Bắt đầu dùng thuốc chống trầm cảm có thể là một bước quan trọng trong việc kiểm soát chứng rối loạn trầm cảm, nhưng việc tìm ra loại thuốc phù hợp đôi khi là một cách khó khăn. Bởi thuốc chống trầm cảm có thể gây ra tác dụng phụ khó chịu.
Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh, các chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) là loại thuốc chống trầm cảm được kê đơn rộng rãi nhất vì chúng gây ra ít tác dụng phụ hơn so với các loại thuốc chống trầm cảm khác như: thuốc ức chế tái hấp thu serotonin và norepinephrine (SNRI) hoặc thuốc chống trầm cảm ba vòng (TCA). Nhưng ngay cả với SSRI, tác dụng phụ vẫn rất phổ biến.
Tùy thuộc vào loại thuốc bạn đang dùng, các loại tác dụng phụ mà mỗi người mắc phải và thời gian kéo dài là khác nhau ở mỗi người. Một số nghiên cứu cho thấy rằng di truyền và mức độ trầm cảm có thể giải thích một phần lý do tại sao một số người dễ gặp phải các tác dụng phụ hơn những người khác.
Tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm là phổ biến, nhưng nhiều tác dụng phụ chỉ là tạm thời và biến mất khi tiếp tục sử dụng thuốc. Điều quan trọng là bạn phải tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị về bất kỳ tác dụng phụ nào mà bạn đang gặp phải và cùng nhau lập kế hoạch để kiểm soát chúng.
Nếu bạn bắt đầu dùng thuốc chống trầm cảm, bạn cần biết rằng một số tác dụng phụ hiếm gặp (nhưng nghiêm trọng), chẳng hạn như hội chứng serotonin (quá nhiều serotonin trong cơ thể) hoặc hạ natri máu (nồng độ natri thấp bất thường) có thể xảy ra. Tìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn gặp các tác dụng phụ như tăng kích thích, lú lẫn, mất phương hướng, co giật cơ, đổ mồ hôi, run rẩy, tiêu chảy, nhịp tim không đều, co giật hoặc bất tỉnh.
Dưới đây là 6 tác dụng phụ phổ biến mà những người dùng thuốc chống trầm cảm có thể gặp phải và cách bạn nên đối phó với từng tác dụng phụ.
Mặc dù mệt mỏi là triệu chứng phổ biến của bệnh trầm cảm nhưng nó cũng có thể là tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm, đặc biệt là trong vài tuần đầu tiên dùng thuốc. Đó là bởi vì một số loại thuốc chống trầm cảm, ví dụ như: doxepin, mirtazapine và trazodone có tác dụng an thần. Một số cách để giảm mệt mỏi gồm:
Một số người dùng thuốc chống trầm cảm có thể bị mất ngủ - một chứng rối loạn giấc ngủ khiến họ khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc. Đó là bởi vì một số thuốc chống trầm cảm, chẳng hạn như fluoxetine và venlafaxine có tác dụng kích hoạt và có thể làm gián đoạn giấc ngủ. Nghiên cứu cho thấy những tác động kích hoạt này có thể dẫn đến các triệu chứng hưng phấn thái quá, chẳng hạn như hiếu động thái quá, bốc đồng hoặc bồn chồn. Giống như buồn ngủ, chứng mất ngủ liên quan đến việc bắt đầu dùng thuốc chống trầm cảm sẽ tự biến mất sau một vài tuần. Nhưng trong thời gian chờ đợi, hãy cân nhắc thử các chiến lược sau để giảm bớt tác dụng phụ này:
Nếu bạn mới bắt đầu dùng một số loại thuốc chống trầm cảm, chẳng hạn như SSRI thì chúng có thể dẫn đến đau bụng, với các triệu chứng từ buồn nôn đến tiêu chảy hoặc táo bón. Lý do khiến điều này xảy ra là bởi 95% serotonin được sản xuất từ ruột và dùng thuốc sẽ gây ra tình trạng dư thừa quá nhiều serotonin trong ruột. Từ đó khiến các tế bạo trong ruột bị kích thích nhiều hơn
Một số lời khuyên hữu ích để làm dịu cơn đau dạ dày bao gồm:
Một số nhóm thuốc chống trầm cảm như SSRI có thể tạm thời khiến bạn cảm thấy lo lắng nhiều hơn. Theo một nghiên cứu, điều này xảy ra là bởi vì serotonin - hóa chất trong não chịu ảnh hưởng của SSRIs nên tạm thời kích hoạt một phần não liên quan đến lo lắng và sợ hãi. Mặc dù nghiên cứu này được thực hiện trên chuột, nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng hiệu ứng này cũng có thể xảy ra ở người. Một số loại thuốc chống trầm cảm cũng có thể có tác dụng kích thích khiến bạn cảm thấy không thể ngồi yên hoặc thư giãn. Một số lời khuyên có thể giúp bạn thư giãn hơn, bao gồm:
Nhiều người dùng thuốc chống trầm cảm gặp phải các tác dụng phụ như giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương hoặc chậm đạt cực khoái. Điều này có thể xảy ra vì SSRI và các thuốc chống trầm cảm khác ảnh hưởng đến serotonin, chẳng hạn như SNRI, cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ testosterone của cơ thể, làm tăng ham muốn và dopamine có liên quan đến việc đạt được cực khoái.
Đọc thêm bài viết: 9 loại thực phẩm dễ gây dị ứng
Bạn có thể xem xét các lời khuyên để đối phó với các tác dụng phụ về tình dục:
Một số thuốc chống trầm cảm như SSRI có liên quan đến việc tăng hoặc giảm cảm giác thèm ăn, đôi khi dẫn đến tăng hoặc giảm cân. Hãy xem xét các lời khuyên sau đây nếu bạn cảm thấy thèm ăn hoặc thay đổi cân nặng:
Cần làm gì nếu tác dụng phụ vẫn còn?
Nếu gần đây bạn mới bắt đầu dùng thuốc chống trầm cảm và đang gặp tác dụng phụ, bạn có thể cảm thấy khó chịu hoặc thậm chí chán nản vì không cảm thấy tình trạng cải thiện. Bạn có thể muốn ngừng uống thuốc hoàn toàn, nhưng điều quan trọng là bạn không nên làm như vậy. Việc ngừng thuốc chống trầm cảm đột ngột có thể khiến các triệu chứng trầm cảm quay trở lại hoặc gây ra các triệu chứng giống như cai nghiện.
Thông thường, cơ thể bạn chỉ cần thời gian để thích nghi với thuốc chống trầm cảm, đó là lý do tại sao bạn phải cho thuốc đủ thời gian để phát huy tác dụng. Bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị về các tác dụng phụ mà bạn đang gặp phải để có các phương án điều trị phù hợp, giúp bạn cảm thấy tốt hơn khi dùng thuốc chống trầm cảm.
Một số lời khuyên hữu ích mà bạn có thể thực hiện gồm
Sau khi cân nhắc những ưu và nhược điểm của việc ngừng dùng thuốc chống trầm cảm để chuyển sang một lựa chọn điều trị khác, bác sĩ có thể giúp bạn giảm dần thuốc một cách an toàn trong vài tuần.
Có một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, khoa học sẽ giúp bạn có sức khỏe tốt hơn. Tham khảo dịch vụ khám, tư vấn dinh dưỡng tại Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam. Đặt lịch khám TẠI ĐÂY hoặc Hotline 0935 18 3939/ 024 3633 5678
Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?
Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.
Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.
Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?
Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn
Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.
Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.
Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.