Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tổng quan về các loại dị ứng thuốc

Phản ứng với thuốc là rất phổ biến với 15 đến 30% số trường hợp bệnh nhân nhập viện đã từng trải qua một phản ứng ngoài ý muốn do thuốc. Tuy nhiên, dị ứng thật sự đối với thuốc chỉ chiếm khoảng 1 % trong tổng số trường hợp phản ứng với thuốc.

Tổng quan về các loại dị ứng thuốc

Con người có thể bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào. Đa số các phản ứng dị ứng có thể dự đoán trước được, nhưng có những phản ứng không thể dự đoán trước được hoặc có những phản ứng chỉ xảy ra với người này mà không xảy ra với người kia.

Phản ứng dị ứng với thuốc

Các phản ứng dị ứng thật sự với thuốc thường có các đặc điểm sau:

  • Lần đầu tiên bạn uống sẽ không có phản ứng gì. Các phản ứng dị ứng sẽ đến trong các lần sử dụng sau đó và thường nặng nề hơn.
  • Phản ứng dị ứng với thuốc khác với phản ứng phụ do thuốc.
  • Phản ứng dị ứng thường liên quan đến tình trạng dị ứng hoặc sốc phản vệ.
  • Các triệu chứng của phản ứng dị ứng sẽ biến mất trong vòng vài ngày sau khi bạn ngừng dùng thuốc.

Các triệu chứng của phản ứng dị ứng và miễn dịch

Phát ban da là các triệu chứng thông thường nhất của các phản ứng dị ứng của thuốc.Mề đay và phù mạch (phát ban và sưng) gợi ý nguyên nhân về dị ứng và miễn dịch, trong khi phồng rộp, bong da và cảm giác nóng rát tại da sẽ gợi ý các nguyên nhân không do dị ứng miễn dịch.

Các triệu chứng không phải do dị ứng miễn dịch có thể bao gồm:

  • Sốt
  • Suy thận
  • Viêm gan
  • Các vấn đề về máu (chẳng hạn như thiếu máu)

Dị ứng với Penicillin

Các báo cáo ghi nhận, cứ 10 người sẽ có 1 người được cho là dị ứng với penicillin,  nhưng trong số này, chỉ có dưới 10% số người thực sự bị dị ứng với penicillin.

Dị ứng thực sự với penicillin có thể rất nặng, gây ra sốc phản vệ và gây đe dọa tính mạng.

Dị ứng với Cephalosporins

Phản ứng nghiêm trọng với cephalosporin, một loại kháng sinh, ít gặp hơn penicillin. Tuy nhiên, vẫn có khả năng nếu bạn bị dị ứng với penicillin thì  bạn cũng có thể bị dị ứng với cephalosporin.

Dị ứng thuốc NSAIDs

Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) bao gồm thuốc giảm đau như aspirin, ibuprofen và naproxen. Dị ứng với những thuốc này có thể gây ra phát ban do dị ứng và không do dị ứng, sưng nề, làm nặng thêm tình trạng hen suyễn, và gây quá mẫn.

Phản ứng với thuốc cản quang tĩnh mạch

Phản ứng với thuốc cản quang tĩnh mạch không phải do dị ứng nhưng có thể dẫn tới sốc phản vệ vì nồng độ cao của thuốc cản quang có thể khiến các tế bào mast giải phóng các chất hóa học của chúng, bắt chước phản ứng dị ứng.

Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể dùng thuốc cản quang một cách an toàn bằng cách sử dụng steroid đường uống và thuốc kháng histamine vài giờ trước khi dùng thuốc cản quang.

Dị ứng thuốc với thuốc gây tê cục bộ

Các phản ứng dị ứng với thuốc gây tê cục bộ (Novocaine, lidocaine) rất hiếm gặp và thường do các thành phần khác của thuốc như chất bảo quản hoặc epinephrine.

Phản ứng không phải dị ứng với thuốc chống co giật

Nhiều loại thuốc chống co giật được sử dụng để điều trị động kinh gây ra phản ứng không phải dị ứng do thiếu một số enzyme nhất định. Các triệu chứng có thể bao gồm:

  • Phát ban
  • Sốt
  • Nhức mỏi cơ thể
  • Viêm gan

Kiểm soát phản ứng dị ứng

Nếu bạn nghĩ rằng bạn đang có phản ứng dị ứng với thuốc, bạn snên ngừng dùng thuốc và gọi cho bác sĩ, để xem bạn nên làm gì tiếp theo.

Nếu bạn đã uống thuốc và hiện đang bị khó thở hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác khiến bạn lo ngại, hãy tìm trợ giúp y tế ngay. Đối với các phản ứng dị ứng gây phát ban và mẩn đỏ, bác sĩ có thể khuyên bạn nên dùng kem bôi steroid tại chỗ. Bác sỹ cũng có thể khuyên bạn nên dùng thuốc kháng histamine không cần kê đơn khi các triệu chứng vẫn tồn tại hoặc gây khó chịu. Phản ứng có thể trở nên trầm trọng hơn khi tiếp tục sử dụng thuốc, do đó bạn nên ngưng dùng thuốc., trừ khi bác sỹ có chỉ định khác.

Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: Các thuốc chống dị ứng đến từ thiên nhiên

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm