12 điều cần hỏi bác sĩ trước khi uống kháng sinh

Để sử dụng kháng sinh có hiệu quả nhất bạn cần hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ những câu hỏi dưới đây:

12 điều cần hỏi bác sĩ trước khi uống kháng sinh

Kháng sinh ngày càng được sử dụng rộng rãi. Thậm chí bạn có thể tự mua một loại kháng sinh ngoài hiệu thuốc mà không cần có đơn của bác sĩ. Tuy nhiên, để sử dụng kháng sinh có hiệu quả nhất bạn cần hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ những câu hỏi dưới đây:

Tại sao bạn phải uống kháng sinh?

“Mỗi bệnh nhân cần phải xác minh và hiểu được lý do tại sao họ cần uống kháng sinh”, theo Norman Tomaka, MS, Hiệp hội Dược sĩ Mỹ, phát ngôn viên và dược sĩ tư vấn lâm sàng tại Melbourne, Florida. Một nghiên cứu JAMA cho thấy gần một phần ba những đơn thuốc điều trị kháng sinh đường uống tại Hoa Kỳ giữa năm 2010 và năm 2011 đã được kê không phù hợp. Uống thuốc kháng sinh khi không cần thiết có thể làm cho vi khuẩn kháng thuốc, do đó, bạn cần thảo luận với bác sĩ để có lựa chọn dùng thuốc tốt nhất.

Bạn nên uống kháng sinh khi nào?

"Có một sự khác biệt giữa việc dùng thuốc 3 lần một ngày so với mỗi 8 giờ", dược sĩ Barbara Young cho biết. Kháng sinh làm việc tốt nhất khi luôn duy trì được một nồng độ thích hợp trong máu của bạn. Thay vì uống một viên thuốc sau mỗi bữa ăn, ví dụ, bạn và bác sĩ của bạn có thể tìm ra một khung thời gian tốt hơn, ví dụ như ngay sau khi bạn thức dậy, trong một bữa ăn nhẹ giữa buổi, và ngay trước khi đi ngủ.

Bạn có nên uống thuốc cùng với thức ăn không?

Ăn cùng với uống thuốc có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu thuốc của hệ tiêu hóa. Uống kháng sinh cùng với thức ăn có thể khiến bạn đỡ buồn nôn khi sử dụng một số loại thuốc gây kích ứng dạ dày. Nhưng một số thuốc lại có hiệu quả cao nhất khi được uống lúc dạ dày trống rỗng vì thức ăn có thể ngăn cản hấp thu thuốc vào máu.

Những loại thức ăn nào cần tránh khi uống thuốc?

Một số thuốc có thể gây phản ứng có hại khi sử dụng cùng một số loại thức ăn nhất định. Ví dụ như các sản phẩm từ sữa có thể làm giảm hiệu quả của tetracyclin vì canxi trong sữa sẽ kết hợp với kháng sinh này làm cản trở hấp thu. Vì vậy, bạn cần hỏi ý kiến bác sĩ để biết được những đồ ăn nào ảnh hưởng tới tác dụng của thuốc.

Bạn có cần uống một cốc nước đầy cùng với thuốc không?

Một ly nước có thể pha loãng dịch dạ dày và giúp thuốc đi qua trước khi dạ dày bị kích thích, Tomaka nói. Trong khi uống đủ nước có thể giúp ngăn ngừa cảm giác buồn nôn ở hầu hết các loại thuốc, một loại thuốc khác cần một ly nước đầy để có thể hấp thu thích hợp.

Bạn có cần sử dụng thuốc cùng các lợi khuẩn (probiotic) không?

Không phải tất cả mọi loại vi khuẩn trong cơ thể đều gây hại, một số chủng cần thiết cho một hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Nhưng kháng sinh không phân biệt được chúng. Hầu hết các kháng sinh không chỉ tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh mà chúng còn giết chết các lợi khuẩn. Khi các lợi khuẩn bị tiêu diệt, bạn có thể mắc các bệnh rối loạn tiêu hóa, nhiễm trùng tiết niệu hoặc nhiễm nấm men. Để ngăn ngừa tác dụng phụ này, bác sĩ có thể khuyên bạn sử dụng các loại thực phẩm giàu probiotic hoặc một số loại men vi sinh.

Bạn nên làm gì khi quên uống thuốc?

Có thể bạn sẽ uống được thuốc đúng giờ và đủ liều trong suốt quá trình điều trị. Nhưng trên thực tế bạn rất có thể quên không uống hoặc uống muộn hơn giờ quy định. Điều quan trọng là bạn phải biết trước là mình cần phải làm gì nếu tình huống đó xảy ra. Một số loại thuốc sẽ có hiệu quả tốt nhất nếu bạn dùng thuốc ngay sau khi nhớ ra, trong khi những loại thuốc khác phải chờ cho đến thời gian quy định mới có thể uống liều tiếp theo. Vì vậy, bạn cần hỏi bác sĩ để có thông tin chính xác.

Bạn sẽ cảm thấy tốt hơn sau khi uống thuốc bao lâu?

Bạn nên tiếp tục điều trị hết đơn thuốc thay vì dừng thuốc ngay khi hết triệu chứng, bởi vì các vi khuẩn có thể vẫn ở mức không an toàn và tái hoạt động trở lại. Vì vậy, bạn nên biết cần khoảng bao nhiều thời gian để các triệu chứng bắt đầu cải thiện. Thông thường sẽ mất khoảng 2-3 ngày, và nếu bạn vẫn không cảm thấy khá hơn thì bạn cần đến gặp bác sĩ để đổi thuốc nếu cần.

Các tác dụng phụ có thể gặp khi uống kháng sinh là gì?

Các tác dụng phụ khi sử dụng kháng sinh đường uống thường xảy ra với một tỉ lệ rất thấp, nhưng bạn vẫn cần phải nhận thức được chúng. Một số thuốc có thể gây khó thở, trong khi một số khác lại làm bạn bị phát ban. Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của triệu chứng mà bạn cần thảo luận với bác sĩ để quyết định dừng thuốc hoặc đổi sang phương pháp điều trị khác. Vì vậy, bạn nên tìm hiều trước những triệu chứng này và có kế hoạch nếu như tác dụng phụ xảy ra.

Bạn có thể nghiền nát viên thuốc trước khi uống không?

Nếu bạn khó nuốt cả viên thuốc, bạn cần hỏi bác sĩ trước khi có ý định nghiền nát chúng bởi nó có thể làm ảnh hưởng tới khả năng hấp thu thuốc. Trong trường hợp đó, kháng sinh dạng siro sẽ là một lựa chọn tốt cho bạn.

Loại kháng sinh này có an toàn khi sử dụng kèm với các thuốc khác không?

Bác sĩ sẽ hỏi những loại thuốc mà bạn đang dùng trước khi lựa chọn kháng sinh cho bạn để tránh phản ứng, bao gồm cả thuốc tránh thai hay các sản phẩm bổ sung vitamin. Một số loại kháng sinh có thể làm giảm tác dụng của thuốc tránh thai, có nghĩa là bạn cần thay đổi phương pháp tránh thai. Bên cạnh đó, các sản phẩm bổ sung sắt có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu của một số kháng sinh. Vì vậy, đừng quên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ về các loại thuốc mà bạn đang sử dụng cùng kháng sinh.

Tôi đã từng bị phản ứng thuốc, vậy liệu tôi có bị dị ứng khi dùng kháng sinh này không?

Dị ứng với một kháng sinh có nghĩa là bạn cần tránh cả thuốc đó cũng như các thuốc cùng họ với nó. Nhưng chỉ vì bạn đã từng bị phản ứng thuốc hồi trẻ không có nghĩa là bạn cần tránh sử dụng nó. Ví dụ như cơ thể của bạn có thể dung nạp được một loại penicillin ít tương đồng so với loại bạn đã bị phản ứng. Bên cạnh đó, phản ứng của bạn có thể không phải là biểu hiện của dị ứng thuốc, ví dụ như ampicillin có thể gây phát ban ở trẻ em do gây giải phóng histamin, chứ không phải là do dị ứng thuốc. Mặc dù vậy, bạn vẫn cần theo dõi và báo cáo cho bác sĩ bất kì triệu chứng nào mà bạn đã từng gặp phải khi dùng thuốc.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Khi nào cần sử dụng kháng sinh?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

03/11/2025

Nên ăn gì khi niềng răng để đảm bảo dinh dưỡng?

