Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những điều bạn cần biết về cúm A

Cúm là một bệnh truyền nhiễm ảnh hưởng đến hệ hô hấp và được gây ra bởi virus. Cúm A là một trong 4 tuýp cúm với một số dấu hiệu đặc trưng như ho, đau nhức cơ thể và viêm họng.

Cúm A lây lan rất nhanh chóng. Đường lây truyền của bệnh rất đơn giản chỉ từ những giọt bắn hoặc tiếp xúc chất lỏng cơ thể như ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Một số người thậm chí còn lây nhiễm bằng cách tiếp xúc tay với miệng hoặc mũi sau khi chạm vào một bề mặt vật nào đó có chứa virus.

Cúm A là gì?

Có 4 tuýp cúm bao gồm cúm A, B, C và D. Ở Mỹ hiện nay tuýp A và B đang được lưu hành rất rộng rãi đặc biệt là trong mùa đông. Tuýp C thường nhẹ hơn A, B và khó lan truyền hơn. Tuýp D chủ yếu ảnh hưởng đến gia súc chứ không phải trên người.

Các nhà khoa học đã phân nhỏ cúm A thành hai nhóm dựa trên các protein trên bề mặt virus. Hai loại protein này hemagglutinin (H) và neuraminidase (N) có tác dụng giúp virus tấn công tế bào trong cơ thể để gây bệnh.

Có tới 18 kháng nguyên khác nhau của cúm A, kí hiệu từ H1 cho đến H18. Đối với kháng nguyên N, có 11 dạng được kí hiệu từ N1 đến N11. Mỗi một kháng nguyên lại có những chủng khác nhau ảnh hưởng đến virus nhiều hơn.

Dấu hiệu nhận biết

Những triệu chứng của cúm thường đến một cách đột ngột, bao gồm:

  • Ho
  • Viêm họng
  • Nghẹt hoặc chảy nước mũi
  • Đau cơ hoặc đau nhức cả cơ thể
  • Đau đầu
  • Mệt mỏi

Trong những trường hợp nặng hơn, một vài người có thể xảy ra nôn mửa, tiêu chảy. Những triệu chứng này thường phổ biến ở trẻ nhỏ hơn người lớn.

Đa số các trường hợp, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ tự chiến đấu để chống lại virus. Tuy nhiên ở một số người sẽ xuất hiện các biến chứng (thường phổ biến ở người trưởng thành và những người gặp phải những tình trạng ảnh hưởng đến hệ miễn dịch). Sử dụng một số loại thuốc ức chế miễn dịch có thể làm tăng nguy cơ biến chứng của bạn. Một số biến chứng có thể xảy ra bao gồm:

  • Viêm phổi
  • Viêm phế quản
  • Viêm mũi dị ứng
  • Viêm tai

Cúm thậm chí còn làm trầm trọng thêm các tình trạng sức khỏe vốn có của cơ thể như hen suyễn hoặc suy tim xung huyết. Các biến chứng này có thể trở nên rất nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng người bệnh.

Điều trị

Đa phần những trường hợp mắc cúm thường nhẹ và sẽ hồi phục trong khoảng 2 tuần. Việc ở nhà trong một vài ngày sau khi nhiễm cúm để tránh lây lan cho những người xung quanh được xem là một biện pháp dự phòng rất quan trọng. Trong quãng thời gian này, uống nhiều nước và nghỉ ngơi sẽ mang lại hiệu quả điều trị tích cực cho bạn.

Một số loại thuốc không cần kê đơn có thể giúp bạn làm giảm các triệu chứng, chẳng hạn như thuốc trị nghẹn mũi (làm thông thoáng đường thở) và thuốc ho (giúp làm dịu cổ họng do ảnh hưởng của ho). Những loại thuốc này không tác động đến virus nên đồng nghĩa với việc không thể làm giảm bớt thời gian mắc cúm của bạn.

Những người có nguy cơ biến chứng có thể cần dùng đến các loại thuốc kháng virus, chẳng hạn như oseltamivir (Tamiflu) hoặc zanamivir (Relenza). Chúng sẽ giúp bạn phục hồi nhanh hơn một vài ngày so với việc không dùng thuốc. Đa phần bác sĩ sẽ kê thuốc kháng virus cho những bệnh nhân từ 65 tuổi trở lên hoặc những người có hệ miễn dịch kém.

Bạn cần chú ý những dấu hiệu sau để tham khảo ý kiến hỗ trợ từ bác sĩ:

  • Sốt cao quá 38 độ C
  • Ho ra đờm vàng hoặc xanh
  • Không thở được khi nghỉ ngơi
  • Hoa mắt chóng mặt, choáng váng
  • Rùng mình hoặc run rẩy không kiểm soát

Dự phòng

Để tránh lây nhiễm cúm A, mọi người nên chú ý rửa tay sạch sẽ thường xuyên, đặc biệt là trong những tháng mùa đông.

Một số loại vắc xin rất hiệu quả để bảo vệ khỏi mắc cúm bởi nó giúp tạo ra các kháng thể trong hệ miễn dịch để chống lại sự xâm nhập của virus. Các chủng virus khác nhau cũng sẽ đặc hiệu với các loại virus khác nhau. Mỗi năm, các chủng virus cũng sẽ thay đổi tùy theo đặc điểm của khu vực sinh sống.

Đa số vắc xin đều là tứ liên (quadrivalent). Chúng sẽ giúp bạn bảo vệ được 2 chủng cúm A và 2 chủng cúm B. CDC khuyến cáo trẻ em và người già nên tiêm vắc xin cúm để phòng ngừa đạt hiệu quả tốt nhất (trừ trường hợp có chỉ định không tiêm của bác sĩ). Những đối tượng dễ mắc các biến chứng sau đây nên được tiêm phòng:

  • Người gia lớn hơn 65 tuổi
  • Phụ nữ mang thai
  • Trẻ nhỏ
  • Người mắc hen suyễn
  • Người mắc các bệnh tim mạch
  • Người mắc đột quỵ
  • Bệnh nhân tiểu đường
  • Người mắc HIV, AIDS
  • Người bệnh ung thư
  • Trẻ nhỏ với các vấn đề về thần kinh

Những người tiếp xúc gần với người bệnh có nguy cơ biến chứng nên đảm bảo tiêm vắc xin cho bản thân.

Tham khảo thêm thông tin tại: Những sự thật về bệnh cúm thường bị hiểu lầm, Triệu chứng và điều trị cúm A

Ths. Lê Thanh Hà - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Medianewstoday
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
Xem thêm