Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mới: Đột phá trong nghiên cứu điều trị ung thư tuyến tụy

Mặc dù liệu pháp ức chế miễn dịch đang hứa hẹn sẽ là biện pháp chống lại một số bệnh ung thư, nhưng liệu pháp này lại không thể áp dụng đối với các trường hợp ung thư tuyến tụy. Giờ đây, một nghiên cứu mới đã cho thấy có một loại protein gọi là CXCR2, nếu khống chế đựợc chúng thì có thể giúp tránh bị mắc bệnh ung thư tuyến tụy.

Phát hiện muộn, tỷ lệ tử vong do ung thư tụy cao

Trong 40 năm qua, tỷ lệ sống cho nhiều bệnh ung thư đã được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, đối với bệnh ung thư tuyến tụy thì lại khác, do căn bệnh này hiếm khi được phát hiện sớm, cho nên đại đa số các bệnh nhân ung thư tuyến tụy không sống được quá 5 năm kể từ khi phát hiện ra bệnh.

Hy vọng chống lại các bệnh ung thư đã được mở ra, khi liệu pháp ức chế miễn dịch trạm kiểm soát (điều trị nhằm vào trạm kiểm soát của hệ thống miễn dịch củ cơ thể) đã được phát hiện và đưa vào áp dụng. Cách tiếp cận này đang cho thấy tiềm năng hứa hẹn có kết quả tốt trong một số bệnh ung thư như u ác tính và ung thư phổi.

Nhưng đối với bệnh ung thư tuyến tụy thì liệu pháp này đã gây thất vọng. Một yếu tố quan trọng khiến cho thuốc kiểm soát miễn dịch tấn công các tế bào ung thư tuyến tụy thất bại là do: trong khối u tuyến tụy thì các tế bào ung thư đã được bao quanh mình một lá chắn bảo vệ bởi các protein đặc biệt và các tế bào này không ngừng tiết ra các chất chống lại sự tấn công các khối u của thuốc ức chế miễn dịch trạm kiểm soát.

Tìm ra chất khiến khối u lan rộng

Theo các nghiên cứu từ Viện Beatson ở Glasgow (Vương quốc Anh), được công bố trên tạp chí Cancer Cell, cho thấy các chất ức chế một loại protein có tên là CXCR2 có thể thay thế liệu pháp miễn dịch cho bệnh nhân ung thư tuyến tụy.

Nghiên cứu một loại protein có tên là CXCR2 trong một thời gian, các nhà khoa học phát hiện CXCR2 đóng một vai trò quan trọng trong bệnh ung thư - làm khối u tăng trưởng ở những con chuột mắc ung thư da và ung thư ruột. Vì vậy, họ quyết định điều tra vai trò của loại protein này trong bệnh ung thư tuyến tụy. Trong nghiên cứu, các nhà khoa học nhận thấy, các khối u không lan rộng ở những con chuột thiếu CXCR2

Đầu tiên, các nhà nghiên cứu đã phân tích mô khối u của bệnh nhân ung thư tuyến tụy đã trải qua phẫu thuật. Họ nhận thấy mức độ cao của protein CXCR2 trên các tế bào miễn dịch trong môi trường xung quanh khối u.

Họ cũng phát hiện ra rằng mức độ cao hơn của CXCR2 tương quan với những kết quả tồi tệ hơn cho bệnh nhân. Khi  tiến hành nghiên cứu kỹ hơn, nhóm nghiên cứu thấy rằng ở những con chuột thiếu CXCR2 thì các tế bào miễn dịch gọi là tế bào T - được biết là có liên quan trong việc tấn công các tế bào ung thư - đã phá vỡ lá chắn bảo vệ và xâm chiếm các khối u.

Trong một loạt thử nghiệm trên chuột bị ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối, các nhà nghiên cứu cho thấy những con chuột được điều trị bằng một loại thuốc thử nghiệm ức chế CXCR2 thì sẽ sống sót lâu hơn so với chuột không được điều trị. Và một trong những tác dụng nổi bật nhất của việc ức chế CXCR2 là giúp cho các tế bào T xâm nhập mạnh vào trong khối u.

Có thể ngăn chặn các khối u bằng việc ức chế CXCR2

Nhóm nghiên cứu đã tiếp tục trở lại nghiên cứu với những con chuột bị ung thư tuyến tụy giai đoạn cuối mà đã được điều trị bằng thuốc ức chế CXCR2, và họ điều trị những con sống sót còn lại bằng một loại thuốc ức chế miễn dịch trạm kiểm soát. Cuối cùng, các nhà nghiên cứu đã tìm ra cách thức mà CXCR2 phát huy vai trò quan trọng của nó trong việc giúp các khối u di căn.

CXCR2 nó đã tác động tới hai loại tế bào miễn dịch: bạch cầu trung tính và  tế bào ức chế có nguồn gốc tủy xương. CXCR2 đóng vai trò như một loại thiết bị dẫn đường cho các tế bào, giúp chúng điều hướng đến các vị trí của các thương tích hoặc mô bị hủy hoại.

Thông thường, khi hệ thống miễn dịch phát hiện các dị nguyên hoặc tổn thương, nó sẽ gửi ra các phân tử báo động vào máu để triệu tập bạch cầu trung tính để bắt đầu bắt giữ và sửa chữa các vấn đề. Các bạch cầu trung tính sử dụng các thụ thể CXCR2 để nhận hướng chuyển hướng từ các phân tử báo động.

Cũng như vậy, tuy chưa rõ rệt lắm, đã xuất hiện các tế bào ức chế có nguồn gốc tủy xương cũng sử dụng CXCR2 để dẫn đường cho chúng di chuyển đến những vị trí tổn thương, ngoại trừ vai trò của chúng là chuyển đổi quá trình ra một lần nữa khi vấn đề được cố định.

Tuy nhiên, có vẻ như ung thư tuyến tụy lật ngược vai trò của hai loại tế bào này và bằng cách nào đó khai thác chúng để giúp các khối u phát triển và lây lan. Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này có thể là lý do khiến cho các khối u tuyến tụy có nồng độ CXCR2 cao như vậy - vì họ đầy đủ bạch cầu trung tính và các tế bào ức chế, tại chỗ tiêu thụ của các tế bào T. (Tế bào trung gian của miễn dịch tế bào)

Hiện vẫn còn rất nhiều việc phải làm để làm sáng tỏ chính xác những gì đang xảy ra. Nhưng các thử nghiệm lâm sàng đối với bệnh ung thư đã đang được thực hiện. Các thuốc ức chế CXCR2 khác nhau đã được vào cuối giai đoạn thử nghiệm lâm sàng đối với giai đoạn cuối của các bệnh viêm như viêm tụy và bệnh phổi, do đó các bác sĩ sẽ biết cách để sử dụng chúng như thế nào cho an toàn và tốt nhất để cung cấp phổ biến rộng rãi cho các bệnh nhân ".

DS.Bùi Sỹ Thành - Theo Sức khỏe & Đời sống/Medicalnewtoday
Bình luận
Tin mới
  • 28/08/2025

    Tác động của thời tiết ẩm ướt mùa mưa lũ đến sức khỏe da và cách chăm sóc

    Mùa mưa lũ không chỉ gây khó chịu bởi những cơn mưa kéo dài và không khí ẩm ướt mà còn là "kẻ thù" tiềm ẩn của làn da. Môi trường ẩm ướt, nguồn nước ô nhiễm và sự phát triển mạnh mẽ của vi sinh vật có hại tạo điều kiện thuận lợi cho hàng loạt vấn đề da liễu bùng phát.

  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

Xem thêm