Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về hội chứng tiền tiểu đường

Tiền tiểu đường là tên gọi khác của Hội chứng chuyển hóa (hội chứng X) là một nhóm những yếu tố nguy cơ do kháng insulin (khi mô cơ thể không đáp ứng bình thường với insulin). Một người với hội chứng chuyển hóa có nguy cơ tiến triển tiểu đường tuýp 2, bệnh tim mạch, và tử vong.

Yếu tố nguy cơ trong hội chứng chuyển hóa bao gồm: kháng insulin, béo phì (đặc biệt béo bụng), tăng huyết áp, bất thường đông máu, và bất thường lipid.

Tiền tiểu đường hay hội chứng chuyển hóa được chẩn đoán nếu có bất kì 3 trong số những điều sau đây xuất hiện:

  • Tăng chu vi vòng eo: 90 cm hoặc hơn ở nam giới; 80 cm hoặc hơn ở nữ giới.
  • Tăng triglyceride: 150mg/dL hoặc cao hơn
  • Giảm cholesterol tốt HDL: ít hơn 40mg/dL ở nam; ít hơn 50mg/dL ở nữ
  • Tăng huyết áp: 130/85 mmHg hoặc cao hơn
  • Tăng glucose: 100mg/dL hoặc cao hơn

Tại sao những yếu tố nguy cơ này được thấy ở hội chứng chuyển hóa?

Vấn đề nguyên phát trong hội chứng chuyển hóa là kháng insulin. Mục đích của cơ thể là bù lại cho kháng insulin, lượng insulin được sản xuất thêm, dẫn đến tăng insulin. Lượng insulin tăng trực tiếp hoặc gián tiếp dẫn đến những bất thường chyển hóa thấy ở những bệnh nhân này. Thường thì kháng insulin sẽ tiến triển sang tiểu đường tuýp 2, làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch.

Những ai mắc hội chứng chuyển hóa?

Hội chứng chuyển hóa có xu hướng di truyền trong gia đình, đi cùng với tiểu đường tuýp 2. Hội chứng chuyển hóa sẽ xảy ra ở những người nhạy cảm béo phì và ngồi nhiều. Chính vì thế hội chứng chuyển hóa (như tiểu đường tuýp 2) có thể được ngăn chặn bằng việc tập thể thao và duy trì cân nặng phù hợp.

Bất kì ai có tiền sử gia đình mắc tiểu đường tuýp 2 mà thừa cân và ngồi nhiều nên được đánh giá nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa.

Điều trị

Điều trị kháng insulin

Trong khi có nhiều thuốc tăng cường kháng insulin, cách sử dụng những thuốc này hiện nay được hạn chế với những người  mắc tiểu đường tuýp 2-nghiên cứu chưa được thực hiện cho thấy tác dụng của nó trong hội chứng chuyển hóa. Cho đến nay,  có một cách dành cho người mắc hội chứng chuyển hóa có thể đảo ngược tình trạng kháng insulin- đó là ăn kiêng và tập luyện.

Bất kì ai với hội chứng chuyển hóa nên đặt yêu cầu giảm cân nặng để đạt được cân nặng lí tưởng (tính theo tuổi và chiều cao), và đi cùng với tập aerobic (ít nhất 20 phút) vào thói quen hằng ngày. Với nỗ lực giảm cân và tăng tập luyện, hội chứng chuyển hóa có thể bị đảo ngược, và nguy cơ biến chứng tim mạch có thể cải thiện đáng kể.

Tuy nhiên, cơ thể con người và chuyển hóa không thay đôi, nhiều cá nhân với hội chứng chuyển hóa gặp vấn đề trong việc đạt được mục tiêu.

Trong những trường hợp này, mỗi yếu tố liên quan cần được điều trị cá nhân và tích cực.

Điều trị những bất thường về lipid

Trong khi những bất thường về lipid đươc thấy ở hội chứng chuyển hóa (giảm HDL, tăng LDL, và tăng triglyceride) đáp ứng tốt vơi giảm cân và tâp luyện, điều trị thuốc thường được yêu cầu. Điều trị nên đạt mục tiêu ban đầu là giảm lượng LDL theo khuyến cáo. Một lần giảm được lượng LDL, nỗ lực giảm triglyceride và tăng HDL nên được thực hiện. Thành công trong điều trị thuốc thường đòi hỏi điều trị với statin, thuốc fibrate hoặc kết hợp giữa statin hoặc niacin với fibrate.

Điều trị rối loạn đông máu

Bệnh nhân với hội chứng chuyển hóa có thể có những rối loạn đông máu khiến chúng dễ dàng tạo cục máu đông trong lòng mạch. Những cục máu đông thường là yếu tố dự đoán sự tiến triển của cơn đau tim. Những bệnh nhân mắc hội chứng chuyển hóa nên được điều trị aspirin hằng ngày để ngăn tạo cục máu đông. Bạn nên nói chuyện với bác sĩ trước khi bắt đầu đơn thuốc nào.

Điều trị tăng huyết áp

Tăng huyết áp được thấy ở hơn nửa bệnh nhân mắc HCCH và trong kháng insulin, tăng huyết áp là một yếu tố quan trọng. Điều trị đầy đủ tăng huyết áp có thể nâng cao đáng kể hiệu quả.

Chìa khóa để ngăn ngừa HCCH là duy trì ăn kiêng và tập thể dục. Bất kì người nào có tiền sử gia đình mắc HCCh hoặc đái tháo đường tuýp 2 nên được chăm sóc đặc biệt để duy trì lối sống lành mạnh.

Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm