Trong cơ thể con người bộ não có vai trò điều khiển mọi hoạt động của hệ thần kinh trung ương. Để có thể hoạt động bình thường, não cần được cung cấp lượng oxy cũng như các chất dinh dưỡng đầy đủ thông qua đường máu. Đối với người bình thường lưu lượng máu được cho là ổn định khi duy trì ở mức là 55ml máu/100g não/phút. Trong trường hợp lưu lượng máu được đưa lên não với mức dưới 20ml/100g/phút thì được coi là thiếu máu não gây ra tình trạng thiểu năng tuần hoàn máu não.
Bệnh thiểu năng tuần hoàn não thường gặp phải ở những người trên 50 tuổi, bệnh mắc ở nam nhiều hơn nữ, những người bị xơ vữa động mạch, lao động trí óc,… Đây là căn bệnh có diễn tiến lâu ngày và có thể gây ra biến chứng nặng nề, nhất là tai biến mạch máu não. Nếu không được phòng ngừa và chữa trị tốt, người bệnh còn có thể bị nguy hiểm tới tính mạng.
Các triệu chứng của thiểu năng tuần hoàn não
Nhức đầu: là triệu chứng xuất hiện sớm nhất và rất thường gặp do hậu quả của rối loạn tuần hoàn hoặc thiếu máu. Đau sau gáy, vùng chẩm, đôi khi đau âm ỉ hoặc từng cơn lan lên nửa bên đầu, nhất là khi phải tập trung suy nghĩ nhiều. Đôi khi bệnh nhân còn có thói quen xoa chán, bóp đầu…
Chóng mặt và rối loạn thăng bằng: cảm giác lảo đảo thoáng qua hoặc xoay tròn kiểu rối loạn tiền đình. Bệnh nhân cảm thấy hoa mắt, tối sầm mặt lại nhất là khi chuyển tư thế nằm sang tư thế đứng đột ngột, làm cho bệnh nhân phải nằm nhắm mắt nằm im, hễ cử động là chóng mặt, buồn nôn. Các cơn chóng mặt kiểu này có thể chỉ ngắn vài phút, có khi lại kéo dài đến vài ngày.
Rối loạn vận nhãn: nhìn đôi, nhìn sang hai bên mờ hoặc có ám điểm kéo dài trong vài giây vài phút. Các triệu chứng này xảy ra đột ngột khi từ nằm chuyển sang ngồi hoặc đứng. Có thể gặp ảo thị.
Các rối loạn vận động: cảm giác hai chân như bị lấy đi đột ngột, không chóng mặt, không rối loạn ý thức, xảy ra khi ngửa đầu hoặc quay đầu đột ngột, gây thiếu máu thoảng qua ở cột tháp vùng hành não.
Rối loạn về giấc ngủ: Rất hay gặp và có đặc điểm là dai dẳng, khó chịu, khó chữa. Các bệnh nhân thường mất ngủ, một số người lại rối loạn nhịp ngủ: ngủ được vào buổi tối nhưng nửa đêm trằn trọc không ngủ, gần sáng lại ngủ. Đêm không ngủ được, ngày lại ngủ gà ngủ gật.
Các triệu chứng khác có thể gặp: ù tai, giảm thính lực một bên hoặc hai bên thoáng qua, rung giật nhãn cầu, chóng mặt buồn nôn và nôn...
Các triệu chứng của bệnh thiểu năng tuần hoàn não xảy ra thường xuyên và lặp lại thường xuyên gây cảm giác khó chịu, ảnh hưởng tới sinh hoạt giảm chất lượng cuộc sống. Nguy hiểm hơn, bệnh còn có thể gây biến chứng dẫn đến đột quỵ, nhồi máu não, tai biến mạch máu não,… đe dọa tính mạng. Do đó cần nhận biết sớm căn bệnh để có phương pháp chữa trị kịp thời, hiệu quả.
Các đối tượng dễ bị thiểu năng tuần hoàn não
Thường gặp ở người trung niên và cao tuổi, đặc biệt nơi những người lao động trí óc, nam mắc bệnh nhiều hơn nữ. Tỷ lệ mắc bệnh thiểu năng tuần hoàn não rất cao, theo thống kê khoảng 2/3 người đứng tuổi đều mắc chứng bệnh này. Trong các tai biến mạch máu não nguyên nhân do thiểu năng tuần hoàn não chiếm 9-25% tổng số các tai biến mạch máu não.
Yếu tố nguy cơ của thiểu năng tuần hoàn não
Hiện nay chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây ra bệnh thiếu máu não. Tuy nhiên một số yếu tố dưới đây được cho làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh.
Bệnh lý
Một số bệnh như xơ cứng động mạch não, dị tật bẩm sinh mạch máu não, thoái hóa các đốt sống cổ, đốt sống lưng, lắng đọng mỡ động mạch, rối loạn nhịp tim, suy thận mạn tính…được cho là những yếu tố gây ra căn bệnh này. Trong những bệnh lý kể trên thì xơ vữa động mạch là nguyên nhân chính gây ra tình trạng thiếu máu não. Nguyên nhân là do khi động mạch bị xơ vữa sẽ ngăn cản quá trình lưu thông máu lên não khiến lòng động mạch cảnh bị thu nhỏ hơn mức bình thường đến 70%. Thông thường vào khoảng thời gian nửa đêm và rạng sáng bệnh nhân sẽ có những biểu hiện thiếu máu cục bộ vì đây là khoảng thời gian hoạt động của tim yếu nhất và huyết áp cũng được hạ thấp đến mức tối đa khiến tình trạng thiếu máu trở nên trầm trọng.
Các yếu tố xã hội
Việc uống bia, rượu, thói quen sinh hoạt thiếu khoa học, lành mạnh được coi là những yếu tố khiến căn bệnh này gia tăng ngày một nhiều. Bên cạnh đó những áp lực tâm lý, căng thẳng trong công việc cũng khiến con người khó kiểm soát cảm xúc, hay cáu gắt, suy giảm trí nhớ, rối loạn tuần hoàn máu não. Từ đó dẫn đến thiểu năng tuần hoàn máu não.
Béo phì
Theo nghiên cứu những người béo phì có nguy cơ mắc căn bệnh này cao hơn những người có cân nặng vừa phải. Nguyên nhân là do những người béo phì có hàm lượng mỡ dư thừa cao, điều này ảnh hưởng đến quá trình hoạt huyết, lưu thông máu trong cơ thể. Đồng thời lượng mỡ dư thừa này cũng khiến cơ thể trở nên nặng nề hơn, gia tăng áp lực làm việc lên các hệ cơ quan đặc biệt hệ tuần hoàn. Từ đó cản trở quá trình lưu thông máu lên não, gây hiện tượng thiếu máu não, chóng mặt, đau đầu dẫn đến thiểu năng tuần hoàn máu não.
Tuổi tác
Những người trên 40 tuổi có nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn những người trẻ tuổi. Nguyên nhân là do khi về già các hệ cơ quan dần lão hóa theo quy luật tự nhiên. Vì thế chúng không còn hoạt động chính xác, sung sức như tuổi thanh niên.
Khi nghi ngờ bị thiểu năng tuần hoàn não (có đau đầu, chóng mặt, buồn nôn…), cần đi khám bệnh ngay. Trong cuộc sống hàng ngày cần có chế độ ăn uống hợp lý như ăn nhiều rau, quả, cá (mỗi tuần nên ăn vài ba bữa cá), hạn chế ăn nhiều thịt, không nên ăn mỡ động vật.
Nên hạn chế đến mức tối đa uống rượu, bia.
Nên bỏ thuốc lá hoặc thuốc lào.
Tập thể dục đều đặn để ngăn ngừa một số bệnh như tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, thừa cân vì các bệnh này gián tiếp làm xuất hiện bệnh thiểu năng tuần hoàn não.
Khi đã được xác định bị thiểu năng tuần hoàn não, cần tuân theo những lời tư vấn của bác sĩ khám bệnh cho mình, nhất là chế độ ăn, tập luyện, dùng thuốc.
Cần cho những thành viên trong gia đình biết về bệnh của mình, nhất là các bệnh có liên quan đến bệnh thiểu năng tuần hoàn não để được giúp đỡ, giám sát và tạo điều kiện thuận lợi trong chế độ ăn, uống, nghỉ ngơi và dùng thuốc.
Không nên tắm nước lạnh khi mới đi ngoài trời nắng về và mùa lạnh, nên mặc ấm, nơi nằm ngủ tránh gió lùa.
Mùa đông mỗi lúc thức dậy, nhất là lúc nửa đêm và gần sáng cần nằm tĩnh dưỡng một lúc mới ngồi dậy, tránh lạnh đột ngột bởi vì người cao tuổi bị thiểu năng tuần hoàn não có nhiều nguyên nhân gây nên nhưng nếu liên quan đến bệnh của hệ thống tim mạch (tăng huyết áp) mà bị lạnh thì mạch máu co lại đột ngột làm não thiếu máu đột xuất sẽ rất dễ gây tai biến mạch máu não.
Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.
Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?
Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.
Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.
Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?
Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn
Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.
Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.