Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bổ sung xeton có thể cải thiện chức năng não trong bệnh béo phì không?

Những người bị béo phì có thể có nguy cơ cao bị suy giảm nhận thức và nhiều bệnh khác !

Một nghiên cứu nhỏ liên quan đến việc bổ sung xetone bằng đường uống trong 14 ngày cho thấy sự cải thiện lưu lượng máu và chức năng não ở những người bị béo phì. Các nhà khoa học sẽ cần thực hiện các nghiên cứu lớn hơn với đối tượng đa dạng hơn để hiểu rõ hơn cơ chế và hiệu quả áp dụng.

Béo phì là một tình trạng phổ biến, được định nghĩa là chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 30 (kg/m2). Những người bị béo phì kèm rối loạn dung nạp glucose có thể đã làm giảm cung cấp dinh dưỡng cho hệ thần kinh, nhất là não. Nhiều yếu tố thần kinh từ não tham gia vào hoạt động bình thường của dẫn truyền thần kinh, các đầu mút nơi tiếp giáp các tế bào thần kinh...Yếu tố này tập trung ở các vùng não kiểm soát trọng lượng cơ thể, ăn và uống,  cũng như vai trò trong học tập và trí nhớ.

Kết nối não - Xeton

Các phương pháp điều trị cải thiện tình trạng rối loạn dung nạp đường huyết có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe não bộ ở những người bị béo phì. Xeton, β-hydroxybutyrate (β OHB), được tổng hợp trong gan và là nguồn năng lượng quan trọng khi nhu cầu năng lượng của cơ thể vượt quá mức cung cấp glucose. Điều này xảy ra khi đói, không ăn carbohydrate hoặc tập thể dục kéo dài. Kết quả nghiên cứu trên động vật cho thấy xeton cũng có thể có các chức năng truyền tín hiệu có thể ảnh hưởng đến các tình trạng sức khỏe như bệnh tiểu đường type 2 và bệnh Alzheimer. Điều này khiến các nhà nghiên cứu tại Đại học British Columbia Okanagan ở Canada nghiên cứu tác động của việc bổ sung xeton đối với chức năng não ở những người bị béo phì. Kết quả thử nghiệm cho thấy sự gia tăng nhanh chóng trong lưu lượng máu não và những thay đổi trong chuyển hóa não khi được bổ sung. Như vậy, kết quả cho thấy xeton có thể có lợi ích điều trị cho những người có nguy cơ cao mắc các vấn đề về chức năng nhận thức. Sự phát triển gần đây của các chất bổ sung có chứa xeton an toàn cho con người đã thúc đẩy nhóm nghiên cứu điều tra tác dụng điều trị tiềm năng của việc bổ sung xeton đối với các khía cạnh của sức khỏe não bộ ở những người bị béo phì. Nghiên cứu có 15 người tham gia từ 30–69 tuổi, thời gian 10 tháng, từ tháng 3/2019 - tháng 1/2020 với ít nhất một trong những điều sau:

  • tăng chu vi vòng eo - trên 102 cm đối với nam và trên 88 cm đối với nữ
  • béo phì - BMI trên 30 kg/m2
  • chẩn đoán tiền tiểu đường

Các nhà khoa học đã chỉ định ngẫu nhiên những người tham gia uống bổ sung xeton đường uống hoặc bổ sung giả dược có vị tương tự trước bữa sáng, bữa trưa và bữa tối trong 14 ngày. Các nhà nghiên cứu đã cung cấp cho những người tham gia tất cả các bữa ăn chính và đồ ăn nhẹ đóng gói sẵn. Nghiên cứu đã đo chức năng nhận thức trên máy tính bảng bằng ba bài kiểm tra: tác vụ thay thế ký hiệu chữ số, bài kiểm tra Stroop và bài kiểm tra chuyển đổi tác vụ. Các nhà nghiên cứu cũng đo mức yếu tố dẫn truyền thần kinh và lưu lượng máu trong não. Chỉ có 14 người tham gia hoàn thành nghiên cứu - 10 nữ và 4 nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy: 

         - Bổ sung xeton đã cải thiện số lượng yếu tố dẫn truyền thần kinh chính xác được xử lý trong 90 giây trong nhiệm vụ thay thế ký hiệu chữ số, so với giả dược. Tuy nhiên, không có sự khác biệt đáng kể giữa các nhóm trong thử nghiệm Stroop hoặc thử nghiệm chuyển đổi nhiệm vụ.

        - Có sự gia tăng đáng kể lưu lượng máu não nhưng không có sự khác biệt về mức yếu tố dẫn truyền thần kinh. Các nhà khoa học nhận thấy những cải thiện trong chức năng nhận thức có liên quan tích cực đến sự gia tăng lưu lượng máu não. Điều này cung cấp cái nhìn sâu sắc về lưu lượng máu não là một cơ chế tiềm năng để cải thiện chức năng nhận thức với việc bổ sung xeton. 

Điểm mạnh của nghiên cứu bao gồm kiểm soát chế độ ăn uống của những người tham gia và thiết kế chéo ngẫu nhiên có kiểm soát giả dược, cho phép so sánh trực tiếp các phản ứng đối với cả xeton và giả dược ở cùng một người tham gia nghiên cứu. Tuy nhiên, các nhà khoa học cũng cho rằng cần thực hiện nhiều nghiên cứu khác, với cỡ mẫu lớn hơn, ở các cộng đồng dân cư khác nhau để xác nhận chính xác điều này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Xeton và những thông tin bệnh nhân tiểu đường cần biết

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Medical News Today)
Bình luận
Tin mới
  • 28/09/2023

    Những nguyên tắc phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng

    Để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng, giải pháp lâu dài và cơ bản là cải thiện chất lượng bữa ăn.

  • 28/09/2023

    Mức khuyến nghị đường huyết dành cho các đối tượng

    Nếu lượng đường trong máu nằm trong phạm vi khuyến nghị, đó là dấu hiệu cho thấy kế hoạch quản lý và điều trị bệnh tiểu đường đang có hiệu quả tốt. Bài viết này sẽ cung cấp những hướng dẫn chung, giúp việc kiểm soát lượng đường trong máu trở nên dễ dàng.

  • 28/09/2023

    Các nguồn bổ sung vi chất dinh dưỡng

    Vi chất dinh dưỡng là thành phần không thể thiếu để phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ, đảm bảo thai nhi được phát triển tốt nhất. Bà mẹ mang thai cần lưu ý để bổ sung vi chất đúng cách.

  • 28/09/2023

    Dinh dưỡng ngừa còi xương cho trẻ

    Suy dinh dưỡng là thuật ngữ để chỉ tình trạng thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết, thường gặp nhất là sự thiếu hụt protein, vitamin và các chất khoáng. Hậu quả của việc cơ thể không nhận đủ chất dinh dưỡng là sự suy giảm hoạt động của các cơ quan. Điều này đặc biệt cần lưu ý ở trẻ em, nhất là vào khoảng thời gian trẻ có nhu cầu dinh dưỡng cao từ 6-24 tháng tuổi.

  • 28/09/2023

    Đau mắt đỏ lây nhanh ở trẻ mầm non, tiểu học, cách giúp bé tránh mắc bệnh nhiều lần

    Bệnh đau mắt đỏ đang có xu hướng gia tăng tại một số tỉnh, thành. Đau mắt đỏ tuy xuất hiện trong thời gian ngắn nhưng do lây lan nhanh nên số người mắc bệnh tăng cao, nhất là trẻ mầm non và tiểu học.

  • 28/09/2023

    Trị liệu giác hơi là gì?

    Bạn có thể đã từng thấy những người nổi tiếng và vận động viên chuyên nghiệp có những vết tròn trên lưng do sử dụng liệu pháp giác hơi. Liệu pháp trị liệu này đã đã tồn tại được hàng thiên niên kỷ và trở nên phổ biến trong những năm gần đây

  • 28/09/2023

    Còi xương ở trẻ: Nguyên nhân, cách phòng và điều trị

    Còi xương ở trẻ nếu không được điều trị sớm sẽ gây bất lợi cho sức khỏe, hình dáng nói riêng và sự phát triển toàn diện nói chung của trẻ khi trưởng thành.

  • 28/09/2023

    Bổ sung canxi đúng cách phòng chống còi xương, loãng xương

    Theo các chuyên gia, canxi là chất khoáng thiết yếu rất cần cho cơ thể với số lượng đòi hỏi cao so với các loại chất khoáng khác như sắt, đồng, kẽm… Nhất là trong giai đoạn mang thai, phụ nữ cần nhiều hơn nhu cầu canxi so với bình thường để giúp cho sự phát triển của thai nhi trong bụng.

Xem thêm