Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều cần biết về hội chứng tiền tiểu đường

Tiền tiểu đường là tên gọi khác của Hội chứng chuyển hóa (hội chứng X) là một nhóm những yếu tố nguy cơ do kháng insulin (khi mô cơ thể không đáp ứng bình thường với insulin). Một người với hội chứng chuyển hóa có nguy cơ tiến triển tiểu đường tuýp 2, bệnh tim mạch, và tử vong.

Yếu tố nguy cơ trong hội chứng chuyển hóa bao gồm: kháng insulin, béo phì (đặc biệt béo bụng), tăng huyết áp, bất thường đông máu, và bất thường lipid.

Tiền tiểu đường hay hội chứng chuyển hóa được chẩn đoán nếu có bất kì 3 trong số những điều sau đây xuất hiện:

  • Tăng chu vi vòng eo: 90 cm hoặc hơn ở nam giới; 80 cm hoặc hơn ở nữ giới.
  • Tăng triglyceride: 150mg/dL hoặc cao hơn
  • Giảm cholesterol tốt HDL: ít hơn 40mg/dL ở nam; ít hơn 50mg/dL ở nữ
  • Tăng huyết áp: 130/85 mmHg hoặc cao hơn
  • Tăng glucose: 100mg/dL hoặc cao hơn

Tại sao những yếu tố nguy cơ này được thấy ở hội chứng chuyển hóa?

Vấn đề nguyên phát trong hội chứng chuyển hóa là kháng insulin. Mục đích của cơ thể là bù lại cho kháng insulin, lượng insulin được sản xuất thêm, dẫn đến tăng insulin. Lượng insulin tăng trực tiếp hoặc gián tiếp dẫn đến những bất thường chyển hóa thấy ở những bệnh nhân này. Thường thì kháng insulin sẽ tiến triển sang tiểu đường tuýp 2, làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch.

Những ai mắc hội chứng chuyển hóa?

Hội chứng chuyển hóa có xu hướng di truyền trong gia đình, đi cùng với tiểu đường tuýp 2. Hội chứng chuyển hóa sẽ xảy ra ở những người nhạy cảm béo phì và ngồi nhiều. Chính vì thế hội chứng chuyển hóa (như tiểu đường tuýp 2) có thể được ngăn chặn bằng việc tập thể thao và duy trì cân nặng phù hợp.

Bất kì ai có tiền sử gia đình mắc tiểu đường tuýp 2 mà thừa cân và ngồi nhiều nên được đánh giá nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa.

Điều trị

Điều trị kháng insulin

Trong khi có nhiều thuốc tăng cường kháng insulin, cách sử dụng những thuốc này hiện nay được hạn chế với những người  mắc tiểu đường tuýp 2-nghiên cứu chưa được thực hiện cho thấy tác dụng của nó trong hội chứng chuyển hóa. Cho đến nay,  có một cách dành cho người mắc hội chứng chuyển hóa có thể đảo ngược tình trạng kháng insulin- đó là ăn kiêng và tập luyện.

Bất kì ai với hội chứng chuyển hóa nên đặt yêu cầu giảm cân nặng để đạt được cân nặng lí tưởng (tính theo tuổi và chiều cao), và đi cùng với tập aerobic (ít nhất 20 phút) vào thói quen hằng ngày. Với nỗ lực giảm cân và tăng tập luyện, hội chứng chuyển hóa có thể bị đảo ngược, và nguy cơ biến chứng tim mạch có thể cải thiện đáng kể.

Tuy nhiên, cơ thể con người và chuyển hóa không thay đôi, nhiều cá nhân với hội chứng chuyển hóa gặp vấn đề trong việc đạt được mục tiêu.

Trong những trường hợp này, mỗi yếu tố liên quan cần được điều trị cá nhân và tích cực.

Điều trị những bất thường về lipid

Trong khi những bất thường về lipid đươc thấy ở hội chứng chuyển hóa (giảm HDL, tăng LDL, và tăng triglyceride) đáp ứng tốt vơi giảm cân và tâp luyện, điều trị thuốc thường được yêu cầu. Điều trị nên đạt mục tiêu ban đầu là giảm lượng LDL theo khuyến cáo. Một lần giảm được lượng LDL, nỗ lực giảm triglyceride và tăng HDL nên được thực hiện. Thành công trong điều trị thuốc thường đòi hỏi điều trị với statin, thuốc fibrate hoặc kết hợp giữa statin hoặc niacin với fibrate.

Điều trị rối loạn đông máu

Bệnh nhân với hội chứng chuyển hóa có thể có những rối loạn đông máu khiến chúng dễ dàng tạo cục máu đông trong lòng mạch. Những cục máu đông thường là yếu tố dự đoán sự tiến triển của cơn đau tim. Những bệnh nhân mắc hội chứng chuyển hóa nên được điều trị aspirin hằng ngày để ngăn tạo cục máu đông. Bạn nên nói chuyện với bác sĩ trước khi bắt đầu đơn thuốc nào.

Điều trị tăng huyết áp

Tăng huyết áp được thấy ở hơn nửa bệnh nhân mắc HCCH và trong kháng insulin, tăng huyết áp là một yếu tố quan trọng. Điều trị đầy đủ tăng huyết áp có thể nâng cao đáng kể hiệu quả.

Chìa khóa để ngăn ngừa HCCH là duy trì ăn kiêng và tập thể dục. Bất kì người nào có tiền sử gia đình mắc HCCh hoặc đái tháo đường tuýp 2 nên được chăm sóc đặc biệt để duy trì lối sống lành mạnh.

Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

Xem thêm