Niềng răng là một quá trình quan trọng giúp cải thiện vẻ đẹp của hàm răng và nụ cười. Chế độ ăn uống trong thời gian này cần được chú ý để bảo vệ sức khỏe răng miệng và đảm bảo quá trình niềng răng diễn ra suôn sẻ.
03/11/2025

Tã giấy dùng một lần: Lựa chọn tiện lợi hay bất lợi?

Là một người lần đầu làm cha mẹ, bạn sẽ phải đưa ra hàng loạt quyết định trong thời gian ngắn để chăm sóc con yêu. Trong số đó, có một quyết định nên được cân nhắc từ sớm: chọn loại tã nào cho bé. Bạn có thể đang cân nhắc đến việc dùng tã giấy dùng 1 lần cho trẻ và phân vân liệu loại tã này có gây ra tác hại nào cho con hay không? Cùng tìm câu trả lời qua bài viết sau đây!
02/11/2025

7 loại trái cây mùa thu giúp thanh lọc cơ thể và hỗ trợ giữ dáng

Mùa thu mang đến nhiều loại trái cây tươi ngon, giàu vitamin và chất chống oxy hóa. Lựa chọn đúng trái cây không chỉ giúp thanh lọc cơ thể mà còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng, giữ vóc dáng cân đối...
02/11/2025

Cách chăm sóc sức khỏe mắt đúng cách

Đôi mắt được ví như “cửa sổ tâm hồn”, đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối với thế giới xung quanh. Tuy nhiên, trong cuộc sống hiện đại mắt thường xuyên chịu tác động tiêu cực từ ánh sáng xanh, tia cực tím, khói bụi và ô nhiễm. Việc không chăm sóc mắt đúng cách có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, thậm chí mất thị lực. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn những phương pháp khoa học để bảo vệ và duy trì sức khỏe đôi mắt, từ chế độ dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt đến việc thăm khám định kỳ.
01/11/2025

Làm đẹp tóc bằng một loại lá có sẵn trong vườn nhà

Từ xa xưa, phụ nữ Việt Nam đã biết cách đun lá và vỏ bưởi lấy nước gội đầu làm đẹp tóc. Nhờ chứa nhiều limonene và vitamin C, lá bưởi giúp tăng lưu thông máu dưới da đầu, kích thích nang tóc phát triển.
01/11/2025

Phòng ngừa cảm cúm mùa lạnh: Bí quyết cho cả gia đình

Mùa đông đã gõ cửa, mang theo không khí lạnh đặc trưng và cả sự gia tăng hoạt động của virus gây cảm cúm. Cảm cúm không chỉ gây mệt mỏi mà còn mang đến các biến chứng không mong muốn, đặc biệt đối với trẻ em và người lớn tuổi. Vì vậy, việc trang bị kiến thức và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe cả nhà. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ cung cấp những mẹo quan trọng: từ vệ sinh cá nhân, dinh dưỡng hợp lý, đến các cách giữ ấm cơ thể, giúp gia đình bạn an toàn vượt qua mùa lạnh.
01/11/2025

Những nguy hiểm tiềm ẩn khi sử dụng cà phê như một chất hỗ trợ tiêu hóa

Nếu bạn thấy mình phải phụ thuộc vào cà phê buổi sáng để hỗ trợ việc đi tiêu, thì có thể bạn đang gặp phải một vấn đề khác: táo bón. Cà phê không phải là giải pháp lâu dài cho chứng táo bón, và việc phụ thuộc vào nó để đi tiêu đều đặn có thể gây ra những hậu quả không mong muốn.
31/10/2025

Có nên quay lại ăn mỡ lợn hoàn toàn?

Thời gian gần đây, do lo ngại về dầu ăn tái chế, dầu công nghiệp không rõ nguồn gốc nên nhiều gia đình có xu hướng quay lại dùng mỡ lợn với lý do 'ăn cho yên tâm'. Điều này là có cơ sở nhưng việc quay lại ăn hoàn toàn mỡ lợn thay thế dầu thực vật có phải là giải pháp tối ưu?