Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tổng quan về các loại dị ứng thuốc

Phản ứng với thuốc là rất phổ biến với 15 đến 30% số trường hợp bệnh nhân nhập viện đã từng trải qua một phản ứng ngoài ý muốn do thuốc. Tuy nhiên, dị ứng thật sự đối với thuốc chỉ chiếm khoảng 1 % trong tổng số trường hợp phản ứng với thuốc.

Tổng quan về các loại dị ứng thuốc

Con người có thể bị dị ứng với bất kỳ loại thuốc nào. Đa số các phản ứng dị ứng có thể dự đoán trước được, nhưng có những phản ứng không thể dự đoán trước được hoặc có những phản ứng chỉ xảy ra với người này mà không xảy ra với người kia.

Phản ứng dị ứng với thuốc

Các phản ứng dị ứng thật sự với thuốc thường có các đặc điểm sau:

  • Lần đầu tiên bạn uống sẽ không có phản ứng gì. Các phản ứng dị ứng sẽ đến trong các lần sử dụng sau đó và thường nặng nề hơn.
  • Phản ứng dị ứng với thuốc khác với phản ứng phụ do thuốc.
  • Phản ứng dị ứng thường liên quan đến tình trạng dị ứng hoặc sốc phản vệ.
  • Các triệu chứng của phản ứng dị ứng sẽ biến mất trong vòng vài ngày sau khi bạn ngừng dùng thuốc.

Các triệu chứng của phản ứng dị ứng và miễn dịch

Phát ban da là các triệu chứng thông thường nhất của các phản ứng dị ứng của thuốc.Mề đay và phù mạch (phát ban và sưng) gợi ý nguyên nhân về dị ứng và miễn dịch, trong khi phồng rộp, bong da và cảm giác nóng rát tại da sẽ gợi ý các nguyên nhân không do dị ứng miễn dịch.

Các triệu chứng không phải do dị ứng miễn dịch có thể bao gồm:

  • Sốt
  • Suy thận
  • Viêm gan
  • Các vấn đề về máu (chẳng hạn như thiếu máu)

Dị ứng với Penicillin

Các báo cáo ghi nhận, cứ 10 người sẽ có 1 người được cho là dị ứng với penicillin,  nhưng trong số này, chỉ có dưới 10% số người thực sự bị dị ứng với penicillin.

Dị ứng thực sự với penicillin có thể rất nặng, gây ra sốc phản vệ và gây đe dọa tính mạng.

Dị ứng với Cephalosporins

Phản ứng nghiêm trọng với cephalosporin, một loại kháng sinh, ít gặp hơn penicillin. Tuy nhiên, vẫn có khả năng nếu bạn bị dị ứng với penicillin thì  bạn cũng có thể bị dị ứng với cephalosporin.

Dị ứng thuốc NSAIDs

Các thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) bao gồm thuốc giảm đau như aspirin, ibuprofen và naproxen. Dị ứng với những thuốc này có thể gây ra phát ban do dị ứng và không do dị ứng, sưng nề, làm nặng thêm tình trạng hen suyễn, và gây quá mẫn.

Phản ứng với thuốc cản quang tĩnh mạch

Phản ứng với thuốc cản quang tĩnh mạch không phải do dị ứng nhưng có thể dẫn tới sốc phản vệ vì nồng độ cao của thuốc cản quang có thể khiến các tế bào mast giải phóng các chất hóa học của chúng, bắt chước phản ứng dị ứng.

Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể dùng thuốc cản quang một cách an toàn bằng cách sử dụng steroid đường uống và thuốc kháng histamine vài giờ trước khi dùng thuốc cản quang.

Dị ứng thuốc với thuốc gây tê cục bộ

Các phản ứng dị ứng với thuốc gây tê cục bộ (Novocaine, lidocaine) rất hiếm gặp và thường do các thành phần khác của thuốc như chất bảo quản hoặc epinephrine.

Phản ứng không phải dị ứng với thuốc chống co giật

Nhiều loại thuốc chống co giật được sử dụng để điều trị động kinh gây ra phản ứng không phải dị ứng do thiếu một số enzyme nhất định. Các triệu chứng có thể bao gồm:

  • Phát ban
  • Sốt
  • Nhức mỏi cơ thể
  • Viêm gan

Kiểm soát phản ứng dị ứng

Nếu bạn nghĩ rằng bạn đang có phản ứng dị ứng với thuốc, bạn snên ngừng dùng thuốc và gọi cho bác sĩ, để xem bạn nên làm gì tiếp theo.

Nếu bạn đã uống thuốc và hiện đang bị khó thở hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác khiến bạn lo ngại, hãy tìm trợ giúp y tế ngay. Đối với các phản ứng dị ứng gây phát ban và mẩn đỏ, bác sĩ có thể khuyên bạn nên dùng kem bôi steroid tại chỗ. Bác sỹ cũng có thể khuyên bạn nên dùng thuốc kháng histamine không cần kê đơn khi các triệu chứng vẫn tồn tại hoặc gây khó chịu. Phản ứng có thể trở nên trầm trọng hơn khi tiếp tục sử dụng thuốc, do đó bạn nên ngưng dùng thuốc., trừ khi bác sỹ có chỉ định khác.

Tham khảo thêm thông tin trong bài viết: Các thuốc chống dị ứng đến từ thiên nhiên

Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm