Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thái độ cực đoan và sự phức tạp trong giải quyết vấn đề nhận thức

Bộ não là chìa khóa giải quyết câu hỏi tại sao một người lại hành xử theo cách như vậy và nắm giữ manh mối cho những hệ tư tưởng mà người đó chọn để sống. Phong cách hành xử - hay thái độ trước một sự vật, hiện tượng phản ánh tư tưởng và nhận thức của một người. Mối quan hệ này hai chiều này đôi khi gặp phải những trục trặc – và một trong số đó là khi cảm xúc chi phối thái độ cực đoan, nó có thể mang tới những vướng mắc về nhận thức.

Nghiên cứu về thái độ cực đoan

Nghiên cứu từ Đại học Cambridge đã chỉ ra rằng những người có thái độ cực đoan hoạt động kém hiệu quả trong việc giải quyết các nhiệm vụ tinh thần phức tạp. Theo nghiên cứu, những thái độ hay hành vi quá khích đã thu hút sự chú ý của toàn thế giới, và các nhà khoa học bắt đầu đánh giá chúng từ năm 2001. Ví dụ điển hình là vụ tấn công 11/9 của nhóm Hồi giáo cực đoan al-Qaeda đã giết chết 2.977 người và gây chấn động toàn thế giới. Kể từ đó, các chuyên gia như nhà tâm lý học đã quan tâm đến việc tìm hiểu các quan điểm cực đoan ra đời như thế nào và hoạt động ra sao. Các nhà nghiên cứu của Đại học Cambridge đã tìm cách đánh giá xem liệu sự khác biệt về cách nhận thức hoặc xử lý thông tin của một cá nhân có thể tạo ra các quan điểm tư tưởng thế giới, chẳng hạn như niềm tin chính trị, dân tộc và giáo điều, vượt ra ngoài tuổi tác, chủng tộc và giới tính của bản thân một cá thể.

Những người có thái độ cực đoan cho rằng thế giới chỉ có màu đen và trắng

Một nghiên cứu trên 330 người trong độ tuổi từ 22 đến 63 tuổi tại Hoa Kỳ đã đánh giá thái độ của các đối tượng nghiên cứu sau khi trải qua 37 nhiệm vụ tâm lý thần kinh22 khảo sát tính cách trong hai tuần. Tất cả các nhiệm vụ được thiết kế để ngẫu nhiên, chẳng hạn như ghi nhớ các hình dạng trực quan. Sau đó, bằng cách sử dụng mô hình tính toán các nhà nghiên cứu có thể trích xuất thông tin từ dữ liệu về nhận thức và học tập của những người tham gia cũng như khả năng giải quyết các nhiệm vụ nhận thức phức tạp của họ.

Theo kết quả tổng thể của nghiên cứu cho thấy, thế giới quan hệ tư tưởng phản ánh quá trình ra quyết định về mặt nhận thức. Trong đó, phát hiện quan trọng của nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người có thái độ cực đoan có xu hướng nghĩ về thế giới chỉ có hai thái cực đen và trắng, và cảm thấy khó khăn khi giải quyết các nhiệm vụ nhận thức phức tạp cần đòi hỏi các bước chuẩn bị và thực hiện phức tạp. Các nhà khoa học cho rằng bản thân sự tư duy hoặc nhận thức não bộ đã đấu tranh để xử lý và lập kế hoạch cho các chuỗi hành động phức tạp có thể bị thu hút nhiều hơn bởi các hệ tư tưởng cực đoan hoặc các hệ tư tưởng độc đoán có mục đích đơn giản hóa chu trình vận hành của thế giới.

Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng chỉ thêm rằng những người cực đoan trong thái độ có xu hướng kém trong việc điều tiết cảm xúc của họ, dẫn đến việc bốc đồng trong những trải nghiệm về cảm xúc. Điều này giải thích vì sao có những cá nhân đặc biệt có thể sẵn sàng xuất hiện và thực hiện các hành vi bạo lực đối với những người khác. Trong các bài thí nghiệm, khi những người này được yêu cầu xác định xem các dấu chấm của một câu văn chẳng hạn đang di chuyển sang bên trái hay phải, họ chỉ mất nhiều thời gian hơn để xử lý thông tin đó và để đi đến quyết định xác định.

Khi những người tham gia được yêu cầu trả lời nhanh nhất và chính xác nhất có thể, những người theo hướng bảo thủ về quan điểm cho thấy họ sử dụng chiến lược một cách chậm hơn nhưng ổn định, trong khi những người nghiêng về tự do quan điểm lại thực hiện bằng một chiến lược nhanh hơn nhưng lại không ổn định, dễ tức giận và ít chính xác hơn. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng phát hiện này cho thấy các cá nhân bảo thủ về mặt quan điểm có cách đối xử với các kích thích tâm lý một cách thận trọng, dù những kích thích này ở cấp độ tâm lý thần kinh rất cơ bản.

Xác định và hỗ trợ những người nhạy cảm với sự cấp tiến

Trong kết quả nghiên cứu, các nhà khoa học cho rằng những phát hiện sẽ giúp xác định những cá nhân dễ bị cực đoan hóa trong tư tưởng, từ đó có thể đưa ra các biện để hỗ trợ họ tránh khỏi khả năng bị ảnh hưởng quá dễ dàng. Theo các chuyên gia, nhân khẩu học của một cá nhân chỉ giải thích được 8% sự sai lệch chung, không giải thích toàn bộ lý do tại sao một người có thái độ hoặc quan điểm cực đoan. Tuy nhiên, việc kết hợp các đánh giá về nhận thức và tính cách sẽ giúp các chuyên gia tăng khả năng giải thích sự khác biệt của các quan điểm tư tưởng này lên khoảng 30% - 40%.

Tham khảo thêm thông tin tại: Một số rối loạn tâm lý thường gặp ở người cao tuổi

Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm