Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những ai có nguy cơ cao mắc ung thư não?

Bất kỳ ai cũng có thể phát triển ung thư não, nhưng một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Các yếu tố nguy cơ này khác nhau tùy thuộc vào loại ung thư não và bao gồm các yếu tố di truyền, cá nhân và nhân khẩu học.

Ung thư não tấn công trực tiếp vào não và các cấu trúc xung quanh hoặc di căn đến não từ các nơi khác trong cơ thể. Mắc một loại ung thư khác là một yếu tố nguy cơ chính của ung thư não. Tuy nhiên, các yếu tố khác, chẳng hạn như tuổi tác và tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư, ảnh hưởng đến nguy cơ này. Một yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng phát triển ung thư não. Tuy nhiên, có một hoặc nhiều yếu tố nguy cơ không có nghĩa là ai đó sẽ bị ung thư. Nhiều người không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào cũng có thể phát triển ung thư não. Bài viết này thảo luận về các yếu tố nguy cơ của ung thư não và cách giải quyết một số yếu tố trong số đó.

Ai có thể bị ung thư não?

Bất kỳ ai cũng có thể phát triển ung thư não, kể cả những người không có yếu tố nguy cơ hoặc tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư. Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), hầu hết các khối u não phát triển ở những người không có bất kỳ yếu tố nguy cơ nào. Tuy nhiên, một số yếu tố thường sẽ làm tăng nguy cơ ung thư não, bao gồm các yếu tố di truyền, môi trường, nhân khẩu học và cá nhân. Những người có một hoặc nhiều trong số này sẽ có khả năng bị ung thư não cao hơn so với người không có chúng.

Nhân tố môi trường

Tiếp xúc với các yếu tố môi trường nhất định có thể làm tăng nguy cơ ung thư não, bao gồm:

  • Chất độc hại: Tiếp xúc với các chất độc hại, chẳng hạn như sơn, dung môi và một số thuốc trừ sâu, có thể làm tăng nguy cơ ung thư não
  • Điện từ trường: Một số người cho rằng điện từ trường từ điện thoại di động có thể làm tăng khả năng phát triển khối u não. Tuy nhiên, vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng để chứng minh cho tuyên bố này.
  • Nitrat
  • Virus: Tiếp xúc với một số loại virus, chẳng hạn như virus Epstein-Barr và virus cytomegalovirus, có thể làm cho ung thư não dễ xảy ra hơn

Yếu tố di truyền

Tiền sử gia đình bị u não có thể có nghĩa là một cá nhân có thể đã thừa hưởng một đột biến di truyền gây ra tình trạng này. Các rối loạn di truyền có thể làm tăng nguy cơ ung thư não bao gồm:

  • Bệnh u xơ thần kinh: Tình trạng này xảy ra khi đột biến gen NF1 hoặc NF2 làm tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư như schwannomas, u thần kinh đệm và u màng não.
  • Hội chứng von Hippel-Lindau: Những thay đổi trong gen VHL làm cho sự phát triển của nhiều khối u lành tính và ung thư, bao gồm cả trong não và tủy sống
  • Hội chứng Li-Fraumeni: Những thay đổi trong gen TP53 làm tăng nguy cơ u thần kinh đệm trong não và các khu vực khác của cơ thể, chẳng hạn như vú
  • Hội chứng Turcot: Đây là nơi mọi người có đột biến trên gen APC, MLH1 hoặc PMS2 làm tăng nguy cơ u não và u thần kinh đệm
  • Bệnh xơ cứng củ: Những thay đổi trong gen TSC1 hoặc TSC2 làm cho các khối u lành tính trong não và các nơi khác trong cơ thể dễ xuất hiện hơn

Nhân tố nhân khẩu học

Có một số yếu tố nguy cơ chung của ung thư có thể gây ra ung thư não hoặc một loại ung thư di căn đến não, chẳng hạn như:

  • Tuổi càng cao: Lão hóa làm tăng nguy cơ phát triển ung thư
  • Giới tính: Theo ACS, phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh ung thư não cao hơn nam giới một chút. Tuy nhiên, nam giới có nhiều khả năng phát triển khối u não ác tính hơn nữ giới
  • Tiền sử ung thư: Những người mắc bệnh ung thư hiện tại hoặc trước đó có khả năng phát triển ung thư não cao hơn

Giảm rủi ro ung thư não

Không thể loại bỏ tất cả các yếu tố nguy cơ ung thư não. Tuy nhiên, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đề xuất một số mẹo để giảm nguy cơ ung thư, bao gồm:

  • đi khám sức khỏe định kỳ
  • tránh hoặc giảm tiếp xúc với chất độc tại nơi làm việc bằng cách đeo khẩu trang
  • giảm thiểu tiếp xúc với bức xạ ion hóa tại nơi làm việc bằng cách mặc đồ bảo hộ
  • thực hiện các bước để giảm thiểu phơi nhiễm với các tình trạng như HIV
  • chủng ngừa virus u nhú ở người để giảm nguy cơ ung thư cổ tử cung
  • tập thể dục thường xuyên và ăn một chế độ ăn uống bổ dưỡng và cân bằng
  • tránh hoặc bỏ hút thuốc

Các khối u não thường nghiêm trọng nhưng có thể điều trị được. Trong một số trường hợp, chăm sóc và điều trị thích hợp có thể giúp một người vượt qua tình trạng bệnh. Chẩn đoán sớm cũng rất quan trọng để điều trị ung thư thành công.

Hầu hết các cá nhân có các yếu tố nguy cơ ung thư não sẽ không phát triển tình trạng này. Tuy nhiên, nhận thức được các yếu tố nguy cơ này có thể khuyến khích một người thực hiện các biện pháp phòng ngừa, chẳng hạn như bỏ hút thuốc, tuân theo một chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục thường xuyên.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Ung thư não, triệu chứng và dấu hiệu nhận biết

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (tổng hợp từ Medical News Today) -
Bình luận
Tin mới
  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

  • 23/08/2025

    Thời điểm ăn trái cây phù hợp với người bệnh đái tháo đường

    Ăn trái cây đúng cách rất có lợi cho người bệnh đái tháo đường. Tuy nhiên, vì cơ thể mỗi người là khác nhau nên người bệnh cần chú ý lựa chọn cách ăn phù hợp với mình.

  • 23/08/2025

    Chăm sóc sức khỏe răng miệng đúng cách

    Sức khỏe răng miệng không chỉ ảnh hưởng đến vẻ đẹp nụ cười mà còn liên quan mật thiết đến sức khỏe tổng thể. Một hàm răng khỏe mạnh giúp bạn nhai thức ăn dễ dàng, cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng như tim mạch hay tiểu đường.

Xem thêm