    Những ngày gần đây, Bệnh viện TWQĐ 108 tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ ở trẻ nhỏ và vị thành niên, trong đó có bệnh nhi chỉ mới 8 tuổi. Căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và đặc biệt nguy hiểm.

  • 08/12/2025

    4 nhóm người nên hạn chế ăn rau cải cúc

    Rau cải cúc được biết có nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, bất kỳ loại thực phẩm nào, dù tốt đến mấy, cũng có những điều cần lưu ý.

  • 08/12/2025

    Dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tiền liệt – Tuyệt đối không được bỏ qua!

    Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào. Bạn không thể cảm nhận được khối u đang phát triển, vì vậy không có cơn đau.

  • 08/12/2025

    Chế độ ăn để giữ xương chắc khỏe suốt đời

    Khung xương nâng đỡ giúp cơ thể vững chắc, linh hoạt và bảo vệ các cơ quan quan trọng. Tuy nhiên, theo thời gian, khối lượng và mật độ xương dần suy giảm đặc biệt sau tuổi 30, khi quá trình tạo xương mới chậm lại. Đây chính là nguyên nhân khiến nguy cơ loãng xương, gãy xương tăng cao ở tuổi trung niên và người lớn tuổi. Điều thú vị là, việc xây dựng và duy trì hệ xương khỏe mạnh xảy ra trò suốt cuộc đời, các giai đoạn có liên quan chặt chẽ với nhau, cần được chăm sóc từ sớm thông qua chế độ ăn uống và lối sống phù hợp.

  • 07/12/2025

    9 nhóm thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ

    Ăn uống lành mạnh là biện pháp hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả. Việc ưu tiên thực phẩm toàn phần giàu chất xơ, chất béo tốt là 'nhiên liệu' cho một trái tim khỏe mạnh, giảm thiểu đáng kể mối đe dọa từ bệnh tim và đột quỵ.

Xem thêm