Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Trầm cảm - Sát thủ giấu mặt trong xã hội hiện đại

Theo báo cáo của Viện sức khoẻ tâm thần, BV Bạch Mai, mỗi năm Việt Nam có hơn 40.000 người tự tử do trầm cảm. Theo các chuyên gia, số liệu này là “hiểu được”.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 3

Theo các chuyên gia, việc ngăn chặn người bị trầm cảm có ý định tự tử là hoàn toàn có thể nhưng chỉ với điều kiện tiên quyết là họ cần được hỗ trợ một cách kịp thời và quyết liệt. Nhưng đó lại là thứ đang thiếu ở VN, nhất là khi những người bị trầm cảm đang bị xã hội thờ ơ.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 4

Trung bình mỗi ngày BV Tâm thần TP.HCM có hơn 800 lượt bệnh nhân đến thăm khám và điều trị, trong số đó có khoảng 15% là các bệnh nhân có dấu hiệu trầm cảm.

BS Trịnh Tất Thắng, giám đốc Bệnh viện Tâm Thần TP.HCM, người hoạt động gần 35 năm trong lĩnh vực tâm thần, cho biết chỉ tính riêng TP.HCM, có khoảng 6% dân số bị trầm cảm, trong đó có từ 20 đến 30% các ca có ý tưởng tự sát, và có đến 15-20% là tự sát thành công.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 5

BS Thắng nói con số 40.000 theo báo cáo của Viện Tâm thần, BV Bạch Mai, là “hiểu được”. Theo ông, với tỷ lệ 6% dân số bị các rối loạn trầm cảm, thì với quy mô cả nước với 90 triệu dân khi nhân ra, con số sẽ không bất ngờ.

BS Hiển, người có 30 năm làm việc tại BV Tâm thần TP.HCM, cho rằng những lầm tưởng của xã hội đang khiến người bệnh tâm thần trở nên xa lánh với mọi người và nguy hiểm nhất là họ từ chối sự giúp đỡ, phủ nhận có bệnh hoặc tự tìm đến sự giải thoát cho mình.

Các bác sĩ cũng cho rằng lối sống hiện đại nảy sinh rất nhiều vấn đề phức tạp, ảnh hưởng tiêu cực đến tâm lý con người. Như làm ăn thua lỗ, thất bại trong công việc đối với người trưởng thành hay áp lực thi cử, học hành đối với học sinh, hay đổ vỡ chuyện tình yêu, gia đình đối với người trẻ.

“Những người bị trầm cảm nặng, có ý nghĩ khi chết đi sẽ tốt hơn cho mọi người xung quanh và là sự giải thoát, là những người đang gặp những vấn đề cực kì nghiêm trọng và cần sự giúp đỡ khẩn cấp từ các bác sĩ tâm thần”, BS Hiển chia sẻ.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 6

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 7

Theo báo cáo của Viện sức khoẻ Tâm thần, BV Bạch Mai, năm 2017 số người tự tử do trầm cảm ở Việt Nam lên đến gần 40.000 người. Báo cáo cũng cho biết thêm, khoảng 30% dân số Việt Nam có các rối loạn về tầm thần, 25% trong số đó là các bệnh về trầm cảm.

Dưới góc độ chuyên môn, các bác sĩ cho rằng khi một bệnh nhân nói muốn chết thì đó không bao giờ là câu nói đùa.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 8

Các dấu hiệu như mặc cảm tội lỗi và vô dụng, theo các bác sĩ là những dấu hiệu người bị trầm cảm dễ nghĩ đến cái chết, và giúp họ đánh giá được mức độ “mãnh liệt” trong suy nghĩ muốn chết.

Bên cạnh đó việc các bệnh nhân lầm tưởng về mức độ nghiêm trọng về bệnh tình đôi khi khiến cho các phương pháp chữa trị không hiệu quả.

“Mọi người cứ nghĩ vào BV tâm thần tức là bị điên, tôi nói điên ở đây tức là bệnh tâm thần phân liệt, chỉ là một trong cả trăm các bệnh về lĩnh vực tâm thần, bao gồm cả trầm cảm, mất ngủ, lo âu, alzheimer…”, BS Hiển nói.

Trả lời Zing.vn, Ellyson Stout, chuyên gia sức khoẻ cộng đồng với hơn 20 năm kinh nghiệm, hiện là Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ và Ngăn chặn Tự sát (Suicide Prevention Resource Center), trung tâm về các vấn đề tự sát duy nhất được chính phủ Mỹ bảo trợ, cho biết bà rất ngạc nhiên vì tình trạng tự tử ở Việt Nam lại đáng báo động như vậy.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 9

Bà Stout cho biết đã từng có thời điểm xã hội Mỹ cũng tỏ ra thờ ơ với các bệnh nhân trầm cảm và tự tử, và đã cần rất nhiều công sức và nguồn lực mới có thể thay đổi suy nghĩ của mọi người về tự tử.

“Chúng tôi đã phải mất rất nhiều năm, với nhiều cách thức khác nhau để nâng cao hiểu biết cho người dân về vấn đề này, và tôi nghĩ Việt Nam cũng sẽ như vậy, các phương tiện truyền thông đại chúng đóng vị trí quan trọng trong sự cảnh tỉnh cũng như kêu gọi ủng hộ, tài trợ từ Nhà nước”, bà Stout nói.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 10

Theo BS Thắng cảnh báo, với tình trạng cứ 4 người có một người mắc các bệnh về tâm thần hiện nay tại Việt Nam, chúng ta vẫn chưa có cái nhìn đúng với tính chất nghiêm trọng của vấn đề.

Hiện tại, ngành tâm thần vẫn được cho là ngành “vừa thiếu, vừa yếu”, trong khi trầm cảm là nguyên nhân dẫn đến hàng chục nghìn cái chết một năm tại Việt Nam, nên nhớ số người chết vì tai nạn giao thông thậm chí còn chưa vượt ngưỡng 15.000 người một năm.

BS Thắng cho rằng: “Ngành tâm thần cần được quan tâm, đầu tư một cách nghiêm túc, các bác sĩ, chuyên gia cần được đào tạo, cung cấp thêm nguồn lực cho ngành”.

Nghiên cứu “Sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội của trẻ em và thanh niên tại một số tỉnh và thành phố ở Việt Nam” thực hiện bởi UNICEF, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội và Viện Nghiên cứu và Phát triển Hải ngoại đã chỉ ra những yếu kém và thiếu hụt nhiều mặt trong công tác chăm sóc sức khoẻ tâm thần tại Việt Nam.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 11

Nghiên cứu chỉ ra Việt Nam đang rất thiếu đội ngũ y, bác sĩ có trình độ và phù hợp về giới để điều trị cho người bệnh, đặc biệt thiếu nguồn nhân lực có thể giải quyết các vấn đề tâm thần ở trẻ em và người chưa vị thành niên.

Cùng với đó, báo cáo cũng đánh giá thù lao của cán bộ, nhân viên y tế trong ngành tâm thần vẫn còn thấp so với tính chất căng thẳng của công việc và cường độ công việc.

Các trang thiết bị y tế, cơ sở vật chất cho ngành vẫn bị đánh giá ở mức “nghèo nàn”, chưa đủ đáp ứng điều trị tâm thần cho các bệnh nhân thời điểm hiện tại. Bên cạnh đó, đang còn rất thiếu các bệnh viện tâm thần tuyến tỉnh, và đặc biệt thiếu các chương trình điều trị, khám bệnh cho trẻ em.

BS Thắng cho rằng định kiến là thứ phải bị phá vỡ, cần sự giúp sức của Bộ Y tế, của các cơ quan, phương tiện truyền thông đại chúng.

“Ngành tâm thần thời gian gần đây đã được tiếp xúc nhiều với các công nghệ, phương pháp của thế giới, nhưng chừng đó thôi là chưa đủ, chưa thể đáp ứng cho những người bị bệnh tại Việt Nam”, BS Thắng nói.

BS Thắng, với tư cách là một bác sĩ ngành tâm thần gần 35 năm kiến nghị ngành tâm thần nên được đầu tư mạnh mẽ về nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, nhân lực cho từng địa phương.

Theo ông, ngành tâm thần muốn “hết yếu, hết thiếu” chỉ còn cách đầu tư một cách đồng bộ và chuyên nghiệp, chỉ như vậy các bệnh nhân tâm thần và các y bác sĩ ngành này mới hết chịu cảnh thiệt thòi và mặc cảm từ xã hội.

'Sat thu tham lang' tram cam va 40.000 nguoi tu tu/nam hinh anh 12

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cách phát hiện sớm trầm cảm sau sinh

 

Sơn Hà - Thu Thuỷ - Theo Zing
Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm