Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dị ứng môi trường là gì?

Dị ứng với môi trường là một phản ứng miễn dịch đối với thứ gì đó trong môi trường xung quanh thường vô hại trong các hoàn cảnh khác. Các triệu chứng của dị ứng môi trường ở mỗi người khác nhau nhưng triệu chứng chung bao gồm hắt hơi, ho và mệt mỏi.

Dị ứng với môi trường hơi khác so với dị ứng thực phẩm vì chúng không phải là phản ứng với thứ bạn đã ăn. Thay vào đó, dị ứng môi trường là phản ứng với các tác nhân bạn tiếp xúc trong môi trường xung quanh hoặc hít phải trong các hoạt động hàng ngày của bạn.

Triệu chứng

Các triệu chứng của dị ứng môi trường có thể tương tự như cảm lạnh, nhưng chúng không phải do cùng một thứ gây ra. Virus gây ra cảm lạnh trong khi dị ứng là một phản ứng do phản ứng của hệ thống miễn dịch với một số chất trong môi trường xung quanh bạn.

Một số triệu chứng của dị ứng môi trường bao gồm:

  • hắt xì
  • sổ mũi
  • khó thở
  • ngứa
  • đau đầu
  • thở khò khè
  • sự mệt mỏi

Nếu bạn bị hen suyễn, các triệu chứng của bạn thậm chí sẽ rất nghiêm trọng và thậm chí đe dọa tính mạng. Nếu bạn bị dị ứng theo mùa, các triệu chứng của bạn có thể sẽ năng lên trong một khoảng thời gian cụ thể trong năm.

Các chất gây dị ứng môi trường thông thường

Chất gây dị ứng là bất cứ thứ gì khiến hệ thống miễn dịch của bạn kích hoạt phản ứng dị ứng. Xác định các chất gây dị ứng của bạn là bước đầu tiên quan trọng để đưa ra kế hoạch điều trị. Năm chất gây dị ứng môi trường phổ biến nhất bao gồm.

Mạt bụi

Mạt bụi là một trong những chất gây dị ứng trong nhà phổ biến nhất. Chúng là những con bọ cực nhỏ thường sống trong đồ đạc và nệm trong nhà bạn. Nếu bạn bị dị ứng với mạt bụi, các triệu chứng của bạn có thể tồi tệ hơn trong những tháng mùa xuân và mùa hè. Đó là bởi vì mạt bụi thích môi trường ấm và ẩm ướt.

Phấn hoa

Phấn hoa là một chất gây dị ứng phổ biến khác. Nếu bạn bị dị ứng với phấn hoa, các triệu chứng hắt hơi, chảy nước mắt hoặc ngứa cổ họng của bạn có thể tồi tệ hơn khi phấn hoa tăng lên vào mùa xuân và cuối mùa thu.

Lông thú cưng

Lông thú và nước bọt của thú cưng là những chất gây dị ứng phổ biến. Các triệu chứng của dị ứng vật nuôi có thể bao gồm:

  • hắt xì
  • ngứa
  • ho khan
  • mề đay

Nấm mốc

Bào tử nấm mốc có thể gây ra các phản ứng dị ứng từ nhẹ đến nặng nếu bạn bị dị ứng nấm mốc. Các triệu chứng của dị ứng nấm mốc có thể bao gồm:

  • ho khan
  • khó thở
  • hắt xì
  • ngứa ngáy

Nấm mốc phát triển mạnh trong môi trường ẩm ướt, vì vậy các triệu chứng của bạn có thể tồi tệ hơn trong những tháng có thời tiết ẩm ướt. Nấm mốc cũng thường thấy ở tầng hầm và phòng tắm.

Khói thuốc lá

Khói thuốc lá được phát hiện có thể gây kích ứng và làm trầm trọng thêm các triệu chứng dị ứng ở nhiều người. Tránh hút thuốc và tiếp xúc với khói thuốc, đặc biệt nếu bạn bị dị ứng.

Làm thế nào để chẩn đoán dị ứng môi trường?

Nếu bạn nghĩ rằng bạn bị dị ứng với môi trường, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa dị ứng. Họ sẽ hỏi bạn các câu hỏi về các triệu chứng cũng như tiền sử bệnh tật và gia đình của bạn. Sử dụng thông tin này cùng với kết quả từ xét nghiệm dị ứng, họ có thể xác định các chất gây dị ứng cụ thể có thể gây ra các triệu chứng của bạn.

Các xét nghiệm dị ứng có thể bao gồm:

  • Test lẩy da
  • Xét nghiệm máu
  • Chế độ ăn kiêng loại trừ, nếu bác sĩ nghi ngờ bạn có chất gây dị ứng thực phẩm

Các xét nghiệm dị ứng xác định các chất gây dị ứng cụ thể gây ra các triệu chứng của bạn. Khi bác sĩ đã xác định được chất gây dị ứng của bạn, họ có thể đề xuất các loại thuốc và lựa chọn điều trị.

Các biện pháp khắc phục tại nhà và phòng ngừa

Ngăn ngừa tiếp xúc với chất gây dị ứng có thể là một trong những cách hiệu quả nhất để kiểm soát các triệu chứng của bạn và tạo ra một ngôi nhà không gây dị ứng. Bạn cũng có thể kiểm soát hoặc giảm các triệu chứng của mình bằng các biện pháp khắc phục tại nhà.

1. Sử dụng bộ lọc không khí

Bộ lọc không khí trong nhà có thể cải thiện chất lượng không khí trong nhà bằng cách giữ lại các chất gây dị ứng và ô nhiễm trước khi chúng xâm nhập vào nhà bạn.  Những người bị dị ứng với mạt bụi cũng ghi nhận sự cải thiện các triệu chứng, điều này cho thấy bộ lọc không khí đã cải thiện chất lượng cuộc sống trong quá trình nghiên cứu.

2. Chống dị ứng giường của bạn

Vỏ gối và vỏ nệm chống dị ứng cũng có thể được sử dụng để ngăn tiếp xúc với mạt bụi. Thói quen vệ sinh siêng năng bao gồm giặt ga trải giường và hút bụi hàng tuần cũng có thể giảm tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Đảm bảo rằng bạn giặt ga giường giường bằng nước nóng để loại bỏ tất cả các chất gây dị ứng. Hút bụi đệm trong khi giặt đồ cũng có thể giúp giảm mạt bụi và nếu bạn nuôi thú cưng, hãy cạo lông cho chúng

3. Đóng cửa sổ của bạn

Đóng cửa sổ của bạn có thể giúp giảm số lượng các chất gây dị ứng môi trường trong nhà của bạn, đặc biệt là vào những ngày có nhiều phấn hoa. Phần của ngôi nhà mà bạn nên thường xuyên mở cửa sổ, nếu có, là trong phòng tắm. Mở cửa sổ hoặc bật lỗ thông hơi trong phòng tắm sau khi tắm xong để giúp thoát ẩm và ngăn nấm mốc phát triển.

4. Không cho thú cưng vào phòng ngủ

Nếu bạn có nuôi thú cưng, hãy để chúng ra khỏi phòng ngủ của bạn. Vì bạn dành một thời gian dài trong phòng ngủ để ngủ, nên có ít chất gây dị ứng hơn có thể làm giảm các triệu chứng. Nó cũng có thể cải thiện giấc ngủ của bạn. Ngoài ra, hãy tắm cho thú cưng thường xuyên để giảm lượng lông tơ. Nếu thú cưng của bạn đi ra ngoài, tắm thường xuyên cũng có thể làm giảm nguy cơ chúng mang theo các chất gây dị ứng như phấn hoa.

5. Dùng probiotic

Các nhà nghiên cứu cho rằng có thể có mối liên quan giữa vi khuẩn đường ruột và bệnh dị ứng, bao gồm cả dị ứng theo mùa. Trong một nghiên cứu, những người tham gia dùng probiotic đã báo cáo các triệu chứng dị ứng theo mùa được cải thiện so với những người dùng giả dược. Tuy nhiên, những cải tiến được thấy có thể chỉ dành riêng cho một bộ men vi sinh thay vì tất cả các loại men vi sinh.

6. Dùng nước muối

Xịt mũi nước muối gần đây đã được phát hiện là một cách hiệu quả để kiểm soát các triệu chứng của dị ứng mạt bụi.

7. Thêm tinh dầu

Có thể dùng tinh dầu để hỗ trợ các phương pháp điều trị thông thường. Dầu hoa oải hương, cây trà và bạch đàn là những chất chống viêm và có thể giúp giảm tắc nghẽn và ngứa hoặc sưng mắt.

8. Thực hành tốt vệ sinh

Tắm sau khi ở ngoài trời có thể giúp loại bỏ các chất gây dị ứng khỏi cơ thể của bạn. Bạn cũng nên giặt quần áo của mình nếu bạn đang xúc đất trong sân hoặc cào lá. Điều đó có thể giúp ngăn chặn việc mang theo bào tử nấm mốc và phấn hoa vào nhà của bạn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tìm hiểu về chứng dị ứng rượu và đồ uống có cồn

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

  • 16/11/2025

    Kiểm soát dị ứng giao mùa: Bí quyết giảm triệu chứng và sống khỏe

    Mùa thu mang đến thời tiết mát mẻ và dễ chịu, nhưng sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm dao động và sự gia tăng các dị nguyên như phấn hoa, nấm mốc lại khiến đây trở thành mùa cao điểm của các bệnh dị ứng. Dị ứng giao mùa gây khó chịu, mệt mỏi và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách nhận biết, phòng ngừa và giảm triệu chứng dị ứng để có một mùa thu khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

Xem thêm