Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Lạm dụng các thuốc giảm đau opioid rất dễ gây nghiện

Nhóm thuốc opioid được sử dụng rất rộng rãi để giảm đau từ mức độ trung bình tới nghiêm trọng... nhưng cũng đem lại những nguy cơ nghiêm trọng như sử dụng nhầm, lạm dụng, gây nghiện, quá liều, thậm chí là tử vong...

Các thuốc giảm đau opioid như hydrocodone, oxycodone, codeine hoặc morphine… được kê đơn sử dụng để điều trị một số loại đau cấp tính và mãn tính từ trung bình đến nặng, do nhiều nguyên nhân khi mà các thuốc giảm đau khác kém hiệu quả, góp phần không nhỏ cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân nhưng đồng thời sử dụng nhóm thuốc này có thể gây ra một số tác dụng phụ nghiêm trọng mà đáng chú ý nhất là gây nghiện.

Để hạn chế hoặc tránh các bất lợi nghiêm trọng này, khi kê đơn thuốc trị đau cho bệnh nhân, bác sĩ cần cân nhắc: Bệnh nhân đã cần dùng tới các thuốc opioid giảm đau hay chưa? Dùng opioid có phù hợp với thực trạng bệnh nhân hay không? Có thể dùng thuốc giảm đau nonopioid (không opioid) nào để thay thế không?

Khi các thuốc giảm đau opioid là cách tốt nhất để kiểm soát cơn đau, cần kê đơn liều thấp nhất và số lượng nhỏ nhất người bệnh cần; thông báo các tác dụng không mong muốn có thể xảy ra và làm thế nào để giảm nguy cơ tác dụng phụ tiềm ẩn; khi nào và làm thế nào để dừng hoặc giảm dần việc sử dụng thuốc…

Uống opioid chính xác theo chỉ định của bác sĩ. Trong trường hợp vẫn còn đau cần trao đổi với bác sĩ. Không được tự ý uống tăng liều.

Người bệnh cần nhận diện được các tác dụng phụ của thuốc như: Buồn ngủ quá mức hoặc thèm thuốc hơn… Thông báo cho bác sĩ biết nếu gặp các bất lợi này; cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng (đi kèm với thuốc) để biết các thông tin chi tiết về thuốc và cách sử dụng.

Thông báo cho bác sĩ biết nếu: Bản thân hoặc bất cứ ai trong gia đình có vấn đề với lạm dụng chất gây nghiện hoặc nghiện ma túy hoặc rượu, hoặc có tiền sử hút thuốc lá…;  tất cả các loại thuốc khác mà bạn đang dùng, đặc biệt là những loại thuốc được kê đơn để điều trị chứng lo âu, khó ngủ hoặc co giật, vì ngay cả các loại thuốc bạn chỉ thỉnh thoảng dùng cũng có thể tương tác bất lợi với thuốc opioid.

Bệnh nhân dùng opioid cùng với một thuốc khác cần phải tới gặp bác sỹ ngay nếu thấy xuất hiện một trong các triệu chứng sau: Kích động ảo giác, nhịp tim nhanh, sốt, tăng tiết mồ hôi, run lẩy bẩy, rung/lắc cơ, co rút hoặc co cứng cơ, rối loạn điều hòa vận động; và/hoặc buồn nôn, nôn, tiêu chảy...

Cần cất trữ các thuốc này xa tầm với của trẻ và có hộp khóa, vì một liều opioid của người lớn có thể gây ra quá liều và tử vong ở trẻ em.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Lạm dụng thuốc giảm đau ở người già

Bích Ngọc (Theo Drug 5/2020) - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm