Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Gene kiểm soát, chi phối nhiều yếu tố trong cuộc sống

Gene không chỉ có vai trò xác định các đặc trưng của cơ thể của mỗi chúng ta, mà còn ảnh hưởng đến nhiều yếu tố khác của cơ thể như thói quen chi tiêu, sở thích ăn uống...

Gene kiểm soát việc thích ăn chất béo và đường

Tại sao một số người lại thích ăn đồ ngọt, chất béo? Các nhà khoa học từ Đại học Cambridge đã chỉ ra rằng, một số đột biến gene có thể khiến bạn chọn thực phẩm giàu chất béo trong vô thức. Nghĩa là ngay chính bạn cũng không nhận ra được điều đó. Tác giả Sadaf Farooqi cùng đồng nghiệp đã tuyển chọn nhóm tham gia gồm: những người béo phì, người gầy và người béo phì nhưng sở hữu thêm gene đột biến MC4R. Kết quả cho thấy, cả ba nhóm ứng viên ăn cùng một lượng cà ri như nhau nhưng nhóm có đột biến gene MC4R lựa chọn ăn món cà ri nhiều béo gần gấp đôi so với người gầy. Điều này cũng xảy ra tương tự với đường.

gene-kiem-soat-chi-phoi-nhieu-yeu-to-trong-cuoc-song-1

Gene ảnh hưởng đến nhiều yếu tố: chi tiêu, sở thích ăn uống...

Chi tiêu và đầu tư

Các nhà nghiên cứu Stephan Siegel và Henrik Cronqvist đã phát hiện ra rằng, gene của chúng ta quyết định thói quen chi tiêu, tiết kiệm và đầu tư. Trong quá trình phân tích gene và thói quen sinh hoạt của 15.000 cặp sinh đôi, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng, các cặp sinh đôi có thói quen chi tiêu tương tự nhau ngay cả khi họ không sống cùng nhau. Theo hai nhà khoa học trên, cha mẹ và kinh nghiệm chi tiêu của cha mẹ thường ảnh hưởng đến con cái cho tới khi 25 tuổi. Ở tuổi 40, các gene bên trong cơ thể khởi động và ảnh hưởng đến các con người chi tiêu và tiết kiệm ở họ. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, gene ảnh hưởng đến việc chúng ta sẵn sàng chấp nhận rủi ro trong kinh doanh hay gene cũng khiến chúng ta chi tiêu tiết kiệm hơn. Chỉ có 25% người có gene khiến họ chi tiêu ít hơn, phần còn lại là những người sở hữu gene khiến họ chi tiêu nhiều hơn.

Sợ rắn, nhện, người sói

Có những người có nỗi sợ bẩm sinh đối với các loài vật như rắn, nhện, sói... thậm chí ngay cả những em bé sơ sinh chưa nhận thức được thế giới xung quanh cũng có nỗi sợ này. Trong hai nghiên cứu, một số em bé 6 tháng tuổi được cho xem ảnh bức tranh nhện và rắn, biểu hiện tâm lý của chúng cho thấy căng thẳng, lo lắng. Chúng không có biểu hiện này khi nhìn vào ảnh cá và hoa. Trong một nghiên cứu khác của các nhà khoa học tại Đại học Columbia, có 252 người nhanh chóng phát hiện ra nhện trong bức ảnh mặt dù hình ảnh con nhện đã bị che khuất phần nào hoặc làm mờ, làm méo. Chúng ta có một nỗi sợ bẩm sinh với loài sinh vật bò sát như rắn.

Ngủ

Trung bình con người cần ngủ khoảng 7 -8 giờ mỗi đêm. Những ai ngủ từ 5-6 giờ đều cảm thấy mệt mỏi, nếu thời gian ngủ như vậy kéo dài sẽ dẫn đến stress và các bệnh lý khác. Tuy nhiên, một nhóm người sở hữu gene Tyr362HIS cá biệt khiến họ chỉ cần ngủ vài tiếng mỗi đêm. Gene này còn có tên gọi khác là Thatcher được đặt theo tên của cựu Thủ tướng Anh Margaret Thatcher, người được biết đến với khả năng chỉ ngủ vài giờ mỗi đêm. Người sở hữu gene này cho thấy não bộ và cơ thể của họ vẫn hoàn toàn khỏe mạnh dù ngủ không đủ 7 giờ mỗi ngày.

Mua sắm

Mua sắm thường đi đôi với phụ nữ. Nhưng theo nhà nghiên cứu Geoffrey Miller, từ Đại học College London, Anh, đàn ông thường sở hữu gene mua sắm. Đàn ông cũng sở hữu gene này và họ thường đi đến các cửa hàng vì họ muốn phụ nữ nghĩ rằng họ giàu có và hấp dẫn. Sở hữu những món đồ đắt tiền có nghĩa là một người đàn ông đủ giàu để chăm sóc phụ nữ. Hàng ngàn năm trước, từ khi quần áo và các đồ trang sức thời trang chưa ra đời, nam giới đã biết mặc lên mình da động vật, vẽ hình lên cơ thể để thu hút phụ nữ. Khi xã hội ngày càng tiến bộ, nam giới bắt đầu thể hiện bản lĩnh của mình thông qua quần áo, xe hơi...

Ngoại tình

Theo thống kê, có 63% đàn ông và 40% phụ nữ có tính trăng hoa, dễ ngoại tình. Các nhà khoa học tại Đại học Queensland tìm thấy những người này đều có gene ngoại tình. Đó chính là thụ thể vasopressin, một hormon liên quan đến sự hình thành tình cảm dẫn đến hành vi tình dục với đối tác khác không phải là vợ hay chồng mình. Những người mang gene này có sự đồng cảm, có quan hệ gần gũi hơn với những người mà họ thấy hấp dẫn. Kết luận này được đưa ra sau khi các nhà khoa học tiến hành điều tra 7.400 cặp song sinh cùng trứng, giống hệt nhau từ 18 - 49 tuổi có bạn tình ngoài mối quan hệ vợ/chồng của họ.

Sáng tạo

Trưởng ngành di truyền học của Công ty deCode tại Ailen, ông Kari Stefanson và các đồng nghiệp phát hiện ra biến thể của cùng một gene nhất định của một người mắc cả hai bệnh rối loạn tâm thần và năng lực sáng tạo đặc biệt, gọi là rối loạn cảm ứng lưỡng cực (BAR). Có nghĩa là ai có gene này thì mắc cả hai chứng bệnh đó. Các nhà khoa học cũng phát hiện nhiều nhà thơ, nhạc sĩ thường có người nhà mắc bệnh tâm thần. Kiểm tra dữ liệu đối với 86.000 người Iceland, cả người bị bệnh tâm thần và người có sức khỏe bình thường, các nhà nghiên cứu đều tìm thấy các biến thể gene tương tự có mặt ở những người bệnh nhân tâm thần và một số thành viên của các ngành nghệ thuật và văn hóa. Các nhà khoa học cho rằng “năng lực sáng tạo xuất thần” có trong AND của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng và 20% trong số này có nguy cơ phát triển thành tâm thần phân liệt. Điều này lý giải tại sao nhiều thiên tài danh tiếng có những ứng xử khác thường trong cuộc sống và một số cũng bị rối loạn tâm thần nhẹ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Gen di truyền ảnh hưởng thế nào đến đứa con tương lai của bạn

H.Minh - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    7 thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn gừng

    Gừng thường được coi là nguyên liệu chính trong các phương pháp tự nhiên để giảm bớt các vấn đề về tiêu hóa. Mặc dù gừng là một lựa chọn tốt nhưng có một số loại thực phẩm khác có thể hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn.

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

Xem thêm