Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thái độ cực đoan và sự phức tạp trong giải quyết vấn đề nhận thức

Bộ não là chìa khóa giải quyết câu hỏi tại sao một người lại hành xử theo cách như vậy và nắm giữ manh mối cho những hệ tư tưởng mà người đó chọn để sống. Phong cách hành xử - hay thái độ trước một sự vật, hiện tượng phản ánh tư tưởng và nhận thức của một người. Mối quan hệ này hai chiều này đôi khi gặp phải những trục trặc – và một trong số đó là khi cảm xúc chi phối thái độ cực đoan, nó có thể mang tới những vướng mắc về nhận thức.

Nghiên cứu về thái độ cực đoan

Nghiên cứu từ Đại học Cambridge đã chỉ ra rằng những người có thái độ cực đoan hoạt động kém hiệu quả trong việc giải quyết các nhiệm vụ tinh thần phức tạp. Theo nghiên cứu, những thái độ hay hành vi quá khích đã thu hút sự chú ý của toàn thế giới, và các nhà khoa học bắt đầu đánh giá chúng từ năm 2001. Ví dụ điển hình là vụ tấn công 11/9 của nhóm Hồi giáo cực đoan al-Qaeda đã giết chết 2.977 người và gây chấn động toàn thế giới. Kể từ đó, các chuyên gia như nhà tâm lý học đã quan tâm đến việc tìm hiểu các quan điểm cực đoan ra đời như thế nào và hoạt động ra sao. Các nhà nghiên cứu của Đại học Cambridge đã tìm cách đánh giá xem liệu sự khác biệt về cách nhận thức hoặc xử lý thông tin của một cá nhân có thể tạo ra các quan điểm tư tưởng thế giới, chẳng hạn như niềm tin chính trị, dân tộc và giáo điều, vượt ra ngoài tuổi tác, chủng tộc và giới tính của bản thân một cá thể.

Những người có thái độ cực đoan cho rằng thế giới chỉ có màu đen và trắng

Một nghiên cứu trên 330 người trong độ tuổi từ 22 đến 63 tuổi tại Hoa Kỳ đã đánh giá thái độ của các đối tượng nghiên cứu sau khi trải qua 37 nhiệm vụ tâm lý thần kinh22 khảo sát tính cách trong hai tuần. Tất cả các nhiệm vụ được thiết kế để ngẫu nhiên, chẳng hạn như ghi nhớ các hình dạng trực quan. Sau đó, bằng cách sử dụng mô hình tính toán các nhà nghiên cứu có thể trích xuất thông tin từ dữ liệu về nhận thức và học tập của những người tham gia cũng như khả năng giải quyết các nhiệm vụ nhận thức phức tạp của họ.

Theo kết quả tổng thể của nghiên cứu cho thấy, thế giới quan hệ tư tưởng phản ánh quá trình ra quyết định về mặt nhận thức. Trong đó, phát hiện quan trọng của nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có thái độ cực đoan có xu hướng nghĩ về thế giới chỉ có hai thái cực đen và trắng, và cảm thấy khó khăn khi giải quyết các nhiệm vụ nhận thức phức tạp cần đòi hỏi các bước chuẩn bị và thực hiện phức tạp. Các nhà khoa học cho rằng bản thân sự tư duy hoặc nhận thức não bộ đã đấu tranh để xử lý và lập kế hoạch cho các chuỗi hành động phức tạp có thể bị thu hút nhiều hơn bởi các hệ tư tưởng cực đoan hoặc các hệ tư tưởng độc đoán có mục đích đơn giản hóa chu trình vận hành của thế giới.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng chỉ thêm rằng những người cực đoan trong thái độ có xu hướng kém trong việc điều tiết cảm xúc của họ, dẫn đến việc bốc đồng trong những trải nghiệm về cảm xúc. Điều này giải thích vì sao có những cá nhân đặc biệt có thể sẵn sàng xuất hiện và thực hiện các hành vi bạo lực đối với những người khác. Trong các bài thí nghiệm, khi những người này được yêu cầu xác định xem các dấu chấm của một câu văn chẳng hạn đang di chuyển sang bên trái hay phải, họ chỉ mất nhiều thời gian hơn để xử lý thông tin đó và để đi đến quyết định xác định.

Khi những người tham gia được yêu cầu trả lời nhanh nhất và chính xác nhất có thể, những người theo hướng bảo thủ về quan điểm cho thấy họ sử dụng chiến lược một cách chậm hơn nhưng ổn định, trong khi những người nghiêng về tự do quan điểm lại thực hiện bằng một chiến lược nhanh hơn nhưng lại không ổn định, dễ tức giận và ít chính xác hơn. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng phát hiện này cho thấy các cá nhân bảo thủ về mặt quan điểm có cách đối xử với các kích thích tâm lý một cách thận trọng, dù những kích thích này ở cấp độ tâm lý thần kinh rất cơ bản.

Xác định và hỗ trợ những người nhạy cảm với sự cấp tiến

Trong kết quả nghiên cứu, các nhà khoa học cho rằng những phát hiện sẽ giúp xác định những cá nhân dễ bị cực đoan hóa trong tư tưởng, từ đó có thể đưa ra các biện để hỗ trợ họ tránh khỏi khả năng bị ảnh hưởng quá dễ dàng. Theo các chuyên gia, nhân khẩu học của một cá nhân chỉ giải thích được 8% sự sai lệch chung, không giải thích toàn bộ lý do tại sao một người có thái độ hoặc quan điểm cực đoan. Tuy nhiên, việc kết hợp các đánh giá về nhận thức và tính cách sẽ giúp các chuyên gia tăng khả năng giải thích sự khác biệt của các quan điểm tư tưởng này lên khoảng 30% - 40%.

Tham khảo thêm thông tin tại: Một số rối loạn tâm lý thường gặp ở người cao tuổi

Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm