Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tai nạn giao thông đặc biệt dịp nghỉ lễ – những con số đáng báo động toàn cầu

Cứ mỗi dịp nghỉ lễ, đặc biệt là các kỳ nghỉ lễ lớn như nghỉ lễ Tết Nguyên Đán, nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông gia tăng đáng kể so với thời điểm bình thường. Rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng tai nạn giao thông dịp Tết tăng đột biến, trong đó hàng đầu đến từ việc sử dụng rượu bia và không chấp hành các quy định của luật giao thông đường bộ. Dưới đây là các con số báo động và các yếu tố ảnh hưởng được Tổ chức Y Tế Thế giới (WHO) đưa ra trên toàn cầu.

Những con số đáng báo động toàn cầu

  • Xấp xỉ 1,35 triệu người chết mỗi năm về tai nạn giao thông đường bộ. Khoảng 20 đến 50 triệu người mang các thương tật sau khi gặp phải tai nạn giao thông đường bộ.
  • Tai nạn giao thông đường bộ tiêu tốn tại mỗi quốc gia khoảng 3% tổng sản phẩm quốc nội (GDP)
  • Hơn 1 nửa các trường hợp tử vong do tai nạn giao thông đường bộ xảy ra ở các trường hợp: người đi bộ, người đi xe đạp, người đi xe máy
  • 93% các trường hợp tử vong trên toàn thế giới xảy ra ở các nước thu nhập thấp và thu nhập trung bình, mặc dù các quốc gia này chỉ chiếm xấp xỉ 60% số lượng phương tiện giao thông toàn cầu
  • Thương tích do tai nạn giao thông đường bộ dẫn đầu danh sách các nguyên nhân tử vong ở trẻ em và thanh thiếu niên từ 5 – 29 tuổi.

Tai nạn giao thông đường bộ là nguyên nhân dẫn gây ra thiệt hại đáng kể không những cho bản thân cá nhân mà còn cho gia đình, nền kinh tế quốc gia. Những mất mát này phát sinh từ chi phí điều trị cũng như mất năng suất lao động sản xuất bởi những người thiệt mạng hoặc tàn tật vì thương tích của họ, và các thành viên trong gia đình  nghỉ làm hoặc nghỉ học để chăm sóc người bị thương.

Yếu tố nguy cơ?

Tình trạng kinh tế xã hội: hơn 90% tai nạn giao thông đường bộ xảy ra tại các nước thu nhập thấp và trung bình. Tử vong do tai nạn giao thông đường bộ là nguyên nhân gây tử vong cao nhất tại Châu Phi. Thậm chí ở các nước thu nhập cao, những người ở các vùng có tình trạng kinh tế xã hội thấp hơn cũng sẽ có nguy cơ cao hơn gặp phải tai nạn giao thông đường bộ.

Tuổi: các thương tật trong tai nạn giao thông đường bộ dẫn đầu danh sách các nguyên nhân gây tử vong ở trẻ em và thanh thiếu niên từ 5 đến 29 tuổi.

Giới: đối với thanh thiếu niên, nam giới có nguy cơ gặp tai nạn giao thông đường bộ cao hơn nữ giới. Khoảng ¾ các trường hợp tử vong do tai nạn giao thông đường bộ ở thanh thiếu niên dưới 25 tuổi, những người có khả năng thiệt mạng cao gấp 3 lần nữ giới khi gặp phải tai nạn giao thông đường bộ.

Các vấn đề an toàn hiện “chưa an toàn”

Hệ thống đảm bảo an toàn đường bộ có nhiệm vụ đảm bảo an toàn trong việc di chuyển của tất cả các cá nhân sử dụng. Nền tảng của những hệ thống này là đường di chuyển an toàn, hành lang đường bộ an toàn, tốc độ an toàn, phương tiện an toàn, người điều khiển an toàn và tất cả các yếu tố đó phải được giải quyết để giảm tử vong và thương tật do tai nạn giao thông đường bộ.

Tốc độ

  • Tốc độ trung bình gia tăng có liên quan trực tiếp đến việc gia tăng tai nạn giao thông đường bộ và mức độ nghiêm trọng của các tai nạn này. Ví dụ: cứ mỗi 1% gia tăng của tốc độ trung bình sẽ gia tăng 4% khả năng tử vong do tai nạn và 3% mức độ nghiêm trọng của các tai nạn. Nguy cơ tử vong ở người đi bộ do bị ô tô đâm trực diện sẽ tăng nhanh – 4,5 lần khi tốc độ trung bình tăng từ 50km/h lên 65km/h.
  • Khả năng tử vong do tai nạn giữa ô tô với ô tô là 85% nếu ở mức tốc độ 65km/h.

Đồ uống có cồn – chất kích thích

  • Trong các trường hợp sử dụng rượu bia khi lái xe, nguy cơ tai nạn giao thông đường bộ bắt đầu xuất hiện ở mức thấp của nồng độ cồn trong máu (BAC) và gia tăng các dấu hiệu khi lái xe có BAC từ 0,04% đổ lên
  • Trong các trường hợp sử dụng chất gây nghiện khi lái xe, nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông tăng ở các mức độ khác nhau tùy thuộc vào loại thuốc gây nghiện được sử dụng. Ví dụ, nguy cơ xảy ra tai nạn chết người xảy ra ở những người đã sử dụng thuốc chứa amphetamines cao gấp 5 lần nguy cơ của người không sử dụng.

Không đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, không thắt dây đai an toàn khi đi ô tô

  • Sử dụng mũ bảo hiểm có thể làm giảm 42% nguy cơ tử vong và 69% nguy cơ tổn thương tại đầu khi xảy ra tai nạn giao thông đường bộ
  • Thắt dây đai an toàn giảm nguy cơ tử vong của người sử dụng ô tô khi xảy ra tai nạn, với 45 – 50% của người ngồi trước và 25% của người ngồi hàng ghế sau
  • Đàm thoại rảnh tay khi lái xe không an toàn hơn dùng tay nghe điện thoại khi láy xe, và nhắn tin trong khi lái xe làm gia tăng khả năng xảy ra tai nạn

Hạ tầng đường bộ không đảm bảo an toàn: hạ tầng giao thông đường bộ nên được thiết kế giúp lái xe tập trung. Điều này có nghĩa cần có đầy đủ cho cả người đi bộ, đi xe đạp, đi xe máy. Việc có các thành phần khác nhau giúp làm giảm nguy cơ chấn thương và tại nạn giữa các đối tượng cùng tham gia giao thông.

Phương tiện không đảm bảo: phương tiện an toàn đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn các vụ tai nạn và giảm khả năng chấn thương nghiêm trọng. Có một số quy định của Liên Hợp Quốc về an toàn phương tiện, nếu áp dụng cho các quốc gia theo tiêu chuẩn sản xuất và sản xuất, sẽ có khả năng cứu nhiều mạng sống. Các quy định bao gồm yêu cầu các nhà sản xuất xe phải đáp ứng các quy định về tác động phía trước và bên, bao gồm kiểm soát ổn định điện tử (để tránh lái quá tay) và để đảm bảo túi khí và dây an toàn được trang bị trong tất cả các xe. Nếu không có các tiêu chuẩn cơ bản này, nguy cơ chấn thương giao thông - cả cho những người ngồi trong xe và những người bên ngoài đều gia tăng đáng kể.

Khắc phục sau sự cố không kịp thời: sự chậm trễ trong việc phát hiện và khắc phục cho những người liên quan đến vụ tai nạn giao thông đường bộ làm tăng mức độ nghiêm trọng của thương tích. Chăm sóc chấn thương sau khi một vụ tai nạn xảy ra rất nhạy cảm với thời gian: chậm trễ 1 phút có thể tạo ra sự khác biệt giữa sự sống và cái chết. Cải thiện chăm sóc sau tai nạn đòi hỏi phải đảm bảo khai thacs tiền sử kịp thời và cải thiện chất lượng của cả khai thác tiền sử và phía bệnh viện, chẳng hạn như thông qua các chương trình đào tạo chuyên gia.

Thực thi luật giao thông không mạnh tay: nếu luật giao thông về lái xe khi uống rượu, đeo dây an toàn, giới hạn tốc độ, mũ bảo hiểm và hạn chế trẻ em không được thực thi, không thể giảm thiểu tử vong và thương tích giao thông đường bộ liên quan đến hành vi cụ thể. Thực thi hiệu quả bao gồm thiết lập, cập nhật thường xuyên và thực thi luật pháp ở cấp quốc gia, thành phố và địa phương nhằm giải quyết các yếu tố rủi ro. Nó cũng bao gồm định nghĩa của hình phạt thích hợp.

Làm gì để giải quyết tai nạn giao thông đường bộ?

Tai nạn giao thông đường bộ có thể được ngăn chặn. Chính phủ cần phải hành động để giải quyết an toàn đường bộ một cách toàn diện. Điều này đòi hỏi sự tham gia của nhiều lĩnh vực như giao thông, cảnh sát, y tế, giáo dục và các hành động nhằm giải quyết sự an toàn của đường di chuyển, xe cộ và người đi đường.

Các biện pháp can thiệp hiệu quả bao gồm thiết kế cơ sở hạ tầng an toàn hơn và kết hợp các tính năng an toàn đường bộ vào quy hoạch sử dụng đất và giao thông, cải thiện các tính năng an toàn của phương tiện, cải thiện khắc phục sự cố sau va chạm cho nạn nhân, thiết lập và thực thi luật và nâng cao nhận thức cộng đồng.

Tham khảo thêm thông tin tại: Rượu bia và hậu quả nghiêm trọng của lái xe khi say xỉn

 

Bình luận
Tin mới
  • 15/10/2025

    3 thay đổi thói quen ăn uống giúp tránh xa đột quỵ

    Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Vậy có cách nào ngăn ngừa đột quỵ hay không?

  • 15/10/2025

    Bí quyết rạng ngời cho phụ nữ hiện đại

    Làn da rạng rỡ, căng tràn sức sống không chỉ là biểu hiện của vẻ đẹp bên ngoài mà còn phản ánh sức khỏe bên trong. Để có làn da rạng rỡ và duy trì vẻ đẹp lâu dài, phụ nữ hiện đại cần kết hợp chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh và các phương pháp chăm sóc da khoa học. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp phụ nữ luôn tự tin và làm chậm quá trình lão hóa.

  • 15/10/2025

    6 công thức nước ép lựu giúp eo thon, da đẹp tự nhiên

    Nước ép lựu giàu chất chống oxy hóa và vitamin nuôi dưỡng cơ thể. Tham khảo 6 công thức nước ép lựu giúp eo thon gọn và làn da rạng rỡ.

  • 15/10/2025

    Cách để chống đói, khát trong điều kiện thiếu thốn về thức ăn, nước uống. Người dân cần làm gì để cầm cự?

    Trong khủng hoảng thiếu lương thực và nước do thiên tai, mưa bão, lũ lụt,... Việc người dân cần có nguồn nước sạch và thực phẩm cứu trợ là ưu tiên hàng đầu. Bài viết dưới đây sẽ tập trung vào những điều cần lưu ý để người dân tiết kiệm nước uống, ăn khẩu phần tối ưu (năng lượng cao), bảo toàn sức khỏe và năng lượng, và tổ chức các hoạt động cộng đồng để phân phối, hỗ trợ những người hoàn cảnh khó khăn.

  • 15/10/2025

    Cân bằng cuộc sống và công việc: Bí quyết cho mẹ luôn tươi trẻ và tràn đầy năng lượng

    Trong cuộc sống hiện đại, người mẹ không chỉ đảm nhận vai trò chăm sóc gia đình mà còn phải đối mặt với áp lực từ công việc và trách nhiệm xã hội. Việc tìm kiếm sự cân bằng cuộc sống giữa những vai trò này là một thách thức lớn, nhưng cũng là chìa khóa để duy trì sức khỏe, sự tươi trẻ và năng lượng tích cực.

  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

Xem thêm