Hình ảnh đầu tiên của virus Zika, triển vọng mới cho vaccine và thuốc đặc trị

Đây là lần đầu tiên các nhà khoa học có thể quan sát chi tiết cấu trúc bên ngoài của virus Zika dưới cấp độ phân tử, giúp họ dễ dàng hơn trong việc phát triển nên những loại thuốc kháng virus và vaccine ngăn chặn dịch bệnh nguy hiểm đang đe dọa trên phạm vi toàn cầu.

Còn nhớ Zika được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1947 nhưng khi đó nó không được cho là nguy hiểm và từng có thể, đây chỉ là một căn bệnh nhiệt đới dễ chìm vào quên lãng. Nhưng mọi chuyện đã thay đổi khi mà vào tháng 10 năm ngoái, một đợt bùng phát dữ dội của loại virus này đã xảy ra ở Brazil và nhanh chóng lan sang nhiều nhiều nơi khác.

Được lan truyền bởi loài muỗi vằn và gây ra tật đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh, các nhà khoa học đã nhìn nhận Zika như một mối đe dọa toàn cầu và đòi hỏi đẩy nhanh quá trình nghiên cứu để ngăn chặn trước khi mọi chuyện vượt qua tầm kiểm soát. Sau nhiều tháng nghiên cứu vừa qua, một nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi Đại học Purdue đã lần đầu tiên ghi lại được hình ảnh cấu trúc bên ngoài của virus Zika dưới cấp độ phân tử.

Mitch Daniels, chủ tịch của Đại học Purdue cho biết: "Đây là một bước đi cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng trong quá trình tìm hiểu virus Zika, đồng thời đáp lại mong mỏi của toàn cầu trong cuộc chiến chống lại những căn bệnh nguy hiểm mà nó gây ra.

Trong thời gian ngăn nhưng đội ngũ các nhà khoa học đã giải quyết được một bài toán rất khó khăn và cung cấp cho nhiều nhà nghiên cứu khác căn cứ để phát triển ra vaccine và thuốc ngăn chặn loại virus này."

Được biết ký thuật mà các nhà nghiên cứu tại Purdue dùng để tạo ra hình ảnh của Zika gọi là kính hiển vi điện tử nghiệm lạnh (cryo-electron microscopy).

Sau khi đóng băng các phân tử virus, họ bắn một chùm electron năng lượng cao vào mẫu vật để tạo nên hàng chục ngàn hình ảnh dưới kính hiển vi điện tử. Kết hợp tất cả lại với nhau, các nhà khoa học đã tạo nên một hình ảnh virus Zika duy nhất với độ phân giải cao về cấu trúc 3 chiều của nó. Thường thì các nhà nghiên cứu hay dùng kỹ thuật tinh thể học tia X để ghi lại hình ảnh virus nhưng cách làm mới lần này cho kết quả nhanh và chính xác hơn.

So sánh Zika và các loại virus khác lây qua muỗi

Dựa trên hình ảnh thu được, các nhà khoa học nhận thấy nhiều điểm tương đồng của Zika so với các loại virus họ Flavivirus khác được lây truyền qua muỗi như sốt xuất huyết dengue, sốt vàng da,...

Tương tự như các loài virus này, ZIka cũng có một bộ ARN được bao bọc bởi một màng béo bên trong một lớp vỏ protein 20 mặt. Đây là một tín hiệu đầy khả quan, hứa hẹn các loại vaccine ngừa sốt xuất huyết hoặc sốt sông Nile có thể được áp dụng cho Zika.

Tuy nhiên, có sự khác biệt đáng chú ý của virus Zika so với các loại virus khác chính là trên bề mặt của nó có một loại protein gọi là E glycoprotein. Có khoảng 180 các chởm này nhô ra khỏi bề mặt của nó (các hạt màu đỏ trong ảnh) để virus có thể gắn vào các tế bào vật chủ, bao gồm các kháng thể và thụ thể của vật chủ.

Và dựa trên loại protein này, các nhà khoa học đã hiểu được vì sao Zika có khả năng tấn công vào các tế bào thần kinh, từ đó ngăn chặn sự phát triển bình thường của não bộ thai nhi.

Và cũng từ đây, các nhà khoa học có thể tạo nên những loại thuốc hoặc vaccine nhắm tới E glycoprotein, ngăn chặn nó tiếp cận và tàn phá các tế bào não của người bị nhiễm bệnh. Tiến xa hơn, họ sẽ khai thác nhiều điểm yếu khác của loại virus này để bảo vệ con người. Thật là một tín hiệu đáng mừng.

Theo Tinh tế

Từ khóa:

Bình luận

Tin mới

08/12/2025

Đột quỵ não ở trẻ nhỏ: Đừng bỏ qua bất kỳ dấu hiệu bất thường nào!

Những ngày gần đây, Bệnh viện TWQĐ 108 tiếp nhận nhiều trường hợp đột quỵ ở trẻ nhỏ và vị thành niên, trong đó có bệnh nhi chỉ mới 8 tuổi. Căn bệnh vốn được coi là của người lớn xuất hiện ngày càng nhiều ở người trẻ tuổi, với biểu hiện không rõ ràng nhưng diễn biến đột ngột và đặc biệt nguy hiểm.
08/12/2025

4 nhóm người nên hạn chế ăn rau cải cúc

Rau cải cúc được biết có nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, bất kỳ loại thực phẩm nào, dù tốt đến mấy, cũng có những điều cần lưu ý.
08/12/2025

Dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tiền liệt – Tuyệt đối không được bỏ qua!

Ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn đầu không có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào. Bạn không thể cảm nhận được khối u đang phát triển, vì vậy không có cơn đau.
08/12/2025

Chế độ ăn để giữ xương chắc khỏe suốt đời

Khung xương nâng đỡ giúp cơ thể vững chắc, linh hoạt và bảo vệ các cơ quan quan trọng. Tuy nhiên, theo thời gian, khối lượng và mật độ xương dần suy giảm đặc biệt sau tuổi 30, khi quá trình tạo xương mới chậm lại. Đây chính là nguyên nhân khiến nguy cơ loãng xương, gãy xương tăng cao ở tuổi trung niên và người lớn tuổi. Điều thú vị là, việc xây dựng và duy trì hệ xương khỏe mạnh xảy ra trò suốt cuộc đời, các giai đoạn có liên quan chặt chẽ với nhau, cần được chăm sóc từ sớm thông qua chế độ ăn uống và lối sống phù hợp.
07/12/2025

9 nhóm thực phẩm lành mạnh giúp ngăn ngừa bệnh tim và đột quỵ

Ăn uống lành mạnh là biện pháp hỗ trợ bảo vệ hệ tim mạch hiệu quả. Việc ưu tiên thực phẩm toàn phần giàu chất xơ, chất béo tốt là 'nhiên liệu' cho một trái tim khỏe mạnh, giảm thiểu đáng kể mối đe dọa từ bệnh tim và đột quỵ.
07/12/2025

5 lợi ích sức khỏe khi chơi quần vợt thường xuyên

Quần vợt là một môn thể thao thú vị, nhịp độ nhanh, mang lại nhiều lợi ích về thể chất, nhận thức và xã hội. Đây cũng là môn thể thao mà bạn có thể tiếp tục chơi khi về già. Dưới đây là năm lợi ích sức khỏe của việc chơi quần vợt thường xuyên.
06/12/2025

Bộ Y tế công bố danh sách 46 công ty dược nước ngoài có thuốc vi phạm chất lượng

Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa công bố đợt 42 danh sách các cơ sở sản xuất thuốc nước ngoài có thuốc vi phạm chất lượng phải tiếp tục lấy mẫu kiểm tra 100% lô thuốc nhập khẩu. Tất cả 46 công ty đến từ nhiều quốc gia đều là những trường hợp đã tái diễn nhiều lần, cao nhất là 12 lần.
06/12/2025

Thời điểm uống canxi, sắt và một số vitamin giúp hấp thu hiệu quả

Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không chỉ nằm ở liều lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm uống và cách kết hợp chúng với nhau.