Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tác hại ghê gớm của ma túy đá

Ma túy đá là chất ngoài đặc tính gây khoái cảm, ảo giác và gây sự lệ thuộc (nghiện) còn có một số tính chất dược lý hoàn toàn đối kháng với thuốc phiện, heroin, đó là thuốc kích thích hệ thần kinh trung ương gọi tắt là ma túy tổng hợp kích thích.

Tác hại ghê gớm của ma túy đá

Ngoài ma túy đá, còn nhiều chất khác là ma túy tổng hợp kích thích. Ma túy tổng hợp kích thích đầu tiên được dùng là amphetamine. Do tính kích thích, trước đây amphetamine được dùng làm thuốc (tên biệt dược Maxiton) để thức chống lại cơn buồn ngủ. Ampetamine đã bị cấm dùng làm thuốc từ lâu và bị liệt vào ma túy nguy hiểm. Ma túy kích thích thứ hai lạm dụng rất nhiều hiện nay là thuốc lắc. Về mặt hóa học, thuốc lắc là hợp chất hóa học có tên 3-4-methylendioxymethamphetamin (viết tắt MDMA). MDMA đã được tổng hợp cách đây hơn 80 năm dựa vào cấu trúc cơ bản của amphetamin. MDMA không được dùng như thuốc trong lĩnh vực điều trị mà lại được dùng như loại ma túy mang khoái cảm, ảo giác đến cho người nghiện và được đặt tên là ecstasy và ở ta gọi là thuốc lắc.

Tác hại ghê gớm của ma túy đá

Ma túy đá thực chất là hóa chất tổng hợp từ thuốc kích thích amphetamine, có tên khoa học là ethamphetamin (trước đây còn xuất hiện với tên dược phẩm là Methedrine nên còn được gọi tắt là Met). Dân chơi ở xứ ta gọi ma túy đá vì tiếng lóng dân chơi Anh Mỹ gọi là ice (nước đá) do có dạng tinh thể trong suốt. Đặc biệt, thay vì được uống như thuốc lắc là dạng thuốc viên nén, ma túy đá được đốt lên để hút gọi là “ục”sẽ cho tác dụng “phê” nhanh và kéo dài hơn nhiều.

Về mặt tác dụng dược lý, khi thử trên súc vật, ma túy đá cho thấy có tác dụng hỗn hợp của sự kích thích hệ thần kinh trung ương và gây ảo giác bằng cách ảnh hưởng đến các chất sinh học trung gian của não là serotonin và dopamin, đặc biệt đối với serotonin. Do tác động đến chức năng “sinh serotonin” của não mà ma túy kích thích gây nên hội chứng gọi là “hội chứng serotonin”(serotonin syndrome) gây thay đổi cách cư xử, thái độ, ma túy kích thích còn gây tăng thân nhiệt (người nóng lên như bị sốt). Quan trọng hơn hết là chúng gây độc tính  đối với não. Việc sử dụng ma túy kích thích lâu dài không đưa đến cái chết tức khắc hay từ từ thì cũng dẫn đến các bệnh tâm thần, từ lo sợ vô cớ, trầm cảm đến loạn thần kinh thật sự. Trong năm 2011, BV. Tâm thần TP.HCM nhập viện cấp cứu 113 bệnh nhân và 560 bệnh nhân đến khám điều trị ngoại trú vì các triệu chứng hoang tưởng ảo giác và rối loạn hành vi có liên quan đến sử dụng ma túy tổng hợp kích thích như ma túy đá.

Nhiều người vẫn cho rằng ma túy tổng hợp kích thích như ma túy đá không gây nghiện như các loại ma túy khác là thuốc phiện, heroin và tác dụng kích thích của nó chỉ thoáng qua cho cuộc vui và tác hại thì không đáng ngại. Thực chất đây là thuốc gây nghiện thuộc loại nguy hiểm.

Tác hại của thuốc phiện, heroin là người nghiện gây tội ác khi đói thuốc, họ làm bất cứ hành động gây hại ghê gớm nào đó để có tiền mua ma túy. Còn tác hại của ma túy tổng hợp kích thích là người nghiện gây tội ác khi no say thuốc, chính tác dụng kích thích tăng động, gây ảo giác của thuốc làm họ mất hết lý trí gây tội ác có thể tày trời.

Nghiện thuốc là tình trạng không ngưng bỏ mà bắt buộc phải tiếp tục dùng thuốc. Nghiện ma túy đá cũng thế, đã quen dùng sẽ có sự lệ thuộc ghê gớm là cứ muốn tiếp tục dùng, nếu không sẽ cảm thấy rất khó chịu, tìm mọi cách dùng lại ma túy tổng hợp kích thích này. Nhưng nguy hại hơn hết là dùng ma túy tổng hợp kích thích lâu ngày sẽ dần đi đến dùng ma túy mạnh hơn là heroin, dùng đường uống, hút rồi sẽ đi đến dùng đường tiêm chích để “phê” nhanh, mạnh hơn. Và khi dùng độc chất ma túy bằng con đường tiêm chích sẽ không chóng thì chầy đi vào cửa “tử” vì bị nhiễm HIV/AIDS. Nói cứ thoải mái sa vào “ục” tức hút ma túy đá đều đưa vào cửa tử là do vậy.

Tác hại ghê gớm của ma túy đá

Lá khat có tác dụng nguy hại không kém gì ma túy đá

Từ ma túy đá, xin nói thêm về cây khat, một loại dược thảo nguy hiểm không kém ma úy đá đang du nhập lén lút vào nước ta. Nhà nước ta đã thu giữ hàng tấn cây khat Còn cây khat mới được du nhập vào nước ta một cách bất hợp pháp. Đây là một loài thực vật có tên khoa học Catha edulis. Nó còn được gọi là cây Thiên đường vì có tác dụng: người dùng nó buồn bã sẽ trở nên yêu đời, vui vẻ. Nó có nguồn gốc ở các nước châu Phi và các nước Á Rập Trung Đông, và dùng để nhai từ hàng ngàn năm trước. Trong cây khat có chứa hợp chất alkaloid monoamine có tên cathinone. Hợp chất này này có tác dụng giống như amphetamine (kích thích làm tỉnh táo, chán ăn, ảo giác…) nên có thể xếp vào ma túy kích thích, có tác dụng nguy hại không kém gì ma túy đá. Là một loại cây nên rất dễ lầm tưởng vô hại như lá trà hay hại chút ít thôi như thuốc lá hút.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ma túy đá và sức khỏe răng miệng

PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 21/11/2025

    Uống matcha có giúp giảm cân không?

    Matcha, loại trà xanh siêu mịn đang trở thành 'ngôi sao' trong thế giới thực phẩm lành mạnh. Không chỉ được yêu thích vì hương vị thanh mát, matcha còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, trong đó có hỗ trợ giảm cân. Vậy uống matcha có thực sự giúp giảm cân không?

  • 21/11/2025

    Sự khác nhau giữa đau tim và trụy tim

    Mặc dù cả hai căn bệnh đều cùng xuất phát từ tim nhưng đây là hai căn bệnh khác nhau. Bài viết dưới đây sẽ cho bạn một cái nhìn chi tiết và toàn diện, giúp bạn phân biệt rõ ràng hai khái niệm này, từ nguyên nhân, triệu chứng, cách xử trí ban đầu cho đến hậu quả của chúng.

  • 20/11/2025

    Mùa đông ăn gì giúp da mặt sáng mịn?

    Mùa đông không chỉ khiến không khí lạnh giá mà còn làm làn da trở nên khô ráp, xỉn màu và thiếu sức sống. Gió lạnh cùng độ ẩm thấp khiến da mất nước nhanh, trong khi thói quen ăn đồ chiên rán hoặc thức ăn nhanh lại làm tăng nguy cơ nổi mụn và viêm da...

  • 20/11/2025

    Vì sao bạn thèm đồ ăn mặn?

    Cơ thể con người cần muối (dưới dạng natri ) để tồn tại. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nạp đủ muối trong chế độ ăn hàng ngày. Nếu bạn không mắc bệnh lý tiềm ẩn gây ra cảm giác thèm muối, hãy cân nhắc giải quyết các yếu tố lối sống để đảm bảo bạn không nạp quá nhiều khoáng chất này.

  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

Xem thêm