Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hiểu thêm về cấy ghép gan

Cấy ghép gan là biện pháp điều trị cuối cùng. Cấy ghép gan có thể cứu sống bạn khi gan của bạn không còn hoạt động nữa. Cấy ghép gan bao gồm việc phẫu thuật loại bỏ toàn bộ gan và sau đó thay thế bằng một lá gan khỏe mạnh được hiến tặng.

Có một lá gan khỏe mạnh là rất cần thiết để sống lâu bởi gan chịu trách nhiệm phân phối dinh dưỡng và loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể.

Điều kiện có thể cấy ghép gan

Xơ gan hoặc tổn thương gan nghiêm trọng không hồi phục là những lý do phổ biến cho việc tại sao một người trưởng thành cần phải cấy ghép gan. Những bệnh nhân bị tổn thương gan nghiêm trọng do nghiện rượu, viêm gan mãn tính và ung thư có thể cần thay một lá gan mới. Trẻ em gặp các vấn đề về túi mật hoặc tiêu hóa cũng có thể tiến hành phẫu thuật.

Nhân viên y tế sẽ cân nhắc về các yếu tố sau để quyết định bạn có đủ điều kiện phẫu thuật hay không:

  • Mức độ nghiêm trọng của bệnh
  • Tiền sử viêm phổi và các nhiễm trùng khác
  • Các tình trạng thể chất nói chung
  • Tình trạng về tâm lý
  • Mức độ ủng hộ của gia đình và bạn bè

Quá trình chờ cấy ghép

 Khi Trung tâm chịu trách nhiệm về việc điều phối nguồn hiến tạng, ghép tạng và cấy ghép tạng xác định được rằng bạn đủ điều kiện để cấy ghép gan, bạn sẽ được có tên trong danh sách chờ ghép. Quá trình này được xác định bằng điểm số của mô hình bệnh gan giai đoạn cuối (MELD), và dựa chủ yếu và kết quả xét nghiệm máu và mô hình điều phối ghép tạng tại quốc gia bạn đang sinh sống. Những người có điểm cao nhất sẽ được ưu tiên hơn trong danh sách chờ.

Vì phẫu thuật có thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào sự tương thích với lá gan được hiến, nên thời gian chờ đợi của mỗi người sẽ khác nhau, phụ thuộc và kích thước cơ thể và nhóm máu. Bạn có thể thường xuyên phải xét nghiệm máu để cập nhật số điểm MELD và cập nhật vị trí trong danh sách chờ. Tại Mỹ, theo thống kê có khoảng hơn 16.000 bệnh nhân trong danh sách chờ tính đến năm 2012.

Tại Việt Nam, Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người của Bộ Y tế là đơn vị chịu trách nhiệm phối hợp với các bệnh viện có đủ điều kiện ghép tạng để xây dựng danh sách chờ ghép, điều phối nguồn tạng hiến tặng và chờ ghép.

Khi tìm được lá gan thích hợp

Chờ đợi để được cấy ghép gan là một quá trình dài, nhưng việc phẫu thuật sẽ diễn ra rất nhanh một khi tìm thấy lá gan tương thích. Lá gan tương thích có thể đến từ

  • Người hiến tặng đã chết não và có một lá gan khỏe mạnh
  • Người hiến tặng còn sống (phía bên phải của cơ quan hiến tặng sẽ được cấy ghép cho người nhận là người lớn, trong khí phía bên trái sẽ được dùng cho người nhận là trẻ em)

Quá trình cấy ghép thông thường diễn ra trong khoảng từ 8-10 tiếng.

Quá trình hồi phục

Nhận cấy ghép chỉ là một phần của quá trình có một lá gan mới. Sau khi cấy ghép, bạn sẽ phải ở lại trong bệnh viện trung bình là 3 tuần. Trong khoảng thời gian này, bác sỹ sẽ lượng giá sự thành công của phẫu thuật cũng như xác định xem bạn có thể được chăm sóc tại nhà hay không.

Có thể sẽ mất đến 1 năm để bạn có thể quay trở về cuộc sống bình thường. Hãy để bác sỹ biến nếu bạn có các vấn đề về tâm lý hoặc cảm xúc trước khi xuất viện.

Nguy cơ và biến chứng có thể xảy ra

Nguy cơ lớn nhất của việc cấy ghép gan chính là việc lá gan mới bị suy. Trong những trường hợp này, cơ thể bạn từ chối tiếp nhận lá gan mới, thường là do các lý do không thể xác định được.

Cấy ghép gan cũng có thể có nguy cơ nhiễm trùng rất cao, do đó, bạn nên tránh tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh hoặc tiếp xúc với người bệnh sau khi về nhà.

Các biến chứng khác có thể xảy ra bao gồm:

  • Tăng cân
  • Tăng huyết áp
  • Tiểu đường
  • Loãng xương
  • Ung thư da (và các loại ung thư khác)

Các thống kê về tuổi thọ

Cấy ghép gan cũng có thể giúp bạn tăng tuổi thọ. Tuy nhiên, nên nhớ rằng bạn cũng có thể sẽ không ở trong tình trạng khỏe mạnh mãi mãi, kể cả khi phẫu thuật thành công. Tại Mỹ, thống kê cho thấy có khoảng 75% bệnh nhân cấy ghép gan sống thêm ít nhất 5 năm sau phẫu thuật. Đôi khi, gan mới cấy ghép cũng có thể bị suy và tình trạng bệnh ban đầu của bạn có thể sẽ quay trở lại.

Việc để bác sỹ theo dõi một khoảng thời gian dài sau phẫu thuật là rất quan trọng để phát hiện ra những vấn đề tiềm ẩn có thể xảy ra. Thường xuyên xét nghiệm máu và dùng thuốc chống thải ghép cũng là những cách làm phổ biến.

Mẹo để có lá gan khỏe mạnh

Sau khi cấy ghép gan, bác sỹ sẽ khuyên bạn nên có những thay đổi về lối sống, bao gồm việc thường xuyên luyện tập thể dục thể thao và duy trì bữa ăn lành mạnh.  Bạn cũng có thể áp dụng những thói quen này trong bất cứ giai đoạn nào để tăng cường sức khỏe.

Bạn cũng có thể hạn chế các yếu tố dẫn đến các bệnh về gan như:

  • Lạm dụng rượu bia
  • Hút thuốc lá
  • Dùng quá liều paracetamol
  • Cholesterol tăng cao
Bình luận
Tin mới
  • 26/04/2025

    Cách xác định và điều trị hành vi chống đối xã hội ở trẻ em

    Các hành vi tiêu cực và chống đối xã hội có thể được quản lý, nhưng nếu không được can thiệp kịp thời, nó có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng hơn ở tuổi trưởng thành.

  • 25/04/2025

    Quà vặt bủa vây cổng trường không thể xem là…chuyện vặt

    “Xiên bẩn”- món quà vặt không còn xa lạ với nhiều người, nhất là trẻ em. Với mức giá chỉ từ 2.000 đồng/xiên nhưng tiềm ẩn đầy nguy cơ có hại cho sức khỏe. Từ lâu, câu chuyện quà vặt ở cổng trường không thể xem là… chuyện nhỏ.

  • 25/04/2025

    Tại sao ngộ độc thức ăn nhiễm vi khuẩn tụ cầu vàng lại nguy hiểm tính mạng?

    Ngộ độc thực phẩm do nhiễm vi khuẩn tụ cầu vàng là một trong những ngộ độc có thể nguy hiểm đến tính mạng nếu không được bù dịch đúng cách và điều trị kịp thời.

  • 25/04/2025

    Giảm áp lực, vượt qua căng thẳng mùa thi

    Sức khỏe tinh thần của trẻ em trong mùa thi là một vấn đề đáng quan tâm hàng đầu, đặc biệt khi căng thẳng và áp lực học tập ngày càng gia tăng. Bài viết này sẽ đi sâu vào tìm hiểu nguyên nhân gây căng thẳng cho trẻ, biểu hiện của stress và các phương pháp giúp trẻ giảm căng thẳng, thư giãn tinh thần để đạt kết quả tốt nhất trong mùa thi.

  • 24/04/2025

    Các bước dưỡng da giảm nếp nhăn từ tuổi 30

    Một làn da căng mịn, ít nếp nhăn hoàn toàn có thể đạt được nếu bạn chăm sóc đúng cách và kiên trì...

  • 24/04/2025

    Phình đại tràng do nhiễm độc là gì?

    Phình đại tràng do nhiễm độc là một bệnh lý hiếm gặp nhưng lại là một bệnh nguy hiểm. Bạn có thể mắc bệnh này nếu bạn bị viêm đại tràng nghiêm trọng và cần tích cực điều tri sớm để tránh các chất độc bắt đầu rò rỉ vào máu của bạn và gây nguy hiểm. Cùng tìm hiểu về chứng bệnh này qua bài viết sau đây!

  • 23/04/2025

    Nám da có trị hết hẳn được không?

    Nám da là tình trạng da liễu phổ biến, đặc biệt ở phụ nữ. Nám da gây ra các mảng da sẫm màu, thường xuất hiện ở mặt, trán... Có thể điều trị nám hết hẳn hay không còn tùy vào tình trạng nám khác nhau cũng như phương pháp điều trị.

  • 23/04/2025

    Tìm hiểu về MCT – chất béo giúp trẻ tăng cân hiệu quả

    MCT – viết tắt của Medium-Chain Triglycerid – là chất béo có độ dài trung bình, có trong các thực phẩm hàng ngày. MCT được ứng dụng rộng rãi trong các sản phẩm thực phẩm, đặc biệt là các sản phẩm sữa bởi tính hữu ích đối với sức khỏe, đặc biệt trong dinh dưỡng cho trẻ nhỏ, trẻ nhẹ cân hay suy dinh dưỡng. Bài viết dưới đây sẽ giúp hiểu rõ hơn về MCT và hiệu quả của bổ sung MCT giúp tăng cân ở trẻ nhẹ cân, suy dinh dưỡng.

Xem thêm