Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vắc xin phòng ngừa Rotavirus (RV)

Rotavirus là loại virus hình khối cầu, có khả năng gây tử vong này gây ra tình trạng viêm dạ dày ruột cấp tính nghiêm trọng với tiêu chảy và nôn mửa, chủ yếu ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. May mắn thay, có hai loại vắc xin rotavirus có thể bảo vệ trẻ em khỏi căn bệnh này.


Nhiễm trùng Rotavirus là vấn đề lớn như thế nào?

Trước khi có vắc xin rotavirus, nhiễm rotavirus là nguyên nhân gây ra 200.000 lượt cấp cứu, 55.000 ca nhập viện và 60 đến 65 ca tử vong mỗi năm tại Hoa Kỳ. Trên toàn thế giới, đây là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nặng ở trẻ nhỏ, dẫn đến 2 triệu ca nhập viện và hơn 500.000 ca tử vong ở trẻ em từ 5 tuổi trở xuống mỗi năm. Trẻ lớn hơn và người lớn cũng có thể bị nhiễm virus, nhưng bệnh thường nhẹ hơn.

Bệnh do Rotavirus rất dễ lây lan. Vi khuẩn có trong phân của người bị nhiễm bệnh và có thể tồn tại trong thời gian dài trên các bề mặt bị ô nhiễm, bao gồm cả tay của mọi người. Trẻ em bị nhiễm bệnh bằng cách chạm vào thứ gì đó bị ô nhiễm và sau đó đưa tay vào miệng. Sự lây lan của rotavirus là một vấn đề đặc biệt ở các bệnh viện và trong các cơ sở chăm sóc, nơi nó có thể dễ dàng lây lan từ trẻ này sang trẻ khác. Nó cũng dễ dàng lây lan bởi những người chăm sóc, đặc biệt là khi họ thay tã mà không rửa tay sau đó.

Đọc thêm tại bài viết: Tiêu chảy do rotavirus

Các triệu chứng của nhiễm rotavirus, có thể kéo dài tới tám ngày, bao gồm sốt, buồn nôn, nôn, đau bụng và tiêu chảy thường xuyên, phân lỏng. Nếu đủ nghiêm trọng, tiêu chảy có thể gây mất nước và chính tình trạng mất nước này là nguyên nhân gây ra các ca nhập viện và tử vong liên quan đến căn bệnh này.

Vắc xin phòng ngừa Rotavirus được sử dụng như thế nào?

Có hai nhãn hiệu vắc xin ngừa rotavirus đó là RotaTeq (RV5) và Rotarix (RV1). Cả hai loại vắc xin đều được uống, không phải tiêm. Sự khác biệt duy nhất là số liều cần tiêm.

Với RotaTeq, cần tiêm ba liều. Nên uống vào độ tuổi 2 tháng, 4 tháng và 6 tháng. Rotarix chỉ cần uống hai liều vào lúc 2 tháng và 4 tháng.

Vắc xin này có thể được sử dụng cùng lúc với các loại vắc xin khác và Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ khuyến cáo nên đưa vắc xin phòng ngừa rotavirus vào danh sách tiêm chủng thường quy cho trẻ sơ sinh.

Vắc xin phòng ngừa Rotavirus có hiệu quả như thế nào?

Các nghiên cứu về vắc xin rotavirus đã chỉ ra rằng nó có thể ngăn ngừa khoảng 74% các ca nhiễm rotavirus. Quan trọng hơn, nó có thể ngăn ngừa khoảng 98% các ca nhiễm nặng và 96% các ca nhập viện do rotavirus. Tại một bệnh viện ở Massachusetts, trong vòng hai năm, số người mắc rotavirus đã giảm từ 65 xuống còn 3 ca.

Vắc xin phòng ngừa Rotavirus có an toàn không?

Trước khi được chấp thuận, vắc xin rotavirus đã được thử nghiệm trên hơn 70.000 trẻ em và được chứng minh là an toàn. Tuy nhiên, một loại vắc xin trước đó, có tên là RotaShield, đã bị loại khỏi thị trường sau khi được sử dụng trong hai năm, vì nó được phát hiện làm tăng nhẹ nguy cơ lồng ru (tình trạng ruột non gấp lại bên trong một phần khác của ruột, gây tắc ruột).

Vắc xin RotaTeq và Rotarix hiện đang sử dụng dường như không làm tăng nguy cơ này và được coi là an toàn.

Có trẻ em nào không nên tiêm vắc xin phòng ngừa Rotavirus không?

Bất kỳ trẻ nào đã có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với liều vắc xin rotavirus trước đó không nên tiêm thêm bất kỳ liều vắc xin nào nữa. Nếu con bạn bị bệnh vừa hoặc nặng vào thời điểm tiêm vắc xin được lên lịch, hãy đợi cho đến khi bé hồi phục trước khi tiêm vắc xin. Ngoài ra, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ khuyến cáo bạn nên hỏi ý kiến ​​bác sĩ xem hệ thống miễn dịch của bé có bị suy yếu không. Những điều có thể gây tổn hại đến hệ thống miễn dịch bao gồm:

  • Tiếp xúc với HIV/AIDS hoặc bất kỳ bệnh nào khác liên quan đến hệ thống miễn dịch
  • Điều trị bằng steroid dài hạn
  • Ung thư hoặc điều trị ung thư bằng tia X hoặc thuốc

Tham khảo thêm bài viết: 6 loại vaccin quan trọng nên chú ý

Tác dụng phụ của vắc xin phòng ngừa Rotavirus là gì?
Với bất kỳ loại vắc xin nào cũng có khả năng xảy ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Các dấu hiệu của phản ứng dị ứng có thể bao gồm:

  • Khó thở
  • Thở khò khè
  • Nổi mề đay
  • Xanh xao
  • Tim đập nhanh

Tuy nhiên, với vắc xin phòng ngừa rotavirus, nguy cơ xảy ra phản ứng nghiêm trọng là cực kỳ nhỏ.

Hầu hết trẻ em được tiêm vắc xin không gặp vấn đề gì cả. Tuy nhiên, có một khả năng nhỏ là con bạn có thể có những tác dụng tạm thời, nhẹ sau khi tiêm vắc xin bao gồm:

  • Quấy khóc
  • Tiêu chảy
  • Nôn mửa
Hồng Ngọc - Viện Y học Ứng dụng Việt Nam - Theo WebMD
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm