Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tổng quan về các loại dị ứng thuốc

Phản ứng với thuốc là rất phổ biến với 15 đến 30% số trường hợp bệnh nhân nhập viện đã từng trải qua một phản ứng ngoài ý muốn do thuốc. Tuy nhiên, dị ứng thật sự đối với thuốc chỉ chiếm khoảng 1 % trong tổng số trường hợp phản ứng với thuốc.

Tổng quan về các loại dị ứng thuốc

Con người có thể bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào. Đa số các phản ứng dị ứng có thể dự đoán trước được, nhưng có những phản ứng không thể dự đoán trước được hoặc có những phản ứng chỉ xảy ra với người này mà không xảy ra với người kia.

Phản ứng dị ứng với thuốc

Các phản ứng dị ứng thật sự với thuốc thường có các đặc điểm sau:

  • Lần đầu tiên bạn uống sẽ không có phản ứng gì. Các phản ứng dị ứng sẽ đến trong các lần sử dụng sau đó và thường nặng nề hơn.
  • Phản ứng dị ứng với thuốc khác với phản ứng phụ do thuốc.
  • Phản ứng dị ứng thường liên quan đến tình trạng dị ứng hoặc sốc phản vệ.
  • Các triệu chứng của phản ứng dị ứng sẽ biến mất trong vòng vài ngày sau khi bạn ngừng dùng thuốc.

Các triệu chứng của phản ứng dị ứng và miễn dịch

Phát ban da là các triệu chứng thông thường nhất của các phản ứng dị ứng của thuốc.Mề đay và phù mạch (phát ban và sưng) gợi ý nguyên nhân về dị ứng và miễn dịch, trong khi phồng rộp, bong da và cảm giác nóng rát tại da sẽ gợi ý các nguyên nhân không do dị ứng miễn dịch.

Các triệu chứng không phải do dị ứng miễn dịch có thể bao gồm:

  • Sốt
  • Suy thận
  • Viêm gan
  • Các vấn đề về máu (chẳng hạn như thiếu máu)

Dị ứng với Penicillin

Các báo cáo ghi nhận, cứ 10 người sẽ có 1 người được cho là dị ứng với penicillin,  nhưng trong số này, chỉ có dưới 10% số người thực sự bị dị ứng với penicillin.

Dị ứng thực sự với penicillin có thể rất nặng, gây ra sốc phản vệ và gây đe dọa tính mạng.

Dị ứng với Cephalosporins

Phản ứng nghiêm trọng với cephalosporin, một loại kháng sinh, ít gặp hơn penicillin. Tuy nhiên, vẫn có khả năng nếu bạn bị dị ứng với penicillin thì  bạn cũng có thể bị dị ứng với cephalosporin.

Dị ứng thuốc NSAIDs

Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) bao gồm thuốc giảm đau như aspirin, ibuprofen và naproxen. Dị ứng với những thuốc này có thể gây ra phát ban do dị ứng và không do dị ứng, sưng nề, làm nặng thêm tình trạng hen suyễn, và gây quá mẫn.

Phản ứng với thuốc cản quang tĩnh mạch

Phản ứng với thuốc cản quang tĩnh mạch không phải do dị ứng nhưng có thể dẫn tới sốc phản vệ vì nồng độ cao của thuốc cản quang có thể khiến các tế bào mast giải phóng các chất hóa học của chúng, bắt chước phản ứng dị ứng.

Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể dùng thuốc cản quang một cách an toàn bằng cách sử dụng steroid đường uống và thuốc kháng histamine vài giờ trước khi dùng thuốc cản quang.

Dị ứng thuốc với thuốc gây tê cục bộ

Các phản ứng dị ứng với thuốc gây tê cục bộ (Novocaine, lidocaine) rất hiếm gặp và thường do các thành phần khác của thuốc như chất bảo quản hoặc epinephrine.

Phản ứng không phải dị ứng với thuốc chống co giật

Nhiều loại thuốc chống co giật được sử dụng để điều trị động kinh gây ra phản ứng không phải dị ứng do thiếu một số enzyme nhất định. Các triệu chứng có thể bao gồm:

  • Phát ban
  • Sốt
  • Nhức mỏi cơ thể
  • Viêm gan

Kiểm soát phản ứng dị ứng

Nếu bạn nghĩ rằng bạn đang có phản ứng dị ứng với thuốc, bạn snên ngừng dùng thuốc và gọi cho bác sĩ, để xem bạn nên làm gì tiếp theo.

Nếu bạn đã uống thuốc và hiện đang bị khó thở hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác khiến bạn lo ngại, hãy tìm trợ giúp y tế ngay. Đối với các phản ứng dị ứng gây phát ban và mẩn đỏ, bác sĩ có thể khuyên bạn nên dùng kem bôi steroid tại chỗ. Bác sỹ cũng có thể khuyên bạn nên dùng thuốc kháng histamine không cần kê đơn khi các triệu chứng vẫn tồn tại hoặc gây khó chịu. Phản ứng có thể trở nên trầm trọng hơn khi tiếp tục sử dụng thuốc, do đó bạn nên ngưng dùng thuốc., trừ khi bác sỹ có chỉ định khác.

Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: Các thuốc chống dị ứng đến từ thiên nhiên

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 16/12/2025

    Vai trò của chế độ ăn uống với sức khỏe răng miệng

    Sức khỏe răng từ những năm đầu đời là sự kết hợp khăng khít bởi ba yếu tố: sức khỏe và chế độ ăn uống từ giai đoạn bào thai, lượng fluoride phù hợp và thói quen vệ sinh răng miệng hàng ngày phù hợp với từng độ tuổi.

  • 16/12/2025

    7 mẹo để kiểm soát tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

    Buồn ngủ quá mức vào ban ngày có thể khiến việc duy trì hoạt động bình thường trong ngày trở nên khó khăn. Các thay đổi trong lối sống và việc thực hành vệ sinh giấc ngủ hợp lý có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm mệt mỏi vào ban ngày.

  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

Xem thêm