Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những sự thật thú vị về cảm giác đau - Phần 1

Khi bạn bị vấp ngón chân vào đâu đó hay đập đùi vào cạnh bàn, cảm giác đau là hiển nhiên. Thế nhưng đôi khi có những cơn đau đến một cách bất ngờ và không thể tìm ra nguyên nhân, ví dụ như đau đầu.

Tại sao một số người có khả năng chịu đau rất giỏi trong khi một số khác thì đã nhăn nhó ngay dù chỉ mới chạm nhẹ vào người? Và làm cách nào để xử trí những cơn đau không có nguyên nhân hay những cơn đau không có dấu hiệu chấm dứt? Dưới đây là những sự thật thú vị về cảm giác đau có thể bạn chưa biết.

Não của bạn có thể diễn giải cảm giác đau nhưng không thể thực sự cảm nhận được nó

Khi bạn bị bong gân mắt cá chân, các dây thần kinh sẽ truyền một tín hiệu tới não bộ để giúp nhận ra cảm giác đau. Tuy nhiên khi bệnh nhân được phẫu thuật não bộ - đây sẽ là một câu chuyện khác: các dây thần kinh trong não bộ vẫn sẽ gửi tín hiệu tương tự như đối với trường hợp bạn bị bong gân, tuy nhiên sẽ không có khu vực nào để xử lý tín hiệu này. Điều này giải thích tại sao những bệnh nhân thường bị đánh thức trong quá trình phẫu thuật; bác sỹ phẫu thuật có thể kích thích những khu vực trên não bộ để đảm bảo rằng toàn bộ quá trình đang diễn ra theo đúng kế hoạch mà không sợ rằng bệnh nhân sẽ bị đau.

Bạn có thể có ngưỡng chịu đau cao hoặc thấp

Có người phụ nữ nói rằng quá trình sinh tự nhiên chỉ gây “đau đớn một chút thôi”. Tuy nhiên một người khác lại đang vật lộn với cơn đau dù đã được gây tê. Mỗi người có cảm nhận khác nhau đối với cơn đau, và có rất nhiều yếu tố chi phối điều này như cấu trúc và sự thay đổi các chất hóa học trong não bộ, mức độ viêm trong cơ thể, và ấn tượng về cảm giác đau từ những lần trải nghiệm trước đây. Tất cả yếu tố này có thể chi phối cảm giác của bạn về cơn đau. Một vài người có thể móc một chiếc móc vào xương chày của họ và vẫn tỏ ra điềm tĩnh, trong khi một số khác lại quá nhạy cảm dù chỉ bị một chiếc kim nhỏ xuyên qua da.

Bạn có thể kiểm soát ngưỡng chịu đau thông qua ý nghĩ

Nghe thì có vẻ hơi vô lý nhưng ngày càng có nhiều bằng chứng chỉ ra rằng phương pháp thiền và liệu pháp hành vi nhận thức có thể giúp giảm nhẹ cơn đau của bạn. Nhiều người mắc chứng đau mãn tính có suy nghĩ quá tiêu cực đến nỗi điều này ngăn cản họ hồi phục. Ví dụ như bạn có thể cho rằng bạn sẽ dễ bị gẫy xương nếu như tập thể dục, thế nhưng trong thực tế vận động sẽ giúp xương của bạn chắc khỏe hơn.

Bạn có thể làm xao lãng bản thân để quên đi cảm giác đau

Não bộ của chúng ta thường gặp khó khăn khi phải xử lý nhiều hơn một cảm giác tại một thời điểm. Đó là lý do tại sao khi bạn bị muỗi đốt và sử dụng đá để chườm lên thì bạn sẽ chỉ nhận thấy cảm giác buốt lạnh nhiều hơn là ngứa. Do đó, khi bạn bị đau, việc tập trung vào một loại kích thích khác có thể giúp làm xao lãng tâm trí của bạn đối với cơn đau.

Những người có mái tóc đỏ dễ nhạy cảm hơn với cơn đau

Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Journal of the American Dental Association đã chỉ ra rằng những người có mái tóc đỏ thường rất sợ hãi mỗi khi phải đi khám nha sỹ. Một gien đặc hiệu quy định màu tóc đỏ rực rỡ của những người này cũng đồng thời khiến họ không đáp ứng với một số loại thuốc gây tê, do vậy họ cũng dễ bị đau đớn khi thực hiện những thủ thuật nha khoa. Một nghiên cứu khác cũng chứng minh rằng những người mang mái tóc đỏ thường cần phải sử dụng liều thuốc gây tê cao hơn mới có thể giảm được đau. Rất có thể rằng một yếu tố nào đó thuộc về di truyền khiến quá trình chuyển hóa thuốc giảm đau của những đối tượng này có sự khác biệt.

(... còn tiếp...)

Mời các bạn đón đọc tiếp phần 2 trong trang web của Viện y học ứng dụng Việt Nam: vienyhocungdung.vn

Thông tin thêm tham khảo trong bài viết: Liệu pháp giảm đau tự nhiên không dùng thuốc

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

Xem thêm