Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bạn biết gì về dậy thì trễ?

Nhiều trẻ bước vào tuổi dậy thì muộn và luôn mang tâm lý hoang mang lo lắng sao mãi mình không là người lớn.

Dậy thì là thời gian khi cơ thể bạn thay đổi để phát triển từ một đứa trẻ trở thành người lớn. Bạn sẽ biết được cơ thể mình trải qua thời kì trưởng thành khi cảm nhận được những thay đổi ở cơ thể trong một giai đoạn nhất định của cuộc đời.

Ở nữ giới, ngực, lông mu và một số bộ phận khác sẽ thay đổi. Bạn sẽ nhận thấy mình bắt đầu có chu kỳ kinh nguyệt – một dấu ấn quan trọng ở nữ giới. Nhìn chung, toàn bộ hình dạng cơ thể sẽ có sự biến đổi: hông mở rộng hơn và cơ thể dần trở nên mềm mại hơn.

Ở nam giới, hệ thống lông mu và lông mặt bắt đầu phát triển, tinh hoàn và dương vật trở lên lớn hơn. Cơ thể cũng có nhiều sự thay đổi: vai mở rộng hơn và cơ thể trở nên cơ bắp hơn.

Những thay đổi này gây ra bởi tác động của hormone giới tính (testosterone ở nam và estrogen ở nữ) đã bắt đầu tăng lên với số lượng lớn so với trước đây.

Dây thì thường kéo dài một vài năm và khoảng tuổi từ lúc bắt đầu đến lúc kết thúc thường thay đổi. Nó thường bắt đầu vào khoảng từ 7 đến 13 tuổi ở nữ giới và từ 9 đến 15 tuổi ở nam giới, có thể sớm hơn hoặc muộn hơn ở với một số người.  Việc thay đổi độ tuổi là rất bình thường. Tuy nhiên có những người đã trải qua giai đoạn này mà không có bất kỳ dấu hiệu nào của cơ thể thay đổi. Vấn đề này gọi là dậy thì trễ.

Nguyên nhân gây ra dậy thì trễ?

Dậy thì có thể bị trì hoãn bởi một vài nguyên nhân dưới đây:

Thông thường, vấn đề này chịu ảnh hưởng từ gia đình. Nam giới hoặc nữ giới có thể nhận thấy rằng cha mẹ, chú, dì, anh chị em ruột hoặc họ hàng cũng phát triển muộn hơn bình thường. Điều này gọi là sự chậm trễ thể chất (hoặc chậm nở hoa), thông thường không cần đến bất kỳ sự hỗ trợ điều trị nào. Những đứa trẻ này cuối cùng cũng sẽ phát triển, chỉ là chậm hơn so với bạn bè cùng trang lứa.

Các vấn đề về y học cũng có thể gây ra sự chậm trễ trong dậy thì. Ở một số người mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường, các bệnh về thận, xơ nang hoặc thậm chí hen suyễn có thể trải qua giai đoạn dậy thì muộn hơn bởi bệnh tật làm cho cơ thể họ khó phát triển hơn so với bình thường. Việc điều trị thích hợp và kiểm soát tốt hơn những tình trạng này có thể giúp việc trì hoãn dậy thì ít có khả năng xảy ra.

Suy dinh dưỡng, không có đủ thức ăn hoặc không được bổ sung các chất dinh dưỡng thích hợp cũng có thể làm dậy thì trễ so với những người ăn một chế độ dinh dưỡng lành mạnh, cân bằng. Ví dụ, thanh thiếu niên bị rối loạn ăn uống, chán ăn thường giảm cân quá nhiều đến nỗi cơ thể họ không thể phát triển đúng cách. Các cô gái cực kỳ tích cực tham gia thể dục thể thao có thể phải trải qua giai đoạn dậy thì chậm trễ bởi mức độ tập thể dục sẽ khiến cho cơ thể của họ nhiều cơ. Trong khi đó cơ thể bé gái đòi hỏi một lượng chất béo nhất định trước khi đi qua tuổi dậy thì hoặc có kinh nguyệt.

Trì hoãn dậy thì cũng có thể xảy ra do các vấn đề ở tuyến yên hoặc tuyến giáp. Các tuyến này tạo ra các kích thích tố quan trọng cho sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể.

Nhiễm sắc thể cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng bình thường của cơ thể. Một số người không trải qua tuổi dậy thì vào thời điểm bình thường bởi gặp phải các vấn đề với nhiễm sắc thể. Hội chứng Turner là một ví dụ điển hình về rối loạn nhiễm sắc thể. Nó xảy ra khi một trong hai nhiễm sắc thể X của người phụ nữ mất đi hoặc gặp bất thường. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển của buồng trứng và sản xuất hormone giới tính. Phụ nữ có hội chứng Turner không được điều trị thường thấp hơn, khả năng sinh sản kém hơn và có nhiều gặp vấn đề y tế hơn so với bình thường.

Nam giới mắc bệnh Klinefelter sinh ra thường có thêm 1 nhiễm sắc thể X (cấu tạo XXY thay vì XY như bình thường). Vấn đề này có thể làm chậm hơn sự phát triển của hệ sinh dục.

Thông tin chi tiết tham khảo thêm tại: Nguyên nhân và hậu quả của dậy thì sớm

Ths.Lê Thanh Hà - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Kidshealth.org
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm