Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

7 sai lầm trong sử dụng kháng sinh

Giới chức y tế và các nhà khoa học Mỹ vừa thông báo, đã ghi nhận trường hợp đầu tiên mắc siêu vi khuẩn kháng tất cả mọi loại kháng sinh...

7 sai lầm trong sử dụng kháng sinh

Giới chức y tế và các nhà khoa học Mỹ vừa thông báo, đã ghi nhận trường hợp đầu tiên mắc siêu vi khuẩn kháng tất cả mọi loại kháng sinh và cảnh báo sự lây lan của siêu vi khuẩn này sẽ khởi đầu cho “một cơn ác mộng” về đại dịch nhiễm khuẩn vô phương cứu chữa của loài người. Một trong những nguyên nhân của tình trạng này lại là những nhận thức sai lầm của cộng đồng về vấn đề kháng sinh đang khiến “cơn ác mộng” trở nên tồi tệ.

1. Chọn đúng thuốc thì không xảy ra kháng kháng sinh?

Điều này hoàn toàn sai lầm. Kháng kháng sinh xảy ra dưới sự chi phối của chọn lọc tự nhiên như Darwin đã đề xuất trong Thuyết tiến hóa. Vi khuẩn trong hàng ngàn năm kể từ khi ra đời đã phải tự bảo vệ mình khỏi các chất hóa học được sản sinh bởi các vi khuẩn khác và nấm. Năm 1928, Alexander Fleming đã phát hiện ra penicillin và chúng ta chỉ gọi những chất hóa học đó là kháng sinh. Vì vậy, có thể hiểu rằng, kháng kháng sinh đã xuất hiện trước khi loài người phát minh ra thuốc kháng sinh. Các vi khuẩn phải hình thành khả năng kháng cự để sống sót và tồn tại sau cuộc tấn công bằng kháng sinh dù loại kháng sinh này đến từ các viên thuốc hay từ nấm. Bất cứ khi nào chúng ta sử dụng một loại thuốc kháng sinh, quá trình kháng kháng sinh vẫn xảy ra ở vi khuẩn. Việc bạn chọn một loại thuốc kháng sinh tốt hơn, với liều cao hơn chỉ giết chết các chủng vi khuẩn đang gây bệnh chưa hình thành khả năng kháng nó.

Tuy nhiên, nếu chẳng may tồn tại những vi khuẩn đã kháng thuốc, chúng sẽ tiếp tục sống sót và sinh sôi nảy nở. Các vi khuẩn có thể trao đổi khả năng kháng thuốc với nhau, nhân rộng hoặc có thể gây ra nhiễm khuẩn ở người được điều trị hoặc xâm nhập vào da và cơ thể của bệnh nhân khác. Đây là một trong những cách mà các vi khuẩn kháng thuốc lây lan, đặc biệt tại các cơ sở y tế, khi các y bác sĩ, nhân viên y tế không tuân thủ tốt các quy định về vệ sinh..

Nhận thức sai lầm của cộng đồng về thuốc kháng sinh đang tiếp tay cho vi khuẩn kháng thuốc.

2. Cơ thể đang trở nên kháng thuốc

Lỗi không phải ở cơ thể bạn mà do vi khuẩn. Do đó, không thể quan niệm rằng nếu chúng ta thay đổi điều gì đó trên cơ thể sẽ giúp chúng ta vượt qua sự kháng thuốc. Đối tượng mà bạn cần tác động đó chính là vi khuẩn.

3. Kháng sinh điều trị tốt cảm lạnh và cúm

Kháng sinh chỉ hoạt động chống lại vi khuẩn. Trong khi đó, cảm lạnh và cúm gây ra bởi virut, các loại này chống lại kháng sinh và dùng kháng sinh để điều trị sẽ không hiệu quả. Chúng ta càng lạm dụng kháng sinh sẽ khiến vi khuẩn kháng thuốc càng sinh sôi và lây lan. Việc sử dụng kháng sinh bừa bãi là nguyên nhân lớn nhất khiến gia tăng loại vi khuẩn kháng kháng sinh trên toàn thế giới. Kết quả việc sử dụng kháng sinh để điều trị cảm lạnh và cúm đó là tự làm hại cơ thể mình do các tác dụng phụ của kháng sinh; gây ảnh hưởng cho gia đình và xã hội khi tăng cơ hội kháng thuốc cho vi khuẩn.

4. Dừng kháng sinh trong những ngày cuối điều trị

Nhiều người đang mắc phải lỗi sai lầm nghiêm trọng này, tạo điều kiện cho vi khuẩn kháng kháng sinh phát triển. Trong quá trình điều trị, họ tin rằng mình có thể giảm liều hoặc ngưng hẳn việc sử dụng thuốc trong những ngày cuối khi đã cảm thấy khỏe hơn. Tuy nhiên, thực tế là bạn chỉ đánh giá tình trạng sức khỏe mình theo cảm tính. Các triệu chứng thường được cải thiện trước một khoảng thời gian, khi các vi khuẩn đã bị tiêu diệt và xử lý. Nếu tự ý giảm liều lượng hoặc cắt giảm thuốc, số lượng kháng sinh sẽ không đủ để tiêu diệt những vi khuẩn gây bệnh còn sót lại. Những vi khuẩn còn sót lại này có thể sẽ sinh sản và tái tạo lại quần thể. Kết quả là bạn sẽ bị tái phát bệnh sau một thời gian. Vì vậy, hãy tuân thủ theo phác đồ điều trị dành cho mình. Không tự ý giảm liều hoặc ngưng sử dụng kháng sinh mà không tham khảo ý kiến bác sĩ.

5. Sử dụng kháng sinh thừa của người khác khi chưa hết hạn

Việc sử dụng những viên thuốc còn thừa trong tủ thuốc của gia đình là không nên. Vì kháng sinh của người khác không đúng với liều lượng kháng sinh dành cho bạn, ngay cả khi cả hai được chẩn đoán giống nhau. Đồng thời, kháng sinh theo thời gian sẽ bị giảm hoạt tính và gây khả năng kháng khuẩn ở vi khuẩn.

6. Kháng kháng sinh chỉ xảy ra từ đợt điều trị thứ hai trở đi

Kháng kháng sinh có thể xảy ra bất cứ khi nào bạn sử dụng kháng sinh dù đó là lần đầu tiên bạn điều trị.

7. Kháng kháng sinh là lỗi của y tế

Việc kháng kháng sinh lan tràn ngày nay, không thể không nhắc đến trách nhiệm của các y bác sĩ và hệ thống y tế. Tuy nhiên, lỗi không hoàn toàn ở họ, ngay từ những ngày đầu penicillin được sản xuất, Alexander Flemming đã cảnh báo về một ngày những viên thuốc kháng sinh không còn tác dụng. Trong đó, nhận thức của cộng đồng trong sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi khiến tình trạng kháng kháng sinh trở nên tồi tệ như hiện nay. Vì vậy, ngay từ bây giờ, mỗi cá nhân phải ý thức lại và tìm hiểu việc sử dụng đúng thuốc kháng sinh tránh việc kháng kháng sinh.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Lạm dụng thuốc và hiểm hoạ kháng thuốc kháng sinh

Huệ Minh - Theo Sức khỏe & Đời sống/ Theconversation
Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

Xem thêm