Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 can thiệp y khoa bị lạm dụng quá nhiều cho trẻ sơ sinh

Là một phần của chiến dịch “Lựa chọn thông minh”, Viện hàn lâm nhi khoa Hoa Kỳ đã ra thông báo về danh sách 5 loại hình can thiệp y tế không nên áp dụng thường xuyên cho trẻ sơ sinh.

Nếu đứa con mới chào đời của bạn phải nằm trong lồng ấp thì liệu bạn có bao giờ thắc mắc về những test kiểm tra của bác sỹ cho trẻ hay không? Những xét nghiệm đó hay những thuốc đó có cần thiết hay không? Có những bằng chứng khoa học nào chứng minh điều đó?

Đi ngược lại với những phương pháp chữa bệnh truyền thống, giờ đây các bệnh nhi và cha mẹ đang là trung tâm của một chính sách y tế mới nhằm giảm thiểu những xét nghiệm hay điều trị không cần thiết trong hệ thống chăm sóc sức khỏe Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ.

5 can thiệp y khoa cần cân nhắc khi áp dụng:

Ảnh minh họa.

Danh sách top 5 này là một phần của chiến dịch “Lựa chọn thông minh” (Choosing Wisely campaign)  được khởi động bởi Hội đồng y học nội khoa Mỹ (ABIM) vào năm 2012.

Chiến dịch này kêu gọi những tổ chức như Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) cùng vào cuộc để lên danh sách những xét nghiệm và liệu pháp điều trị thừa thãi, không cần thiết.

Tuần này, AAP vừa mới thông báo danh sách top 5 lần hai trong một bài báo trực tuyến trên tạp chí Pediatrics. Danh sách này tập trung chủ yếu vào đối tượng trẻ sơ sinh về những test kiểm tra và điều trị cần thận trọng khi sử dụng bao gồm:

  • Thuốc chống trào ngược để điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản hay hiện tượng ngưng thở lúc ngủ ở trẻ sinh non.
  • Sử dụng kháng sinh nhiều hơn 48 giờ khi không có dấu hiệu nhiễm khuẩn.
  • Đo biểu đồ hoạt động của phổi (test hơi thở) để đánh giá tình trạng ngưng thở ở trẻ đẻ non.
  • Chụp X quang hàng ngày cho trẻ sơ sinh dùng ống thở khi không có chỉ định dùng.
  • Chụp cộng hưởng từ hạt nhân não bộ cho trẻ sinh non.

 Mặc dù sử dụng thường xuyên các biện pháp này là không cần thiết nhưng có nhiều trường hợp sử dụng vẫn là hợp lý.

Tác giả nghiên cứu tiến sỹ Timmy Ho, một chuyên gia sơ sinh học ở trung tâm y tế Beth Israel Deaconess ở Boston nói rằng: “Chúng tôi không nói rằng tuyệt đối không được sử dụng chúng. Ý của chúng tôi là nếu bạn có ý định dùng chúng thì hãy sử dụng một cách phù hợp để thu được những thông tin y khoa cần thiết.”

Chiến dịch “Lựa chọn thông minh” có mục tiêu loại bỏ những can thiệp y khoa rườm rà, không cần thiết

Danh sách top 5 trong khoa sơ sinh khởi đầu với danh sách của 2870 mục được đề xuất bởi hơn 1000 chuyên gia sơ sinh học, y tá, các bậc cha mẹ và các chuyên gia về chăm sóc sức khỏe khác.

Ảnh minh họa.

Bản khảo sát hỏi ý kiến những người tham gia về các biện pháp can thiệp mà thiếu cơ sở chứng minh tính hiệu quả hay là các can thiệp y khoa không cần thiết.

Danh sách này được rút ngắn dần qua rất nhiều kết luận của các hội đồng khoa học và việc khảo sát các dữ liệu khoa học bởi các chuyên gia.

Đối với 2 mục đầu tiên của top 5 - thường xuyên sử dụng thuốc chống trào ngược dạ dày và kháng sinh – các nhà khoa học đã đưa ra một số các nghiên cứu chứng minh rằng chúng có hại cho trẻ sơ sinh. Lạm dụng kháng sinh còn làm tăng nguy cơ kháng thuốc.

Theo các tác giả, 3 mục cuối của danh sách này không cung cấp đủ bẳng chứng hợp lý cho việc sử dụng mặc dù chúng có thể không có hại ngay lập tức. Khi càng có nhiều bằng chứng được thu thập thì các bác sỹ có thể tiếp tục cải tiến các thực hành y khoa.

Tiến sỹ Ho nói: “Chỉ khoảng hai năm nữa thì danh sách top 5 này cũng sẽ lỗi thời và rồi sẽ có thêm một danh sách các can thiệp y khoa khác mà chúng ta cần giảm thiểu. Do đó, chúng ta cần phải nâng cao chất lượng công việc mỗi ngày.”

Cha mẹ có vai trò quan trọng đối với việc chăm sóc trẻ sơ sinh

Trong nỗ lực giảm thiểu những can thiệp thừa thãi trong hệ thống chăm sóc sức khỏe, chiến dịch “Lựa chọn thông minh” cũng khuyến khích sự tham gia nhiều hơn của các bệnh nhân.

Theo Daniel Wolfson, phó chủ tịch và giám đốc điều hành của hiệp hội ABIM, một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ cho chiến dịch, chương trình “Lựa chọn thông minh” được khởi động ngay từ đầu để khuyến khích các cuộc đối thoại giữa các bệnh nhân và bác sỹ về việc lạm dụng các can thiệp y khoa vốn là một vấn đề có ảnh hưởng đến chất lượng và độ an toàn của các can thiệp đó, đồng thời có thể gây nên những ảnh hưởng có hại cho bệnh nhân.

Đối với các bệnh nhân là trẻ em thì vai trò này lại thuộc về cả các bậc cha mẹ, bao gồm việc trao đổi với bác sỹ về những lợi ích và tác hại tiềm tàng của các can thiệp y khoa và về các bằng chứng khoa học hỗ trợ cho việc sử dụng chúng.

Wolfson nói: “Chúng tôi thực sự quan tâm đến việc cộng đồng cần bắt đầu đặt các câu hỏi cho các bác sỹ đồng thời cũng trao đổi với các bác sỹ về tính cần thiết của các can thiệp này.”

Tiến sỹ Ho cho biết: Chúng tôi thực hiện những điều mà chiến dịch “Lựa chọn thông minh” khuyên nên làm, sau đó những người cha người mẹ sẽ kế thừa những nguyên tắc đó và áp dụng chúng vào cuộc sống của con cái họ.”

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 11/10/2024

    Tác dụng phụ khi điều trị viêm đường hô hấp trên cho trẻ tại nhà

    Không đến các sơ sở y tế, không được bác sĩ kê đơn, nhiều phụ huynh tự ý mua thuốc và điều trị bệnh viêm đường hô hấp trên cho trẻ tại nhà . Việc làm này khiến bệnh tình của trẻ không được cải thiện mà còn kéo theo một số biến chứng nguy hiểm

  • 11/10/2024

    Làm việc ca đêm ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch như thế nào?

    Do đặc thù công việc, nhiều người buộc phải luân phiên làm ca đêm. Tuy nhiên, làm việc vào ban đêm dẫn đến sự mất cân bằng nhịp sinh học tự nhiên, có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch

  • 11/10/2024

    Sử dụng vitamin D đúng cách cho trẻ nhỏ

    Vitamin D rất quan trọng với nhiều chức năng ở trẻ nhỏ, như chức năng xương khớp, chức năng miễn dịch. Tuy nhiên, bổ sung vitamin D đúng cách như thế nào thì không phải bậc phụ huynh nào cũng biết

  • 10/10/2024

    Mi mắt – vùng da dễ lão hóa nhất trên gương mặt

    Nhiều chị em lo ngại về quầng thâm và bọng mắt ở vùng da dưới mắt, tuy nhiên, mi mắt mới là vùng da có nguy cơ lão hóa đầu tiên trên gương mặt.

  • 09/10/2024

    Dấu hiệu thiếu vitamin D ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

    Tình trạng thiếu vitamin D ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất phổ biến và có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

  • 08/10/2024

    Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới 10/10: Tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tinh thần và những dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý

    Ngày Sức khỏe Tâm thần – 10/10 hàng năm là một dịp để chúng ta nhìn lại và suy ngẫm về tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tinh thần. Trong xã hội hiện đại khi những áp lực và thách thức ngày càng gia tăng, việc duy trì một tinh thần khỏe mạnh không chỉ đơn thuần là tránh xa bệnh tật mà còn là xây dựng một nền tảng vững chắc cho một cuộc sống viên mãn và hạnh phúc.

  • 08/10/2024

    Các nhóm thực phẩm giúp mái tóc khỏe đẹp

    Mái tóc khỏe đẹp, mượt mà phản ánh tình trạng sức khỏe. Khi cơ thể thiếu một số chất sẽ khiến mái tóc yếu rụng... Dưới đây là một số nhóm thực phẩm giúp mái tóc mượt.

  • 08/10/2024

    Hội chứng Apert

    Hội chứng Apert là một rối loạn di truyền hiếm gặp gây ra sự phát triển bất thường của sọ. Trẻ em mắc hội chứng Apert được sinh ra với hình dáng sọ và khuôn mặt biến dạng, đi cùng nhiều khuyết tật khác. Phẫu thuật tạo hình có thể giúp sửa một số bất thường xương mặt.

Xem thêm