12 điều cần hỏi bác sĩ trước khi uống kháng sinh

Để sử dụng kháng sinh có hiệu quả nhất bạn cần hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ những câu hỏi dưới đây:

12 điều cần hỏi bác sĩ trước khi uống kháng sinh

Kháng sinh ngày càng được sử dụng rộng rãi. Thậm chí bạn có thể tự mua một loại kháng sinh ngoài hiệu thuốc mà không cần có đơn của bác sĩ. Tuy nhiên, để sử dụng kháng sinh có hiệu quả nhất bạn cần hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ những câu hỏi dưới đây:

Tại sao bạn phải uống kháng sinh?

“Mỗi bệnh nhân cần phải xác minh và hiểu được lý do tại sao họ cần uống kháng sinh”, theo Norman Tomaka, MS, Hiệp hội Dược sĩ Mỹ, phát ngôn viên và dược sĩ tư vấn lâm sàng tại Melbourne, Florida. Một nghiên cứu JAMA cho thấy gần một phần ba những đơn thuốc điều trị kháng sinh đường uống tại Hoa Kỳ giữa năm 2010 và năm 2011 đã được kê không phù hợp. Uống thuốc kháng sinh khi không cần thiết có thể làm cho vi khuẩn kháng thuốc, do đó, bạn cần thảo luận với bác sĩ để có lựa chọn dùng thuốc tốt nhất.

Bạn nên uống kháng sinh khi nào?

"Có một sự khác biệt giữa việc dùng thuốc 3 lần một ngày so với mỗi 8 giờ", dược sĩ Barbara Young cho biết. Kháng sinh làm việc tốt nhất khi luôn duy trì được một nồng độ thích hợp trong máu của bạn. Thay vì uống một viên thuốc sau mỗi bữa ăn, ví dụ, bạn và bác sĩ của bạn có thể tìm ra một khung thời gian tốt hơn, ví dụ như ngay sau khi bạn thức dậy, trong một bữa ăn nhẹ giữa buổi, và ngay trước khi đi ngủ.

Bạn có nên uống thuốc cùng với thức ăn không?

Ăn cùng với uống thuốc có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu thuốc của hệ tiêu hóa. Uống kháng sinh cùng với thức ăn có thể khiến bạn đỡ buồn nôn khi sử dụng một số loại thuốc gây kích ứng dạ dày. Nhưng một số thuốc lại có hiệu quả cao nhất khi được uống lúc dạ dày trống rỗng vì thức ăn có thể ngăn cản hấp thu thuốc vào máu.

Những loại thức ăn nào cần tránh khi uống thuốc?

Một số thuốc có thể gây phản ứng có hại khi sử dụng cùng một số loại thức ăn nhất định. Ví dụ như các sản phẩm từ sữa có thể làm giảm hiệu quả của tetracyclin vì canxi trong sữa sẽ kết hợp với kháng sinh này làm cản trở hấp thu. Vì vậy, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ để biết được những đồ ăn nào ảnh hưởng tới tác dụng của thuốc.

Bạn có cần uống một cốc nước đầy cùng với thuốc không?

Một ly nước có thể pha loãng dịch dạ dày và giúp thuốc đi qua trước khi dạ dày bị kích thích, Tomaka nói. Trong khi uống đủ nước có thể giúp ngăn ngừa cảm giác buồn nôn ở hầu hết các loại thuốc, một loại thuốc khác cần một ly nước đầy để có thể hấp thu thích hợp.

Bạn có cần sử dụng thuốc cùng các lợi khuẩn (probiotic) không?

Không phải tất cả mọi loại vi khuẩn trong cơ thể đều gây hại, một số chủng cần thiết cho một hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Nhưng kháng sinh không phân biệt được chúng. Hầu hết các kháng sinh không chỉ tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh mà chúng còn giết chết các lợi khuẩn. Khi các lợi khuẩn bị tiêu diệt, bạn có thể mắc các bệnh rối loạn tiêu hóa, nhiễm trùng tiết niệu hoặc nhiễm nấm men. Để ngăn ngừa tác dụng phụ này, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng các loại thực phẩm giàu probiotic hoặc một số loại men vi sinh.

Bạn nên làm gì khi quên uống thuốc?

Có thể bạn sẽ uống được thuốc đúng giờ và đủ liều trong suốt quá trình điều trị. Nhưng trên thực tế bạn rất có thể quên không uống hoặc uống muộn hơn giờ quy định. Điều quan trọng là bạn phải biết trước là mình cần phải làm gì nếu tình huống đó xảy ra. Một số loại thuốc sẽ có hiệu quả tốt nhất nếu bạn dùng thuốc ngay sau khi nhớ ra, trong khi những loại thuốc khác phải chờ cho đến thời gian quy định mới có thể uống liều tiếp theo. Vì vậy, bạn cần hỏi bác sĩ để có thông tin chính xác.

Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn sau khi uống thuốc bao lâu?

Bạn nên tiếp tục điều trị hết đơn thuốc thay vì dừng thuốc ngay khi hết triệu chứng, bởi vì các vi khuẩn có thể vẫn ở mức không an toàn và tái hoạt động trở lại. Vì vậy, bạn nên biết cần khoảng bao nhiều thời gian để các triệu chứng bắt đầu cải thiện. Thông thường sẽ mất khoảng 2-3 ngày, và nếu bạn vẫn không cảm thấy khá hơn thì bạn cần đến gặp bác sĩ để đổi thuốc nếu cần.

Các tác dụng phụ có thể gặp khi uống kháng sinh là gì?

Các tác dụng phụ khi sử dụng kháng sinh đường uống thường xảy ra với một tỉ lệ rất thấp, nhưng bạn vẫn cần phải nhận thức được chúng. Một số thuốc có thể gây khó thở, trong khi một số khác lại làm bạn bị phát ban. Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của triệu chứng mà bạn cần thảo luận với bác sĩ để quyết định dừng thuốc hoặc đổi sang phương pháp điều trị khác. Vì vậy, bạn nên tìm hiều trước những triệu chứng này và có kế hoạch nếu như tác dụng phụ xảy ra.

Bạn có thể nghiền nát viên thuốc trước khi uống không?

Nếu bạn khó nuốt cả viên thuốc, bạn cần hỏi bác sĩ trước khi có ý định nghiền nát chúng bởi nó có thể làm ảnh hưởng tới khả năng hấp thu thuốc. Trong trường hợp đó, kháng sinh dạng siro sẽ là một lựa chọn tốt cho bạn.

Loại kháng sinh này có an toàn khi sử dụng kèm với các thuốc khác không?

Bác sĩ sẽ hỏi những loại thuốc mà bạn đang dùng trước khi lựa chọn kháng sinh cho bạn để tránh phản ứng, bao gồm cả thuốc tránh thai hay các sản phẩm bổ sung vitamin. Một số loại kháng sinh có thể làm giảm tác dụng của thuốc tránh thai, có nghĩa là bạn cần thay đổi phương pháp tránh thai. Bên cạnh đó, các sản phẩm bổ sung sắt có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu của một số kháng sinh. Vì vậy, đừng quên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ về các loại thuốc mà bạn đang sử dụng cùng kháng sinh.

Tôi đã từng bị phản ứng thuốc, vậy liệu tôi có bị dị ứng khi dùng kháng sinh này không?

Dị ứng với một kháng sinh có nghĩa là bạn cần tránh cả thuốc đó cũng như các thuốc cùng họ với nó. Nhưng chỉ vì bạn đã từng bị phản ứng thuốc hồi trẻ không có nghĩa là bạn cần tránh sử dụng nó. Ví dụ như cơ thể của bạn có thể dung nạp được một loại penicillin ít tương đồng so với loại bạn đã bị phản ứng. Bên cạnh đó, phản ứng của bạn có thể không phải là biểu hiện của dị ứng thuốc, ví dụ như ampicillin có thể gây phát ban ở trẻ em do gây giải phóng histamin, chứ không phải là do dị ứng thuốc. Mặc dù vậy, bạn vẫn cần theo dõi và báo cáo cho bác sĩ bất kì triệu chứng nào mà bạn đã từng gặp phải khi dùng thuốc.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Khi nào cần sử dụng kháng sinh?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

18/12/2025

Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.
18/12/2025

Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.
17/12/2025

Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.
17/12/2025

Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.
16/12/2025

Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.
16/12/2025

7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.
15/12/2025

Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?
15/12/2025

Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.