Trầm cảm theo mùa
Trầm cảm theo mùa là một rối loạn tâm thần thường thay đổi theo mùa. Bệnh thường xuất hiện vào mùa đông, gặp nhiều ở phụ nữ, thanh niên và người trẻ tuổi.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác của trầm cảm theo mùa chưa được biết đến. Các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi tùy vào mỗi cá nhân. Tuy nhiên, người sống ở vùng có những đêm mùa đông dài hơn ban ngày (vùng vĩ độ cao) và ít ánh sáng mặt trời dễ có khả năng mắc bệnh hơn. Ví dụ như trầm cảm theo mùa thường gặp ở Canada và Alaska hơn là Florida.
Ánh sáng được cho là có ảnh hưởng đến bệnh. Một giả thuyết đưa ra rằng giảm tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có ảnh hưởng đến đồng hồ sinh học tự nhiên điều hòa các hóc-môn, giấc ngủ và tinh thần. Giả thuyết khác cho rằng các chất hóa học của não bộ phụ thuộc vào ánh sáng có nhiều ảnh hưởng tới những người bị trầm cảm theo mùa.
Những người có tiền sử gia đình mắc rối loạn tâm thần này cũng có nguy cơ bị bệnh cao hơn.
Triệu chứng
Mặc dù trầm cảm theo mùa có ảnh hưởng khác nhau tới mỗi người nhưng những triệu chứng thường gặp nhất bắt đầu vào tháng 10 hoặc tháng 11 và kết thúc vào tháng 3 hoặc tháng 4. Tuy nhiên, bạn cũng có thể có các triệu chứng trước hoặc sau thời gian này.
Nói chung có hai loại trầm cảm theo mùa là: mùa đông và mùa hè.
Những triệu chứng của trầm cảm theo mùa mùa đông gồm:
- Mệt mỏi vào ban ngày
- Khó tập trung
- Cảm giác tuyệt vọng
- Dễ bị kích thích
- Thiếu hứng thú với các hoạt động xã hội
- Thờ ơ
- Giảm hứng thú tình dục
- Cảm thấy bất hạnh
- Tăng cân
Những triệu chứng của trầm cảm theo mùa mùa hè:
- Dễ kích động
- Khó ngủ
- Tăng cảm giác bồn chồn
- Chán ăn
- Sụt cân
Trong những trường hợp nặng, những người trầm cảm theo mùa còn có thể có những ý nghĩ tự tử.
Chẩn đoán
Những triệu chứng của trầm cảm theo mùa có thể tương tự những rối loạn nặng khác như:
- Rối loạn lưỡng cực
- Suy giáp
- Bệnh tăng bạch cầu đơn nhân
Bác sỹ có thể cho bạn làm một số xét nghiệm để loại trừ các bệnh lí khác trước khi đưa ra chẩn đoán trầm cảm theo mùa, ví dụ như xét nghiệm máu để định lượng hóc-môn tuyến giáp.
Bác sỹ tâm thần sẽ hỏi bạn một số câu hỏi về triệu chứng của bạn và thời điểm nào bạn bắt đầu nhận thấy chúng. Người bị trầm cảm theo mùa có khuynh hướng xuất hiện các triệu chứng hàng năm.
Điều trị
Cả hai loại trầm cảm theo mùa đều có thể điều trị được bằng tư vấn và liệu pháp. Một giải pháp để điều trị trầm cảm theo mùa mùa đông là liệu pháp ánh sáng, đó là ở trong hộp ánh sáng hoặc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời ít nhất 30 phút mỗi ngày.
Một lựa chọn khác đó là “bình minh giả”, sử dụng ánh sáng hoạt động theo giờ định trước giống như thời gian mặt trời mọc - lặn. Điều đó sẽ kích thích đồng hồ sinh học của cơ thể. Liệu pháp ánh sáng chỉ nên được thực hiện dưới sự giám sát của thầy thuốc và các thiết bị đã được công nhận. Lối sống lành mạnh cũng có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng của trầm cảm theo mùa:
- Chế độ ăn lành mạnh bao gồm các protein từ động và thực vật, trái cây và rau củ
- Luyện tâp
- Ngủ đủ giấc
Một số bệnh nhân có đáp ứng điều trị tích cực khi sử dụng thuốc chống trầm cảm như fluoxetine (Prozac) và bupropion (Wellbutrin).
Khi nào cần đến gặp bác sỹ?
Nếu bạn có bất kì triệu chứng nào của trầm cảm theo mùa, bạn nên đến gặp bác sỹ.
Nếu bạn có ý định muốn làm hại bản thân hoặc người khác, cảm thấy cuộc sống không còn ý nghĩa, hãy tìm kiếm sự hỗ trợ ngay lập tức từ các chuyên gia y tế, gia đình và bạn bè.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những dấu hiệu tiềm ẩn của bệnh trầm cảm
-
Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?
Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?
-
Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0
Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.
-
Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh
Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.
-
Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân
Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?
-
Tại sao nách bạn lại đau?
Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.
-
Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn
Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?
-
7 loại thực phẩm tốt nhất cho làn da sáng mịn
7 thực phẩm tốt nhất cho làn da dưới đây là những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất collagen và sức khỏe làn da.
-
Các biện pháp phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục
Bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) là bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe toàn cầu, với hơn 1 triệu ca mắc mới mỗi ngày theo thống kê của WHO. Các bệnh như chlamydia, lậu, giang mai, và HPV không chỉ gây tổn hại sức khỏe thể chất mà còn ảnh hưởng tâm lý và quan hệ xã hội. Do đó, phòng ngừa bệnh jlây truyền qua đường tình dục là cần thiết để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Bài viết này sẽ tập trung vào các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhằm duy trì một lối sống lành mạnh và an toàn.
