Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tự bổ sung steroid đồng hóa - Hậu quả khó lường

Trong lĩnh vực thể hình, người ta sử dụng steroid làm tác nhân giúp họ xây dựng cơ bắp và có được vóc dáng như mong muốn.

Nhưng vấn đề là việc sử dụng steroid kéo dài có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe mà không phải ai cũng biết...

Steroid đồng hóa là gì?

Thuật ngữ “đồng hóa steroid” được sử dụng để chỉ một nhóm các chất tổng hợp có tác dụng giống hormon giới tính nam, ví dụ, testosteron. Các loại thuốc này thúc đẩy sự phát triển của cơ xương (tác dụng đồng hóa) và sự phát triển của các đặc tính tình dục nam (tác dụng androgenic).

Có nhiều loại hormon đồng hóa, nhưng đa số chúng có chức năng tương tự nhau. Khi tập luyện, chúng ta tạo ra những vết rách nhỏ trong những sợi cơ (Tiny micro - tears). Khi cơ bắp tái tạo và phục hồi sau tập luyện, nó sẽ ngày một lớn hơn và lặp lại quá trình đó theo thời gian. Đây là cách để tạo ra những khối cơ lớn cho người tập thể hình. Hormon sinh dục nam testosteron tạo điều kiện thuận lợi cho cơ bắp phát triển, hormon đồng hóa thực hiện công việc tương tự như vậy nhưng tốt hơn và nhanh hơn. Chúng đồng thời tăng tốc độ quá trình phục hồi của cơ bắp bằng việc khóa lại hormon dị hóa. Cortisol là hormon làm tăng thoái hóa protein ở tế bào và giảm sinh tổng hợp protein cho cơ bắp. Do đó, hormon đồng hóa giúp cho vận động viên giảm thời gian để đạt được mục tiêu của họ trong tập luyện.

tu-bo-sung-steroid-dong-hoa-hau-qua-kho-luong-1

Lạm dụng steroid đồng hóa dễ gây nguy cơ xấu cho sức khỏe.

Dễ bị lạm dụng?

Các chất bổ sung steroid được quảng bá dưới dạng các sản phẩm hormon hoặc các chất thay thế cho steroid đồng hóa, là những chất được cho là được chuyển đổi thành testosteron hoặc các hợp chất tương tự trong cơ thể. Nhiều trong số các sản phẩm này được bày bán trên thị trường và được dán nhãn là chất bổ sung chế độ ăn uống có thể làm tăng khối lượng và sức mạnh cơ bắp.

Tùy thuộc vào loại, steroid đồng hóa có thể được dùng bằng đường uống, tiêm bắp hoặc tiêm qua da dưới dạng gel hoặc kem. Khi được sử dụng cho mục đích y tế, steroid đồng hóa có thể được thực hiện bằng cách tiêm bắp hoặc tiêm dưới da, bằng đường uống, cấy viên dưới da hoặc bằng cách bôi lên da qua miếng dán hoặc gel. Tuy nhiên, liều lượng được sử dụng bởi những người lạm dụng steroid có thể lớn hơn nhiều so với liều dùng cho mục đích y tế hợp pháp. Khi steroid bị lạm dụng cho mục đích phi y học, chúng thường được tiêm hoặc uống.

Khi lạm dụng steroid để xây dựng cơ bắp hoặc cải thiện hiệu suất thể thao, người dùng có thể dùng liều gấp đôi thậm chí 100 lần liều điều trị thông thường theo quy định.

Theo các nhà nghiên cứu, các vận động viên sức bền thường sử dụng liều lượng thấp hơn mức thay thế 5 đến 10mg/ngày. Người chạy nước rút thường sẽ mất 1,5 đến 2 lần mức thay thế. Người tập tạ và người tập thể hình sẽ dùng liều gấp 10 đến 100 lần bình thường.

Những nguy cơ xấu cho sức khỏe

Hormon đồng hóa rất có lợi cho sự phát triển cơ bắp, các vận động viên đôi khi sử dụng chúng để nâng cao thành tích thi đấu và cải thiện thể chất của họ. Nhưng sau khi sử dụng kéo dài chúng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Nguy cơ bị đau tim hoặc đột quỵ cao hơn có liên quan đến việc sử dụng cả thuốc tiêm và thuốc uống. Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng, nguy cơ tổn thương gan có thể xảy ra khi sử dụng hầu hết các steroid đường uống được sử dụng cho thể hình.

Tác dụng ngắn hạn: Các tác động về thể chất và tinh thần của lạm dụng steroid đối với nam và nữ có thể bao gồm:

Ở nam giới: Gây mụn trứng cá, vú to, tăng sinh tuyến tiền liệt, chảy máu (thường ở mũi), tổn thương mô da tại chỗ tiêm, co rút tinh hoàn, giảm sản xuất và khả năng vận động của tinh trùng, lượng tinh dịch giảm, cương cứng thường xuyên hoặc liên tục, huyết áp cao, tăng mức cholesterol LDL, giảm mức cholesterol HDL, giữ nước dẫn đến phù, chức năng gan bất thường...

Ở bé trai vị thành niên: Giảm tổng chiều cao đạt được, giữ nước dẫn đến phù, phát triển tình dục sớm, tăng kích thước dương vật, đau, cương dương vật kéo dài, tăng tần số cương cứng dương vật...

Ở phụ nữ: Mụn trứng cá, da dầu, hói đầu, giảm kích thước vú, giọng nói trầm, tăng trưởng cơ thể và lông mặt, mở rộng âm vật, rối loạn kinh nguyệt (hoặc không có kinh nguyệt), tổn thương mô tại chỗ tiêm, giữ nước dẫn đến phù...

Về lâu dài: Các tác động dài hạn có thể được liệt kê dưới đây như ảnh hưởng xấu đến tim mạch, rối loạn chức năng gan, khối u gan, ung thư gan, ung thư tuyến tiền liệt (chỉ dành cho nam giới)... những rủi ro tiềm ẩn khác: nhiễm trùng da, nhiễm HIV (dùng chung kim tiêm) nhiễm viêm gan...

Mặc dù steroid có khả năng mang lại sự tăng trưởng cơ bắp đáng kể cho cơ thể, nhưng vẫn cần cân nhắc các tác dụng phụ nguy hiểm của chúng. Việc kết hợp giữa dinh dưỡng và tập luyện sẽ mang lại kết quả tốt cho sức khỏe và thể lực chung của một người tập luyện thể hình.

Tại Việt Nam, việc sử dụng steroid chưa được quản lý nghiêm ngặt. Việc bán steroid đồng hóa cũng diễn ra rất nhiều và công khai trên các trang mạng xã hội với nguồn gốc không rõ ràng, nên người dùng cần cảnh giác...
DS. Trịnh Thị Khánh - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 20/10/2025

    Nên ăn gì giúp hệ tiêu hóa hoạt động tối ưu?

    Hệ tiêu hóa khỏe mạnh là nền tảng của một cơ thể khỏe mạnh. Việc lựa chọn đúng loại thực phẩm không chỉ giúp hệ tiêu hóa làm việc trơn tru mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

  • 20/10/2025

    Viêm khớp mãn tính: Giải pháp giảm đau và nâng cao chất lượng cuộc sống

    Viêm khớp mãn tính là một bệnh lý phổ biến, gây ra đau đớn, hạn chế vận động và ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống. Bệnh không chỉ tác động đến khớp mà còn có thể làm tổn thương các cơ quan khác như tim, phổi và mắt.

  • 20/10/2025

    Thói quen buổi sáng giúp tăng cường vitamin D và serotonin cho cả ngày

    Tắm nắng vào buổi sáng sớm là một cách tuyệt vời để tăng cường vitamin D và serotonin, đồng thời hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Mặc dù việc phòng ngừa ung thư da bao gồm hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nhưng việc không tắm nắng đầy đủ cũng gây ra những hậu quả tiêu cực.

  • 19/10/2025

    6 lợi ích của quả ổi với người bệnh đái tháo đường

    Quả ổi chứa nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin C và kali có thể giúp tăng cường độ nhạy insulin và điều chỉnh lượng đường trong máu. Dưới đây là 6 lợi ích của quả ổi với người bệnh đái tháo đường.

  • 19/10/2025

    Mất ngủ: Nguyên nhân, hậu quả và cách cải thiện giấc ngủ

    Trong cuộc sống hiện đại, giấc ngủ là một yếu tố thiết yếu giúp cơ thể phục hồi năng lượng và duy trì sức khỏe. Tuy nhiên, mất ngủ đang trở thành một vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới, từ người trẻ đến người cao tuổi. Tình trạng này không chỉ gây mệt mỏi mà còn kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng về sức khỏe thể chất và tinh thần. Vậy, điều gì gây ra mất ngủ, tác động của nó là gì, và làm thế nào để cải thiện giấc ngủ? Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.

  • 18/10/2025

    4 gia vị rẻ tiền trong nhà bếp hỗ trợ phòng ngừa ung thư

    Thực phẩm có nguồn gốc thực vật có lợi cho sức khỏe bởi giá trị dinh dưỡng và hỗ trợ phòng ngừa bệnh tật. Một số gia vị quen thuộc trong nhà bếp có chứa các hợp chất được nghiên cứu về khả năng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư.

  • 18/10/2025

    Giao mùa gây ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người?

    Vào thời điểm giao mùa, thời tiết có thể làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe con người, thường dẫn đến các bệnh theo mùa, dị ứng và bùng phát các bệnh mãn tính. Các yếu tố như nhiệt độ giảm đột ngột, đổ ẩm tăng cao hoặc chất lượng không khí thay đổi thách thức cơ thể con người phải thích nghi. Vào lúc này, bạn nên hiểu rõ tầm quan trọng của việc giữ gìn sức khỏe, tham khảo ý kiến của bác sĩ để bảo vệ bản thân và gia đình.

  • 17/10/2025

    8 lý do nên ăn bông cải xanh

    Rẻ tiền nhưng rất giàu dinh dưỡng và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đó chính là lý do không nên bỏ qua bông cải xanh trong thực đơn hằng ngày.

Xem thêm