Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bong gân và vết bầm tím: khi nào nên chườm nóng hoặc lạnh?

Nếu bạn ngã hoặc trật mắt cá chân thì có thể dẫn đến bong gân hay bầm tím. Mặc dù chúng thường không nghiêm trọng và có thể điều trị tại nhà nhưng lại gây sưng đau và có thể khiến bạn mất vận động tạm thời .

Bong gân là gì?

Bong gân xảy ra khi có tổn thương dây chằng, thường là do rách hoặc bị kéo giãn. Trật mắt cá là nguyên nhân phổ biến nhất của bong gân.

Trong quá trình bong gân, các mạch máu và các sợi cơ vỡ ra khiến máu đi vào các mô xung quanh dẫn đến sưng và bầm tím tại chỗ.

Cách điều trị bong gân

Khi dây chằng bị tổn thương, có một số biện pháp giúp bạn dễ chịu hơn và giảm biến chứng:

Đầu tiên là tuân theo nguyên tắc PRICE (Protect, Rest, Ice, Compress, Elevate): Bo v, Ngh ngơi, Chườm lnh, Băng ép, Nâng cao chân

Tiếp theo là nguyên tắc METH (Movement, Elevation, Traction, Heat): vận động, xoa bóp, kéo giãn, chườm nóng.

Phương pháp PRICE để điều trị bong gân:

Bảo vệ

Điều quan trọng là  bảo vệ khu vực khỏi bị tổn thương thêm. Đừng tiếp tục tập thể dục khi bong gân. Tránh mang vật nặng và sử dụng dây nịt để bảo vệ chấn thương cổ tay.

Nghỉ ngơi

Gác chân lên cao sau khi bị bong gân để đảm bảo quá trình hồi phục diễn ra nhanh nhất có thể. Tốt nhất bạn nên nghỉ ngơi ít nhất 1 đến 2 ngày vì chảy máu trong có thể tiếp tục đến 24 giờ. Nếu có thể, khu vực bong gân phải được giữ thẳng. Cố gắng giữ cho khu vực bị thương cố định một vị trí trong khi bạn đang ngủ, bằng cách đặt một vài chiếc gối dưới vị trí bong gân của bạn.

Chườm lạnh

Làm mát vùng tổn thương là một cách tốt để giảm sưng và hạn chế chảy máu. Sau đây là những cách làm mát tốt:

  • Đá lạnh đặt trong một túi nhựa
  • Một túi đậu Hà Lan đông lạnh
  • Túi chườm đa năng

Trong mỗi trường hợp, bọc túi lạnh trong khăn trước khi đặt nó vào vị trí bong gân (luôn đảm bảo có một mảnh vải giữa da và chất làm mát, nếu không da bạn có thể bị tổn thương do lạnh) sau đó chườm trong 15 phút rồi nghỉ 15 phút, cứ như vậy lặp lại…Hãy cẩn thận nếu bạn bị tiểu đường, vì tuần hoàn có thể giảm và cảm giác da bị tê. Do đó, bạn có thể không nhận thức được việc da đang bị lạnh quá mức.

Băng ép

Băng ép vùng bị tổn thường bằng băng. Nếu bạn đang đeo băng, hãy chú ý khu vực được băng ép. Nếu khu vực chảy máu hoặc sưng đau bất thường hãy thông báo cho bác sĩ.

Nâng cao

Khu vực bị thương không nên hướng xuống dưới, nếu không có thể tích tụ dịch lỏng. Điều này kéo dài quá trình phục hồi và gây đau đớn hơn.

Phương pháp METH để điều trị bong gân

Sau khi hoàn thành điều trị với nguyên tắc PRICE hãy chuyển sang METH. Nguyên tắc này tăng cường lưu lượng tuần hoàn lại khu vực tổn thương để tăng tốc độ hồi phục.

Vận động

Khởi đầu với một số bài tập uốn cong và kéo dãn nhẹ nhàng.

Nâng cao

Điều quan trọng là tiếp tục nâng cao vùng tồn thương khi nghỉ ngơi, để tránh sưng. Ví dụ, nếu bạn bị bong gân mắt cá chân, khi ngồi ở bàn làm việc hoặc trên ghế sofa, hãy chống chân lên ghế đẩu. 

Kéo giãn

Kéo giãn liên quan đến thao tác của khớp được thực hiện theo nguyên tắc vật lý trị liệu.

Nhiệt

Chườm nóng cho khu vực có thể giúp khuyến khích lưu lượng máu đến khu vực, do đó tăng cường hồi phục.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Giảm đau bằng chườm nóng và chườm lạnh

 

 

 

BS. Nguyễn Hà Nhi - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

Xem thêm