Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bảo vệ răng: ăn gì và không nên ăn gì?

Khi ăn các thực phẩm chứa tinh bột hoặc đường, cơ thể bạn không những được cung cấp năng lượng mà còn tạo điều kiện cho vi khuẩn trong khoang miệng phát triển. Những vi khuẩn này có thể lên men carbohydrate, tạo ra axit làm ăn mòn men răng, dẫn đến sâu răng và các bệnh về nướu.

Mảng bám răng là một lớp màng sinh học mỏng, dính, gần như vô hình, bao gồm vi khuẩn và các thành phần khác, bao phủ bề mặt của tất cả các răng. Khi đường hoặc tinh bột từ thực phẩm tiếp xúc với mảng bám, vi khuẩn sẽ lên men carbohydrate và tạo ra axit. Những axit này có thể tấn công men răng ngay sau khi bạn ăn, và nếu các cuộc tấn công này lặp đi lặp lại, lớp men bảo vệ răng sẽ dần bị phá hủy, dẫn đến sâu răng.

Ngoài ra, vi khuẩn trong mảng bám còn kích thích phản ứng viêm, gây tổn thương nướu, xương và các cấu trúc nâng đỡ răng, dẫn đến bệnh nướu răng.

Một số loại thực phẩm có thể làm tăng nguy cơ sâu răng, trong khi một số khác giúp giảm sự hình thành mảng bám. Dưới đây là những thực phẩm nên ưu tiên và những thực phẩm cần hạn chế để bảo vệ sức khỏe răng miệng.

Những thực phẩm có lợi cho răng miệng

1. Trái cây và rau củ giàu chất xơ

Theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA), thực phẩm giàu chất xơ giúp làm sạch răng và nướu, đồng thời kích thích tiết nước bọt – cơ chế bảo vệ tự nhiên quan trọng chống lại sâu răng và bệnh nướu răng. Nước bọt không chỉ trung hòa axit mà còn chứa canxi và phốt phát, giúp tái khoáng hóa men răng bị tổn thương do vi khuẩn.

2. Phô mai, sữa, sữa chua nguyên chất và các sản phẩm từ sữa

Phô mai là một thực phẩm kích thích tiết nước bọt hiệu quả. Ngoài ra, canxi và phốt phát có trong sữa, phô mai và các sản phẩm từ sữa giúp bổ sung khoáng chất, hỗ trợ quá trình tái tạo men răng, bảo vệ răng khỏi sự ăn mòn của axit.

Tìm hiểu 4 suy nghĩ sai lầm về sữa, phô mai, sữa chua cần tránh

3. Trà xanh và trà đen

Hai loại trà này chứa polyphenol có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn mảng bám, từ đó giảm thiểu quá trình sản sinh axit gây hại cho men răng. Nếu nước dùng để pha trà có chứa fluor, đây cũng là một nguồn cung cấp fluor hữu ích cho răng.

4. Thực phẩm có chứa fluor

Nước uống có fluor và các thực phẩm chế biến từ nước có fluor (như nước ép dạng bột không đường, súp khô) đều có lợi cho sức khỏe răng miệng. Một số thực phẩm chế biến sẵn, như gia cầm, hải sản và ngũ cốc dạng bột, cũng có thể cung cấp fluor giúp bảo vệ men răng.

Đọc thêm Sôcôla đen: Siêu thực phẩm cho sức khỏe răng miệng của bé

Những thực phẩm gây hại cho răng miệng

1. Kẹo và đồ ngọt dính

Các loại kẹo như caramel, kẹo que và kẹo dẻo chứa đường tinh luyện có khả năng bám dính lâu trên bề mặt răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn sản sinh axit gây sâu răng. Nếu ăn đồ ngọt, hãy ưu tiên những loại có thể tan nhanh trong miệng. Theo ADA, sô cô la – đặc biệt là sô cô la đen (70% cacao) – có thể bị rửa trôi khỏi răng nhanh hơn so với các loại kẹo khác và có một số lợi ích cho sức khỏe.

2. Thực phẩm giàu tinh bột dễ mắc kẹt trong răng

Các thực phẩm như bánh mì mềm, khoai tây chiên và bánh quy có thể bị mắc kẹt trong các kẽ răng, tạo điều kiện cho vi khuẩn lên men carbohydrate và sản sinh axit, gây sâu răng.

3. Nước ngọt có ga

Nước ngọt có ga là nguồn cung cấp đường bổ sung lớn, đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên. Không chỉ chứa lượng đường cao, các loại đồ uống này còn chứa axit photphoric và axit citric – hai thành phần có thể làm mòn men răng theo thời gian.

4. Các chất làm khô miệng

Rượu và một số loại thuốc có thể làm giảm tiết nước bọt, khiến khoang miệng mất đi cơ chế bảo vệ tự nhiên chống lại vi khuẩn. Nếu thuốc là nguyên nhân gây khô miệng, bạn nên tham khảo ý kiến nha sĩ về việc sử dụng nước súc miệng có fluoride hoặc gel fluoride để bảo vệ men răng.

Ăn uống để có hàm răng khỏe mạnh

Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ (ADA) khuyến nghị các thói quen ăn uống sau để giảm nguy cơ sâu răng từ thực phẩm:

  • Chỉ ăn thực phẩm có đường trong bữa ăn chính: Trong bữa ăn, cơ thể tiết ra nhiều nước bọt hơn, giúp trung hòa axit và rửa trôi các mảnh thức ăn, giảm tác động có hại của đường đối với răng.
  • Hạn chế ăn vặt giữa các bữa ăn: Nếu cần ăn vặt, hãy chọn thực phẩm bổ dưỡng. Sau đó, nhai kẹo cao su không đường để kích thích tiết nước bọt, giúp rửa sạch thức ăn và axit còn sót lại trong miệng.
  • Uống nhiều nước, đặc biệt là nước có fluoride: Nước có chứa fluoride giúp bảo vệ men răng và ngăn ngừa sâu răng. Nếu sử dụng nước đóng chai, hãy kiểm tra nhãn để đảm bảo nước có chứa fluoride.

Hãy đọc Vệ sinh răng miệng cho trẻ nhỏ

  • Duy trì thói quen chăm sóc răng miệng: Đánh răng hai lần mỗi ngày với kem đánh răng chứa fluoride. Dùng chỉ nha khoa ít nhất một lần mỗi ngày để loại bỏ mảng bám và thức ăn giữa các kẽ răng.
Trương Phan Hồng Hà - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 29/05/2025

    6 loại thực phẩm giúp lợi sữa khi cho con bú

    Chế độ ăn đủ chất dinh dưỡng không chỉ giúp sản xuất đủ sữa cho con bú mà còn đảm bảo bà mẹ sau sinh và em bé luôn khỏe mạnh.

  • 29/05/2025

    8 sai lầm khiến bệnh nấm chân trở nên tồi tệ hơn

    Rất nhiều người có bàn chân hay bị mồ hôi và ngứa ngáy khó chịu do bị nấm. Bệnh nấm rất phổ biến, có thể gây nứt nẻ, bong tróc da, châm chích hoặc bỏng rát. Nấm thường phát triển trong điều kiện nóng, ẩm, ví dụ như tất và giày ướt/có mồ hôi. Các loại thuốc bôi hoặc uống có thể làm giảm các triệu chứng và giúp bệnh tránh tái phát, tuy nhiên thói quen sinh hoạt và vệ sinh bàn chân của chúng ta lại rất quan trọng. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ những sai lầm phổ biến khiến bệnh nấm chân trầm trọng, và những điều bạn nên làm để ngăn ngừa tình trạng nhiễm nấm chân.

  • 28/05/2025

    Ăn sầu riêng có giảm cân không?

    Trái cây là thực phẩm có lợi cho việc giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ dồi dào, nhưng sầu riêng lại là một ngoại lệ, mặc dù nó cũng có hàm lượng chất xơ cao.

  • 28/05/2025

    Bảo vệ răng: ăn gì và không nên ăn gì?

    Khi ăn các thực phẩm chứa tinh bột hoặc đường, cơ thể bạn không những được cung cấp năng lượng mà còn tạo điều kiện cho vi khuẩn trong khoang miệng phát triển. Những vi khuẩn này có thể lên men carbohydrate, tạo ra axit làm ăn mòn men răng, dẫn đến sâu răng và các bệnh về nướu.

  • 27/05/2025

    Ngủ đủ giấc giúp phục hồi và tái tạo da như thế nào?

    Để có làn da đẹp từ bên trong, bên cạnh các biện pháp dinh dưỡng, tập luyện thường xuyên thì không thể bỏ qua vai trò của giấc ngủ bởi đây chính là thời gian cơ thể và làn da phục hồi, tái tạo.

  • 27/05/2025

    Chăm sóc da mùa hè: Bảo vệ và nuôi dưỡng làn da khỏe mạnh

    Mùa hè là thời điểm chúng ta được tận hưởng những ngày nắng ấm áp, những chuyến du lịch biển đầy thú vị. Tuy nhiên, đây cũng là lúc làn da phải đối mặt với nhiều thử thách từ ánh nắng mặt trời, khói bụi và các yếu tố môi trường khác. Việc chăm sóc da đúng cách trong mùa hè là vô cùng quan trọng để duy trì làn da khỏe mạnh, tươi trẻ và tránh những tổn thương không đáng có.

  • 26/05/2025

    7 lý do để thêm gạo lứt vào chế độ ăn uống

    Việc bổ sung gạo lứt vào chế độ ăn uống mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đây là loại ngũ cốc nguyên hạt cung cấp các vitamin và khoáng chất thiết yếu, hỗ trợ kiểm soát cân nặng...

  • 26/05/2025

    VIAM Clinic tưng bừng mừng Tết thiếu nhi: Quà của bé, mẹ cũng mê

    Từ ngày 26/5 đến hết 6/6/2025, Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM khởi động chương trình quà tặng đặc biệt mùa Tết Thiếu nhi dành riêng cho các khách nhí – như một lời chúc sức khỏe, niềm vui và thật nhiều yêu thương!

Xem thêm