Những nguyên nhân bất ngờ gây ợ nóng

Theo thống kê tại Mỹ, có khoảng 60 triệu người Mỹ bị ợ nóng ít nhất một lần mỗi tháng. Trên thực tế, có khoảng một phần tư số người này sẽ bị ợ nóng hàng ngày. Theo dự đoán, ngày càng có nhiều người bị ợ nóng hơn do tỷ lệ thừa cân béo phì đang có xu hướng gia tăng. Thừa cân béo phì là một trong số những nguyên nhân chính gây ợ nóng do làm tăng áp lực trong hệ tiêu hóa khiến thức ăn trong dạ dày trào ngược lên trên. Ngoài thừa cân, các nguyên nhân khác gây ợ nóng rất khó để xác định.

Ợ nóng là khi bạn có cảm giác nóng rát ở đường chính giữa ngực hoặc khi bạn có dịch từ dạ dày trào ngược lên trên. Cần phân biệt rõ ợ nóng, trào ngược acid và trào ngược dạ dày thực quản là 3 triệu chứng khác nhau. Ợ nóng mặc dù rất phổ biến nhưng không phải lúc nào cũng là triệu chứng nhẹ. Nếu bạn đã thử uống các loại thuốc không kê đơn (thuốc ức chế bơm proton) và các triệu chứng của bạn không được cải thiện, thì đó là dấu hiệu bất thường. Có thể bạn đã không bị ợ nóng hoặc tình trạng ợ nóng của bạn không đáp ứng với thuốc. Hóc thức ăn, nôn mửa và sụt cân không rõ nguyên nhân là những dấu hiệu đáng lo ngại đi kèm với tình trạng ợ nóng. Bạn nên đến gặp bác sĩ ngay. Sẽ còn nghiêm trọng hơn nếu bạn nghi ngờ tình trạng ợ nóng của bạn có thể là dấu hiệu của một cơn nhồi máu cơ tim. Trong trường hợp này, bạn cần đến phòng cấp cứu ngay.

Nếu không được điều trị đúng cách, theo thời gian acid trào ngược khi bị ợ nóng có thể gây tổn thương lớp niêm mạc thực quản và có thể dẫn đến hội chứng Barrett thực quản, là tình trạng mà lớp tế bào niêm mạc thực quản xuất hiện các bất thường. Hội chứng Barrett thậm chí có thể chuyển thành ung thư thực quản, mặc dù số lượng bệnh nhân diễn biến nặng như vậy rất hiếm gặp nhưng đó vẫn là mối quan tâm lớn của những người bị ợ nóng.

Nguyên nhân gây ợ nóng: nhai kẹo cao su bạc hà

Mặc dù một số nghiên cứu gợi ý rằng nhai kẹo cao su không đường trong khoảng 30 phút có thể làm giảm tình trạng trào ngược, nhưng kẹo cao su bạc hà lại có tác dụng ngược lại. Nhìn chung, bạc hà là yếu tố gây trào ngược với một số người bởi bạc hà có khả năng làm giãn cơ thắt thực quản dưới, khiến dịch trong dạ dày trào ngược lên trên. Nếu bạn muốn nhai kẹo cao su để làm giảm cảm giác ợ nóng, hãy lựa chọn loại kẹo cao su không có hương vị bạc hà, và tốt nhất là không đường.

Bạn rất tự hào rằng mình có thể ăn cơm gạo lứt với bông cải xanh luộc và đậu đen? Mặc dù hiếm gặp nhưng một chế độ ăn quá nhiều chất xơ sẽ khiến hệ tiêu hóa của bạn chậm lại và việc thức ăn lưu lại quá lâu trong hệ tiêu hóa chính là một trong những nguyên nhân dẫn đến ợ nóng.

Nguyên nhân gây ợ nóng: tương cà chua

Bạn hẳn đã từng nghe nói rằng các thực phẩm giàu acid như xốt cà chua, nước cà chua và cà chua tươi là nguyên nhân gây ợ nóng với một số người. Nhưng bạn có thể không nhận ra rằng, tương cà chua (ketchup) cũng có thể là nguyên nhân. Chỉ cần một lượng tương cà chua nhỏ ăn cùng trong bữa ăn cũng có thể là nguyên nhân gây ợ nóng với nhiều người.

Nguyên nhân gây ợ nóng: Trọng lực

Khi bạn nằm xuống sau khi ăn, bạn sẽ mất đi sự hỗ trợ của trọng lực trong việc tiêu hóa thức ăn. Ngồi dậy sau khi ăn sẽ giúp thức ăn và dịch vị di chuyển đúng hướng, nằm xuống sẽ khiến mọi thứ có thể di chuyển ngược lên trên, dẫn đến ợ nóng. Hãy cố gắng ăn trước giờ đi ngủ 2-3 tiếng trước khi đi ngủ để tránh bị ợ nóng.

Nguyên nhân gây ợ nóng: ban đêm

Thông thường, bữa tối thường là bữa ăn lớn nhất trong ngày và ăn quá nhiều đồ ăn sẽ làm chậm quá trình tiêu hóa (nguyên nhân gây ợ nóng số 1). Sau đó, chúng ta lại có xu hướng sẽ đi ngủ sau khi ăn tối (nguyên nhân gây ợ nóng số 2). Với nhiều người thì ban đêm lại là khoảng thời gian họ cảm nhận cơn đau cũng như tình trạng ợ nóng rõ ràng rất (nguyên nhân số 3). Đó là lý do tại sao để làm giảm tình trạng ợ nóng, bạn nên ăn tối sớm, trước giờ đi ngủ, ăn bữa tối ít hơn và sử dụng gối cao hoặc nâng cao đầu khi ngủ để tận dụng sự hỗ trợ của trọng lực trong quá trình tiêu hóa.

Nguyên nhân gây ợ nóng: thắt lưng quá chặt

Ngoài thắt lưng thì bất cứ thứ gì thắt quá chặt: áo lót, thắt lưng, quần tất đều có thể làm tăng áp lực lên dạ dày, khiến dịch dạ dày trào ngược lên trên. Nếu bạn nhận thấy rằng các triệu chứng ợ nóng của mình nặng lên khi mặc một loại quần áo nào đó bị chật, thì bạn nên nới lỏng hoặc là thay một bộ quần áo khác, thoải mái hơn.

Nguyên nhân gây ợ nóng: thoát vị khe hoành

Thừa cân béo phì là một yếu tố có thể dự báo trước một tình trạng gọi là thoát vị khe hoành. Khi bị thoát vị khe hoành, một phần dạ dày sẽ di chuyển ngược lên vùng ngực thông qua cơ hoành, làm nặng thêm triệu chứng thoát vị. Điều trị ợ nóng ở người bệnh bị thoát vị khe hoành cũng tương tự như điều trị ợ nóng ở người trưởng thành khỏe mạnh, trừ khi người bệnh có các biến chứng trào ngược khác, ví dụ như xuất huyết dạ dày hoặc loét dạ dày.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Khi nào táo bón trở thành trường hợp cần đi cấp cứu?