Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

12 điều cần hỏi bác sĩ trước khi uống kháng sinh

Để sử dụng kháng sinh có hiệu quả nhất bạn cần hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ những câu hỏi dưới đây:

12 điều cần hỏi bác sĩ trước khi uống kháng sinh

Kháng sinh ngày càng được sử dụng rộng rãi. Thậm chí bạn có thể tự mua một loại kháng sinh ngoài hiệu thuốc mà không cần có đơn của bác sĩ. Tuy nhiên, để sử dụng kháng sinh có hiệu quả nhất bạn cần hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ những câu hỏi dưới đây:

Tại sao bạn phải uống kháng sinh?

“Mỗi bệnh nhân cần phải xác minh và hiểu được lý do tại sao họ cần uống kháng sinh”, theo Norman Tomaka, MS, Hiệp hội Dược sĩ Mỹ, phát ngôn viên và dược sĩ tư vấn lâm sàng tại Melbourne, Florida. Một nghiên cứu JAMA cho thấy gần một phần ba những đơn thuốc điều trị kháng sinh đường uống tại Hoa Kỳ giữa năm 2010 và năm 2011 đã được kê không phù hợp. Uống thuốc kháng sinh khi không cần thiết có thể làm cho vi khuẩn kháng thuốc, do đó, bạn cần thảo luận với bác sĩ để có lựa chọn dùng thuốc tốt nhất.

Bạn nên uống kháng sinh khi nào?

"Có một sự khác biệt giữa việc dùng thuốc 3 lần một ngày so với mỗi 8 giờ", dược sĩ Barbara Young cho biết. Kháng sinh làm việc tốt nhất khi luôn duy trì được một nồng độ thích hợp trong máu của bạn. Thay vì uống một viên thuốc sau mỗi bữa ăn, ví dụ, bạn và bác sĩ của bạn có thể tìm ra một khung thời gian tốt hơn, ví dụ như ngay sau khi bạn thức dậy, trong một bữa ăn nhẹ giữa buổi, và ngay trước khi đi ngủ.

Bạn có nên uống thuốc cùng với thức ăn không?

Ăn cùng với uống thuốc có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu thuốc của hệ tiêu hóa. Uống kháng sinh cùng với thức ăn có thể khiến bạn đỡ buồn nôn khi sử dụng một số loại thuốc gây kích ứng dạ dày. Nhưng một số thuốc lại có hiệu quả cao nhất khi được uống lúc dạ dày trống rỗng vì thức ăn có thể ngăn cản hấp thu thuốc vào máu.

Những loại thức ăn nào cần tránh khi uống thuốc?

Một số thuốc có thể gây phản ứng có hại khi sử dụng cùng một số loại thức ăn nhất định. Ví dụ như các sản phẩm từ sữa có thể làm giảm hiệu quả của tetracyclin vì canxi trong sữa sẽ kết hợp với kháng sinh này làm cản trở hấp thu. Vì vậy, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ để biết được những đồ ăn nào ảnh hưởng tới tác dụng của thuốc.

Bạn có cần uống một cốc nước đầy cùng với thuốc không?

Một ly nước có thể pha loãng dịch dạ dày và giúp thuốc đi qua trước khi dạ dày bị kích thích, Tomaka nói. Trong khi uống đủ nước có thể giúp ngăn ngừa cảm giác buồn nôn ở hầu hết các loại thuốc, một loại thuốc khác cần một ly nước đầy để có thể hấp thu thích hợp.

Bạn có cần sử dụng thuốc cùng các lợi khuẩn (probiotic) không?

Không phải tất cả mọi loại vi khuẩn trong cơ thể đều gây hại, một số chủng cần thiết cho một hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Nhưng kháng sinh không phân biệt được chúng. Hầu hết các kháng sinh không chỉ tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh mà chúng còn giết chết các lợi khuẩn. Khi các lợi khuẩn bị tiêu diệt, bạn có thể mắc các bệnh rối loạn tiêu hóa, nhiễm trùng tiết niệu hoặc nhiễm nấm men. Để ngăn ngừa tác dụng phụ này, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng các loại thực phẩm giàu probiotic hoặc một số loại men vi sinh.

Bạn nên làm gì khi quên uống thuốc?

Có thể bạn sẽ uống được thuốc đúng giờ và đủ liều trong suốt quá trình điều trị. Nhưng trên thực tế bạn rất có thể quên không uống hoặc uống muộn hơn giờ quy định. Điều quan trọng là bạn phải biết trước là mình cần phải làm gì nếu tình huống đó xảy ra. Một số loại thuốc sẽ có hiệu quả tốt nhất nếu bạn dùng thuốc ngay sau khi nhớ ra, trong khi những loại thuốc khác phải chờ cho đến thời gian quy định mới có thể uống liều tiếp theo. Vì vậy, bạn cần hỏi bác sĩ để có thông tin chính xác.

Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn sau khi uống thuốc bao lâu?

Bạn nên tiếp tục điều trị hết đơn thuốc thay vì dừng thuốc ngay khi hết triệu chứng, bởi vì các vi khuẩn có thể vẫn ở mức không an toàn và tái hoạt động trở lại. Vì vậy, bạn nên biết cần khoảng bao nhiều thời gian để các triệu chứng bắt đầu cải thiện. Thông thường sẽ mất khoảng 2-3 ngày, và nếu bạn vẫn không cảm thấy khá hơn thì bạn cần đến gặp bác sĩ để đổi thuốc nếu cần.

Các tác dụng phụ có thể gặp khi uống kháng sinh là gì?

Các tác dụng phụ khi sử dụng kháng sinh đường uống thường xảy ra với một tỉ lệ rất thấp, nhưng bạn vẫn cần phải nhận thức được chúng. Một số thuốc có thể gây khó thở, trong khi một số khác lại làm bạn bị phát ban. Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của triệu chứng mà bạn cần thảo luận với bác sĩ để quyết định dừng thuốc hoặc đổi sang phương pháp điều trị khác. Vì vậy, bạn nên tìm hiều trước những triệu chứng này và có kế hoạch nếu như tác dụng phụ xảy ra.

Bạn có thể nghiền nát viên thuốc trước khi uống không?

Nếu bạn khó nuốt cả viên thuốc, bạn cần hỏi bác sĩ trước khi có ý định nghiền nát chúng bởi nó có thể làm ảnh hưởng tới khả năng hấp thu thuốc. Trong trường hợp đó, kháng sinh dạng siro sẽ là một lựa chọn tốt cho bạn.

Loại kháng sinh này có an toàn khi sử dụng kèm với các thuốc khác không?

Bác sĩ sẽ hỏi những loại thuốc mà bạn đang dùng trước khi lựa chọn kháng sinh cho bạn để tránh phản ứng, bao gồm cả thuốc tránh thai hay các sản phẩm bổ sung vitamin. Một số loại kháng sinh có thể làm giảm tác dụng của thuốc tránh thai, có nghĩa là bạn cần thay đổi phương pháp tránh thai. Bên cạnh đó, các sản phẩm bổ sung sắt có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu của một số kháng sinh. Vì vậy, đừng quên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ về các loại thuốc mà bạn đang sử dụng cùng kháng sinh.

Tôi đã từng bị phản ứng thuốc, vậy liệu tôi có bị dị ứng khi dùng kháng sinh này không?

Dị ứng với một kháng sinh có nghĩa là bạn cần tránh cả thuốc đó cũng như các thuốc cùng họ với nó. Nhưng chỉ vì bạn đã từng bị phản ứng thuốc hồi trẻ không có nghĩa là bạn cần tránh sử dụng nó. Ví dụ như cơ thể của bạn có thể dung nạp được một loại penicillin ít tương đồng so với loại bạn đã bị phản ứng. Bên cạnh đó, phản ứng của bạn có thể không phải là biểu hiện của dị ứng thuốc, ví dụ như ampicillin có thể gây phát ban ở trẻ em do gây giải phóng histamin, chứ không phải là do dị ứng thuốc. Mặc dù vậy, bạn vẫn cần theo dõi và báo cáo cho bác sĩ bất kì triệu chứng nào mà bạn đã từng gặp phải khi dùng thuốc.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Khi nào cần sử dụng kháng sinh?
Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 18/07/2025

    5 loại thực phẩm giúp ngăn ngừa loãng xương

    Để hạn chế tình trạng loãng xương cơ thể cần cung cấp đủ vitamin D và canxi theo nhu cầu của từng lứa tuổi qua chế độ ăn khoa học, đủ dinh dưỡng và giàu canxi.

  • 18/07/2025

    Ô nhiễm không khí và nguy cơ với sức khỏe, những giải pháp bảo vệ sức khỏe cho trẻ em.

    Trong những năm gần đây, ô nhiễm không khí đã trở thành một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng nhất, ảnh hưởng sâu rộng đến sức khỏe con người ở mọi lứa tuổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ đang ở giai đoạn phát triển thể chất và thần kinh lại là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất.

  • 17/07/2025

    3 tác dụng phụ của quả vải và lưu ý khi ăn vải

    Quả vải tuy ngon miệng và bổ dưỡng nhưng cũng cần đi lưu ý một số điều khi ăn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là với một số đối tượng.

  • 17/07/2025

    Nhiệt độ thời tiết ảnh hưởng thế nào tới tâm trạng của bạn?

    Thời tiết thất thường có khiến bạn cảm thấy khó chịu. Trời mưa bạn sẽ cảm thấy buồn chán còn trời nắng bạn sẽ cảm thấy vui tươi hơn. Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao cảm xúc của bạn luôn thay đổi khi thời tiết thay đổi hay chưa? Đặc biệt là vào lúc giao mùa? Vậy hãy cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu thêm với bài viết dưới đây

  • 16/07/2025

    Ăn rau quả nhiều màu sắc có lợi gì cho sức khỏe?

    Ăn rau quả nhiều màu sắc hay còn gọi là 'ăn cầu vồng' không chỉ đơn giản là cách trang trí món ăn hấp dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

  • 16/07/2025

    Sốt xuất huyết ở trẻ nhỏ: Những dấu hiệu cảnh báo không nên bỏ qua

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do vi rút Dengue gây ra, lây lan chủ yếu qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti. Mặc dù bệnh có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, trẻ nhỏ lại là đối tượng đặc biệt dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch còn non yếu.

  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

Xem thêm