Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hiểu thêm về cấy ghép gan

Cấy ghép gan là biện pháp điều trị cuối cùng. Cấy ghép gan có thể cứu sống bạn khi gan của bạn không còn hoạt động nữa. Cấy ghép gan bao gồm việc phẫu thuật loại bỏ toàn bộ gan và sau đó thay thế bằng một lá gan khỏe mạnh được hiến tặng.

Có một lá gan khỏe mạnh là rất cần thiết để sống lâu bởi gan chịu trách nhiệm phân phối dinh dưỡng và loại bỏ chất độc ra khỏi cơ thể.

Điều kiện có thể cấy ghép gan

Xơ gan hoặc tổn thương gan nghiêm trọng không hồi phục là những lý do phổ biến cho việc tại sao một người trưởng thành cần phải cấy ghép gan. Những bệnh nhân bị tổn thương gan nghiêm trọng do nghiện rượu, viêm gan mãn tính và ung thư có thể cần thay một lá gan mới. Trẻ em gặp các vấn đề về túi mật hoặc tiêu hóa cũng có thể tiến hành phẫu thuật.

Nhân viên y tế sẽ cân nhắc về các yếu tố sau để quyết định bạn có đủ điều kiện phẫu thuật hay không:

  • Mức độ nghiêm trọng của bệnh
  • Tiền sử viêm phổi và các nhiễm trùng khác
  • Các tình trạng thể chất nói chung
  • Tình trạng về tâm lý
  • Mức độ ủng hộ của gia đình và bạn bè

Quá trình chờ cấy ghép

 Khi Trung tâm chịu trách nhiệm về việc điều phối nguồn hiến tạng, ghép tạng và cấy ghép tạng xác định được rằng bạn đủ điều kiện để cấy ghép gan, bạn sẽ được có tên trong danh sách chờ ghép. Quá trình này được xác định bằng điểm số của mô hình bệnh gan giai đoạn cuối (MELD), và dựa chủ yếu và kết quả xét nghiệm máu và mô hình điều phối ghép tạng tại quốc gia bạn đang sinh sống. Những người có điểm cao nhất sẽ được ưu tiên hơn trong danh sách chờ.

Vì phẫu thuật có thành công hay không phụ thuộc rất nhiều vào sự tương thích với lá gan được hiến, nên thời gian chờ đợi của mỗi người sẽ khác nhau, phụ thuộc và kích thước cơ thể và nhóm máu. Bạn có thể thường xuyên phải xét nghiệm máu để cập nhật số điểm MELD và cập nhật vị trí trong danh sách chờ. Tại Mỹ, theo thống kê có khoảng hơn 16.000 bệnh nhân trong danh sách chờ tính đến năm 2012.

Tại Việt Nam, Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người của Bộ Y tế là đơn vị chịu trách nhiệm phối hợp với các bệnh viện có đủ điều kiện ghép tạng để xây dựng danh sách chờ ghép, điều phối nguồn tạng hiến tặng và chờ ghép.

Khi tìm được lá gan thích hợp

Chờ đợi để được cấy ghép gan là một quá trình dài, nhưng việc phẫu thuật sẽ diễn ra rất nhanh một khi tìm thấy lá gan tương thích. Lá gan tương thích có thể đến từ

  • Người hiến tặng đã chết não và có một lá gan khỏe mạnh
  • Người hiến tặng còn sống (phía bên phải của cơ quan hiến tặng sẽ được cấy ghép cho người nhận là người lớn, trong khí phía bên trái sẽ được dùng cho người nhận là trẻ em)

Quá trình cấy ghép thông thường diễn ra trong khoảng từ 8-10 tiếng.

Quá trình hồi phục

Nhận cấy ghép chỉ là một phần của quá trình có một lá gan mới. Sau khi cấy ghép, bạn sẽ phải ở lại trong bệnh viện trung bình là 3 tuần. Trong khoảng thời gian này, bác sỹ sẽ lượng giá sự thành công của phẫu thuật cũng như xác định xem bạn có thể được chăm sóc tại nhà hay không.

Có thể sẽ mất đến 1 năm để bạn có thể quay trở về cuộc sống bình thường. Hãy để bác sỹ biến nếu bạn có các vấn đề về tâm lý hoặc cảm xúc trước khi xuất viện.

Nguy cơ và biến chứng có thể xảy ra

Nguy cơ lớn nhất của việc cấy ghép gan chính là việc lá gan mới bị suy. Trong những trường hợp này, cơ thể bạn từ chối tiếp nhận lá gan mới, thường là do các lý do không thể xác định được.

Cấy ghép gan cũng có thể có nguy cơ nhiễm trùng rất cao, do đó, bạn nên tránh tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh hoặc tiếp xúc với người bệnh sau khi về nhà.

Các biến chứng khác có thể xảy ra bao gồm:

  • Tăng cân
  • Tăng huyết áp
  • Tiểu đường
  • Loãng xương
  • Ung thư da (và các loại ung thư khác)

Các thống kê về tuổi thọ

Cấy ghép gan cũng có thể giúp bạn tăng tuổi thọ. Tuy nhiên, nên nhớ rằng bạn cũng có thể sẽ không ở trong tình trạng khỏe mạnh mãi mãi, kể cả khi phẫu thuật thành công. Tại Mỹ, thống kê cho thấy có khoảng 75% bệnh nhân cấy ghép gan sống thêm ít nhất 5 năm sau phẫu thuật. Đôi khi, gan mới cấy ghép cũng có thể bị suy và tình trạng bệnh ban đầu của bạn có thể sẽ quay trở lại.

Việc để bác sỹ theo dõi một khoảng thời gian dài sau phẫu thuật là rất quan trọng để phát hiện ra những vấn đề tiềm ẩn có thể xảy ra. Thường xuyên xét nghiệm máu và dùng thuốc chống thải ghép cũng là những cách làm phổ biến.

Mẹo để có lá gan khỏe mạnh

Sau khi cấy ghép gan, bác sỹ sẽ khuyên bạn nên có những thay đổi về lối sống, bao gồm việc thường xuyên luyện tập thể dục thể thao và duy trì bữa ăn lành mạnh.  Bạn cũng có thể áp dụng những thói quen này trong bất cứ giai đoạn nào để tăng cường sức khỏe.

Bạn cũng có thể hạn chế các yếu tố dẫn đến các bệnh về gan như:

  • Lạm dụng rượu bia
  • Hút thuốc lá
  • Dùng quá liều paracetamol
  • Cholesterol tăng cao
Bình luận
Tin mới
  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

Xem thêm