Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Béo phì gây tổn thương thận

Bị béo phì sẽ làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh thận.

Béo phì gây tổn thương thận

Chúng ta đang ngày càng béo hơn

Năm 1997, Tổ chức Y tế Thế giới gọi là béo phì là một trong những vấn đề sức khoẻ cộng đồng bị bỏ rơi nhiều nhất trong thời đại chúng ta và có ảnh hưởng đến sức khoẻ tương đương như hút thuốc lá.

Theo thống kê trên thế giới, mỗi năm có gần 3 triệu người tử vong vì bị béo phì. Con số này bằng khoảng một phần năm số người đã chết trong Thế chiến II (15 triệu). Cũng tức là, cứ 5 năm thì số người tử vong trên thế giới sẽ bằng với số người tử vong vì chiến tranh thế giới II!

Chúng ta sống trong một kỷ nguyên của thức ăn rẻ tiền và kích thước khẩu phần ăn rất lớn. Thói quen ăn uống này này có ảnh hưởng rất lớn đến sức khoẻ cộng đồng.

Béo phì gây tổn thương thận không?

Chắc chắn rồi!

Trong 1 thập kỷ qua, một số nghiên cứu đã xác định chỉ số khối cơ thể BMI (Body Mass Index) như một yếu tố nguy cơ cho sự phát triển và tiến triển của bệnh thận. Điều này đúng ngay cả sau khi điều chỉnh huyết áp và tiểu đường. Nói cách khác, những người béo phì có nguy cơ bị suy thận, và không chỉ vậy họ cũng có nguy cơ bị cao huyết áp và tiểu đường cao hơn (hai yếu tố nguy cơ lớn nhất đối với bệnh thận). 

Nói đơn giản thì khi bạn nặng cân hơn, thận của bạn sẽ hoạt động nhiều hơn. Theo quan điểm khoa học, béo phì gây ra một loạt các thay đổi bất thường trong thận dẫn đến bệnh thận mãn tính (CKD). Trong trường hợp xấu nhất, chức năng thận có thể sẽ bị suy giảm đến mức cần phải chạy thận.

Vậy những thay đổi này là gì?

1. Béo phì đã có một mối liên quan với các bệnh khác làm tổn thương thận của bạn. Ví dụ như tăng huyết áp, tiểu đường, nồng độ acid uric cao, mức cholesterol cao, v…v… Nhóm các vấn đề này thường đi kèm với chứng béo phì dưới tên gọi hội chứng chuyển hóa. Những tình trạng này dẫn đến bệnh thận, mặc dù theo các cơ chế gián tiếp.

2. Béo phì gây ra trực tiếp những thay đổi về áp lực lọc và áp lực máu tại thận. Những thay đổi này bắt đầu từ rất lâu trước khi có biểu hiện lâm sàng của bệnh béo phì trên thận. Điều này đã được thể hiện trong một nghiên cứu lớn từ Tây Ban Nha đã làm sinh thiết thận cho bệnh nhân béo phì thực hiện kế hoạch giảm cân / phẫu thuật giảm béo.

3. Nếu bạn nghĩ rằng chất béo trong cơ thể chỉ đơn thuần là một kho tích trữ mỡ thụ động ngăn cản bạn hiển thị sáu múi cơ bụng, hãy suy nghĩ lại. Mô hình mới xem mỡ cơ thể như một tuyến nội tiết có thể sản sinh một loại hoóc môn được gọi là "adipokines". Đó là những adipokine gây viêm hệ thống và làm thay đổi lưu lượng máu / huyết áp của thận. Trong số các cơ quan khác thì tình trạng viêm làm tổn thương mạch máu và thận. Khi các tế bào trong thận chết do ảnh hưởng của chứng viêm này, có thể dẫn đến sẹo vĩnh viễn ở thận và cuối cùng dẫn đến bệnh thận. Do đó, chất béo cơ thể là một nguồn gốc của hoạt động nội tiết có hại cho chức năng thận.

Những tổn thương thận do béo phì gây ra có khả năng điều trị hay không?

Giảm cân được biết là làm giảm huyết áp, giảm sự đề kháng insulin, và giảm tình trạng viêm hệ thống được đề cập ở trên. Ngoài việc giảm cân, một số loại thuốc có thể có vai trò trong các tình huống nhất định:

• Ví dụ, một loại bệnh thận  gây ra bởi chứng béo phì là cái gọi là xơ hóa cầu thận khu trú từng đoạn (Focal Segmental Glomerulosclerosis), và có thể kiểm soát được trong giai đoạn đầu bằng thuốc gọi là chất ức chế ACE (ví dụ là lisinopril).

• Các thuốc chống cholesterol như statins có thể hữu ích (ví dụ atorvastatin hoặc Lipitor).

• Metformin, một loại thuốc phổ biến dùng cho bệnh tiểu đường có vai trò trong việc phòng ngừa bệnh thận có liên quan đến béo phì

• Điều trị các yếu tố nguy cơ liên quan như tăng huyết áp, tiểu đường hoặc kháng insulin, ngưng thở khi ngủ, rối loạn lipid máu cũng là cần thiết.

Béo phì là tin xấu cho chức năng thận của bạn. Hãy giảm cân nếu bạn không muốn chạy thận.

Thông tin thêm trong bài viết: Các ảnh hưởng của bệnh béo phì

Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm