Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phát hiện sớm ung thư cổ tử cung, các tổn thương tiền ung thư bằng phiến đồ Pap

Ung thư cổ tử cung là một trong những mối đe dọa nghiêm trọng nhất đối với cuộc sống của phụ nữ. Theo ước tính của WHO trong năm 2012, có 528.000 trường hợp được chẩn đoán ung thư cổ tử cung, và 266.000 phụ nữ chết vì căn bệnh này, gần 90% trong số họ có thu nhập thấp ở các nước thu nhập trung bình. Nếu không có sự quan tâm kịp thời, trường hợp tử vong do ung thư cổ tử cung (UTCTC) được dự kiến​​ sẽ tăng gần 25% trong 10 năm tiếp theo.

Những nghiên cứu gần đây cho thấy viêm nhiễm đường sinh dục và UTCTC là bệnh thường gặp trên thế giới, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hơn 1 triệu người nhiễm bệnh lây truyền qua đường tình dục (STIs) mỗi ngày trên toàn thế giới, một dạng chủ yếu của nhiễm khuẩn đường sinh sản dưới.

Ngày nay, phiến đồ Pap đã được giới y học trên thế giới công nhận là một biện pháp hữu hiệu để phát hiện sớm ung thư đường sinh dục nữ, chủ yếu là ung thư cổ tử cung. Ðứng về phương diện ung thư học, đây là vấn đề rất cơ bản vì nếu phát hiện được giai đoạn ung thư sớm như dị sản cổ tử cung hay ung thư tại chỗ thì tỷ lệ khỏi bệnh đạt gần 100%, điều đó nói lên ý nghĩa của công tác phòng chống một bệnh lý ung thư đứng hàng đầu trong phụ khoa.

Hàng ngày, bề mặt của lớp tế bào các tạng rỗng trong cơ thể như lớp niêm mạc miệng, bàng quang, tử cung sẽ bong ra tự nhiên, lợi dụng đặc điểm này các nhà tế bào học đã chú ý tìm cách đánh giá bệnh học của lớp tổ chức bên dưới, chẳng hạn như ung thư cổ tử cung.

Phiến đồ Pap là một phương pháp đơn giản, an toàn, không xâm nhập và có hiệu quả kinh tế cao để phát hiện các thay đổi không phải ung thư, tiền ung thư và ung thư ở cổ tử cung (CTC) và âm đạo. Phiến đồ CTC đã được chấp nhận như một xét nghiệm nhạy và sàng lọc phát hiện sớm tổn thương CTC. Hệ thống phân loại được sử dụng rộng rãi nhất để mô tả kết quả phiến đồ Pap là hệ thống Bethesda.

Sự sàng lọc tế bào cũng như các thay đổi trong phúc lợi kinh tế xã hội đã làm giảm tỷ lệ mắc và tỷ lệ chết do UTCTC trên thế giới. Nhờ sự phát hiện UTCTC và các tổn thương tiền ung thư bằng phiến đồ Pap, tỷ lệ tử vong do UTCTC ở các nước phát triển đã giảm 2/3 đến 3/4 trong hơn 40 năm qua.

Ở nước ta, nhiều chương trình khám sàng lọc UTCTC và ung thư vú cho phụ nữ trong cộng đồng đã được thực hiện. Tuy nhiên, hiệu quả thực sự của nó chưa cao. Một trong những lý do ảnh hưởng đến hiệu quả khám sàng lọc là phương pháp dùng để nhuộm phiến đồ tế bào thường là dùng giemsa.

 Tổn thương ASC là loại tổn thương gây ra nhiều băn khoăn nhất để đi đến quyết định chẩn đoán xác định cho bệnh nhân. Những trường hợp này thường được theo dõi chặt chẽ bằng phiến đồ Pap.

Để đánh giá tổn thương do HPV trên phiến đồ khi chúng ta phát hiện thấy các tế bào biểu mô có quầng sáng quanh nhân và có sự không điển hình về nhân.

Đôi khi các tế bào biểu mô vảy chứa glycogen trong bào tương hoặc các tế bào bị teo ở phụ nữ không có kinh nguyệt như người cho con bú hoặc mãn kinh có thể gây nhầm lẫn là tổn thương do HPV, khó khăn hơn so với nhuộm giemsa, đặc biệt trong xác định trichomonas. Việc chẩn đoán HPV trên phiến đồ cổ tử cung-âm đạo có vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm và phòng ngừa ung thư cổ tử cung.

Tại Việt Nam, qua số liệu ghi nhận gần đây ở Hà Nội, UTCTC đứng hàng thứ hai ở phụ nữ sau ung thư vú, trong khi đó, tỷ lệ này đứng hàng đầu và ung thư vú chiếm vị trí thứ hai ở Thành phố Hồ Chí Minh và ở các tỉnh phía Nam. Các nghiên cứu đã chỉ ra nguyên nhân chính gây ra UTCTC là do nhiễm HPV.

Vì vậy, phòng lây nhiễm HPV để dự phòng UTCTC chiếm vị trí rất quan trong việc chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Ngành y tế cần tăng cường giáo dục cho phụ nữ kiến thức thông thường về vệ sinh và phòng chống các bệnh phụ nữ, phòng chống các bệnh lây truyền qua đường tình dục nói chung và chương trình khám sàng lọc UTCTC, truyền thông phòng lây nhiễm HPV nói riêng cho phụ nữ Việt Nam;  gắn công tác phòng chống các bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản với công tác KHHGĐ nhằm không ngừng nâng cao chất lượng sức khỏe sinh sản, góp phần nâng cao chất lượng dân số; thường xuyên triển khai công tác chăm sóc sức khỏe sinh sản.

Theo Y học thực hành
Bình luận
Tin mới
  • 29/03/2024

    Tác dụng phụ có thể xảy ra sau mổ đẻ

    Mổ đẻ là phẫu thuật lấy thai ra ngoài qua đường cắt ở vùng bụng và tử cung, được thực hiện khi sinh thường qua âm đạo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc thai nhi. Mặc dù sinh mổ ngày nay đã an toàn hơn nhờ sự tiến bộ của y học, phương pháp này vẫn tiềm ẩn một số rủi ro và tác dụng phụ đối với cả người mẹ và trẻ sơ sinh.

  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

Xem thêm